Περὶ κλίσεως ὀνομάτων

Choer. 123, 26: ἰϲτέον δὲ ὅτι οὐ μόνον τὰ εἰϲ υϲ ὑποκοριϲτικὰ ϲημειούμεθα ἐν τῷ κανόνι, ἀλλὰ καὶ τὰ εἰϲ ιϲ περιϲπώμενα· ταῦτα γὰρ ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν γενικὴν οἷον ὁ κομβῖϲ τοῦ κομβῖ. ἰδοὺ ἡ δοτικὴ οὐκ ἔχει ἀνεκφώνητον τὸ ι, ἀλλ’ ἐκφωνούμενον οἶον τῷ κομβῖ, ἐπειδὴ οὕτε τὸ η ἔχει οὔτε τὸ ω οὕτε τὸ α μακρόν, ἀλλὰ τὸ ι· τότε δὲ τὸ ι ἀνεκφώνητόν ἐϲτι, ἡνίκα εὑρεθῇ ἢ μετὰ τοῦ η ἢ μετὰ τοῦ ω ἢ μετὰ τοῦ α μακροῦ ἐν μιᾷ ϲυλλαβῇ. ἰϲτέον δὲ ὅτι μονῆρέϲ ἐϲτι τὸ ὄνομα τοῦτο, οὐκ ἔχει γὰρ ἄλλο ὅμοιον αὐτῷ ἐν χρήϲει.

Choer. 124, 5: ἔτι δεῖ προϲθεῖναι «χωρὶϲ τῶν κατὰ διάλεκτον », ἐπειδὴ οἱ Αἰολεῖϲ ταῖϲ εἰϲ ω ληγούϲαιϲ δοτικαῖϲ οὐ προϲγράφουϲι τὸ ι, τῶ Ὁμήρω γάρ φαϲι καὶ τῶ ϲοφῶ χωρὶϲ τοῦ ι. καὶ πάλιν οἱ Βοιωτοὶ ταῖϲ εἰϲ η ληγούϲαιϲ δοτικαῖϲ οὐ προϲγράφουϲι τὸ ι, τῆ Ἐλέν γάρ φαϲι καὶ τῆ Πηνελόπη χωρὶϲ τοῦ ι. ἔτι δεῖ προϲθεῖναι «καὶ χωρὶϲ τῶν διὰ τὸ μέτρον ». ἔϲτι γὰρ ὁ ζελᾶϲ τοῦ ζελά τῷ ζελά (οὕτωϲ δὲ λέγεται κατὰ Θρᾶκαϲ ὁ οἶνοϲ), καὶ τούτου ἡ δοτικὴ εὑρίϲκεται παρ’ Εὐπόλιδι χωρὶϲ τοῦ ι. ϲυϲτεῖλαι γὰρ βουλόμενοϲ τὸ α οὐ προϲέγραψε τὸ ι, οἷον

Choer. 126, 2: ἐπὶ τῶν ἰϲοϲυλλάβωϲκλινομένων ἡ αἰτιατικὴ ἰϲοϲύλλαβόϲ ἐϲτι τῇ εὐθείᾳ, οἷον ὁ καλόϲ τοῦ καλοῦ τῷ καλῷ τὸν καλόν, ὁ κοχλίαϲ τοῦ κοχλίου τῷ κοχλίᾳ τὸν κοχλίαν, ὁ Χρύϲηϲ τοῦ Χρύϲου τῷ Χρύϲῃ τὸν Χρύϲην, καὶ ἐπὶ τῶν εἰϲ υϲ καὶ ἐπὶ τῶν εἰϲ ουϲ καὶ ἐπὶ τῶν ἐχόντων τὴν γενικὴν εἰϲ οϲ καθαρὸν διχρόνῳ παραληγόμενον οἷον βότρυϲ βότρυοϲ βότρυν, ϲτάχυϲ ϲτάχυοϲ ϲτάχυν, χροῦϲ χροόϲ χροῦν, ὄφιϲ ὄφιοϲ ὄφιν, πόλιϲ πόλιοϲ πόλιν, μάντιϲ μάντιοϲ μάντιν.

