Odyssey
Homer
Homer. The Odyssey, Volume 1-2. Murray, A. T. (Augustus Taber), editor. London: William Heinmann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1919.
- καὶ γὰρ πολλὸν ἄριστος ἀνὴρ μέμονέν τε μάλιστα
- μητέρʼ ἐμὴν γαμέειν καὶ Ὀδυσσῆος γέρας ἕξειν.
- ἀλλὰ τά γε Ζεὺς οἶδεν Ὀλύμπιος, αἰθέρι ναίων,
- εἴ κέ σφι πρὸ γάμοιο τελευτήσει κακὸν ἦμαρ.
- ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις,
- κίρκος, Ἀπόλλωνος ταχὺς ἄγγελος· ἐν δὲ πόδεσσι
- τίλλε πέλειαν ἔχων, κατὰ δὲ πτερὰ χεῦεν ἔραζε
- μεσσηγὺς νηός τε καὶ αὐτοῦ Τηλεμάχοιο.
- τὸν δὲ Θεοκλύμενος ἑτάρων ἀπονόσφι καλέσσας
- ἔν τʼ ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τʼ ἔφατʼ ἔκ τʼ ὀνόμαζε·
- Τηλέμαχʼ, οὔ τοι ἄνευ θεοῦ ἔπτατο δεξιὸς ὄρνις
- ἔγνων γάρ μιν ἐσάντα ἰδὼν οἰωνὸν ἐόντα.
- ὑμετέρου δʼ οὐκ ἔστι γένος βασιλεύτερον ἄλλο
- ἐν δήμῳ Ἰθάκης, ἀλλʼ ὑμεῖς καρτεροὶ αἰεί.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- αἲ γὰρ τοῦτο, ξεῖνε, ἔπος τετελεσμένον εἴη·
- τῷ κε τάχα γνοίης φιλότητά τε πολλά τε δῶρα
- ἐξ ἐμεῦ, ὡς ἄν τίς σε συναντόμενος μακαρίζοι.
- ἦ καὶ Πείραιον προσεφώνεε, πιστὸν ἑταῖρον·
- Πείραιε Κλυτίδη, σὺ δέ μοι τά περ ἄλλα μάλιστα
- πείθῃ ἐμῶν ἑτάρων, οἵ μοι Πύλον εἰς ἅμʼ ἕποντο·
- καὶ νῦν μοι τὸν ξεῖνον ἄγων ἐν δώμασι σοῖσιν
- ἐνδυκέως φιλέειν καὶ τιέμεν, εἰς ὅ κεν ἔλθω.
- τὸν δʼ αὖ Πείραιος δουρικλυτὸς ἀντίον ηὔδα·
- Τηλέμαχʼ, εἰ γάρ κεν σὺ πολὺν χρόνον ἐνθάδε μίμνοι,
- τόνδε τʼ ἐγὼ κομιῶ, ξενίων δέ οἱ οὐ ποθὴ ἔσται.
- ὣς εἰπὼν ἐπὶ νηὸς ἔβη, ἐκέλευσε δʼ ἑταίρους
- αὐτούς τʼ ἀμβαίνειν ἀνά τε πρυμνήσια λῦσαι.
- οἱ δʼ αἶψʼ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῗσι καθῖζον.
- Τηλέμαχος δʼ ὑπὸ ποσσὶν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,
- εἵλετο δʼ ἄλκιμον ἔγχος, ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ,
- νηὸς ἀπʼ ἰκριόφιν· τοὶ δὲ πρυμνήσιʼ ἔλυσαν.
- οἱ μὲν ἀνώσαντες πλέον ἐς πόλιν, ὡς ἐκέλευσε
- Τηλέμαχος, φίλος υἱὸς Ὀδυσσῆος θείοιο·
- τὸν δʼ ὦκα προβιβάντα πόδες φέρον, ὄφρʼ ἵκετʼ αὐλήν,
- ἔνθα οἱ ἦσαν ὕες μάλα μυρίαι, ᾗσι συβώτης
- ἐσθλὸς ἐὼν ἐνίαυεν, ἀνάκτεσιν ἤπια εἰδώς,
- τὼ δʼ αὖτʼ ἐν κλισίῃ Ὀδυσεὺς καὶ δῖος ὑφορβὸς
- ἐντύνοντο ἄριστον ἅμʼ ἠοῖ, κηαμένω πῦρ,
- ἔκπεμψάν τε νομῆας ἅμʼ ἀγρομένοισι σύεσσι·
- Τηλέμαχον δὲ περίσσαινον κύνες ὑλακόμωροι,
- οὐδʼ ὕλαον προσιόντα. νόησε δὲ δῖος Ὀδυσσεὺς
- σαίνοντάς τε κύνας, περί τε κτύπος ἦλθε ποδοῖϊν.
- αἶψα δʼ ἄρʼ Εὔμαιον ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- Εὔμαιʼ, ἦ μάλα τίς τοι ἐλεύσεται ἐνθάδʼ ἑταῖρος
- ἢ καὶ γνώριμος ἄλλος, ἐπεὶ κύνες οὐχ ὑλάουσιν,
- ἀλλὰ περισσαίνουσι· ποδῶν δʼ ὑπὸ δοῦπον ἀκούω.
