Commentarii in Apocalypsin

Et cum haec fierent, cecidisse dicit uniuersos maiores [*]( 4, 10 ) natu et adorasse dominum. cum darent animalia [*](4, 9 ) gloriam et honorem: id est euangelia, actio scilicet domini et doctrina cum adimplesset ante per illos praenuntiatum uerbum. digne meritoque exultant scientes se rite uerbum domini ministrasse. denique et quia uenerat qui mortem deuinceret et coronam inmortalitatis solus dignus sumeret, omnes (quotquot.) habebant pro gloria aliqua actus sui optimi coronas. proiecerunt eas sub pedibus eius: id est propter emi- [*]( 4, 10 c ) nentem uictoriam Christi omnes uictorias sub pedibus eius. hoc et in euangelio suppleuit spiritus sanctus ostendendo — cum enim passurus nouissime ueniret Hierosolymis dominus noster et exisset illi populus in obuiam, alii praecisis ramis palmarum uiam sternebant, alii tunicas suas subiciebant—, duos scilicet populos ostendens, unum patrum et alium prophetarum, magnorum uirorum, qui quascumque habebant palmas uictoriarum suarum contra peccatum, uictori omnium Christo eas [*]( 12 cf. Ioh. 12, 13 13 cf. Matth. 21, 8 ) [*]( 1 haec fierent] efficerent F dixit M, dicunt F dicit uniuersos] diuersos CB 2 cum] et cum IK post darent add. illi g 3 euangelia TI, euangelica FMS%3, euangelii K actio] actionem prophetiam CB 4 domini et doctrina] et doctrina domini g doctrinam CBS 5 uerbo F digno TFlII, dignum K que] quo F exultant] exaltatum IKM sentientes g se rite scripsi, secreta F, secreta et YilLS\'93, se secreta et IK 6 et om. T quia uenerat] cum uenit CB deuinceret scripsi, distingueret I, disiungeret cet. 7 solum CB dignus om. IKM 8 quotquot om. 0 habebant TX, habentes CB aliquas$33 optimas IK%3 post coronas add. et IKMS1& 9 eas T, coronas suas X 10 uictoriam] gloriam uictoriae g, gloriam uictoriam codex Millanii post uictorias add. suas proiecerunt Millanius 11 hoc .. suppleuit om. F et] est quod S, om. IK supplebit S, subpleuisse IKM spiritu sancto ostendente 33 p. 266 ostendo T, ostendit IK 12 enim om. IKM uenit CB Hierosolymos e 13 noster om. I illi om. IK in om. BSSĮ3 14 post palmarum add. in K 15 ostendentes g patrum] patriarcharum $93 et om. g 16 post magnoium add. scilicet S 17 suarum om. CB )

sub pedibus iactabant. palma autem et corona idem significat, quoniam non datur nisi uictori.

[Et uidi in dextera sedentis super tribunal librum[*]( 5, 1 )scriptum intus et foris signatum sigillis septem In dextera autem sedentis super tribunal librum scriptum deintus et foris signatum sigillis septem: uetus testamentum significat, quod est datum in manibus domini nostri, qui accepit a patre iudicium.

T) Praeco, inquit, praeconauit, an aliquis dignus esset aperire librum et soluere signacula eius:

X) Et uidi angelum [*]( 5, 2 )fortitudinis plenum praeconantem uoce magna: quis est dignus aperire librum et soluere signacula eius? et nemo inuentus est dignus neque in caelo neque [*]( 5, 3 ) in terra neque infra terram (aperire librum). aperire autem sigilla est pro homine mortem deuincere. hoc dignus facere nemo est inuentus neque in angelis de caelo neque in hominibus in terra nec inter animas sanctorum in requie, nisi solus Christus filius dei, quem dicit uidisse agnum tam- [*]( 5, 6 ) quam occisum, habentem cornua septem. quod enim erat tunc praedicatum et quicquid per uarias oblationes et [*]( 1 autem] incipit post lacunam cod. D, cf. p. 51, 16 2 quoniam] quae g dantur g, dabatur I 4 et uidi... septem add. X 5 in .. septem om. X 7 deintus T, intus DCB post septem add. liber hic X 8 manu F domini] dei e post nostri add. Iesu Christi S 9 qui om. T 11 aliqui T pconantem lil, personantem IK, praedicantem FS cum Vulg. 13 post alt. soluere add. VII IK 16 infra T, subtus IIClflS, subter g, sub F terra F aperire librum add. S 17 autem om. (I) sigilla T, signacula (I), librum S est] id est IM pro homine T, per hominem X 18 est om. DCB de TIKMS, in DCBF 19 terram F nec TIKMS, neque DCBF requiem TI 20 quem] quod autem (I> post uidisse add. se (II post agnum add. stantem X 21 septern) V. T enim] non Ig 22 tunc] ic I uarias] uanas e )

sacrificia lex in illum meditata fuerat, ipsum implere oportebat. et quia ipse erat testator et mortem deuicerat, ipsum erat iustum constitui heredem a deo, ut possideret substantiam morientis, id est membra humana.

Υ) Hunc dicit leonem de tribu Iuda uicisse, qui est radix Dauid.