Πᾶϲα εὐθεῖα ἑνικῶν μὴ ἔχουϲα κατὰ πάθοϲ τὴν αἰτιατικήν, ὅταν ἔχῃ τὴν αἰτιατικὴν ἰϲοϲύλλαβον, εἰϲ ν αὐτὴν ἔχει λήγουϲαν οἷον ἡ μοῦϲα τὴν μοῦϲαν, ἡ Μήδεια τὴν Μήδειαν, ἡ τιμή τὴν τιμήν, ἡ Ἀλφροδίτη τὴν Ἀφροδίτην, ἡ ϲοφή τὴν ϲοφήν, καλόϲ καλόν, ἰχθῦϲ ἰχθῦν. πρόϲκειται «μὴ ἔχουϲα κατὰ πάθοϲ τὴν αἰτιατικὴν » διὰ τὸ εὐφυήϲ εὐφυῆ, ὑγιήϲ ὑγιῆ, εὐϲεβήϲ εὐϲεβῆ καὶ Ἐρετριᾶ καὶ Πειραιᾶ καὶ Ϲτειριᾶ καὶ. ἀφυᾶ καὶ ὑγιᾶ. ἀπὸ γὰρ τοῦ εὐφυέα καὶ ὑγιέα γέγονε κατὰ κρᾶϲιν — καὶ διὰ τὸ ἱδρῶ «ἱδρῶ ἀπεψύχοντο » (Χ 2) ἰδοὺ γὰρ ἔϲτιν ἱδρώϲ ἱδρῶτοϲ ἱδρῶτα καὶ γίνεται κατὰ πάθοϲ ἤγουν κατὰ ἀποκοπὴν ἱδρῶ.

Choer. 128, 14: τὰ εἰϲ αϲ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλινόμενα ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν κλητικὴν οἷον ὁ Ζηνᾶϲ τοῦ Ζηνᾶ ὦ Ζηνᾶ, ὁ Μητρᾶϲ τοῦ Μητρᾶ ὦ Μητρᾶ, ὁ κοχλίαϲ τοῦ κοχλίου ὤ κοχλία, ὁ Αἰνείαϲ τοῦ Αἰνειοῦ ὦ Αἰνεία, ὁ Παπίαϲ τοῦ Παπίου ὦ Παπία. χωρὶϲ τῶν Ἀττικῶν, οἱ γὰρ Ἀττικοὶ τὰϲ αὐτὰϲ ἔχουϲιν ὀρθὰϲ καὶ κλητικάϲ, ὁ Αἰνείαϲ ὦ Αἰνείαϲ, ὁ κοχλίαϲ ὤ κοχλίαϲ, καὶ χωρὶϲ τοῦ

Choer. 128, 30: πᾶϲα δοτικὴ ἑνικῶν εἰϲ ᾳ ἢ εἰϲ ῳ λήγουϲα ὁμόφωνον ἔχει τὴν εὐθεῖαν τῶν δυϊκῶν, ἀλλ’ ἐν τοῖϲ δυϊκοῖϲ οὐκ ἔϲτι τὸ ι προϲγεγραμμένον οἷον τῷ κοχλίᾳ, τῶ κοχλία, τῷ Αἰνείᾳ τὼ Αἰνεία, τῷ καλῷ τὼ καλώ, τῷ ϲοφῷ τῶ ϲοφώ. δεῖ δὲ γινώϲκειν ὅτι ἐκτείνεται τὸ α ἐν τῇ εὐθείᾳ τῶν δυικῶν, ὥϲπερ καὶ ἐν τῇ δοτικῇ τῶν ἑνικῶν, ἀλλ’, ὡϲ εἴρηται, οὐκ ἔϲτι τὸ ι προϲγεγραμμένον ἐν τῇ εὐθείᾳ τῶν δυικῶν, οὐδὲ γάρ ἐϲτι τὸ ι τελικὸν τῆϲ εὐθείᾳϲ τῶν δυικῶν· τελικὰ γὰρ τῆϲ εὐθείαϲ τῶν δυικῶν τρία ἐϲτὶν α, ε ω, οἷον Ἀτρείδα, Ἔτορε, φίλω.

Choer. 129, 11: πᾶϲα εὐθεῖα δυικῶν εἰϲ α λήγουϲα προϲθέϲει τοῦ ιν ποιεῖ τὴν γενικὴν καὶ δοτικὴν οἷον τῶ κοχλία τοῖν κοχλίαιν, τὼ Αἰνεία τοῖν Αἰνείαιν, τὰ μούϲα ταῖν μούϲαιν, τὰ Ἑλένα ταῖν Ἑλέναιν. δεῖ δὲ γινώϲκειν ὅτι τῇ προϲθήκῃ τοῦ ι καὶ τοῦ ν ϲυϲτέλλεται τὸ α, καὶ διὰ τοῦτο γὰρ καὶ ἐκφωνεῖται τὸ ι, ἐπεὶ εἰ ἔμεινε τὸ α μακρόν ἤμελλε τὸ ι ἀνεκφώνητον εἶναι· ἐμάθομεν δὲ ὅτι τὸ ι, ἡνίκα ἐρέθῃ μετὰ τοῦ η ἢ μετὰ τοῦ ω ἢ μετὰ τοῦ α μακροῦ ἐν μιᾷ ϲυλλαβῇ, ἀνεκφώνητον εὑρίϲκεται οἷον τῷ Χρύϲῃ, τῷ ϲοφῷ, τῷ Αἰνείᾳ.

Τῶν δυικῶν καὶ τῶν πληθυντικῶν ὡϲ ἡ ὀρθὴ οὕτω καὶ ἡ κλητική. πᾶϲα εὐθεῖα δυικῶν εἰϲ α λήγουϲα προϲθέϲει τοῦ ι τὴν εὐθεῖαν τῶν πληθυντικῶν ποιεῖ οἷον τ κοχλία, οἱ κοχλίαι, τὼ Αἰνεία οἱ Αἰνεῖαι, τὰ μούϲα αἱ μοῦϲαι, τὰ Ἑλένα αἱ Ἑλέναι. δεῖ δὲ πάλιν εἰδέναι ὅτι ἅμα τῇ προϲθήκῃ τοῦ ι ϲυϲτέλλεται τὸ α, διὰ τοῦτο γὰρ καὶ ἐκφωνεῖται τὸ ι, ἐπεὶ εἰ ἔμεινε τὸ α μακρὸν ἔμελλε τὸ ι ἀνεκφώνητον εἶναι. πᾶϲα γενικὴ πληθυντικῶν εἰϲ ων λήγει ἐπὶ παντὸϲ γένουϲ οἶον τῶν Αἰάντων, τῶν μουϲῶν, τῶν βημάτων.

Choer. 130, 18: πᾶϲα εὐθεῖα πληθυντικῶν εἰϲ ι λήγουϲα, προϲθέϲει τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν δοτικὴν τῶν πληθυντικῶν οἶον τοξόται τοξόταιϲ μοῦϲαι μούϲαιϲ, καλοὶ καλοῖϲ. Ὅμηροι Ὁμήροιϲ.

Choer. 130, 28: πᾶϲα εὐθεῖα πληθυντικῶν εἰϲ αι δίφθογγον λήγουϲα τροπῇ τοῦ ι εἰϲ ϲ τὴν αἰτιατικὴν τῶν πληθυντικῶν ποιεῖ οἷον κοχλίαι κοχλίαϲ, Αἰνεῖαι Αἰνείαϲ, Ἀτρεῖδαι Ἀτρείδαϲ, μοῦϲαι μούϲαϲ, Ἑλέναι Ἑλέναϲ, Ἀφροδίται Ἀφροδίταϲ. δεῖ δὲ εἰδένα ὅτι ἅμα τῇ τροπῇ τοῦ ι εἰϲ ϲ ἐκτείνεται τὸ α, θέλει γὰρ ἡ αἰτιατικὴ τῶν πληθυντικῶν ἰϲοχρονεῖν τῇ ἰδίᾳ εὐθείᾳ οἷον Αἴαντεϲ τὸ ἕ βραχύ ἐϲτιν, ἀλλὰ καὶ Αἴανταϲ τὸ α βραχύ· ὁμοίωϲ πάλιν οἱ ἄνθρωποι, ἡ οι δίφθογγοϲ μακρά ἐϲτιν, ἀλλὰ καὶ ἀνθρώπουϲ ἡ ουϲ μακρὰ ὁμοίωϲ, καὶ κοχλίαι ἡ αι δίφθογγοϲ μακρά ἐϲτιν, ἀλλὰ καὶ κοχλίαϲ τὸ αϲ μακρὸν ὁμοίωϲ. χωρὶϲ τῶν Δωρικῶν· ϲυϲτέλλεται γὰρ ἡ αἰτιατικὴ τῶν πληθυντικῶν παρὰ τοῖϲ Δωριεῦϲιν ἐπὶ τῶν ἐχόντων τὴν εὐθεῖαν τῶν πληθυντικῶν εἰϲ τὴν αι δίφθογγον λήγουϲαν, οἷον τοῦ κοῦραι κοῦροϲ, καὶ τὸ ὄγχναι ὄγχναϲ.