- οὔ πω πᾶν εἴρητο ἔπος, ὅτε οἱ φίλος υἱὸς
- ἔστη ἐνὶ προθύροισι. ταφὼν δʼ ἀνόρουσε συβώτης,
- ἐκ δʼ ἄρα οἱ χειρῶν πέσον ἄγγεα, τοῖς ἐπονεῖτο,
- κιρνὰς αἴθοπα οἶνον. ὁ δʼ ἀντίος ἦλθεν ἄνακτος,
- κύσσε δέ μιν κεφαλήν τε καὶ ἄμφω φάεα καλὰ
- χεῖράς τʼ ἀμφοτέρας· θαλερὸν δέ οἱ ἔκπεσε δάκρυ.
- ὡς δὲ πατὴρ ὃν παῖδα φίλα φρονέων ἀγαπάζῃ
- ἐλθόντʼ ἐξ ἀπίης γαίης δεκάτῳ ἐνιαυτῷ,
- μοῦνον τηλύγετον, τῷ ἔπʼ ἄλγεα πολλὰ μογήσῃ,
- ὣς τότε Τηλέμαχον θεοειδέα δῖος ὑφορβὸς
- πάντα κύσεν περιφύς, ὡς ἐκ θανάτοιο φυγόντα·
- καί ῥʼ ὀλοφυρόμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- ἦλθες, Τηλέμαχε, γλυκερὸν φάος. οὔ σʼ ἔτʼ ἐγώ γε
- ὄψεσθαι ἐφάμην, ἐπεὶ ᾤχεο νηῒ Πύλονδε.
- ἀλλʼ ἄγε νῦν εἴσελθε, φίλον τέκος, ὄφρα σε θυμῷ
- τέρψομαι εἰσορόων νέον ἄλλοθεν ἔνδον ἐόντα.
- οὐ μὲν γάρ τι θάμʼ ἀγρὸν ἐπέρχεαι οὐδὲ νομῆας,
- ἀλλʼ ἐπιδημεύεις· ὣς γάρ νύ τοι εὔαδε θυμῷ,
- ἀνδρῶν μνηστήρων ἐσορᾶν ἀΐδηλον ὅμιλον.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- ἔσσεται οὕτως, ἄττα· σέθεν δʼ ἕνεκʼ ἐνθάδʼ ἱκάνω,
- ὄφρα σέ τʼ ὀφθαλμοῖσιν ἴδω καὶ μῦθον ἀκούσω,
- ἤ μοι ἔτʼ ἐν μεγάροις μήτηρ μένει, ἦέ τις ἤδη
- ἀνδρῶν ἄλλος ἔγημεν, Ὀδυσσῆος δέ που εὐνὴ
- χήτει ἐνευναίων κάκʼ ἀράχνια κεῖται ἔχουσα.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρῶν·
- καὶ λίην κείνη γε μένει τετληότι θυμῷ
- σοῖσιν ἐνὶ μεγάροισιν· ὀϊζυραὶ δέ οἱ αἰεὶ
- φθίνουσιν νύκτες τε καὶ ἤματα δάκρυ χεούσῃ.
- ὣς ἄρα φωνήσας οἱ ἐδέξατο χάλκεον ἔγχος·
- αὐτὰρ ὅ γʼ εἴσω ἴεν καὶ ὑπέρβη λάϊνον οὐδόν.
- τῷ δʼ ἕδρης ἐπιόντι πατὴρ ὑπόειξεν Ὀδυσσεύς·
- Τηλέμαχος δʼ ἑτέρωθεν ἐρήτυε φώνησέν τε·
- ἧσʼ, ὦ ξεῖνʼ· ἡμεῖς δὲ καὶ ἄλλοθι δήομεν ἕδρην
- σταθμῷ ἐν ἡμετέρῳ· πάρα δʼ ἀνὴρ ὃς καταθήσει.
- ὣς φάθʼ, ὁ δʼ αὖτις ἰὼν κατʼ ἄρʼ ἕζετο· τῷ δὲ συβώτης.
- χεῦεν ὕπο χλωρὰς ῥῶπας καὶ κῶας ὕπερθεν·
- ἔνθα καθέζετʼ ἔπειτα Ὀδυσσῆος φίλος υἱός.
- τοῖσιν δʼ αὖ κρειῶν πίνακας παρέθηκε συβώτης
- ὀπταλέων, ἅ ῥα τῇ προτέρῃ ὑπέλειπον ἔδοντες,
- σῖτον δʼ ἐσσυμένως παρενήνεεν ἐν κανέοισιν,
- ἐν δʼ ἄρα κισσυβίῳ κίρνη μελιηδέα οἶνον·
- αὐτὸς δʼ ἀντίον ἷζεν Ὀδυσσῆος θείοιο.
