Commentarii in Apocalypsin

[Post haec, inquit, uidi et ecce ostium apertum in 4, 1 caelo.] Ostium apertum in caelo noui testamenti praedicator uidit Iohannes et dicitur ei: ascende huc. [et uox prima, quam audiui tamquam tubam loquentem mecum, loqucbatur dicens: ascende huc.] quando apertum ostenditur, clausum fuisse ante hominibus manifestum est. satis autem et plene patefactum est, quando Christus in corpore in caelis ad patrem ascendit. uox autem prior quam audierat: cum dicat illum secum esse locutum, sine contradictione argu- [*]( 4. 1 cf. 1,10 ) untur, qui alium in prophetis, alium in euangelio dicunt fuisse locutum, cum magis ipse qui uenit ipse in prophetis locutus sit. Iohannes enim ex circumcisione erat et omnis ille populus ueteris testamenti praedicationem audierat, illa uoce aedificatus [*](1 aliquid pati] pati tribulationes et passiones X33 inungue TD, unge F 2 scripturas C huius] scil. scripturae 4 scidio F redeunt FIK 5 post sibi add. sunt S post sed add. et FIKS eis mercedem CBIK 6 sedere.. solio] reddere eis solium IK sederej sedem CB, residere M iudicis CB 8 post.. caelo add. X inquit om. (1) - 9 osteum T ostium ... caelo om. IKM, ostium .. praedicator otn. F noui...huc] nouum testamentum praedicatur IKMS praedicatur TDml 10 ct uox .. huc add. X 11 tubae loquentis FS cum Vulg. 12 loquebatur om. S hic F 13 antea MS, om. DCB 14 et om. IKM patefactum] satisfactum DCB in caelis om. F caelos elKM 15 audierat] ascenderat F 16 illam .. locutam S esse om. DCB arguit OB, arguit eos g 17 alium in euangelio om. T dicunt] dr F 18 locutum esse dicunt T cum... locutus sit om. T locutus sit CB, sit locutus I, sit in pr. locutus S, locutus est cet. 19 post populus add. qui S 20 aedificatus] praedicatus T )

est. illa eademque uox, inquit, quam audieram, illa [*]( 4, 1 ) mihi dixit: ascende huc: id est Christus, quem paulo ante quasi filium hominis inter candelabra aurea ambulantem se uidisse fatetur, et nunc exinde recolit, quae per legem in similitudinibus praenuntiata erant, et per hanc scripturam coniungit omnes priores prophetas et aperit scripturas. et quia postquam inuitauit in caelo omnes credentes in nomine suo dominus noster, statim spiritum sanctum effudit, qui ferturus est ad caelum, ait: statim factus sum in spiritu.

et cum [*]( 4, 2 ) aperiatur per spiritum sanctum mens fidelium et illud illis manifestetur, quod et prioribus est praedicatum, significanter [ait: et ecce sedes posita erat in caelo.J solium positum, [*](4, 2 )quod est sedes iudicii et regis, quem solium uidisse (se) ait similitudinem iaspidis et sardii. iaspis aquae color est, sardius ignis. haec duo iudicia posita esse usque ad consummationem orbis super tribunal dei exinde manifestantur, quorum iudiciorum duum unum iam consummatum est in cataclismo per aquam, aliud autem consummabitur per ignem. [et iris erat in circuitu sedis.] [*](4, 3 ) [*]( 3 cf. Apoc. 1, 13 15 cf. ibid. 4, 3 ) [*](1 quem T 2 id est] idem DCB xps <1\\ sps TS quasi TD(I>, quam CBS 3 can debra T, cf. Archiv fiir lat. Lex. V 567 5 renuntiata TFIl1 7 caelum CBg 8 qui.. caelum om. <I) ferturus TS, laturus DCB 9 est om. T in caelum CB ait] sequitur IK factus sum] fui X cum Vulg. 10 illis] eis S 11 manifestatur F significanter TFS, significatur IKM 12 ait (ait om. \'I1) .. caelo add. X solium positum T, sedes posita X 13 quod] quid IK sedis T, cf. Georges, Wortformen s. tt. iudicis IK et supra .. sardini add. X 14 aspectu] aspectui S, erat K, om. I sardinis I super .. 1. 16 sardii om. IK11I supra S 15 quem] quod CB, om. FS se addidi iaspis F 16 sardii Dm2eg, sardi TD, sardini CBF, sar- dinis S iaspidis T coloris S color est] habet colorem I sardini CB 18 manifestatur I quorum] quoniam CB duum] duorum DS, duorum dum F, dei K, duorum (iudiciorum) dei I 19 cataclismum TFI 20 et iris .. sedis add. X hyris FS saepius erat om. IK )