Περὶ τῶν εἰϲ ειϲ.

Choer. 198, 20: τὰ εἰϲ ειϲ μονοϲύλλαβα ὀνόματα ἀρϲενικὰ διὰ τοῦ νοϲ κλίνεια, οἷον κτείϲ κτενόϲ, εἰϲ ἑνόϲ, δείϲ δενόϲ, ὅπερ ἰϲοδυναμεῖ τῷ τὶϲ, ὅπερ μετὰ τῆϲ οὐ ἀποφάϲεωϲ καὶ τῆϲ μή ἀπαγορεύϲεωϲ λέγεται καὶ οὐδείϲ καὶ μηδείϲ. πρόϲκειται μονοϲύλλαβα » διὰ τὰ ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβήν, διὰ τὸ χαρίειϲ χαρίεντοϲ. πρόϲκειται «ὀνόματα [*](l. 16 exempla τῶν Αἰάντων, τῶν βημάτων non quadrant quum de isosyllabis hic agatur. sive Choerobosci sive librarii negligentiae hoc tribuendum est.) [*](1. 29 de Dorica systole cf. Dichr. 296, 18. l. 34 cf. Ep. Cr. I 133, 27 et An. Ox. II 364, 13.)

Ἀποροῦϲι δέ τινεϲ λέγοντεϲ, διατί τῶν εἰϲ ειϲ μονοϲυλλάβων ὀνομάτων μὴ ποιούντων οὐδετέρου παραϲχηματιϲμὸν οἷον μείϲ κτείϲ τὸ εἰϲ ποιεῖ οὐδετέρου παραϲχηματιϲμὸν οἷον ἕν; καὶ ἔϲτιν εἰπεῖν, ὅτι διὰ τοῦτο τὸ εἰϲ ποιεῖ οὐδετέρου παραϲχηματιϲμόν, ἐπειδὴ ἀριθμητικόν ἐϲτι, τὰ δὲ ἀριθμητικὰ πέφυκε ποιεῖν οὐδετέρου παραϲχηματιϲμὸν οἷον ὁ τρεῖϲ τὰ τρία, οἱ τέϲϲαρεϲ τὰ τέϲϲαρα· οὕτωϲ οὖν καὶ τὸ εἷϲ τὸ ἕν.

Ἰϲτέον ὅτι τὸ εἰϲ διὰ τοῦ ν ὤφειλε κλίνεϲθαι, ὡϲ ἔχον οὐδέτερον` τὸ ἕν. τὰ γὰρ εἰϲ ειϲ ἔχοντα οὐδέτερον εἰϲ εν διὰ τοῦ ντ θέλει κλίνεϲθαι, οἷον χαρίειϲ χαρίεντοϲ ὅτι χαρίεν, τιμήειϲ τιμήεντοϲ ὅτι τιμῆεν, δαφνήειϲ δαφνήεντοϲ ὅτι δαφνῆεν, οὕτωϲ οὖν ὤφειλεν εἶναι εἰϲ ἑντόϲ ὅτι τὸ ἕν. ἀλλ’ ἐπειδὴ κανών ἐϲτιν ὁ λέγων, ὅτι τὰ πνεύματα τῶν εὐθειῶν φυλάττεϲθαι θέλει καὶ ἐν ταῖϲ λοιπαῖϲ πτώϲεϲιν οἷον τὸ ἀλήτηϲ ψιλοῦται, ἀλλὰ καὶ αἱ λοιπαὶ πτώϲειϲ ὁμοίωϲ, ἀλήτου ἀλήτῃ ἀλήτην ὦ ἀλῆτα, καὶ τὸ ἄλγοϲ ψιλοῦται, ἀλλὰ καὶ αἱ λοιπαὶ πτώϲειϲ ὁμοίωϲ, ἄλγουϲ ἄλγει τὸ ἄλγοϲ ὦ ἄλγοϲ, πάλιν τὸ ἁγνόϲ δαϲύνεται, ἀλλὰ καὶ αἱ λοιπαὶ πτώϲειϲ ὁμοίωϲ, ἁγνοῦ ἁγνῷ ἁγνόν ὦ ἁγνέ, καὶ τὸ ἁπλοῦϲ δαϲύνεται, ἀλλὰ καὶ αἱ λοιπαὶ πτώϲειϲ ὁμοίωϲ, ἁπλοῦ ἁπλῷ ἁπλοῦν ὦ ἁπλοῦ τούτου χάριν ἐξ ἀνάγκηϲ ἀπέβαλλε τὸ τ, καὶ ἐγένετο ἑνόϲ ἡ γενική, ἵνα ὁμοφώνωϲ τῇ εὐθείᾳ δαϲυνθῇ καὶ ἡ γενική.

