Odyssey
Homer
Homer. The Odyssey, Volume 1-2. Murray, A. T. (Augustus Taber), editor. London: William Heinmann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1919.
- αὐτὰρ ἐγὼ βασιλῆος ἐναντίον ἤλυθον ἵππων
- καὶ κύσα γούναθʼ ἑλών· ὁδʼ ἐρύσατο καί μʼ ἐλέησεν,
- ἐς δίφρον δέ μʼ ἕσας ἄγεν οἴκαδε δάκρυ χέοντα.
- ἦ μέν μοι μάλα πολλοὶ ἐπήϊσσον μελίῃσιν,
- ἱέμενοι κτεῖναι—δὴ γὰρ κεχολώατο λίην—
- ἀλλʼ ἀπὸ κεῖνος ἔρυκε, Διὸς δʼ ὠπίζετο μῆνιν
- ξεινίου, ὅς τε μάλιστα νεμεσσᾶται κακὰ ἔργα.
- ἔνθα μὲν ἑπτάετες μένον αὐτόθι, πολλὰ δʼ ἄγειρα
- χρήματʼ ἀνʼ Αἰγυπτίους ἄνδρας· δίδοσαν γὰρ ἅπαντες.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ ὄγδοόν μοι ἐπιπλόμενον ἔτος ἦλθεν,
- δὴ τότε Φοῖνιξ ἦλθεν ἀνὴρ ἀπατήλια εἰδώς,
- τρώκτης, ὃς δὴ πολλὰ κάκʼ ἀνθρώποισιν ἐώργει·
- ὅς μʼ ἄγε παρπεπιθὼν ᾗσι φρεσίν, ὄφρʼ ἱκόμεσθα
- Φοινίκην, ὅθι τοῦ γε δόμοι καὶ κτήματʼ ἔκειτο.
- ἔνθα παρʼ αὐτῷ μεῖνα τελεσφόρον εἰς ἐνιαυτόν.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ μῆνές τε καὶ ἡμέραι ἐξετελεῦντο
- ἄψ περιτελλομένου ἔτεος καὶ ἐπήλυθον ὧραι,
- ἐς Λιβύην μʼ ἐπὶ νηὸς ἐέσσατο ποντοπόροιο
- ψεύδεα βουλεύσας, ἵνα οἱ σὺν φόρτον ἄγοιμι,
- κεῖθι δέ μʼ ὡς περάσειε καὶ ἄσπετον ὦνον ἕλοιτο.
- τῷ ἑπόμην ἐπὶ νηός, ὀϊόμενός περ, ἀνάγκῃ.
- ἡ δʼ ἔθεεν Βορέῃ ἀνέμῳ ἀκραέϊ καλῷ,
- μέσσον ὑπὲρ Κρήτης· Ζεὺς δέ σφισι μήδετʼ ὄλεθρον.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ Κρήτην μὲν ἐλείπομεν, οὐδέ τις ἄλλη
- φαίνετο γαιάων, ἀλλʼ οὐρανὸς ἠδὲ θάλασσα,
- δὴ τότε κυανέην νεφέλην ἔστησε Κρονίων
- νηὸς ὕπερ γλαφυρῆς, ἤχλυσε δὲ πόντος ὑπʼ αὐτῆς.
- Ζεὺς δʼ ἄμυδις βρόντησε καὶ ἔμβαλε νηῒ κεραυνόν·
- ἡ δʼ ἐλελίχθη πᾶσα Διὸς πληγεῖσα κεραυνῷ,
- ἐν δὲ θεείου πλῆτο· πέσον δʼ ἐκ νηὸς ἅπαντες.
- οἱ δὲ κορώνῃσιν ἴκελοι περὶ νῆα μέλαιναν
- κύμασιν ἐμφορέοντο· θεὸς δʼ ἀποαίνυτο νόστον.
- αὐτὰρ ἐμοὶ Ζεὺς αὐτός, ἔχοντί περ ἄλγεα θυμῷ,
- ἱστὸν ἀμαιμάκετον νηὸς κυανοπρῴροιο
- ἐν χείρεσσιν ἔθηκεν, ὅπως ἔτι πῆμα φύγοιμι.
- τῷ ῥα περιπλεχθεὶς φερόμην ὀλοοῖς ἀνέμοισιν.
- ἐννῆμαρ φερόμην, δεκάτῃ δέ με νυκτὶ μελαίνῃ
- γαίῃ Θεσπρωτῶν πέλασεν μέγα κῦμα κυλίνδον.
- ἔνθα με Θεσπρωτῶν βασιλεὺς ἐκομίσσατο Φείδων
- ἥρως ἀπριάτην· τοῦ γὰρ φίλος υἱὸς ἐπελθὼν
- αἴθρῳ καὶ καμάτῳ δεδμημένον ἦγεν ἐς οἶκον,
- χειρὸς ἀναστήσας, ὄφρʼ ἵκετο δώματα πατρός·
- ἀμφὶ δέ με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα ἕσσεν.
