Περὶ ῥημάτων

ἡ τοιαύτη ὕφεϲιϲ τοῦ ϲ (sc. qualis exstat in v. «αὐτὰρ ἐπεί κε θάνω, κτεριοῦϲί με δῖοι Ἀχαιοί») Ἀττική ἐϲτι καὶ περιϲπᾷ. τοὺϲ μέλλονταϲ διά τι αἴτιον, εἰ παραλήγεται τῷ ι ϲυνεϲταλμένῳ, ὅπερ καὶ ἐπὶ τοῦ «τόνδε δ’ ἐγὼ κομιῶ » (ο 546). τὸ μέντοι ἐρύω οὐ δύναται ἔχεϲθαι ταύτηϲ τῆϲ φύϲεωϲ, ἀλλ’ ἐϲτὶν ἐνεϲτὼϲ ἀντὶ μέλλοντοϲ.

Causa autem perispaseos, quam significat Herodianus b. l., explicate exponitur ap. Choer. 647, 3: ἰϲτέον ὅτι ἐπὶ τῶν διὰ τοῦ ιζω ὑπερδιϲυλλάβων διὰ τοῦ ι γραφομένων εἰώθαϲιν οἱ Ἀθηναῖοι ἀποβάλλειν τὸ ϲ κατὰ τὸν μέλλοντα καὶ περιϲπᾶν οἷον γεμίζω γεμίϲω γεμιῶ, ἐλπίζω ἐλπίϲω ἐλπιῶ, ϲυρίζω ϲυρίϲω ϲυριῶ, λακτίζω λακτίϲω λακτιῶ, βαδίζω βαδίϲω βαδιῶ, κουφίζω κουφίϲω κουφιῶ. ἀποβάλλουϲι δὲ τὸ ϲ πρῶτον καὶ οὕτωϲ περιϲπῶϲιν, ἐπειδὴ τὸ ϲ χαρακτηριϲτικόν ἐϲτι βαρυτόνου μέλλοντοϲ οἷον ποιήϲω, νοήϲω, λαλήϲω· ἀποβάλλουϲι γὰρ πρῶτον τὸ αἴτιον τῆϲ βαρείαϲ τάϲεωϲ καὶ οὕτωϲ περιϲπῶϲι τοῦτο δὲ ποιοῦϲι κατὰ τὸν μέλλοντα διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν· κανών ἐϲτιν ὁ λέγων, ὅτι ἡ παραλήγουϲα τοῦ βαρυτόνου μέλλοντοϲ ἢ ἴϲη θέλει εἶναι πρὸϲ τὴν παραλήγουϲαν τοῦ βαρυτόνου ἐνεϲτῶτοϲ, ἢ μείζων , οὐδέποτε δὲ ἐλάττων, χωρὶϲ τοῦ πνίγω πνίξω, ἐρείκω ἐρείξω, ψύχω ψύξω ἴϲη μὲν οἷον λείπω λείψω, πείθω πείϲω, λείβω λείψω, τύπτω τύψω, ῥάπτω ῥάψω, βλάπτω βλάψω· μείζων δὲ οἷον λέγω λέξω, πλέκω πλέξω, γράφω γράψω, τρέχω θρέξω, ἔχω ἕξω. πρόϲκειται «βαρυτόνου ἐνεϲτῶτοϲ» διὰ τὸ ἀρκῶ ἀρκέϲω· ἐνταῦθα γὰρ ἡ παραλήγουϲα τοῦ βαρυτόνου μέλλοντοϲ ἐλάττων ἐϲτὶ τῆϲ παραληγούϲηϲ τοῦ ἐνεϲτῶτοϲ ἀλλ’ οὐκ ἀντίκειται ἡμῖν, ἐπειδὴ οὐκ ἔϲτι βαρύτονοϲ ἐνεϲτώϲ. πρόϲκειται «βαρυτόνου μέλλοντοϲ», διὰ τὸ κείρω κερῶ ἐνταῦθα γὰρ ἡ παραλήγουϲα τοῦ μέλλοντοϲ ἐλάττων ἐϲτὶ τῆϲ παραληγούϲηϲ τοῦ ἐνεϲτῶτοϲ ἀλλ’ οὐκ ἀντίκειται ἡμῖν, ἐπειδὴ οὐκ ἔϲτι βαρύτονοϲ μέλλων. ἐπειδὴ οὖν ἐν τῇ τετάρτῃ ϲυζυγίᾳ παρεβιάϲθη ὁ κανών, ὁ γὰρ ϲυρίζω καὶ δεϲπόζω καὶ γεμίζω καὶ ἑτοιμάζω θέϲει μακρῷ παραλήγονται, τὸ δὲ θέϲει μακρὸν τοῦ φύϲει βραχέοϲ μεῖζόν ἐϲτι, τούτου χάριν ταύτην τὴν παραλογίαν φεύγοντεϲ οἱ Ἀθηναῖοι περιϲπῶϲι τὸν μέλλοντα. κανὼν γάρ ἐϲτιν ὁ λέγων, ὅτι ἡνίκα ὁ μέλλων ἐλάττονα ἔχει τὴν ἰδίαν παραλήγουϲαν τῆϲ παροληγούϲηϲ τοῦ βαρυτόνου ἐνεϲτῶτοϲ, περιϲπᾶται οἷον κείρω κερῶ, ϲπείρω ϲπερῶ, φθείρω φθερῶ. καὶ ἄξιόν ἐϲτι ζητῆϲαι, διὰ τί ἐπὶ τῶν ἄλλων τοῦτο οὐ ποιοῦϲι ἐπὶ γὰρ τῶν διὰ τοῦ αζω καὶ οζω οὐκ ἀποβάλλουϲι τὸ ϲ κατὰ τὸν μέλλοντα καὶ περιϲπῶϲιν οἷον δεϲπόζω δεϲπόϲω, ἁρμόζω ἁρμόϲω, ἀγοράζω ἀγοράϲω, ἑτοιμάζω ἑτοιμάϲω. καὶ ἔϲτιν εἰπεῖν, ὅτι ἐπὶ τῶν διὰ τοῦ αζω καὶ ἐπὶ τῶν διὰ τοῦ οζω τοῦτο οὐ ποιοῦϲιν, ἵνα μὴ φεύγοντεϲ τὸ ἓν ἄτοπον μείζονι ἀτόπῳ περιπέϲωϲι· οἱ γὰρ Ἀθηναῖοι ὅπου εὕρωϲι ἀλλεπάλληλα φωνήεντα δυνάμενα ϲυναιρεθῆναι ϲυναιροῦϲιν αὐτὰ οἷον Ἐρετριέωϲ Ἐρετριῶϲ, Πειραιέωϲ Πειραιῶϲ, Δημοϲθένεοϲ Δημοϲθένουϲ, Διομήδεοϲ Διομήδουϲ. εἰ ἀπέβαλλον οὖν ἐπὶ τούτων τὸ ϲ κατὰ τὸν μέλλοντα καὶ περιέϲπαϲαν, ἤμελλον ϲυναίρεϲιν ποιῆϲαι ἀλλεπαλλήλων τῶν αὐτοῦ φωνηέντων οἷον ἑτοιμάζω ἑτοιμάϲω καὶ ἑτοιμῶ ὡϲ τὸ βοῶ· καὶ πάλιν δεϲπόζω δεϲπόϲω δεϲπῶ, ὥϲπερ χρυϲόω χρυϲῶ. εἰ ἐποίηϲαν δὲ ϲυναίρεϲιν, ἤμελλεν ὁ μέλλων ἐλάττοναϲ ϲυλλαβὰϲ ἔχειν τοῦ ἐνεϲτῶτοϲ, ὅπερ ἐϲτίν ἀδύνατον. ὁ μέλλων γὰρ ἰϲοϲυλλαβεῖν [*](1. 1 voluit sine dubio ξ 351 afferre. l. 2 scribendum videtur τοῦ ἐρῶ εἳναι ὥϲπερ τελῶ τελέϲω, οὕτω καὶ ἐρῶ ἐρέϲω. l. 8 cf. Il. Pr. 365, Ο 351 Υ 452.)

Cur a verbis in υζω futur tram Atticum non formatum sit, id a technicis non traditum esse dicit Choer.

ἔλϲαν Αἰολικωτέρα κλίϲιϲ Choer. 545, 1 τὸ φθερῶ οἱ Αἰολεῖϲ θέλοντεϲ βαρύνειν ἅτε δὴ βαρυντικοὶ ὄντεϲ φθέρϲω λέγουϲι τὸ ϲ προϲτιθέντεϲ. τὸ γὰρ ϲ χαρακτηριϲτικόν ἐϲτι βαρυτόνου μέλλοντοϲ οἶον ποιήϲω, νοήϲω. καί πάλιν τὸ κερῶ κέρϲω λέγουϲιν ἐξ οὗ τὸ «ἀπέκερϲε τένονταϲ» (Κ 456).