- οἱ δʼ ἐπʼ ὀνείαθʼ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.
- αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,
- δὴ τότε Τηλέμαχος προσεφώνεε δῖον ὑφορβόν·
- ἄττα, πόθεν τοι ξεῖνος ὅδʼ ἵκετο; πῶς δέ ἑ ναῦται
- ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
- οὐ μὲν γάρ τί ἑ πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδʼ ἱκέσθαι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- τοιγὰρ ἐγώ τοι, τέκνον, ἀληθέα πάντʼ ἀγορεύσω.
- ἐκ μὲν Κρητάων γένος εὔχεται εὐρειάων,
- φησὶ δὲ πολλὰ βροτῶν ἐπὶ ἄστεα δινηθῆναι
- πλαζόμενος· ὣς γάρ οἱ ἐπέκλωσεν τά γε δαίμων.
- νῦν αὖ Θεσπρωτῶν ἀνδρῶν ἐκ νηὸς ἀποδρὰς
- ἤλυθʼ ἐμὸν πρὸς σταθμόν, ἐγὼ δέ τοι ἐγγυαλίξω·
- ἔρξον ὅπως ἐθέλεις· ἱκέτης δέ τοι εὔχεται εἶναι.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- Εὔμαιʼ, ἦ μάλα τοῦτο ἔπος θυμαλγὲς ἔειπες·
- πῶς γὰρ δὴ τὸν ξεῖνον ἐγὼν ὑποδέξομαι οἴκῳ;
- αὐτὸς μὲν νέος εἰμὶ καὶ οὔ πω χερσὶ πέποιθα
- ἄνδρʼ ἀπαμύνασθαι, ὅτε τις πρότερος χαλεπήνῃ·
- μητρὶ δʼ ἐμῇ δίχα θυμὸς ἐνὶ φρεσὶ μερμηρίζει,
- ἢ αὐτοῦ παρʼ ἐμοί τε μένῃ καὶ δῶμα κομίζῃ,
- εὐνήν τʼ αἰδομένη πόσιος δήμοιό τε φῆμιν,
- ἦ ἤδη ἅμʼ ἕπηται Ἀχαιῶν ὅς τις ἄριστος
- μνᾶται ἐνὶ μεγάροισιν ἀνὴρ καὶ πλεῖστα πόρῃσιν.
- ἀλλʼ ἦ τοὶ τὸν ξεῖνον, ἐπεὶ τεὸν ἵκετο δῶμα,
- ἕσσω μιν χλαῖνάν τε χιτῶνά τε, εἵματα καλά,
- δώσω δὲ ξίφος ἄμφηκες καὶ ποσσὶ πέδιλα,
- πέμψω δʼ ὅππη μιν κραδίη θυμός τε κελεύει.
- εἰ δʼ ἐθέλεις, σὺ κόμισσον ἐνὶ σταθμοῖσιν ἐρύξας·
- εἵματα δʼ ἐνθάδʼ ἐγὼ πέμψω καὶ σῖτον ἅπαντα
- ἔδμεναι, ὡς ἂν μή σε κατατρύχῃ καὶ ἑταίρους.
- κεῖσε δʼ ἂν οὔ μιν ἐγώ γε μετὰ μνηστῆρας ἐῷμι
- ἔρχεσθαι· λίην γὰρ ἀτάσθαλον ὕβριν ἔχουσι·
- μή μιν κερτομέωσιν, ἐμοὶ δʼ ἄχος ἔσσεται αἰνόν.
- πρῆξαι δʼ ἀργαλέον τι μετὰ πλεόνεσσιν ἐόντα
- ἄνδρα καὶ ἴφθιμον, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰσι.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- ὦ φίλʼ, ἐπεί θήν μοι καὶ ἀμείψασθαι θέμις ἐστίν,
- ἦ μάλα μευ καταδάπτετʼ ἀκούοντος φίλον ἦτορ,
- οἷά φατε μνηστῆρας ἀτάσθαλα μηχανάασθαι
- ἐν μεγάροις, ἀέκητι σέθεν τοιούτου ἐόντος.
- εἰπέ μοι ἠὲ ἑκὼν ὑποδάμνασαι, ἦ σέ γε λαοὶ
- ἐχθαίρουσʼ ἀνὰ δῆμον, ἐπισπόμενοι θεοῦ ὀμφῇ,
- ἦ τι κασιγνήτοις ἐπιμέμφεαι, οἷσί περ ἀνὴρ
- μαρναμένοισι πέποιθε, καὶ εἰ μέγα νεῖκος ὄρηται.
- αἲ γάρ ἐγὼν οὕτω νέος εἴην τῷδʼ ἐπὶ θυμῷ,
- ἢ παῖς ἐξ Ὀδυσῆος ἀμύμονος ἠὲ καὶ αὐτός·
- αὐτίκʼ ἔπειτʼ ἀπʼ ἐμεῖο κάρη τάμοι ἀλλότριος φώς,
- εἰ μὴ ἐγὼ κείνοισι κακὸν πάντεσσι γενοίμην,
- ἐλθὼν ἐς μέγαρον Λαερτιάδεω Ὀδυσῆος.