- ἔνθʼ Ὀδυσῆος ἐγὼ πυθόμην· κεῖνος γὰρ ἔφασκε
- ξεινίσαι ἠδὲ φιλῆσαι ἰόντʼ ἐς πατρίδα γαῖαν,
- καί μοι κτήματʼ ἔδειξεν ὅσα ξυναγείρατʼ Ὀδυσσεύς,
- χαλκόν τε χρυσόν τε πολύκμητόν τε σίδηρον.
- καί νύ ἐς δεκάτην γενεὴν ἕτερόν γʼ ἔτι βόσκοι·
- τόσσα οἱ ἐν μεγάροις κειμήλια κεῖτο ἄνακτος.
- τὸν δʼ ἐς Δωδώνην φάτο βήμεναι, ὄφρα θεοῖο
- ἐκ δρυὸς ὑψικόμοιο Διὸς βουλὴν ἐπακούσαι,
- ὅππως νοστήσειʼ Ἰθάκης ἐς πίονα δῆμον
- ἤδη δὴν ἀπεών, ἢ ἀμφαδὸν ἦε κρυφηδόν.
- ὤμοσε δὲ πρὸς ἔμʼ αὐτόν, ἀποσπένδων ἐνὶ οἴκῳ,
- νῆα κατειρύσθαι καὶ ἐπαρτέας ἔμμεν ἑταίρους,
- οἳ δή μιν πέμψουσι φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν.
- ἀλλʼ ἐμὲ πρὶν ἀπέπεμψε· τύχησε γὰρ ἐρχομένη νηῦς
- ἀνδρῶν Θεσπρωτῶν ἐς Δουλίχιον πολύπυρον.
- ἔνθʼ ὅ γέ μʼ ἠνώγει πέμψαι βασιλῆϊ Ἀκάστῳ
- ἐνδυκέως· τοῖσιν δὲ κακὴ φρεσὶν ἥνδανε βουλὴ
- ἀμφʼ ἐμοί, ὄφρʼ ἔτι πάγχυ δύης ἐπὶ πῆμα γενοίμην.
- ἀλλʼ ὅτε γαίης πολλὸν ἀπέπλω ποντοπόρος νηῦς,
- αὐτίκα δούλιον ἦμαρ ἐμοὶ περιμηχανόωντο.
- ἐκ μέν με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματʼ ἔδυσαν,
- ἀμφὶ δέ μοι ῥάκος ἄλλο κακὸν βάλον ἠδὲ χιτῶνα,
- ῥωγαλέα, τὰ καὶ αὐτὸς ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὅρηαι·
- ἑσπέριοι δʼ Ἰθάκης εὐδειέλου ἔργʼ ἀφίκοντο.
- ἔνθʼ ἐμὲ μὲν κατέδησαν ἐϋσσέλμῳ ἐνὶ νηῒ
- ὅπλῳ ἐϋστρεφέϊ στερεῶς, αὐτοὶ δʼ ἀποβάντες
- ἐσσυμένως παρὰ θῖνα θαλάσσης δόρπον ἕλοντο.
- αὐτὰρ ἐμοὶ δεσμὸν μὲν ἀνέγναμψαν θεοὶ αὐτοὶ
- ῥηϊδίως· κεφαλῇ δὲ κατὰ ῥάκος ἀμφικαλύψας,
- ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβὰς ἐπέλασσα θαλάσσῃ
- στῆθος, ἔπειτα δὲ χερσὶ διήρεσσʼ ἀμφοτέρῃσι
- νηχόμενος, μάλα δʼ ὦκα θύρηθʼ ἔα ἀμφὶς ἐκείνων.
- ἔνθʼ ἀναβάς, ὅθι τε δρίος ἦν πολυανθέος ὕλης,
- κείμην πεπτηώς. οἱ δὲ μεγάλα στενάχοντες
- φοίτων· ἀλλʼ οὐ γάρ σφιν ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι
- μαίεσθαι προτέρω, τοὶ μὲν πάλιν αὖτις ἔβαινον
- νηὸς ἔπι γλαφυρῆς· ἐμὲ δʼ ἔκρυψαν θεοὶ αὐτοὶ
- ῥηϊδίως, καί με σταθμῷ ἐπέλασσαν ἄγοντες
- ἀνδρὸς ἐπισταμένου· ἔτι γάρ νύ μοι αἶσα βιῶναι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ἆ δειλὲ ξείνων, ἦ μοι μάλα θυμὸν ὄρινας
- ταῦτα ἕκαστα λέγων, ὅσα δὴ πάθες ἠδʼ ὅσʼ ἀλήθης.
- ἀλλὰ τά γʼ οὐ κατὰ κόσμον ὀΐομαι, οὐδέ με πείσεις
- εἰπὼν ἀμφʼ Ὀδυσῆϊ· τί σε χρὴ τοῖον ἐόντα
- μαψιδίως ψεύδεσθαι; ἐγὼ δʼ εὖ οἶδα καὶ αὐτὸς
- νόστον ἐμοῖο ἄνακτος, ὅ τʼ ἤχθετο πᾶσι θεοῖσι
- πάγχυ μάλʼ, ὅττι μιν οὔ τι μετὰ Τρώεσσι δάμασσαν
- ἠὲ φίλων ἐν χερσίν, ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσε.