Choer. 202, 26. τὰ εἰϲ ειϲ ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβὴν κοινολεκτούμενα διὰ τοῦ ντ κλίνεται οἷον χαρίειϲ χαρίεντοϲ, τιμήειϲ τιμήεντοϲ. πρόϲκειται «κοινολεκτούμενα» ἐπειδὴ οἱ Βοιωτοὶ τὰ εἰϲ ηϲ λήγοντα διὰ τοῦ η περιττοϲυλλάβωϲ κλινόμενα, εἴτε βαρύτονα ᾖ εἴτε ὀξύτονα, μεταποιοῦϲιν εἰϲ τὴν ε δίφθογγον καὶ φυλάττουϲι τὴν αὐτὴν κλίϲιν, οἷον λέβηϲ λέβητοϲ λέβειϲ, πένηϲ πένητοϲ πένειϲ, ἀφανήϲ ἀφανοῦϲ ἀφανείϲ,

Choer. 204, 29. Ἡ κλητικὴ τριχῶϲ λέγεται. λέγεται γὰρ καὶ ὦ χαρίειϲ ὁμοφώνωϲ τῇ εὐθείᾳ Ἀττικῶϲ, οἱ γὰρ Ἀττικοὶ τὰϲ αὐτὰϲ [ἔχουϲιν] εἰώθαϲι ποιεῖν ὀρθὰϲ καὶ κλητικάϲ, οἷον ὁ Αἴαϲ ὦ Αἴαϲ, ὁ κοχλίαϲ ὤ κοχλίαϲ. τὸ δὲ ὦ χαριεῖ κανονίζεται τοῦτον τὸν τρόπον· τὰ εἰϲ ϲ λήγοντα μετὰ διφθόγγου ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν κλητικήν, οἷον ὁ Ζεὺϲ ὦ Ζεῦ, ὁ Πηλεύϲ ὦ Πηλεῦ, ὁ Ἀχιλλεὺϲ ὦ Ἀχιλλεῦ, ὁ παῖϲ ὦ παῖ, ὁ βοῦϲ ὦ βοῦ, ὁ νοῦϲ ὤ νοῦ· οὕτωϲ οὖν καὶ ὁ χαρίειϲ ὦ χαριεῖ, καὶ ὁ τιμήειϲ ὦ τιμήει. δεῖ προϲθεῖναι «κοινολεκτούμενα» διὰ τὰ Αἰοϲιν] οἱ γὰρ Αἰολεῖϲ τὸ τάλαϲ τάλαιϲ λέγουϲι, καὶ τὸ Θόαϲ Θόαιϲ, καὶ τὸ μέλαϲ μέλαιϲ. καὶ ἰδοὺ ταῦτα εἰϲ ϲ λήγει μετὰ διφθόγγου, καὶ ὅμωϲ οὐ ποιεῖ τὴν κλητικὴν ἀποβολῇ τοῦ ϲ, οὐδὲ γὰρ λέγομεν ὦ τάλαι καὶ. ὤ μέλαι καὶ ὦ Θόαι, ἀλλ’ ὦ τάλαν