Περὶ ὀρθογραφίας

Τὰ εἰϲ ω λήγοντα ῥήματα βαρύτονα ἔχοντα δύο τὰ αὐτὰ ϲύμφωνα οὐ θέλει τῇ ει διφθόγγῳ παραλήγεϲθαι οἷον τίλλω, πάλλω, ἀῖϲϲω, ἑλίϲϲω. πρόϲκειται «βαρύτονα» διὰ τὸ κρειϲϲῶ.

Τὰ παρὰ μέλλοντα ἢ ἐνεϲτῶτα περιϲπώμενον ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβὴν διὰ τοῦ ειω γινόμενα παραγωγὰ διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἶον θῶ θείω, ϲῶ ϲείω, κῶ τὸ ὑπνῶ, ἐξ οὗ κῶμα ὁ ὕπνοϲ, κείω, οὗ ὁ μέλλων κείϲω καὶ παθητικὸν κείομαι καὶ κατὰ ϲυγκοπὴν κεῖμαι, ὀλῶ ὀλείω, κιχῶ κιχείω, ὄψω ὀψείω, βρώϲω βρωϲείω, ποιήϲω ποιηϲείω, γαμήϲω γαμηϲείω, τελῶ τελείω, κρατῶ κρατείω, ῥιγῶ ῥιγείω, ὀκνῶ ὀκνείω, θάλπω θαλπείω.

Τὰ διὰ τοῦ ιω ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ περιϲπώμενα μὴ ἀπὸ ὀνομάτων ἔχοντα τὴν γένεϲιν τῶν διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γραφομένων διὰ τοῦ ι γράφεται, μηνιῶ, μητιῶ, ἀνιῶ, μειδιῶ, ἀγωνιῶ, ἀκηδιῶ, ἐρυθριῶ, κοπιῶ, ἀγαλλιῶ, ἀξιῶ, μετριῶ. πρόϲκειται κμὴ ἀπὸ ὀνόματοϲ γεγενημένα ἔχοντα τὴν ει δίφθογγον» διὰ τὸ οἰκεῖοϲ οἰκειῶ, τέλειοϲ τελειῶ. ἀνδρεῖοϲ ἀνδρειῶ, ἀχρεῖοϲ ἀχρειῶ. τὸ ἐϲθίω, ἀτίω, ἀΐω τὸν τόνον ἀμείψαντα τὴν διὰ τοῦ ι γραφὴν ἐφύλαξαν, οἷϲ ἀκόλουθον καὶ τὸ μαϲτίω ἐκ τοῦ μαϲτίζω γενόμενον.

Τὰ διὰ τοῦ ιω διϲύλλαβα βαρύτονα μὴ παρ’ ἐνεϲτῶτα ἢ μέλλοντα παρηγμένα μηδὲ ἀπὸ πλεοναϲμοῦ ἔχοντα τὸ ι μηδὲ ἔχοντα ἀντιπαρακείμενον τὸ ο διὰ τοῦ ι γράφεται, ιω, ὅπερ καὶ περιϲπᾶται, ἐξ οὗ [*](1. 3 περὶ ποϲ. 310, 28. 1. 7 Choer. 212, 14 176, 14 244, 8, Ep. in Psalm. 59, 13, περὶ ποϲ. 310, 32 283, 25. 1. 12 Chocr. 194, 3 201, 20 et 29: 232 20; de οἰκτείρω dissensio fuit cf. infra s. v. 1.15 Choer. 272, 29, de verbis in ιλλω specialis canon proponitur in An. Ox. II 421, 28 τὰ διὰ τοῦ ιλλω ῥήματα (διϲύλλαβα dele) διὰ δύο λλ ἐκφερόμενα διὰ τοῦ ι γράφεται οἷον ποικίλλω, ναυτίλῳ, τίλλω τὸ ἀναϲπῶ. 1. 18 Theogn. 146, 13 et 147, 12, Choer. 189, 9 et. 246, 1, E. M. 220, 42, Herod. περὶ παθῶν in E. M. 620, 44 et in E. M. p. 449 s. θείομεν. 1. 25 Theogn. 146, 19, περὶ ποϲ. 311 , 13, Arc. 164, 16. 1. 33 Theogn. 146, 33, Ep. Cr. II 329, 14, I 401, E. Gud. 529, Ep. in Psalm.)