- τῷ κέν οἱ τύμβον μὲν ἐποίησαν Παναχαιοί,
- ἠδέ κε καὶ ᾧ παιδὶ μέγα κλέος ἤρατʼ ὀπίσσω
- νῦν δέ μιν ἀκλειῶς ἅρπυιαι ἀνηρείψαντο.
- αὐτὰρ ἐγὼ παρʼ ὕεσσιν ἀπότροπος· οὐδὲ πόλινδε
- ἔρχομαι, εἰ μή πού τι περίφρων Πηνελόπεια
- ἐλθέμεν ὀτρύνῃσιν, ὅτʼ ἀγγελίη ποθὲν ἔλθῃ.
- ἀλλʼ οἱ μὲν τὰ ἕκαστα παρήμενοι ἐξερέουσιν,
- ἠμὲν οἳ ἄχνυνται δὴν οἰχομένοιο ἄνακτος,
- ἠδʼ οἳ χαίρουσιν βίοτον νήποινον ἔδοντες·
- ἀλλʼ ἐμοὶ οὐ φίλον ἐστὶ μεταλλῆσαι καὶ ἐρέσθαι,
- ἐξ οὗ δή μʼ Αἰτωλὸς ἀνὴρ ἐξήπαφε μύθῳ,
- ὅς ῥʼ ἄνδρα κτείνας, πολλὴν ἐπὶ γαῖαν ἀληθείς,
- ἦλθεν ἐμὰ πρὸς δώματʼ· ἐγὼ δέ μιν ἀμφαγάπαζον.
- φῆ δέ μιν ἐν Κρήτεσσι παρʼ Ἰδομενῆϊ ἰδέσθαι
- νῆας ἀκειόμενον, τάς οἱ ξυνέαξαν ἄελλαι·
- καὶ φάτʼ ἐλεύσεσθαι ἢ ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην,
- πολλὰ χρήματʼ ἄγοντα, σὺν ἀντιθέοις ἑτάροισι.
- καὶ σύ, γέρον πολυπενθές, ἐπεί σέ μοι ἤγαγε δαίμων,
- μήτε τί μοι ψεύδεσσι χαρίζεο μήτε τι θέλγε·
- οὐ γὰρ τοὔνεκʼ ἐγώ σʼ αἰδέσσομαι οὐδὲ φιλήσω,
- ἀλλὰ Δία ξένιον δείσας αὐτόν τʼ ἐλεαίρων.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς
- ἦ μάλα τίς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἄπιστος,
- οἷόν σʼ οὐδʼ ὀμόσας περ ἐπήγαγον οὐδέ σε πείθω.
- ἀλλʼ ἄγε νῦν ῥήτρην ποιησόμεθʼ· αὐτὰρ ὄπισθε
- μάρτυροι ἀμφοτέροισι θεοί, τοὶ Ὄλυμπον ἔχουσιν.
- εἰ μέν κεν νοστήσῃ ἄναξ τεὸς ἐς τόδε δῶμα,
- ἕσσας με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα πέμψαι
- Δουλίχιόνδʼ ἰέναι, ὅθι μοι φίλον ἔπλετο θυμῷ·
- εἰ δέ κε μὴ ἔλθῃσιν ἄναξ τεὸς ὡς ἀγορεύω,
- δμῶας ἐπισσεύας βαλέειν μεγάλης κατὰ πέτρης,
- ὄφρα καὶ ἄλλος πτωχὸς ἀλεύεται ἠπεροπεύειν.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσεφώνεε δῖος ὑφορβός·
- ξεῖνʼ, οὕτω γάρ κέν μοι ἐϋκλείη τʼ ἀρετή τε
- εἴη ἐπʼ ἀνθρώπους ἅμα τʼ αὐτίκα καὶ μετέπειτα,
- ὅς σʼ ἐπεὶ ἐς κλισίην ἄγαγον καὶ ξείνια δῶκα,
- αὖτις δὲ κτείναιμι φίλον τʼ ἀπὸ θυμὸν ἑλοίμην·
- πρόφρων κεν δὴ ἔπειτα Δία Κρονίωνα λιτοίμην.
- νῦν δʼ ὥρη δόρποιο· τάχιστά μοι ἔνδον ἑταῖροι
- εἶεν, ἵνʼ ἐν κλισίῃ λαρὸν τετυκοίμεθα δόρπον.
- ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
- ἀγχίμολον δὲ σύες τε καὶ ἀνέρες ἦλθον ὑφορβοί.
- τὰς μὲν ἄρα ἔρξαν κατὰ ἤθεα κοιμηθῆναι,
- κλαγγὴ δʼ ἄσπετος ὦρτο συῶν αὐλιζομενάων
- αὐτὰρ ὁ οἷς ἑτάροισιν ἐκέκλετο δῖος ὑφορβός·
- ἄξεθʼ ὑῶν τὸν ἄριστον, ἵνα ξείνῳ ἱερεύσω
- τηλεδαπῷ· πρὸς δʼ αὐτοὶ ὀνησόμεθʼ, οἵ περ ὀϊζὺν
- δὴν ἔχομεν πάσχοντες ὑῶν ἕνεκʼ ἀργιοδόντων·
- ἄλλοι δʼ ἡμέτερον κάματον νήποινον ἔδουσιν.