- εἰ δʼ αὖ με πληθυῖ δαμασαίατο μοῦνον ἐόντα,
- βουλοίμην κʼ ἐν ἐμοῖσι κατακτάμενος μεγάροισι
- τεθνάμεν ἢ τάδε γʼ αἰὲν ἀεικέα ἔργʼ ὁράασθαι,
- ξείνους τε στυφελιζομένους δμῳάς τε γυναῖκας
- ῥυστάζοντας ἀεικελίως κατὰ δώματα καλά,
- καὶ οἶνον διαφυσσόμενον, καὶ σῖτον ἔδοντας
- μὰψ αὔτως, ἀτέλεστον, ἀνηνύστῳ ἐπὶ ἔργῳ.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε, μάλʼ ἀτρεκέως ἀγορεύσω.
- οὔτε τί μοι πᾶς δῆμος ἀπεχθόμενος χαλεπαίνει,
- οὔτε κασιγνήτοις ἐπιμέμφομαι, οἷσί περ ἀνὴρ
- μαρναμένοισι πέποιθε, καὶ εἰ μέγα νεῖκος ὄρηται.
- ὧδε γὰρ ἡμετέρην γενεὴν μούνωσε Κρονίων·
- μοῦνον Λαέρτην Ἀρκείσιος υἱὸν ἔτικτε,
- μοῦνον δʼ αὖτʼ Ὀδυσῆα πατὴρ τέκεν· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- μοῦνον ἔμʼ ἐν μεγάροισι τεκὼν λίπεν οὐδʼ ἀπόνητο.
- τῷ νῦν δυσμενέες μάλα μυρίοι εἴσʼ ἐνὶ οἴκῳ.
- ὅσσοι γὰρ νήσοισιν ἐπικρατέουσιν ἄριστοι,
- Δουλιχίῳ τε Σάμῃ τε καὶ ὑλήεντι Ζακύνθῳ,
- ἠδʼ ὅσσοι κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσι,
- τόσσοι μητέρʼ ἐμὴν μνῶνται, τρύχουσι δὲ οἶκον.
- ἡ δʼ οὔτʼ ἀρνεῖται στυγερὸν γάμον οὔτε τελευτὴν
- ποιῆσαι δύναται· τοὶ δὲ φθινύθουσιν ἔδοντες
- οἶκον ἐμόν· τάχα δή με διαρραίσουσι καὶ αὐτόν.
- ἀλλʼ ἦ τοι μὲν ταῦτα θεῶν ἐν γούνασι κεῖται·
- ἄττα, σὺ δʼ ἔρχεο θᾶσσον, ἐχέφρονι Πηνελοπείῃ
- εἴφʼ ὅτι οἱ σῶς εἰμὶ καὶ ἐκ Πύλου εἰλήλουθα.
- αὐτὰρ ἐγὼν αὐτοῦ μενέω, σὺ δὲ δεῦρο νέεσθαι,
- οἴῃ ἀπαγγείλας· τῶν δʼ ἄλλων μή τις Ἀχαιῶν
- πευθέσθω· πολλοὶ γὰρ ἐμοὶ κακὰ μηχανόωνται.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- γιγνώσκω, φρονέω· τά γε δὴ νοέοντι κελεύεις.
- ἀλλʼ ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον,
- ἦ καὶ Λαέρτῃ αὐτὴν ὁδὸν ἄγγελος ἔλθω
- δυσμόρῳ, ὃς τῆος μὲν Ὀδυσσῆος μέγʼ ἀχεύων
- ἔργα τʼ ἐποπτεύεσκε μετὰ δμώων τʼ ἐνὶ οἴκῳ
- πῖνε καὶ ἦσθʼ, ὅτε θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἀνώγοι·
- αὐτὰρ νῦν, ἐξ οὗ σύ γε ᾤχεο νηῒ Πύλονδε,
- οὔ πω μίν φασιν φαγέμεν καὶ πιέμεν αὔτως,
- οὐδʼ ἐπὶ ἔργα ἰδεῖν, ἀλλὰ στοναχῇ τε γόῳ τε
- ἧσται ὀδυρόμενος, φθινύθει δʼ ἀμφʼ ὀστεόφι χρώς.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- ἄλγιον, ἀλλʼ ἔμπης μιν ἐάσομεν, ἀχνύμενοί περ·
- εἰ γὰρ πως εἴη αὐτάγρετα πάντα βροτοῖσι,
- πρῶτόν κεν τοῦ πατρὸς ἑλοίμεθα νόστιμον ἦμαρ.
- ἀλλὰ σύ γʼ ἀγγείλας ὀπίσω κίε, μηδὲ κατʼ ἀγροὺς
- πλάζεσθαι μετʼ ἐκεῖνον· ἀτὰρ πρὸς μητέρα εἰπεῖν
- ἀμφίπολον ταμίην ὀτρυνέμεν ὅττι τάχιστα
- κρύβδην· κείνη γὰρ κεν ἀπαγγείλειε γέροντι.