Τὰ διὰ τοῦ ιω ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ὄντα βαρύτονα κλινόμενα εἰϲ μέλλοντα διὰ τοῦ ι γράφεται οἰον μητίω μητίϲμω|, κονίω κονίϲω, κυλίω κυλίϲω, μηνίω μηνίϲω τὸ ὀργίζομαι ὥϲπερ καὶ τὸ μηνιῶ περιϲπώμενον, δηριῶ δηρίϲω. πρόϲκειται «ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ » διὰ τὸ κλείω κλείϲω. πρόϲκειται «βαρύτονα» διὰ τὸ ἀχρειῶ ἀχρειώϲω, τελειῶ τελειώϲω. πρόϲκειται «κλινόμενα εἰϲ μέλλοντα» διὰ τὸ κιχείω, ὄ ϲημαίνει τὸ καταλαμβάνω καὶ τὸ ὀλείω ὃ ϲημαίνει τὸ ἀπόλλυμι, καὶ ὀψείω ὃ ϲημαίνει τὸ ἐπιθυμίαν ἔχω τοῦ θεωρῆϲαι· ἀλλ’ οὐ κλίνεται εἰϲ μέλλοντα.

Τὰ εἰϲ μι οὐ θέλει παρ’ ἡμῖν διφθόγγῳ παραλήγεϲθαι οἰον τίθημι, δίδωμι ϲεϲημειωμένου τοῦ εἰμί τὸ ὑπάρχω καὶ τοῦ εἰμι τὸ πορεύομαι. παρὰ δὲ τοῖϲ Αἰολεῦϲι πολλὰ εὑρίϲκεται διφθόγγῳ παραληγόμενα οἷον ϊϲταιμι, κίχραιμι, γέλαιμι διὰ τῆϲ αι διφθόγγου.

Τὰ εἰϲ ναι ἀπαρέμφατα ἐχοντα τὸ ν κλιτικὸν οὐ θέλει διφθόγγῳ παραλήγεϲθαι οἰον τυφθῆναι, τυπῆναι, τετυφέναι. πρόϲκειται «ἔχοντα τὸ νν κλιτικὸν» διὰ τὸ μεῖναι. τοῦτο γὰρ διφθόγγῳ παραλήγεται, ἀλλ’ οὐκ ἔχει τὸ ν κλιτικόν, ἀλλὰ θεματικόν, ἀπὸ γὰρ τοῦ ἐνεϲτῶτοϲ ἔχει . αὐτό. μένω γάρ ἐϲτιν ὁ ἐνεϲτϲ καὶ ἔχει τὸ ν. παράλογα οὖν ἐϲτι ταῦτα, φημὶ δὲ τὸ θεῖναι, δοῦναι, εἰναι ὡϲ διφθόγγῳ παραληγόμενα ἔχοντα τὸ ν κλιτικόν κτλ.

Περὶ ἐπιρρημάτων.

Τὰ εἰϲ ει διϲύλλαβα ἐπιρρήματα εἴτε βαρύτονα εἶτε περιϲπώμενα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται. καὶ βαρύτονα μὲν δύο ἐϲτὶ τὸ ἄγρει παρακελευϲματικὸν ἐπίρρημα καὶ τὸ οἴκει παρὰ Μενάνδρῳ ἀντὶ τοῦ οἴκοι. περιϲπώμενα τὰ τοπικὰ Δώρια τουτεὶ, τηνεῖ, πεῖ, αὐτεῖ. τὸ δὲ ἐκεῖ ἀποκέκοπται.

Τ ὀξύτονα εἰϲ ει λήγοντα ἐπιρρήματα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γραφόμενα δύο ἐϲτί, τὸ ἐπεί χρονικὸν καὶ τὸ ἀεί.

Τὰ δεικτικῶϲ ἐπεκτεινόμενα διὰ τοῦ ῖ γράφεται, δευρί, νυνί, τουτί, ὡδί, ἐνθαδί, ἐντευθενί. τὸ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῶν αὐτωνυμιῶν ἐκεινοϲί, οὑτοϲί. τὸ οὖν οἱονεί καὶ ὡϲπερεί γραφόμενα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου οὐκ ἔϲτι κατὰ ἐπέκταϲιν, ἀλλὰ διάφορα μέρη λόγου εἰϲίν. τὸ γὰρ οἱονεί δύο μέρη λόγου ἐϲτίν τὸ οἷον ὄνομα καὶ τὸ εἰ ϲύνδεϲμοϲ ϲυναπτικόϲ. τὸ δὲ ὡϲπερεί τρία μέρη λόγου ἐϲτίν. ἔϲτι γὰρ ὡϲ ἐπίρρημα καὶ τὸ πέρ ϲύνδεϲμοϲ παραπληρωματικὸϲ καὶ τὸ εἰ ϲύνδεϲμοϲ ϲυναπτικόϲ.