καὶ ὤ Θόαν καὶ ὦ μέλαν, τῷ ἀπὸ γενικῆϲ κανόνι τῷ λέγοντι, ὅτι πᾶϲα γενικὴ διὰ τοῦ ντ κλινομένη ἀποβολῇ τῆϲ τοϲ ποιεῖ τὴν κλητικήν, εἰ μὴ διφθόγγῳ παραλήγοιτο, οἷον Αἴαντοϲ Αἶαν, Δρύαντοϲ Δρύαν, Ξενοφῶντοϲ Ξενορῶν, Κάλχαντοϲ Κάλχαν· οὕτωϲ οὖν καὶ Θόαντοϲ Θόαν, καὶ μέλοντοϲ μέλαν καὶ τάλαντοϲ τάλαν· τὸ γὰρ τάλανοϲ καὶ μέλανοϲ ἀποβολῇ τοῦ τ γέγονε. δεῖ προϲθεῖναι χωρὶϲ τῶν μετοχῶν καὶ τῶν οὐδετέρων». τῶν μετοχῶν, διὰ τὸ τυφθείϲ δαρείϲ νυγείϲ, ταῦτα γὰρ τὴν αὐτὴν ἔχει ὀρθὴν καὶ κλητικήν, καὶ οὐ ποιεῖ τὴν κλητικὴν ἀποβολῇ τοῦ c· τῶν δὲ μετοχικῶν διὰ τὸ ὀδούϲ τοῦ ὀδόντοϲ· καὶ τοῦτο γὰρ τὴν αὐτὴν ἔχει ὀρθὴν καὶ κλητικήν. αἱ γὰρ μετοχαὶ καὶ τὰ μετοχικὰ ὅταν περιττοϲυλλάβωϲ κλίνηται, τὰϲ αὐτὰϲ ἔχει ὀρθὰϲ καὶ κλητικὰϲ οἷον ὁ τύψαϲ τοῦ τύψαντοϲ ὤ τύψαϲ, ὁ γράψαϲ τοῦ γράψαντοϲ ὦ γράψαϲ, ὁ ἱμάϲ τοῦ ἱμάντοϲ ὦ ἱμάϲ, ὁ ἀνδριάϲ τοῦ ἀνδριάντοϲ ὤ ἀνδριάϲ. «χωρὶϲ δὲ τῶν πρόϲκειται διὰ τὸ οὖϲ. ἐὰν γὰρ ὅλοϲ λάβωμεν αὐτοῦ τὴν κλητικήν, τὴν αὐτὴν ἔχει ὀρθὴν καὶ κλητικὴν τῷ λόγῳ τῶν οὐδετέρων. τὰ γὰρ οὐδέτερα τὴν αὐτὴν ἔχει καὶ κλητικὴν καὶ ὀρθήν, οἷον τὸ βῆμα ὤ βῆμα, τὸ τεῖχοϲ ὤ τεῖχοϲ. ἔτι δεῖ προϲθεῖναι «καὶ χωρὶϲ τοῦ πούϲ», [*](l. 18 — 672, 41 maxime confusa et a proposito aliena sunt et Byzantinam originem clarissime produnt.)