- ἦ ῥα καὶ ὦρσε συφορβόν· ὁ δʼ εἵλετο χερσὶ πέδιλα,
- δησάμενος δʼ ὑπὸ ποσσὶ πόλινδʼ ἴεν. οὐδʼ ἄρʼ Ἀθήνην
- λῆθεν ἀπὸ σταθμοῖο κιὼν Εὔμαιος ὑφορβός,
- ἀλλʼ ἥ γε σχεδὸν ἦλθε· δέμας δʼ ἤϊκτο γυναικὶ
- καλῇ τε μεγάλῃ τε καὶ ἀγλαὰ ἔργα ἰδυίῃ.
- στῆ δὲ κατʼ ἀντίθυρον κλισίης Ὀδυσῆϊ φανεῖσα·
- οὐδʼ ἄρα Τηλέμαχος ἴδεν ἀντίον οὐδʼ ἐνόησεν,
- οὐ γὰρ πω πάντεσσι θεοὶ φαίνονται ἐναργεῖς,
- ἀλλʼ Ὀδυσεύς τε κύνες τε ἴδον, καί ῥʼ οὐχ ὑλάοντο
- κνυζηθμῷ δʼ ἑτέρωσε διὰ σταθμοῖο φόβηθεν.
- ἡ δʼ ἄρʼ ἐπʼ ὀφρύσι νεῦσε· νόησε δὲ δῖος Ὀδυσσεύς,
- ἐκ δʼ ἦλθεν μεγάροιο παρὲκ μέγα τειχίον αὐλῆς,
- στῆ δὲ πάροιθʼ αὐτῆς· τὸν δὲ προσέειπεν Ἀθήνη·
- διογενὲς Λαερτιάδη, πολυμήχανʼ Ὀδυσσεῦ.
- ἤδη νῦν σῷ παιδὶ ἔπος φάο μηδʼ ἐπίκευθε,
- ὡς ἄν μνηστῆρσιν θάνατον καὶ κῆρʼ ἀραρόντε
- ἔρχησθον προτὶ ἄστυ περικλυτόν· οὐδʼ ἐγὼ αὐτὴ
- δηρὸν ἀπὸ σφῶϊν ἔσομαι μεμαυῖα μάχεσθαι.
- ἦ καὶ χρυσείῃ ῥάβδῳ ἐπεμάσσατʼ Ἀθήνη.
- φᾶρος μέν οἱ πρῶτον ἐϋπλυνὲς ἠδὲ χιτῶνα
- θῆκʼ ἀμφὶ στήθεσσι, δέμας δʼ ὤφελλε καὶ ἥβην.
- ἂψ δὲ μελαγχροιὴς γένετο, γναθμοὶ δὲ τάνυσθεν,
- κυάνεαι δʼ ἐγένοντο γενειάδες ἀμφὶ γένειον.
- ἡ μὲν ἄρʼ ὣς ἔρξασα πάλιν κίεν· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- ἤϊεν ἐς κλισίην· θάμβησε δέ μιν φίλος υἱός,
- ταρβήσας δʼ ἑτέρωσε βάλʼ ὄμματα, μὴ θεὸς εἴη,
- καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- ἀλλοῖός μοι, ξεῖνε, φάνης νέον ἠὲ πάροιθεν,
- ἄλλα δὲ εἵματʼ ἔχεις, καί τοι χρὼς οὐκέθʼ ὁμοῖος.
- ἦ μάλα τις θεός ἐσσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν·
- ἀλλʼ ἵληθʼ, ἵνα τοι κεχαρισμένα δώομεν ἱρὰ
- ἠδὲ χρύσεα δῶρα, τετυγμένα· φείδεο δʼ ἡμέων
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- οὔ τίς τοι θεός εἰμι· τί μʼ ἀθανάτοισιν ἐΐσκεις;
- ἀλλὰ πατὴρ τεός εἰμι, τοῦ εἵνεκα σὺ στεναχίζων
- πάσχεις ἄλγεα πολλά, βίας ὑποδέγμενος ἀνδρῶν.
- ὣς ἄρα φωνήσας υἱὸν κύσε, κὰδ δὲ παρειῶν
- δάκρυον ἧκε χαμᾶζε· πάρος δʼ ἔχε νωλεμὲς αἰεί.
- Τηλέμαχος δʼ, οὐ γάρ πω ἐπείθετο ὃν πατέρʼ εἶναι,
- ἐξαῦτίς μιν ἔπεσσιν ἀμειβόμενος προσέειπεν·
- οὐ σύ γʼ Ὀδυσσεύς ἐσσι, πατὴρ ἐμός, ἀλλά με δαίμων
- θέλγει, ὄφρʼ ἔτι μᾶλλον ὀδυρόμενος στεναχίζω.
- οὐ γάρ πως ἂν θνητὸς ἀνὴρ τάδε μηχανόῳτο
- ᾧ αὐτοῦ γε νόῳ, ὅτε μὴ θεὸς αὐτὸς ἐπελθὼν
- ῥηϊδίως ἐθέλων θείη νέον ἠὲ γέροντα.