- ὣς ἄρα φωνήσας κέασε ξύλα νηλέϊ χαλκῷ,
- οἱ δʼ ὗν εἰσῆγον μάλα πίονα πενταέτηρον.
- τὸν μὲν ἔπειτʼ ἔστησαν ἐπʼ ἐσχάρῃ· οὐδὲ συβώτης
- λήθετʼ ἄρʼ ἀθανάτων· φρεσὶ γὰρ κέχρητʼ ἀγαθῇσιν·
- ἀλλʼ ὅγʼ ἀπαρχόμενος κεφαλῆς τρίχας ἐν πυρὶ βάλλεν
- ἀργιόδοντος ὑός, καὶ ἐπεύχετο πᾶσι θεοῖσιν
- νοστῆσαι Ὀδυσῆα πολύφρονα ὅνδε δόμονδε.
- κόψε δʼ ἀνασχόμενος σχίζῃ δρυός, ἣν λίπε κείων·
- τὸν δʼ ἔλιπε ψυχή. τοὶ δʼ ἔσφαξάν τε καὶ εὗσαν·
- αἶψα δέ μιν διέχευαν· ὁ δʼ ὠμοθετεῖτο συβώτης,
- πάντων ἀρχόμενος μελέων, ἐς πίονα δημόν,
- καὶ τὰ μὲν ἐν πυρὶ βάλλε, παλύνας ἀλφίτου ἀκτῇ,
- μίστυλλόν τʼ ἄρα τἆλλα καὶ ἀμφʼ ὀβελοῖσιν ἔπειραν,
- ὤπτησάν τε περιφραδέως ἐρύσαντό τε πάντα,
- βάλλον δʼ εἰν ἐλεοῖσιν ἀολλέα· ἂν δὲ συβώτης
- ἵστατο δαιτρεύσων· περὶ γὰρ φρεσὶν αἴσιμα ᾔδη.
- καὶ τὰ μὲν ἕπταχα πάντα διεμοιρᾶτο δαΐζων·
- τὴν μὲν ἴαν νύμφῃσι καὶ Ἑρμῇ, Μαιάδος υἱεῖ,
- θῆκεν ἐπευξάμενος, τὰς δʼ ἄλλας νεῖμεν ἑκάστῳ·
- νώτοισιν δʼ Ὀδυσῆα διηνεκέεσσι γέραιρεν
- ἀργιόδοντος ὑός, κύδαινε δὲ θυμὸν ἄνακτος·
- καί μιν φωνήσας προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·
- αἴθʼ οὕτως, Εὔμαιε, φίλος Διὶ πατρὶ γένοιο
- ὡς ἐμοί, ὅττι τε τοῖον ἐόντʼ ἀγαθοῖσι γεραίρεις.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ἔσθιε, δαιμόνιε ξείνων, καὶ τέρπεο τοῖσδε,
- οἷα πάρεστι· θεὸς δὲ τὸ μὲν δώσει, τὸ δʼ ἐάσει,
- ὅττι κεν ᾧ θυμῷ ἐθέλῃ· δύναται γὰρ ἅπαντα.
- ἦ ῥα καὶ ἄργματα θῦσε θεοῖς αἰειγενέτῃσι,
- σπείσας δʼ αἴθοπα οἶνον Ὀδυσσῆϊ πτολιπόρθῳ
- ἐν χείρεσσιν ἔθηκεν· ὁ δʼ ἕζετο ᾗ παρὰ μοίρῃ.
- σῖτον δέ σφιν ἔνειμε Μεσαύλιος, ὅν ῥα συβώτης
- αὐτὸς κτήσατο οἶος ἀποιχομένοιο ἄνακτος,
- νόσφιν δεσποίνης καὶ Λαέρταο γέροντος·
- πὰρ δʼ ἄρα μιν Ταφίων πρίατο κτεάτεσσιν ἑοῖσιν.
- οἱ δʼ ἐπʼ ὀνείαθʼ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.
- αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,
- σῖτον μέν σφιν ἀφεῖλε Μεσαύλιος, οἱ δʼ ἐπὶ κοῖτον
- σίτου καὶ κρειῶν κεκορημένοι ἐσσεύοντο.
- νὺξ δʼ ἄρʼ ἐπῆλθε κακὴ σκοτομήνιος, ὗε δʼ ἄρα Ζεὺς
- πάννυχος, αὐτὰρ ἄη Ζέφυρος μέγας αἰὲν ἔφυδρος.
- τοῖς δʼ Ὀδυσεὺς μετέειπε, συβώτεω πειρητίζων,
- εἴ πώς οἱ ἐκδὺς χλαῖναν πόροι, ἤ τινʼ ἑταίρων
- ἄλλον ἐποτρύνειεν, ἐπεί ἑο κήδετο λίην·
- κέκλυθι νῦν, Εὔμαιε καὶ ἄλλοι πάντες ἑταῖροι,
- εὐξάμενός τι ἔπος ἐρέω· οἶνος γὰρ ἀνώγει
- ἠλεός, ὅς τʼ ἐφέηκε πολύφρονά περ μάλʼ ἀεῖσαι
- καί θʼ ἁπαλὸν γελάσαι, καί τʼ ὀρχήσασθαι ἀνῆκε,
- καί τι ἔπος προέηκεν ὅ περ τʼ ἄρρητον ἄμεινον.