X) Ecce uicit lco de tribu [*]( 5, 5 ) Iuda, radix Dauid.

Leonem de tribu Iuda in Genesi legimus, ubi Iacob patriarcha ait: luda, te laudant fratres tui: recubuisti et dormisti et surrexisti tamquam leo et tamquam catulus leonis. ad deuincendam enim mortem leo dictus est, ad patiendum pro hominibus tamquam agnus ad occisionem adductus est. sed quia mortem deuicit et praeuenit carnificis officium, quasi occisus dictus est. hic ergo aperit et [*]( 5, 6 ) resignat, quod ipse signauerat testamentum. hoc fine et Moyses legislator, quod oportebat esse signatum et celatum usque ad aduentum passionis eius, uelauit faciem suam et sic est populo locutus, ostendens uelata esse uerba praedicationis usque ad aduentum temporis. nam et ipse cum (legem) [*]( 9 Gen. 49, 8. 9 12 Esai. 53, 7 (Act. 8, 32) 13 cf. Ioh. 19, 33 17 Ex. 34, 33 ) [*](1 ipse I 2 et (ante mortem)] qui S 3 iustum] uictuni IK institui K a deo] domini g post substantiam pergit cod. I: <sig)nificat (cl. p. 69, 13): desunt duae paginae folii 5 hunc scripsi (cf. notam lin. 8), unum TD, unde CB 6 post textum ecce.. dauid ciddunt unum dicit leonem de tribu Iuda uicisse, qui est radix Dauid FKJYl 8 ante leonem add. hunc X genesin T ubi] ut e 9 laudant TDKM, laudabunt CBFS cum Vulg. recubasti S obdormisti DCB, cf. Cypriani testim. I 21 10 resurrexisti DCB 11 deuincendum g 12 post patiendum add. uero S hominibus] omnibus F 13 ductus eKMg sed .. dictus est om. M 14 quasi] qui DCB hic ergo] incipit cod. H hic ergo] hinc H, hic KlvI, item F et resignat om. CB 15 signat D signauerit FlIl hoc fine et TDFKJYI, hoc significans S, hoc Finees et H, ob hoc Finees et CB 16 legisdator CB 17 passionis om. CB sic ad populum locutus est II 18 uerbal dicta H 19 post temporis add. Christi FKlvl, eius g cum] tunc CB legem addidi, om. 0 )

legisset populo, accepta lana sucida et sanguine uituli et aqua aspersit populum uniuersum dicens: hic sanguis testamenti eius qui mundauit uos. animaduerti igitur oportet hominem diligenter praedicare et uniuersa in unum cohaerere. nam nec sufficit legem illam dici sed et testamentum nominata est. nulla lex testamentum uocatur nec testamentum aliud dicitur, nisi quod faciunt morituri; et quodcumque intrinsecus testamenti est, signatum est usque ad diem mortis testatoris. ideo modo merito resignatur per agnum occisum, qui tamquam leo confregit mortem et quae de eo pronuntiata fuerant repleuit et hominem liberauit, id est carnem de morte. et accepit possessionem substantiae morientis, id est membrorum humanorum, ut, sicut per unum corpus omnes homines debito mortis succiderant, per unum corpus uniuersi credentes renati in uita resurgerent. modo ergo facies Moysi aperitur et reuelatur ideoque apocalypsis reuelatio dicitur, modo liber eius resignatur, modo hostiae oblationis intelleguntur, modo sacerdotium, chrismae, fabricatio aedis, testimonia aperte intelleguntur. [*]( 1 cf. Hebr. 9, 19 (Ex. 24, 8) 2 Hebr. 9, 20 13 cf. I Cor. 15, 21 ) [*]( 1 legis et CB, legis de e acceptam lanam sucinam (sucidam D, succidam H) et sanguinem uituli et aquam TDFHM 2 sparsit KM uniuerso populo F post hic add. est Ilg 3 qui muudauit uos TX, quod (qui D) mandauit ad uos DCB igitur] ergo e 4 hominem (scil. Moysen)] homines H diligenter om. F in UIium cohaerere] in mundo coercere CB 5 nec] non g et om. DCB 6 post nulla add. enim S 9 testatoris om. CB modo om. F merito resignatur] designatur moritura CB resignantur B, signatur FS 10 pronuntiata TDHS, praenuntiata CBKM, praedicata F 11 impleuit HK 12 substantiam FHg 13 ut eS, et cet. per unum] pro uno F omnes .. corpus om. HKM 14 debitum CB susceperant DCB, suae ceciderant S post succiderant add. ita DCB pro unum F post unum add. etiam S 15 uitam Dm2FKMg resurgent eM ergo] uero F post aperitur add. et creditur B 16 post modo add. enim g 17 ostias F oblationis γΦg, oblationes S 18 sacerdotium Tip, sacerdotum S chrismae g, chrysmae T, chrysme DH, chrisme S, chrismatis K, crismate M, crisma F, carisma CB, charisma e fabricatur II aedis T, sedis FlYI, sed in his H, sed et KS testimoniis H ) [*]( XXXXIX. Victorinus Pet. ) [*]( 5 )