ἔϲτι δὲ κακονίϲαι τὴν παραλήγουϲαν τοῦ μέλλοντοϲ τῆϲ πρώτηϲ ϲυζυγίαϲ τῶν περιϲπωμένων οὕτωϲ· ὅτε γὰρ μακρᾷ παραλήγεται ὁ ἐνεϲτώϲ, τότε ὁ μέλλων διὰ τοῦ η ἐκφέρεται οἷον ποιῶ ποιήϲω, εὑρῶ εὑρήϲω, τηρῶ τηρήϲω, ἀθλῶ ἀθλήϲω, πενθῶ πενθήϲω, ὀλιϲθῶ ὀλιϲθήϲω· δεῖ προϲθεῖναι χωρὶϲ τοῦ ἀρκῶ ἀρκέϲω, τοῦτο γὰρ μακρᾷ παραληγόμενον κατὰ τὸν ἐνεϲτῶτα διὰ τοῦ ε ἐξηνέχθη κατὰ τὸν μέλλοντα, καὶ χωρὶϲ τοῦ νεικῶ νεικέϲω, οἶον

περὶ δὲ τῆϲ παραληγούϲηϲ τοῦ μέλλοντοϲ τῆϲ δευτέραϲ ϲυζυγίαϲ τῶν περιϲπωμένων ἔϲτιν εἰπεῖν ταῦτα ἰϲτέον ὅτι ὁ μέλλων τῆϲ δευτέραϲ ϲυζυγίαϲ τῶν περιϲπωμένων ἢ τῷ η παραλήγεται ἢ τῷ α οἷον βοήϲω, ἐάϲω, καὶ τῷ α ἢ μακρῷ ἢ βραχεῖ· ἡνίκα μὲν τὸ λ πρὸ τοῦ α κατὰ τὸν μέλλοντα,

περὶ δὲ τῆϲ παραληγούϲηϲ τοῦ μέλλοντοϲ τῆϲ τρίτηϲ ϲυζυγίαϲ τῶν περιϲπωμένων ἔϲτιν εἰπεῖν ταῦτα ὅτι ἡ τρίτη ϲυζυγία τῶν περιϲπωμένων κατὰ τὸν μέλλοντα ἢ τῷ ω παραλήγεται οἶον χρυϲῶ χρυϲώϲω ἢ τῷ ο οἷον ὀμῶ ὀμόϲω. καὶ ἔϲτιν εἰπεῖν, διὰ τί; ὅτι ὅϲα μὲν ἔχει ὀνόματα παρακείμενα διὰ τοῦ ω ἐκφέρεται κατὰ τὸν μέλλοντα οἶον χρυϲόϲ χρυϲῶ χρυϲώϲω, ἄργυροϲ ἀργυρῶ ἀργυρώϲω, γύψοϲ γυψῶ γυψώϲω, χείρ χειρῶ χειρώϲω (ἐξ οὗ τὸ χειροῦμαι καὶ χειρώϲομαι), πῦρ πυρόϲ πυρῶ πυρώϲω, ϲτέφανοϲ ϲτεφανῶ ϲτεφανώϲω, ὀρθόϲ ὀρθῶ ὀρθώϲω, ϲτρεβλόϲ ϲτρεβλῶ ϲτρεβλώϲω, κακόϲ κακῶ κακώϲω, ταπεινόϲ ταπεινῶ ταπεινώϲω ὅϲα δ’ οὐκ ἔχει ὄνομα προüποκείμενον, διὰ τοῦ ο ἐκφέρεται κατὰ τὸν μέλλοντα οἶον ὀμῶ ὀμόϲω, ὀνῶ ὀνόϲω (ϲημαίνει δὲ τὸ μέμφομαι) καὶ ἀρῶ ἀρόϲω (ϲημαίνει δὲ τὸ ἀροτριῶ), τοῦτο δὲ διφορεῖται· τινὲϲ μὲν γὰρ διὰ τοῦ ο γράφουϲιν αὐτὸ ϲ δοξάζοντεϲ μὴ ἔχειν αὐτὸ ὄνομα προυποκείμενον, τινὲϲ δὲ διὰ τοῦ ω γράφουϲιν αὐτὸ λέγοντεϲ ὅτι ἔχει ὄνομα προυποκείμενον τὸ Ἄρηϲ, Ἄρηϲ γάρ ἐϲτιν ὁ ϲίδηροϲ.

( Περὶ δευτέρου μέλλοντοϲ).