- ἦ γάρ τοι νέον ἦσθα γέρων καὶ ἀεικέα ἕσσο·
- νῦν δὲ θεοῖσιν ἔοικας, οἳ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·
- Τηλέμαχʼ, οὔ σε ἔοικε φίλον πατέρ ἔνδον ἐόντα
- οὔτε τι θαυμάζειν περιώσιον οὔτʼ ἀγάασθαι·
- οὐ μὲν γάρ τοι ἔτʼ ἄλλος ἐλεύσεται ἐνθάδʼ Ὀδυσσεύς,
- ἀλλʼ ὅδʼ ἐγὼ τοιόσδε, παθὼν κακά, πολλὰ δʼ ἀληθείς,
- ἤλυθον εἰκοστῷ ἔτεϊ ἐς πατρίδα γαῖαν.
- αὐτάρ τοι τόδε ἔργον Ἀθηναίης ἀγελείης,
- ἥ τέ με τοῖον ἔθηκεν, ὅπως ἐθέλει, δύναται γὰρ,
- ἄλλοτε μὲν πτωχῷ ἐναλίγκιον, ἄλλοτε δʼ αὖτε
- ἀνδρὶ νέῳ καὶ καλὰ περὶ χροῒ εἵματʼ ἔχοντι.
- ῥηΐδιον δὲ θεοῖσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν,
- ἠμὲν κυδῆναι θνητὸν βροτὸν ἠδὲ κακῶσαι.
- ὣς ἄρα φωνήσας κατʼ ἄρʼ ἕζετο, Τηλέμαχος δὲ
- ἀμφιχυθεὶς πατέρʼ ἐσθλὸν ὀδύρετο, δάκρυα λείβων,
- ἀμφοτέροισι δὲ τοῖσιν ὑφʼ ἵμερος ὦρτο γόοιο·
- κλαῖον δὲ λιγέως, ἀδινώτερον ἤ τʼ οἰωνοί,
- φῆναι ἢ αἰγυπιοὶ γαμψώνυχες, οἷσί τε τέκνα
- ἀγρόται ἐξείλοντο πάρος πετεηνὰ γενέσθαι·
- ὣς ἄρα τοί γʼ ἐλεεινὸν ὑπʼ ὀφρύσι δάκρυον εἶβον.
- καί νύ κʼ ὀδυρομένοισιν ἔδυ φάος ἠελίοιο,
- εἰ μὴ Τηλέμαχος προσεφώνεεν ὃν πατέρʼ αἶψα·
- ποίῃ γὰρ νῦν δεῦρο, πάτερ φίλε, νηΐ σε ναῦται
- ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
- οὐ μὲν γάρ τί σε πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδʼ ἱκέσθαι.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- τοιγὰρ ἐγώ τοι, τέκνον, ἀληθείην καταλέξω.
- Φαίηκές μʼ ἄγαγον ναυσίκλυτοι, οἵ τε καὶ ἄλλους
- ἀνθρώπους πέμπουσιν, ὅτις σφέας εἰσαφίκηται·
- καί μʼ εὕδοντʼ ἐν νηῒ θοῇ ἐπὶ πόντον ἄγοντες
- κάτθεσαν εἰς Ἰθάκην, ἔπορον δέ μοι ἀγλαὰ δῶρα,
- χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά θʼ ὑφαντήν.
- καὶ τὰ μὲν ἐν σπήεσσι θεῶν ἰότητι κέονται·
- νῦν αὖ δεῦρʼ ἱκόμην ὑποθημοσύνῃσιν Ἀθήνης,
- ὄφρα κε δυσμενέεσσι φόνου πέρι βουλεύσωμεν.
- ἀλλʼ ἄγε μοι μνηστῆρας ἀριθμήσας κατάλεξον,
- ὄφρʼ εἰδέω ὅσσοι τε καὶ οἵ τινες ἀνέρες εἰσί·
- καί κεν ἐμὸν κατὰ θυμὸν ἀμύμονα μερμηρίξας
- φράσσομαι, ἤ κεν νῶϊ δυνησόμεθʼ ἀντιφέρεσθαι
- μούνω ἄνευθʼ ἄλλων, ἦ καὶ διζησόμεθʼ ἄλλους.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- ὦ πάτερ, ἦ τοι σεῖο μέγα κλέος αἰὲν ἄκουον,
- χεῖράς τʼ αἰχμητὴν ἔμεναι καὶ ἐπίφρονα βουλήν·
- ἀλλὰ λίην μέγα εἶπες· ἄγη μʼ ἔχει· οὐδέ κεν εἴη
- ἄνδρε δύω πολλοῖσι καὶ ἰφθίμοισι μάχεσθαι.
- μνηστήρων δʼ οὔτʼ ἂρ δεκὰς ἀτρεκὲς οὔτε δύʼ οἶαι,
- ἀλλὰ πολὺ πλέονες· τάχα δʼ εἴσεαι ἐνθάδʼ ἀριθμόν.
