De odoribus

Theophrastus

Theophrastus, Concerning Odours, Hort, Harvard, 1927

XIII. Αἱ δὲ τῶν ζώων ὀσμαὶ κατὰ τὰς ἰδίας [*]((59)) γίνονται φύσεις· ἑκάστῳ γάρ ἐστί τις οἰκία κατὰ τὴν κρᾶσιν. αὗται δ᾿ ἡδεῖαι μὲν καὶ καθαραὶ καὶ κατὰ τὰς ἀκμὰς καὶ ὅταν εὖ ἔχωσιν ἑαυτῶν, ἔτι δὲ ἡδίους ἁπαλῶν καὶ νέων ὄντων. πλεῖσται δὲ καὶ κακωδέσταται περὶ τὰς ὀχείας καὶ ὅλως συντηκομένων καὶ καμνόντων σωμάτων· διὸ καὶ οἱ τράγοι καὶ οἱ ἔλαφοι καὶ λαγοὶ καὶ τἆλλα τότε μάλιστα ὄζει.

Θαυμαστὸν δὲ καὶ ἴδιον τὸ συμπάσχειν τὰς [*]((60)) τραγέας, ὅταν ἡ ὥρα καθήκῃ τῆς ὁρμῆς. αἴτιον δὲ δηλονότι τὸ ὑπολείπεσθαί τινα ἐν τῷ δέρματι δύναμιν ἢ ὑγρότητα τοιαύτην ἀφ᾿ ἧς ἡ ὁρμὴ γίνεται καὶ ζώντων· κινουμένης οὖν καὶ διαθερμαινομένης ταύτης ὑπὸ τοῦ ἀέρος εὔλογον καὶ τὰ δέρματα καθ᾿ ὅσον ἐπιβάλλει. διὸ καὶ ὡς [*](¹ § 60 on some other medicinal effects of perfumes is omitted. ² καὶ bracketedby W.)

382
πρῶτον αἴτιον ἡ διάθεσις· τότε γὰρ καὶ οἱ μὴ ὀχεύοντες ὄζουσι καὶ οἱ ἄγονοι καὶ αἱ αἶγες ὅλως. ἡ δ᾿ ὀχεία τότε μὲν μεγάλην μερίδα συμβάλλεται, καθ᾿ αὐτὴν δ᾿ αἰτία γίνεται ἡ διάθεσις.

Συμβαίνει δὲ τρόπον τινὰ καὶ ἐν ἄλλοις ἡ τοιαύτη συμπάθεια· καὶ γὰρ ὁ οἶνος ἅμα τῇ σταφυλῇ δοκεῖ συνανθεῖν καὶ τὰ σκόροδα καὶ τὰ κρόμυα τότε δριμύτατον ὄζειν, ὅταν τὰ ἐν τῇ γῇ βλαστάνῃ· πλὴν τούτοις ἅμα συμβαίνει καὶ αὐτοῖς βλαστάνειν. ὅλως δὲ πάντα κινεῖται τὰ φλοιόριζα καὶ σαρκόριζα μὴ ἀπεξηραμμένα κατὰ τὰς βλαστητικὰς ὥρας· ἡ γὰρ ἐνυπάρχουσα δύναμις ἐν αὐτοῖς κινεῖται. θαυμασιώτατον δὲ τῶν τοιούτων τὸ ἐπὶ τοῦ στέατος τῆς ἄρκτου συμβαῖνον, εἴπερ ἅμα ταῖς φωλίαις ἐπαίρεται καὶ ἐκπληροῖ τὰ ἀγγεῖα.

XIV. Τί δή ποτε Δημόκριτος τοὺς μὲν χυμοὺς πρὸς τὴν γεῦσιν ἀποδίδωσι, τὰς δ᾿ ὀσμὰς καὶ τὰς χρόας οὐχ ὁμοίως πρὸς τὰς ὑποκειμένας αἰσθήσεις; ἔδει γὰρ ἐκ τῶν σχημάτων. ἢ τοῦτό γε πρὸς ἅπαντας κοινόν; ἅπαντες γὰρ οἱ μὲν μόνης [*](¹ i.e. to form a ‘crust.’ ² τὰ ins. Sch.) [*](³ cf. H.P. 1. 6. 7.) [*](⁴ i.e. when the fat of the living bear becomes abnormally developed. Plin. 8. 128. expresses his surprise at T. ’s credulity )

384
οἱ δὲ μάλιστα ταύτης τὰ πάθη λέγουσι καὶ τὰς διαφοράς, ὡς ἐν χρώμασι λευκὸν καὶ μέλαν, καὶ ἐν χυμοῖς γλυκὺ καὶ πικρόν, οὐχ οὕτω δ᾿ ἐν ὀσμαῖς· οὐδὲν γὰρ πλὴν τό τ᾿ εὔοσ μον καὶ τὸ κάκοσμον. οὐδ᾿ ἐν ἀπτοῖς· πλείω γὰρ εὐθὺ τὰ ὑποκείμενα, σκληρὸν μαλακὸν τραχὺ λεῖον.