- ἀλλʼ ἐπεὶ οὖν τὸ πρῶτον ἀνέκραγον, οὐκ ἐπικεύσω.
- εἴθʼ ὣς ἡβώοιμι βίη τέ μοι ἔμπεδος εἴη,
- ὡς ὅθʼ ὑπὸ Τροίην λόχον ἤγομεν ἀρτύναντες.
- ἡγείσθην δʼ Ὀδυσεύς τε καὶ Ἀτρεΐδης Μενέλαος,
- τοῖσι δʼ ἅμα τρίτος ἄρχον ἐγών· αὐτοὶ γὰρ ἄνωγον.
- ἀλλʼ ὅτε δή ῥʼ ἱκόμεσθα ποτὶ πτόλιν αἰπύ τε τεῖχος,
- ἡμεῖς μὲν περὶ ἄστυ κατὰ ῥωπήϊα πυκνά,
- ἂν δόνακας καὶ ἕλος, ὑπὸ τεύχεσι πεπτηῶτες
- κείμεθα. νὺξ δʼ ἄρʼ ἐπῆλθε κακὴ Βορέαο πεσόντος,
- πηγυλίς· αὐτὰρ ὕπερθε χιὼν γένετʼ ἠΰτε πάχνη,
- ψυχρή, καὶ σακέεσσι περιτρέφετο κρύσταλλος.
- ἔνθʼ ἄλλοι πάντες χλαίνας ἔχον ἠδὲ χιτῶνας,
- εὗδον δʼ εὔκηλοι, σάκεσιν εἰλυμένοι ὤμους·
- αὐτὰρ ἐγὼ χλαῖναν μὲν ἰὼν ἑτάροισιν ἔλειπον
- ἀφραδίῃς, ἐπεὶ οὐκ ἐφάμην ῥιγωσέμεν ἔμπης,
- ἀλλʼ ἑπόμην σάκος οἶον ἔχων καὶ ζῶμα φαεινόν.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ τρίχα νυκτὸς ἔην, μετὰ δʼ ἄστρα βεβήκει,
- καὶ τότʼ ἐγὼν Ὀδυσῆα προσηύδων ἐγγὺς ἐόντα
- ἀγκῶνι νύξας· ὁ δʼ ἄρʼ ἐμμαπέως ὑπάκουσε·
- διογενὲς Λαερτιάδη, πολυμήχανʼ Ὀδυσσεῦ,
- οὔ τοι ἔτι ζωοῖσι μετέσσομαι, ἀλλά με χεῖμα
- δάμναται· οὐ γὰρ ἔχω χλαῖναν· παρά μʼ ἤπαφε δαίμων
- οἰοχίτωνʼ ἔμεναι· νῦν δʼ οὐκέτι φυκτὰ πέλονται.
- ὣς ἐφάμην, ὁ δʼ ἔπειτα νόον σχέθε τόνδʼ ἐνὶ θυμῷ,
- οἷος κεῖνος ἔην βουλευέμεν ἠδὲ μάχεσθαι·
- φθεγξάμενος δʼ ὀλίγῃ ὀπί με πρὸς μῦθον ἔειπε·
- σίγα νῦν, μή τίς σευ Ἀχαιῶν ἄλλος ἀκούσῃ.
- ἦ καὶ ἐπʼ ἀγκῶνος κεφαλὴν σχέθεν εἶπέ τε μῦθον·
- κλῦτε, φίλοι· θεῖός μοι ἐνύπνιον ἦλθεν ὄνειρος.
- λίην γὰρ νηῶν ἑκὰς ἤλθομεν· ἀλλά τις εἴη
- εἰπεῖν Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι, ποιμένι λαῶν,
- εἰ πλέονας παρὰ ναῦφιν ἐποτρύνειε νέεσθαι.
- ὣς ἔφατʼ, ὦρτο δʼ ἔπειτα Θόας, Ἀνδραίμονος υἱός,
- καρπαλίμως, ἀπὸ δὲ χλαῖναν θέτο φοινικόεσσαν,
- βῆ δὲ θέειν ἐπὶ νῆας· ἐγὼ δʼ ἐνὶ εἵματι κείνου
- κείμην ἀσπασίως, φάε δὲ χρυσόθρονος Ἠώς.
- ὣς νῦν ἡβώοιμι βίη τέ μοι ἔμπεδος εἴη·
- δοίη κέν τις χλαῖναν ἐνὶ σταθμοῖσι συφορβῶν,
- ἀμφότερον, φιλότητι καὶ αἰδοῖ φωτὸς ἑῆος·
- νῦν δέ μʼ ἀτιμάζουσι κακὰ χροῒ εἵματʼ ἔχοντα.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ὦ γέρον, αἶνος μέν τοι ἀμύμων, ὃν κατέλεξας,
- οὐδέ τί πω παρὰ μοῖραν ἔπος νηκερδὲς ἔειπες·
- τῷ οὔτʼ ἐσθῆτος δευήσεαι οὔτε τευ ἄλλου,
- ὧν ἐπέοιχʼ ἱκέτην ταλαπείριον ἀντιάσαντα,
- νῦν· ἀτὰρ ἠῶθέν γε τὰ σὰ ῥάκεα δνοπαλίξεις.
