History of the Peloponnesian War

Thucydides

Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.

Et orationem praeterea propalam elaboraverant, stipendium non esse dandum ullis aliis, nisi iis, qni militarent, nec plures, quam quinque hominum millia, ad reipublicae adminislrationem admittendos esse, et quidem eos, qui et pecuniis et corporibus maxime utiles esse possent.

Haec autem res apud plerosque speciosum praetextum habebat, siquidem rempublicam qui erant immutaturi, iidem etiam administraturi erant. Verumtamen et pupulus adhuc, et senatus fabis creatus congregabatur; sed consul-labant de nulla re, quae non conjuratis placeret, atque etiam illi, qui condonabantur, erant ex horum numero, et quse dicenda essent, prius ab iis deliberatum erat.

Nec jam amplius contradicebat quisquam ex reliquis, quod magnum conjuratorum numerum metueret ac videret; et si quis etiam contradixisset, confestim aliquo idoneo modo necabatur; et de caedis auctoribus neque inquirebatur, neque, si suspecti erant, supplicium sumebatur; sed populus quiescebat, ad-coque perterrefactus erat, ut, si cui nulla visafTerreliuvis in lucro poneret, etiam si taceret.

Et quum longe majorem conjuratorum numerum esse ducerent, quam erat, fracti erant animis; eum enim compertum habere non poterant , tum propter civitatis magnitudinem, tum propter mutuam ignorationem.

Quinetiam hac ipsa de causa non licebat cuiquam apud alium lamentari ira concepta, ita ul ulcisceretur eum, qui sibi insidias struxisset; aul enim igno tum invenisset, cui diceret, aut notum fidei dubium.

Inter sc enim universi, qui erant de populo, cum suspicione coibant, ut si alter quisque particeps esset rerum, quae agebantur. Nam socii erant etiam, quos nemo unquam suspicatus fuisset se ad paucorum dominatum conversuros, et hi in primis effecerunt, ut diffidenti* populo incederet, et plurimum contulerunt ad confirmandum paucorum dominatum, quod certam causam diffidentiae mutuae populo pra*-buerant.

In hoc igitur tempore Pisander ejusque collega· reversi confestim ceteris peragendis operam dare coeperunt. Ac primum quidem, populo coacto, sententiam dixerunt, decem viros legum conscribendarum causa deligerent, qui summam hujus rei potestatem haberent; hi vero rogationem conscriptam ad populum intra certam diem ferrent, qua ratione respublica optime administrari posset.