- ἐκ μὲν Δουλιχίοιο δύω καὶ πεντήκοντα
- κοῦροι κεκριμένοι, ἓξ δὲ δρηστῆρες ἕπονται·
- ἐκ δὲ Σάμης πίσυρές τε καὶ εἴκοσι φῶτες ἔασιν,
- ἐκ δὲ Ζακύνθου ἔασιν ἐείκοσι κοῦροι Ἀχαιῶν,
- ἐκ δʼ αὐτῆς Ἰθάκης δυοκαίδεκα πάντες ἄριστοι,
- καί σφιν ἅμʼ ἐστὶ Μέδων κῆρυξ καὶ θεῖος ἀοιδὸς
- καὶ δοιὼ θεράποντε, δαήμονε δαιτροσυνάων.
- τῶν εἴ κεν πάντων ἀντήσομεν ἔνδον ἐόντων,
- μὴ πολύπικρα καὶ αἰνὰ βίας ἀποτίσεαι ἐλθών.
- ἀλλὰ σύ γʼ, εἰ δύνασαί τινʼ ἀμύντορα μερμηρίξαι,
- φράζευ, ὅ κέν τις νῶϊν ἀμύνοι πρόφρονι θυμῷ.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- τοιγὰρ ἐγὼν ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο καί μευ ἄκουσον·
- καὶ φράσαι ἤ κεν νῶϊν Ἀθήνη σὺν Διὶ πατρὶ
- ἀρκέσει, ἦέ τινʼ ἄλλον ἀμύντορα μερμηρίξω.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- ἐσθλώ τοι τούτω γʼ ἐπαμύντορε, τοὺς ἀγορεύεις,
- ὕψι περ ἐν νεφέεσσι καθημένω· ὥ τε καὶ ἄλλοις
- ἀνδράσι τε κρατέουσι καὶ ἀθανάτοισι θεοῖσι.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- οὐ μέν τοι κείνω γε πολὺν χρόνον ἀμφὶς ἔσεσθον
- φυλόπιδος κρατερῆς, ὁπότε μνηστῆρσι καὶ ἡμῖν
- ἐν μεγάροισιν ἐμοῖσι μένος κρίνηται Ἄρηος.
- ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν ἔρχευ ἅμʼ ἠοῖ φαινομένηφιν
- οἴκαδε, καὶ μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὁμίλει·
- αὐτὰρ ἐμὲ προτὶ ἄστυ συβώτης ὕστερον ἄξει,
- πτωχῷ λευγαλέῳ ἐναλίγκιον ἠδὲ γέροντι.
- εἰ δέ μʼ ἀτιμήσουσι δόμον κάτα, σὸν δὲ φίλον κῆρ
- τετλάτω ἐν στήθεσσι κακῶς πάσχοντος ἐμεῖο,
- ἤν περ καὶ διὰ δῶμα ποδῶν ἕλκωσι θύραζε
- ἢ βέλεσι βάλλωσι· σὺ δʼ εἰσορόων ἀνέχεσθαι.
- ἀλλʼ ἦ τοι παύεσθαι ἀνωγέμεν ἀφροσυνάων,
- μειλιχίοις ἐπέεσσι παραυδῶν· οἱ δέ τοι οὔ τι
- πείσονται· δὴ γάρ σφι παρίσταται αἴσιμον ἦμαρ.
- ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δʼ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν·
- ὁππότε κεν πολύβουλος ἐνὶ φρεσὶ θῇσιν Ἀθήνη,
- νεύσω μέν τοι ἐγὼ κεφαλῇ, σὺ δʼ ἔπειτα νοήσας
- ὅσσα τοι ἐν μεγάροισιν Ἀρήϊα τεύχεα κεῖται
- ἐς μυχὸν ὑψηλοῦ θαλάμου καταθεῖναι ἀείρας
- πάντα μάλʼ· αὐτὰρ μνηστῆρας μαλακοῖς ἐπέεσσι
- παρφάσθαι, ὅτε κέν σε μεταλλῶσιν ποθέοντες·
- ἐκ καπνοῦ κατέθηκʼ, ἐπεὶ οὐκέτι τοῖσιν ἐῴκει
- οἷά ποτε Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς,
- ἀλλὰ κατῄκισται, ὅσσον πυρὸς ἵκετʼ ἀϋτμή.
- πρὸς δʼ ἔτι καὶ τόδε μεῖζον ἐνὶ φρεσὶ θῆκε Κρονίων,
- μή πως οἰνωθέντες, ἔριν στήσαντες ἐν ὑμῖν,
- ἀλλήλους τρώσητε καταισχύνητέ τε δαῖτα
- καὶ μνηστύν· αὐτὸς γὰρ ἐφέλκεται ἄνδρα σίδηρος.