Ἀλλὰ μᾶλλον ἐν φωναῖς, ὀξὺ καὶ βαρύ. ἔτι δὲ τὰ μὲν μικτὰ τὰ δ᾿ ἄμικτα. ἄμικτοι χυλοὶ οἱ μὲν τῷ μὴ καταμερίζεσθαι ὥστ᾿ ἐξ ἀμφοῖν, οἷον ὕδωρ ἔλαιον φλέγμα αἷμα, ὅλως πᾶν τὸ ἐπινέον ἢ τὸ διαιροῦν, ὥσπερ τὸ ὄξος καὶ τὸ γάλα. τὸ γὰρ τῇ πιέσει καὶ τρίψει μιγνύμενον ἕτερον εἶδος. ἄλλον δὲ τρόπον οἱ μὴ εὔμικτοι πρὸς τὴν χρείαν ἢ καὶ λυμαινόμενοι ἀλλήλους, οἷον ἡ θάλαττα καὶ τὰ νιτρώδη καὶ πικρὰ ὕδατα τοὺς οἴνους καὶ τὰ πότιμα, ἐὰν μὴ εὐθὺς χρῆταί τις.

Ὀσμαὶ δὲ αἱ μὲν οὕτως ἄμικτοι πλείους καὶ ὥστε καθόλου λαβεῖν αἱ κακώδεις ταῖς κακώδεσι. ὡς δὲ βέλτιόν τι τὸ ἐξ ἀμφοῖν ἔργον εὑρεῖν εἰ [*](¹ i.e. taste.) [*](² There seems to be some confusion here, as in the first sentence of the section T. complained that colours are not classified. The following passage is unusually elliptical, and the text is probably defective T.’a complaint seems to be that sense-experiences in general have been inadequately classified (cf. 2); and in 66 foll. he specially mentions smells.)

386
μὴ ἀδύνατον, εἰς τὴν τοιαύτην δὲ δύναμιν ἅπαν ὡς εἰπεῖν πρὸς πᾶν εὔοσμον. ἀλλ᾿ ἔνθα μὲν ἴσως χείρω ποιεῖ ἔνθα δὲ βελτίω, καθάπερ ἐπὶ τῶν μύρων· τὰ μὲν γὰρ ἀφαιρεῖται τὸ ἄκρατον καὶ σκληρόν, τὰ δ᾿ ἀποθηλύνει καὶ ὥσπερ ἐξυδατοῖ τὰς ὀσμάς. ἐν δὲ τοῖς ξηροῖς ἅπασαι πάσαις μικταί.

Τὰ γὰρ διαπάσματα ὅσῳ ἂν ᾖ πλειόνων ἀμείνω. ποιεῖ δὲ καὶ ἡ τοῦ οἴνου κατάμιξις καὶ μύρα ἔνια καὶ θυμιάματα εὐοσμότερα, καθάπερ τὴν σμύρναν. δοκεῖ δὲ καὶ τὸ μύρον ἡδύνειν τοὺς οἴνους, διὸ καὶ οἱ μὲν ἐν τῇ οἰνοποιΐᾳ μιγνύουσιν οἱ δὲ οὕτως ἐπιχεόμενον πίνουσιν. οὐκ ἄλογον δὲ συνέγγυς τὰς αἰσθήσεις οὔσας καὶ ἐν τοῖς αὐτοῖς ὑποκειμένοις ἔχειν τινὰ ἐπικοινωνίαν· ὡς γὰρ ἐπὶ τὸ πᾶν οὐδεὶς οὔτε χυλὸς ἄοσμος οὔτε ὀσμὴ ἄχυλος· τοῦτο δὲ ὅτι οὐδεμία ἐκ μὴ ἔχοντος χυλόν.

Συμβαίνει δὲ καὶ μεταβάλλειν τὰς ὀσμὰς ἅμα τοῖς χυλοῖς, ὥσπερ ἐπί τε τοῦ οἴνου καὶ ἐπὶ καρπῶν τινῶν· ἐνίων δὲ καὶ ἐν τῷ ἄνθει πρότερον. ὥσπερ τῶν βοτρύων· ἡ δὲ τῶν μύρων εἰς ἀκμὴν μόνον καὶ οἷον φθίσιν. μετακινοῦνται δ᾿ ἐν ταῖς ἐτείαις ὥραις πάνθ᾿ ὡς εἰπεῖν, μάλιστα δὲ τὰ [*](¹ I have inserted οὐχ, suggested by Sch.) [*](² Like Sch. I fail to see the relevance of this remark. The sense required is ‘while the fruit is still on the tree’:)

388
ἀσθενέστατα, τὰ δ᾿ ἄνθινα καθ᾿ ἣν ὥραν ἀνθεῖ τὸ ἄνθος.

Τὰς συνθέσεις ποιοῦσιν ἐκ τῶν ἀρωμάτων· θραύσαντες πολλὰ καὶ μίξαντες εἰς ταὐτὸ κλείουσιν εἰς κιβώτιον, εἶτ᾿ ἀνοίγοντες διά τινων ἡμερῶν ὅτι ἂν μάλιστα ὄζειν δοκῇ τοῦτ᾿ αἴρουσι, καὶ πάλιν δὲ καὶ πάλιν διαλείποντες χρόνον, ὅπως ἂν μηδενὸς ἐξόζῃ. θαυμαστὴν δ᾿ ὀσμὴν λαμβάνει τὰ ἱμάτια εἰς ταῦτα τιθέμενα.

Τὸ δὲ τῆς βαλάνου τῆς Αἰγυπτίας μύρον αὐτὸ μὲν οὐκ ἄγαν ἀναπνεῖ, μιγνύμενον δὲ ποιεῖ τἆλλα βελτίω μάλιστα δὲ τὴν ἶριν---.

[*](1 cf. 63.)[*](2 cf. 57, of which this section seems to be a repetitio.)[*](3 cf. 15.)