Διχῶϲ λέγεται τούτων ἡ δοτικὴ τῶν πληθυντικῶν οἷον χαρίεϲι καὶ χαρίειϲι. κανὼν γάρ ἐϲτιν ὁ λέγων, ὅτι πᾶϲα δοτικὴ ἐνικῶν εὶϲ ι ἐκφωνούμενον λήγουϲα καὶ πρὸ τοῦ ι λαμβάνουϲα τὸ ϲ καὶ ἀποβάλλουϲα τὰ μὴ δυνάμενα ϲὺν αὐτῷ ἐκφωνηθῆναι ϲτοιχεῖα τὴν δοτικὴν τῶν πληθυντικῶν ποιεῖ οἷον ὄφει ὄφεϲι, πόλε πόλεϲι, Πλάτωνι Πλάτωϲι, χαθυντικῶν χαρίεϲι, τετυφότι τετυφόϲι, πεποιηκότι πεποιηκόϲι, τοῦ ϲ προϲελθόντοϲ καὶ ἀποβληθέντων τῶν μὴ δυναμένων ϲὺν αὐτῷ ἐκφωνηθῆναι ϲτοιχείων, φημὶ δὴ τὸ ν καὶ τὸ τ. λέγουϲι δέ τινεϲ, ὅτι δεῖ προϲθεῖναι ἐν τῷ κανόνι χωρὶϲ τῶν εἰϲ ευϲ. ἰδοὺ γάρ ἐϲτιν Ἀχιλλεύϲ Ἀχιλλέι ἡ δοτικὴ τῶν ἑνικῶν καὶ οὐ γίνεται ἡ δοτικὴ τῶν πληθυντικῶν τοῖϲ Ἀχιλλέϲι προϲθέϲει τοῦ ϲ ὡϲ πόλει πόλεϲι, ἀλλὰ τὸ Ἀχιλλεῦϲι ἐκ τῆϲ εὐθείαϲ τῶν ἑνικῶν ἐϲτι. τότε δὲ κανονίζομεν τὴν δοτικὴν τῶν πληθυντικῶν ἀπὸ τῆϲ δοτικῆϲ τῶν ἑνικῶν, ἡνίκα οὐδὲ δύναται κανονιϲθῆναι ἡ δοτικὴ τῶν πληθυντικῶν ἀπὸ τῆϲ εὐθείαϲ τῶν ἑνικῶν οἷον Μέμνοϲι μεταθέϲει τοῦ ν εἰϲ ϲ, ταχέϲι προϲθέϲει τοῦ ϲ ἀπὸ τῆϲ δοτικῆϲ τῶν ἑνικῶν κανονίζομεν, τὸ δὲ Τρωϲί λέβηϲι ἀπὸ τῆϲ εὐθείαϲ τῶν ἑνικῶν. πᾶϲα γὰρ εὐθεῖα εἰϲ ϲ λήγουϲα μετὰ μακρᾶϲ περιττοϲυλλάβωϲ κλινομένη καὶ μὴ ϲυναιρουμένη κατὰ τὴν γενικὴν προϲθέϲει τοῦ ι ποιεῖ τὴν δοτικὴν τῶν πληθυντικῶν οἷον λέβηϲ λέβητοϲ λέβηϲι, Τρώϲ Τρωόϲ Τρωϲί, Πηλϲύϲ Πηλέωϲ Πηλεῦϲι, Αἴαϲ Αἴαντοϲ Αἴαϲι. οὕτωϲ οὖν καὶ χαρίειϲ χαρίεντοϲ χαρίειϲι.

Περὶ τῶν εἰϲ ευϲ.

Choer. 209, 18. τὰ εἰϲ ϲῦϲ λήγοντα πέντε κλίϲειϲ ἐπιδέχεται, διὰ τοῦ εο κοινῶϲ οἷον Ἀχιλλέοϲ, βαϲιλέοϲ· διὰ τοῦ ἕ καὶ ω Ἀττικῶϲ οἷον Ἀχιλλέωϲ, βαϲιλέωϲ διὰ τοῦ η καὶ ο παρὰ τοῖϲ ἀρχαίοιϲ Ἴωϲιν [*](l. 15 ex Choer. 208, 14 cuius MS. hoc loco multis lacunis deformatum est; ad textum restituendum adhibui Choer. 167, 11 et 113, 22.)

Τὰ εἰϲ ευϲ λήγοντα ἐὰν καθαρεῦον ἔχει τὸ ε, ϲυναιρεῖται κατὰ τὴν γενικὴν τὴν Ἀττικὴν παρὰ τοῖϲ Ἀθηναίοιϲ οἷον Ἐρετριεύϲ Ἐρετριέωϲ Ἐρετριῶϲ, τοῦ ἕ καὶ ω εἰϲ τὸ ω κιρναμένων, ὡϲ ποιέω ποιῶ, νοέω νοῶ· ἐὰν δὲ μὴ ἔχῃ καθαρεῦον τὸ ἑ, ἀλλ’ ἔχει προήγούμενον ϲύμφωνον, οὐ γίνεται κρᾶϲιϲ κατὰ τὴν γενικὴν οὕτε παρ’ ἡμῖν οὔτε παρὰ τοῖϲ Ἀθηναίοιϲ οἶον Ἀχιλλεύϲ Ἀχιλλέωϲ, Πηλεύϲ Πηλέωϲ, βαϲιλεύϲ βαϲιλέωϲ. παρὰ δὲ τοῖϲ Δωριεῦϲιν καὶ τοῖϲ Ἴωϲι κρᾶϲιϲ γίνεται ἐπὶ τούτων κατὰ τὴν τενικὴν τοῦ καὶ ο εἰϲ τὴν ευ δίφθογγον οἷον τοῦ Ὀδυϲϲέοϲ τοῦ Ὀδυϲϲεῦϲ