- οὐ γὰρ πολλαὶ χλαῖναι ἐπημοιβοί τε χιτῶνες
- ἐνθάδε ἕννυσθαι, μία δʼ οἴη φωτὶ ἑκάστῳ.
- αὐτὰρ ἐπὴν ἔλθῃσιν Ὀδυσσῆος φίλος υἱός,
- αὐτός τοι χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα δώσει,
- πέμψει δʼ ὅππῃ σε κραδίη θυμός τε κελεύει.
- ὣς εἰπὼν ἀνόρουσε, τίθει δʼ ἄρα οἱ πυρὸς ἐγγὺς
- εὐνήν, ἐν δʼ ὀΐων τε καὶ αἰγῶν δέρματʼ ἔβαλλεν.
- ἔνθʼ Ὀδυσεὺς κατέλεκτʼ· ἐπὶ δὲ χλαῖναν βάλεν αὐτῷ
- πυκνὴν καὶ μεγάλην, ἥ οἱ παρεκέσκετʼ ἀμοιβάς,
- ἕννυσθαι ὅτε τις χειμὼν ἔκπαγλος ὄροιτο.
- ὣς ὁ μὲν ἔνθʼ Ὀδυσεὺς κοιμήσατο, τοὶ δὲ παρʼ αὐτὸν
- ἄνδρες κοιμήσαντο νεηνίαι· οὐδὲ συβώτῃ
- ἥνδανεν αὐτόθι κοῖτος, ὑῶν ἄπο κοιμηθῆναι,
- ἀλλʼ ὅ γʼ ἄρʼ ἔξω ἰὼν ὡπλίζετο· χαῖρε δʼ Ὀδυσσεύς,
- ὅττι ῥά οἱ βιότου περικήδετο νόσφιν ἐόντος.
- πρῶτον μὲν ξίφος ὀξὺ περὶ στιβαροῖς βάλετʼ ὤμοις,
- ἀμφὶ δὲ χλαῖναν ἑέσσατʼ ἀλεξάνεμον, μάλα πυκνήν,
- ἂν δὲ νάκην ἕλετʼ αἰγὸς ἐϋτρεφέος μεγάλοιο,
- εἵλετο δʼ ὀξὺν ἄκοντα, κυνῶν ἀλκτῆρα καὶ ἀνδρῶν.
- βῆ δʼ ἴμεναι κείων ὅθι περ σύες ἀργιόδοντες
- πέτρῃ ὕπο γλαφυρῇ εὗδον, Βορέω ὑπʼ ἰωγῇ.
- ἡ δʼ εἰς εὐρύχορον Λακεδαίμονα Παλλὰς Ἀθήνη
- ᾤχετʼ, Ὀδυσσῆος μεγαθύμου φαίδιμον υἱὸν
- νόστου ὑπομνήσουσα καὶ ὀτρυνέουσα νέεσθαι.
- εὗρε δὲ Τηλέμαχον καὶ Νέστορος ἀγλαὸν υἱὸν
- εὕδοντʼ ἐν προδόμῳ Μενελάου κυδαλίμοιο,
- ἦ τοι Νεστορίδην μαλακῷ δεδμημένον ὕπνῳ·
- Τηλέμαχον δʼ οὐχ ὕπνος ἔχε γλυκύς, ἀλλʼ ἐνὶ θυμῷ
- νύκτα διʼ ἀμβροσίην μελεδήματα πατρὸς ἔγειρεν.
- ἀγχοῦ δʼ ἱσταμένη προσέφη γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- Τηλέμαχʼ, οὐκέτι καλὰ δόμων ἄπο τῆλʼ ἀλάλησαι,
- κτήματά τε προλιπὼν ἄνδρας τʼ ἐν σοῖσι δόμοισιν
- οὕτω ὑπερφιάλους· μή τοι κατὰ πάντα φάγωσι
- κτήματα δασσάμενοι, σὺ δὲ τηϋσίην ὁδὸν ἔλθῃς.
- ἀλλʼ ὄτρυνε τάχιστα βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον
- πεμπέμεν, ὄφρʼ ἔτι οἴκοι ἀμύμονα μητέρα τέτμῃς.
- ἤδη γάρ ῥα πατήρ τε κασίγνητοί τε κέλονται
- Εὐρυμάχῳ γήμασθαι· ὁ γὰρ περιβάλλει ἅπαντας
- μνηστῆρας δώροισι καὶ ἐξώφελλεν ἔεδνα·
- μή νύ τι σεῦ ἀέκητι δόμων ἐκ κτῆμα φέρηται.
- οἶσθα γὰρ οἷος θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γυναικός·
- κείνου βούλεται οἶκον ὀφέλλειν ὅς κεν ὀπυίῃ,
- παίδων δὲ προτέρων καὶ κουριδίοιο φίλοιο
- οὐκέτι μέμνηται τεθνηκότος οὐδὲ μεταλλᾷ.