irin autem circum solium: eosdem colores habet iris et arcus dicitur, de quo etiam ad Noe et filios eius locutus est dominus. ne timerent inrigationem dei. iam statuam, inquit, arcum meum in nubibus, ne iam aquam timeatis sed ignemante solium autem tamquam mare uitreum simile [*]( 4, 6 ) cristallo: donum baptismi, quod per filium suum paenitentiae tempore, antequam iudicium iudicet, effundit; ideo ante solium id est \'ante iudicium\'. cum autem dicit: mare uitreum simile cristallo, aquam mundam, stabilem, non uento agitatam. non in procliuo defluentem, sed tamquam donum dei inmobilem traditam ostendit.

[Et pcr circuitum scclis] quattuor animalia: quattuor [*]( 4, 6 ) animalia quattuor sunt euangelia. primum, inquit, [animal] [*]( 4, 7. 8 ) simile leoni et] secundum simile uitulo et tertium [habens faciem] simile[m] homini[s et] quartum simile

Υ) aquilae uolanti: habentes alas senas in circuitu et oculos intus et foris: et non cessabant dicere, inquit: hagios hagios hagios, sanctus sanctus sanctus dominus deus.

X) aquilae uolantis: habentes alas senas et per circuitum et intus plena sunt oculis: et requiem non habebant dicentes: sanctus sanctus sanctus dominus deus omnipotens: et pro- [*](4, 10 ) \t cidentes XXIIII seniores ante sedem adorauerunt deum.

[*]( 3 Gen. 9, 13 )[*]( 1 hirin TS, hyrina F, yrim DCB, yris IKJI circa CBIK et om. S 2 post et add. ad FSaa 3 inrigationem scripsi, in regenerationem (-ne D) TD, in generationem I, in generatione I\'KIIIS$, in resurrectione OB, ambagibus additis: ne timerent ultra diluuium in generatione dei sed ignem. Sic enim ait S iam T, om. X33 4 ne Fl, nec YFlII. ut non IKg 5 ante solium autem] et ante sedem S, item ante sedem IKM, iam ante sedem F similem T 6 id est donum S post donum add. est IK 7 iudicat Dml, faciat X effudit TCBX 8 dicet T 10 procliuio F profluentem IX 11 inmobile DCBIK traditum L\'(ll 12 et.. sedis add. X, DE QVATTVOR ANIMALIA add. T alterum quattuor animalia om. FJJi 13 sunt om. IK animal add. X 14-15 similem T quater et adll. X ter secundus T post sec. add. animal F 15 habens faciem add. X similem hominis (addito et) X alt. similem 1K 16 uolantis TX 17 et om. FJtf 18 sunt om. S 19 foras T habent IK dicentia IKg 20 inquit om. CB Arroc T, agius D, agyos CB ter )[*]( XXXXIX. Victorinus Pet. )[*]( 4 )

sedentes uiginti quattuor seniores habentes tribunalia uiginti quattuor: libri sunt prophetarum et legis referentes testimonia iudicii. sunt autem uiginti quattuor patres duodecim apostoli et duodecim patriarchae: animalia igitur quod differentia uultu sunt, hanc habent rationem.