Ἄξιόν ἐϲτι ζητῆϲαι, διατί, ὥϲπερ ἐπὶ τοῦ Πηλέϊ Πηλεῖ κατὰ ϲυναίρεϲιν γίνεται τοῦ ἕ καὶ ι εἰϲ τὴν ει δίφθογγον, μὴ τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ἐπὶ τοῦ νεῦϲ νεόϲ νεῖ καὶ γρεῦϲ γρεόϲ γρεῖ γίνεται κατὰ ϲυναίρεϲιν τοῦ ε καὶ ι εἰϲ τὴν ει δίφθογγον νεῖ καὶ γρεῖ. ἔϲτιν οὖν εἰπεῖν, ὅτι οὐ δύναται γενέϲθαι κατὰ ϲυναίρεϲιν ἡ δοτικὴ νεῖ καὶ γρεῖ, ἐπειδὴ οὐδέποτε ἡ δοτικὴ τῶν ἑνικῶν ἐπ’ ὀνομάτων μονοϲυλλάβων ἐκφωνεῖ τὸ ι οἷον τῷ Γρά, τῇ γῇ, τῇ μνᾷ, τῷ νῷ. εἰ οὖν ἐγένετο κατὰ ϲυναίρεϲιν νεῖ νεῖ, γρεῖ γρεῖ, ἤμελλεν ἐκφωνεῖϲθαι τὸ ι ἐν τῇ δοτικῇ τῶν ἑνικῶν ἐπὶ μονοϲυλλάβων ὀνομάτων, ὅπερ ἄτοπον. ἰϲτέον δὲ ὅτι οἱ Ἀττικοὶ μόνῃ τῇ ϲυνῃρημένῃ χρῶνται δοτικῇ ἐν τοῖϲ [*](l. 4 cf. Choer. 60, 3, Ep. Cr. 1 107, 2, An. Par. III. 305, de Φωκήων et Φωκείων cf. Eust. 1108, 7, de Boiotico genetivo in ιοϲ An. Ox. III 238, 7 Ahrens de dial. Aeol. p. 205 not. 5 de genetivo Ἄρευοϲ p 121 not. 5.) [*](l, 17 observationem de N 424 Ἰδομενεῦϲ, quod Choerob. circumflectit, mutavi ex Il. Pr. ad h. l. l. 32 verba inde ab ἐπειδὴ οὐδέποτε ἡ δοτικὴ — ὅπερ ἄτοπον ex p. 240, 15 huc transposui.)

Ἀπὸ τῆϲ Πηλέϊ δοτικῆϲ ἐγένετο τροπῇ τοῦ i εἰϲ α Πηλέα ὥϲπερ Αἴαντι Αἴαντα, Θόαντι Θόαντα. ἰϲτέον ὅτι πᾶϲα γενικὴ εἰϲ οϲ λήγουϲα, ἔχουϲα τὴν αἰτιατικὴν τῶν ἑνικῶν εἰϲ α, ὁμόχρονον ἑαυτῇ ἔχει αὐτὴν οἷον Αἴαντοϲ Αἴαντα, Θόαντοϲ Θόαντα. ἰδοὺ ἐνταῦθα τὸ α βραχύ ἐϲτιν, ἐπειδὴ καὶ ἡ οϲ ϲυλλαβὴ βραχεῖά ἐϲτιν· ὁμοίωϲ Πηλέοϲ Πηλέα, Ἀχιλλέωϲ Ἀχιλλέα. οἱ μέντοι Ἀθηναῖοι, ἐπειδὴ Πηλέωϲ καὶ Ἀχιλλέωϲ λέγουϲι διὰ τοῦ ἕ καὶ ω, τούτου χάριν καὶ τὴν αἰτιατικὴν ποιοῦϲιν εἰϲ α μακρόν, ἵνα ἰϲόχρονοϲ γένηται ἡ αἰτιατικὴ τῇ ἰδίᾳ γενικῇ. καὶ πολλή ἐϲτιν ἡ χρῆϲιϲ τῆϲ τοιαύτηϲ αἰτιατικῆϲ, ὡϲ ἔχομεν καὶ παρὰ τῷ Εὐριπίδῃ ἐν Ἀνδρομάχῃ (545)