- ἀλλὰ σύ γʼ ἐλθὼν αὐτὸς ἐπιτρέψειας ἕκαστα
- δμῳάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι,
- εἰς ὅ κέ τοι φήνωσι θεοὶ κυδρὴν παράκοιτιν.
- ἄλλο δέ τοί τι ἔπος ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο θυμῷ.
- μνηστήρων σʼ ἐπιτηδὲς ἀριστῆες λοχόωσιν
- ἐν πορθμῷ Ἰθάκης τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσης.
- ἱέμενοι κτεῖναι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι.
- ἀλλὰ τά γʼ οὐκ ὀΐω· πρὶν καί τινα γαῖα καθέξει
- ἀνδρῶν μνηστήρων, οἵ τοι βίοτον κατέδουσιν.
- ἀλλὰ ἑκὰς νήσων ἀπέχειν εὐεργέα νῆα,
- νυκτὶ δʼ ὁμῶς πλείειν· πέμψει δέ τοι οὖρον ὄπισθεν
- ἀθανάτων ὅς τίς σε φυλάσσει τε ῥύεταί τε.
- αὐτὰρ ἐπὴν πρώτην ἀκτὴν Ἰθάκης ἀφίκηαι,
- νῆα μὲν ἐς πόλιν ὀτρῦναι καὶ πάντας ἑταίρους,
- αὐτὸς δὲ πρώτιστα συβώτην εἰσαφικέσθαι,
- ὅς τοι ὑῶν ἐπίουρος, ὁμῶς δέ τοι ἤπια οἶδεν.
- ἔνθα δὲ νύκτʼ ἀέσαι· τὸν δʼ ὀτρῦναι πόλιν εἴσω
- ἀγγελίην ἐρέοντα περίφρονι Πηνελοπείῃ,
- οὕνεκά οἱ σῶς ἐσσὶ καὶ ἐκ Πύλου εἰλήλουθας.
- ἡ μὲν ἄρʼ ὣς εἰποῦσʼ ἀπέβη πρὸς μακρὸν Ὄλυμπον,
- αὐτὰρ ὁ Νεστορίδην ἐξ ἡδέος ὕπνου ἔγειρεν
- λὰξ ποδὶ κινήσας, καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·
- ἔγρεο, Νεστορίδη Πεισίστρατε, μώνυχας ἵππους
- ζεῦξον ὑφʼ ἅρματʼ ἄγων, ὄφρα πρήσσωμεν ὁδοῖο.
- τὸν δʼ αὖ Νεστορίδης Πεισίστρατος ἀντίον ηὔδα·
- Τηλέμαχʼ, οὔ πως ἔστιν ἐπειγομένους περ ὁδοῖο
- νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν· τάχα δʼ ἔσσεται ἠώς.
- ἀλλὰ μένʼ εἰς ὅ κε δῶρα φέρων ἐπιδίφρια θήῃ
- ἥρως Ἀτρείδης, δουρικλειτὸς Μενέλαος,
- καὶ μύθοις ἀγανοῖσι παραυδήσας ἀποπέμψῃ.
- τοῦ γάρ τε ξεῖνος μιμνήσκεται ἤματα πάντα
- ἀνδρὸς ξεινοδόκου, ὅς κεν φιλότητα παράσχῃ.
- ὣς ἔφατʼ, αὐτίκα δὲ χρυσόθρονος ἤλυθεν Ἠώς.
- ἀγχίμολον δέ σφʼ ἦλθε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,
- ἀνστὰς ἐξ εὐνῆς, Ἑλένης πάρα καλλικόμοιο.
- τὸν δʼ ὡς οὖν ἐνόησεν Ὀδυσσῆος φίλος υἱός,
- σπερχόμενός ῥα χιτῶνα περὶ χροῒ σιγαλόεντα
- δῦνεν, καὶ μέγα φᾶρος ἐπὶ στιβαροῖς βάλετʼ ὤμοις
- ἥρως, βῆ δὲ θύραζε, παριστάμενος δὲ προσηύδα
- Τηλέμαχος, φίλος υἱὸς Ὀδυσσῆος θείοιο·
- Ἀτρεΐδη Μενέλαε διοτρεφές, ὄρχαμε λαῶν,
- ἤδη νῦν μʼ ἀπόπεμπε φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν·
- ἤδη γάρ μοι θυμὸς ἐέλδεται οἴκαδʼ ἱκέσθαι.
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος·
- Τηλέμαχʼ, οὔ τί σʼ ἐγώ γε πολὺν χρόνον ἐνθάδʼ ἐρύξω
- ἱέμενον νόστοιο· νεμεσσῶμαι δὲ καὶ ἄλλῳ
- ἀνδρὶ ξεινοδόκῳ, ὅς κʼ ἔξοχα μὲν φιλέῃσιν,
- ἔξοχα δʼ ἐχθαίρῃσιν· ἀμείνω δʼ αἴσιμα πάντα.
- ἶσόν τοι κακόν ἐσθʼ, ὅς τʼ οὐκ ἐθέλοντα νέεσθαι
- ξεῖνον ἐποτρύνει καὶ ὃς ἐσσύμενον κατερύκει.
