Commentarii in Apocalypsin
Victorinus, Saint, Bishop of Poetovio
Victorinus Saint, Bishop of Poetovio. Victorini Episcopi Petavionensis Opera (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 49). Haussleiter, Johann, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1916.
Simile leoni animal secundum Marcum, in quo uox leonis in heremo rugiens auditur: uox clamantis in deserto: parate uiam domino. hominis autem figura Matheus enititur enuntiare nobis genus Mariae, unde carnem accepit Christus. ergo dum enumerat ab Abraham usque ad Dauid et a Dauid usque ad Ioseph, tamquam de homine locutus est; ideo prae dicatio eius effigiem hominis ostendit. Lucas a sacerdotio Zachariae offerentis hostiam pro populo et apparenti sibi angelo dum enarrat, propter sacerdotium et hostiam ipsa conscriptione uituli tulit imaginem. Iohannes euangelista aquilae similis adsumptis pennis ad altiora festinans de uerbo dei [*]( 4 cf. Apoc. 4, 4 9 in quo .. domino] cf. Hieronymi prol. in euang. quatt. (Nou. Test. lat. ed. Wordstvorth p. I p. 13, 12) 10 Marc. 1, 3 (Esai. 40, 3) 13 cf. Matth. 1, 17 15 cf. Luc. 1, 8 19 cf. Ioh. 1, 1 adsumptis.. disputat] cf. Hieron. prol. in euang. quatt. (ed. jYordstvorth p. I p. 13, 16) ) [*]( 1 deus om. g 2 XXIIII seniores .. deum om. F 3 deum IKMg, dominum S 4 sedentes om. X hab. trib. om. X 5 testimonium IK 6 iudicia T post autem add.et TS 7 patriarchas T quod] quae IK 8 uultibus CB, uuitus DFM habet CB traditionem F 9 similem TFS post animal add. euangelium CB sec. Marcum] Marcum designatg 10 rugientis CBIKg uox .. domino om. g 11 domini CBIMm2 figuram DM, figure IK innititur IKM, mittitur Dml 12 enuntians IK 13 numerat IK abraam F a Dauid om. TFS 14 post loco est add. DE EFFIGIAE QVATTYOR ANIMALIVM T 15 hominis effigiem CB a sacerdotio TDFIKM, sacerdotium CBS 16 ostia T apparente IK, -tern CBS post appa deest folium in cod. D, cf. p. 61, 1 angelum CBS 17 post enarrat add. incipiens 1K hostiae CBIK ipsam T, ipsius IK, om. CB conscriptionem TlK 18 uituli imaginationem tenet CB 19 dei om. F ) [*]( 4* )
Oculos autem intus et foris habere ea animalia, id [*](4, 6 b) est \'praedicationem noui testamenti\', prouidentiam spiritalem ostendit, quae et secreta cordis inspicit et superuenientia uidet, quae sunt intus et foris. alas senas: testimonia sunt uete- [*]( 4, 8 ) ris testamenti librorum ideoque uiginti quattuor faciunt; tot numero sunt, quot et seniores super tribunalia. sed sicut animal uolare non potest nisi pennas habeat, sic nec praedicatio noui testamenti fidem habet, nisi habeat ueteris testamenti praenuntiata testimonia. per quae tollitur a terra et uolat. semper enim quod ante dictum est et postea factum inuenitur, illud fidem facit indubitabilem. rursum tamen et alae si non haereant animalibus, uitam unde trahant non habent. nisi enim quae praedixerunt prophetae in Christo essent consummata, inanis erat praedicatio illorum. hoc tenet ecclesia catholica et ante praedicata et postea consummata uolat et merito tollitur a terra, uiuum animal. haeretici autem qui testimonio prophetico non utuntur. adsunt eis animalia, sed non uolant, quia sunt terrena. Iudei autem qui non accipiunt noui [*]( 2 cf. Apoc. 1, 16 b 3 cf Gen. 2, 10 10 cf. Apoc. 4, 4 ) [*]( 1 suam plebem CB haec TFml ergo om. CB 2 sunt e 5 ea om. Y(I) id est] in g 6 praedicationis IK specialem CB 7 quae] qui TFS superuenientia F 8 quae] qui TFI alae senae CBIK sunt test. CB 9 ideo FIKS post uiginti add. et S totidem IKM 10 numero sunt scripsi, numeros Y(Į)S, numerum codex Millanii supra F post tribunalia add. sedentes S sed] et I 11 nec] et F, om. IKZlf 12 post fidem add. non <l> nisi habet F pronuntiata F 13 a terra om. F 14 inuenietur TFMS 15 tamen om. g haereant] ereant T, erant lIl, sint IK, mereantur F 18 fuerat I, erit e, esset 58 p. 265 eorum S haec g post hoc add. enim S tenens CB, teneat F post catholica add. quae S 19 antea g post cons. add. sunt et S post uolat add. quippe S 20 post a terra add. in altum I haereticis cg testimonium propheticum F 21 ante eis add. et g adsunt eis] a suis I eis om. K 22 iudei TFIK, iudeis CBMS qui] quia OB S )
[Et a sede proeedebant fulgora et uoces ct tonitrua[*]( 4, 5 )et septem faculae ignis ardentes.] Exire autem fulgora et uoces et tonitrua a solio dei et septem faces ignis ardentis: significat praedicationes et repromissiones a deo et minas. nam fulgora aduentum domini significant, uoces autem noui testamenti praedicationes, tonitrua autem, quod caelestia sint uerba, faces ignis ardentis donum spiritus sancti, quod (cum) in (ligno perdiderit primus homo, per) lignum passionis est redditum. [*]( 7 Matth. 19, 27. 28 12 Gen. 49, 16 ) [*]( 1 adsunt eis] a suis I eis 33, om. cet. uiuunt] uolant 8, uolabunt F 2 afferent TJJI 3 conserentes S accipiuntur OB, accipitur F, reci- piuntur I, recipiunt K 4 quos] quod et 23 Epithonis S teodri F, Theudori 58 p. 265 5 post diximus add. seniores S patres] patriarchas g apostoli TCB, apostolos eX33; an apostoli: (eos) scribendum? 9 solium] sedern g, cf. Vulg. 10 super d. tr.] super sedes duodecim e, super duodecim CB 11 quia TIKJJlS, qui CBFg 12 iudicauit T 13 sicut et Ulla tribus in Israel g, cf. Vulg. 14 et a sede .. ardentes add. X 15 et septem .. tonitrua om. I ardentis FK exire T, procedentes FM, procedentia KS 16 facies e 17 ardentis YS, ardentes (])g significant IKg predicationemF et reprom. om. CB promissiones F a deo] adoptionisg 19 tonitrua..uerha om.F 20 sunt CB facies F ardentes IJJIg donum] predanumi\'1 sancti spiritus CB 21 quod] quoniam CB cuni om. 0 ligno ... per om. 0 propter homoeoteleuton lignum IP..ZWS, ligno IKS )