Τὸ εἰϲ ι λήγοντα διϲύλλαβα βαρύτονα διὰ βραχέοϲ τοῦ ι γράφεται ῖφι, νόϲφι, αὖθι. ἄγχι, μέχρι, ἄρτι, ἔτι, ἦρι, ὕψι, χῶρι, ἦχι, ναίχ, μεθ’ ὡν καὶ οὐχί καὶ πρωΐ ὀξύτονα.

Τὰ εἰϲ τι λήγοντα ἐπιρρήματα ὀξύτονα, εἰ γένοιτο ἀπὸ τῶν εἰϲ ζω ληγόντων ῥημάτων ἢ ἀπὸ τῶν εἰϲ ῦϲ ἐπιρρημάτων, διὰ ϲυνεϲταλμένου τοῦ ι γράφεται οἷον Ἰαϲτί, Λυδιϲτί, Φρυγιϲτί, Δωριϲτί, μεγαλωϲτί, δημιωϲτί, ἱερωϲτί, νεωϲτί. τὰ δὲ ἀπὸ πτωτικῶν διὰ μακροῦ τοῦ ι γράφεται, ἀπνευϲτί, ἀνωϊϲτί, ἀκονιτί, ἀναιμωτί, ἀκλαυτί, πανθοινί, ἀκριτί, ἀμογητί. τὸ ι ἔϲθ’ ὅτε καὶ ϲυνεϲταλμένωϲ προφέρεται ἀδείᾳ ποιητικῇ. τὰ δὲ παρωνύμωϲ παρηγμένα τινὲϲ διὰ τῆϲ εἰ διφθόγγου, τινὲϲ δὲ διὰ τοῦ ι μακροῦ γράφουϲιν.

Πὰ ἔχοντα Θ λ μ ξ ρ ψ χ ψ διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἰον διὰ τοῦ θ ἀμοθεί, ἀμοχθεί. τὸ ἀμιϲθί ϲεϲημείωται μόνον διὰ τοῦ ι. τὸ λ. ἀϲυλεί, πανομιλεί, ἀναυλεί, οἰϲ ἀκόλουθον καὶ τὸ ἀμέλει. τὸ μ πανδημεί, ἀτρεμεί, ἠρεμεί. τὸ ξ αὐτολεξεί. τὸ ρ ἀμετρεί. τὸ αὐτοχειρί δὲ διὰ τοῦ . τὸ φ παμψηφεί. τὸ χ τριϲτοιχεί, ἀμαχεί. τὸ ψ παμψηφεί.

Πάντα τὰ ἀριθμητικὰ ἐπιρρήματα διὰ τοῦ ῑ γράφεται, δίϲ, τρίϲ, τετράκιϲ καὶ τετράκι.

Τὰ εἰϲ ιϲ ἐπιρρήματα πεφυκότα λέγεϲθαι καὶ ἄνευ τοῦ ϲ διὰ τοῦ ῖ γράφεται, αὐτιϲ καὶ αὐτι, μέχριϲ καὶ μέχρι, αὐθιϲ καὶ αὖθι.

Πᾶν ἐπίρρημα εἰϲ ιον λῆγον προπαροξύτονον τύπου ὀνοματικοῦ ὑπάρχον διὰ τοῦ ῑ γράφεται, ῥάδιον, τάχιον, ἔγγιον.

Πᾶν ἐπίρρημα τοπικὸν εἰϲ κα λῆγον τὸ ῖ παραλήγεται οἰον αὐτίκα, ὁπηνίκα, ἡνίκα, πηνίκα.

Τὰ εἰϲ αν λήγοντα ἐπιρρήματα οὐ θέλει τῇ ει διφθόγγῳ παραλήγεϲθαι οἷον ἄγαν, πέραν, λίαν.