- χρὴ ξεῖνον παρεόντα φιλεῖν, ἐθέλοντα δὲ πέμπειν.
- ἀλλὰ μένʼ εἰς ὅ κε δῶρα φέρων ἐπιδίφρια θείω
- καλά, σὺ δʼ ὀφθαλμοῖσιν ἴδῃς, εἴπω δὲ γυναιξὶ
- δεῖπνον ἐνὶ μεγάροις τετυκεῖν ἅλις ἔνδον ἐόντων.
- ἀμφότερον, κῦδός τε καὶ ἀγλαΐη καὶ ὄνειαρ,
- δειπνήσαντας ἴμεν πολλὴν ἐπʼ ἀπείρονα γαῖαν.
- εἰ δʼ ἐθέλεις τραφθῆναι ἀνʼ Ἑλλάδα καὶ μέσον Ἄργος,
- ὄφρα τοι αὐτὸς ἕπωμαι, ὑποζεύξω δέ τοι ἵππους,
- ἄστεα δʼ ἀνθρώπων ἡγήσομαι· οὐδέ τις ἡμέας
- αὔτως ἀππέμψει, δώσει δέ τι ἕν γε φέρεσθαι,
- ἠέ τινα τριπόδων εὐχάλκων ἠὲ λεβήτων,
- ἠὲ δύʼ ἡμιόνους ἠὲ χρύσειον ἄλεισον.
- τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
- Ἀτρεΐδη Μενέλαε διοτρεφές, ὄρχαμε λαῶν,
- βούλομαι ἤδη νεῖσθαι ἐφʼ ἡμέτερʼ· οὐ γὰρ ὄπισθεν
- οὖρον ἰὼν κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν ἐμοῖσιν·
- μὴ πατέρʼ ἀντίθεον διζήμενος αὐτὸς ὄλωμαι,
- ἤ τί μοι ἐκ μεγάρων κειμήλιον ἐσθλὸν ὄληται.
- αὐτὰρ ἐπεὶ τό γʼ ἄκουσε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,
- αὐτίκʼ ἄρʼ ᾗ ἀλόχῳ ἠδὲ δμῳῇσι κέλευσε
- δεῖπνον ἐνὶ μεγάροις τετυκεῖν ἅλις ἔνδον ἐόντων.
- ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Βοηθοΐδης Ἐτεωνεύς,
- ἀνστὰς ἐξ εὐνῆς, ἐπεὶ οὐ πολὺ ναῖεν ἀπʼ αὐτοῦ·
- τὸν πῦρ κῆαι ἄνωγε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος
- ὀπτῆσαί τε κρεῶν· ὁ δʼ ἄρʼ οὐκ ἀπίθησεν ἀκούσας.
- αὐτὸς δʼ ἐς θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα,
- οὐκ οἶος, ἅμα τῷ γʼ Ἑλένη κίε καὶ Μεγαπένθης.
- ἀλλʼ ὅτε δή ῥʼ ἵκανον ὅθι κειμήλια κεῖτο,
- Ἀτρεΐδης μὲν ἔπειτα δέπας λάβεν ἀμφικύπελλον,
- υἱὸν δὲ κρητῆρα φέρειν Μεγαπένθεʼ ἄνωγεν
- ἀργύρεον· Ἑλένη δὲ παρίστατο φωριαμοῖσιν,
- ἔνθʼ ἔσαν οἱ πέπλοι παμποίκιλοι, οὓς κάμεν αὐτή.
- τῶν ἕνʼ ἀειραμένη Ἑλένη φέρε, δῖα γυναικῶν,
- ὃς κάλλιστος ἔην ποικίλμασιν ἠδὲ μέγιστος,
- ἀστὴρ δʼ ὣς ἀπέλαμπεν· ἔκειτο δὲ νείατος ἄλλων.
- βὰν δʼ ἰέναι προτέρω διὰ δώματος, ἧος ἵκοντο
- Τηλέμαχον· τὸν δὲ προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·
- Τηλέμαχʼ, ἦ τοι νόστον, ὅπως φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς,
- ὥς τοι Ζεὺς τελέσειεν, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης.
- δώρων δʼ, ὅσσʼ ἐν ἐμῷ οἴκῳ κειμήλια κεῖται,
- δώσω ὃ κάλλιστον καὶ τιμηέστατόν ἐστι.
- δώσω τοι κρητῆρα τετυγμένον· ἀργύρεος δὲ
- ἐστὶν ἅπας, χρυσῷ δʼ ἐπὶ χείλεα κεκράανται,
- ἔργον δʼ Ἡφαίστοιο· πόρεν δέ ἑ Φαίδιμος ἥρως,
- Σιδονίων βασιλεύς, ὅθʼ ἑὸς δόμος ἀμφεκάλυψε
- κεῖσέ με νοστήσαντα· τεῒν δʼ ἐθέλω τόδʼ ὀπάσσαι.
- ὣς εἰπὼν ἐν χειρὶ τίθει δέπας ἀμφικύπελλον
- ἥρως Ἀτρεΐδης· ὁ δʼ ἄρα κρητῆρα φαεινὸν
- θῆκʼ αὐτοῦ προπάροιθε φέρων κρατερὸς Μεγαπένθης,