- νῶϊν δʼ οἴοισιν δύο φάσγανα καὶ δύο δοῦρε
- καλλιπέειν καὶ δοιὰ βοάγρια χερσὶν ἑλέσθαι,
- ὡς ἂν ἐπιθύσαντες ἑλοίμεθα· τοὺς δέ κʼ ἔπειτα
- Παλλὰς Ἀθηναίη θέλξει καὶ μητίετα Ζεύς.
- ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δʼ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν·
- εἰ ἐτεόν γʼ ἐμός ἐσσι καὶ αἵματος ἡμετέροιο,
- μή τις ἔπειτʼ Ὀδυσῆος ἀκουσάτω ἔνδον ἐόντος,
- μήτʼ οὖν Λαέρτης ἴστω τό γε μήτε συβώτης
- μήτε τις οἰκήων μήτʼ αὐτὴ Πηνελόπεια,
- ἀλλʼ οἶοι σύ τʼ ἐγώ τε γυναικῶν γνώομεν ἰθύν·
- καί κέ τεο δμώων ἀνδρῶν ἔτι πειρηθεῖμεν,
- ἠμὲν ὅπου τις νῶϊ τίει καὶ δείδιε θυμῷ,
- ἠδʼ ὅτις οὐκ ἀλέγει, σὲ δʼ ἀτιμᾷ τοῖον ἐόντα.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσεφώνεε φαίδιμος υἱός
- ὦ πάτερ, ἦ τοι ἐμὸν θυμὸν καὶ ἔπειτά γʼ, ὀΐω,
- γνώσεαι· οὐ μὲν γάρ τι χαλιφροσύναι γέ μʼ ἔχουσιν·
- ἀλλʼ οὔ τοι τόδε κέρδος ἐγὼν ἔσσεσθαι ὀΐω
- ἡμῖν ἀμφοτέροισι· σὲ δὲ φράζεσθαι ἄνωγα.
- δηθὰ γὰρ αὔτως εἴσῃ ἑκάστου πειρητίζων,
- ἔργα μετερχόμενος· τοὶ δʼ ἐν μεγάροισιν ἕκηλοι
- χρήματα δαρδάπτουσιν ὑπέρβιον οὐδʼ ἔπι φειδώ.
- ἀλλʼ ἦ τοί σε γυναῖκας ἐγὼ δεδάασθαι ἄνωγα,
- αἵ τέ σʼ ἀτιμάζουσι καὶ αἳ νηλείτιδές εἰσιν·
- ἀνδρῶν δʼ οὐκ ἂν ἐγώ γε κατὰ σταθμοὺς ἐθέλοιμι
- ἡμέας πειράζειν, ἀλλʼ ὕστερα ταῦτα πένεσθαι,
- εἰ ἐτεόν γέ τι οἶσθα Διὸς τέρας αἰγιόχοιο.
- ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
- ἡ δʼ ἄρʼ ἔπειτʼ Ἰθάκηνδε κατήγετο νηῦς εὐεργής,
- ἣ φέρε Τηλέμαχον Πυλόθεν καὶ πάντας ἑταίρους.
- οἱ δʼ ὅτε δὴ λιμένος πολυβενθέος ἐντὸς ἵκοντο,
- νῆα μὲν οἵ γε μέλαιναν ἐπʼ ἠπείροιο ἔρυσσαν,
- τεύχεα δέ σφʼ ἀπένεικαν ὑπέρθυμοι θεράποντες,
- αὐτίκα δʼ ἐς Κλυτίοιο φέρον περικαλλέα δῶρα.
- αὐτὰρ κήρυκα πρόεσαν δόμον εἰς Ὀδυσῆος,
- ἀγγελίην ἐρέοντα περίφρονι Πηνελοπείῃ,
- οὕνεκα Τηλέμαχος μὲν ἐπʼ ἀγροῦ, νῆα δʼ ἀνώγει
- ἄστυδʼ ἀποπλείειν, ἵνα μὴ δείσασʼ ἐνὶ θυμῷ
- ἰφθίμη βασίλεια τέρεν κατὰ δάκρυον εἴβοι
- τὼ δὲ συναντήτην κῆρυξ καὶ δῖος ὑφορβὸς
- τῆς αὐτῆς ἕνεκʼ ἀγγελίης, ἐρέοντε γυναικί.
- ἀλλʼ ὅτε δή ῥʼ ἵκοντο δόμον θείου βασιλῆος,
- κῆρυξ μέν ῥα μέσῃσι μετὰ δμῳῇσιν ἔειπεν·
- ἤδη τοι, βασίλεια, φίλος πάϊς εἰλήλουθε.
- Πηνελοπείῃ δʼ εἶπε συβώτης ἄγχι παραστὰς
- πάνθʼ ὅσα οἱ φίλος υἱὸς ἀνώγει μυθήσασθαι.
- αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ πᾶσαν ἐφημοσύνην ἀπέειπε,
- βῆ ῥʼ ἴμεναι μεθʼ ὕας, λίπε δʼ ἕρκεά τε μέγαρόν τε.
- μνηστῆρες δʼ ἀκάχοντο κατήφησάν τʼ ἐνὶ θυμῷ,