Ad Nationes Libri Duo

Alii plane humanius solem Christianum deum aestimant, quod innotuerit ad orientis partem facere nos preca tionem, uel die solis laetitiam curare. quid? uos minus facitis? | non plerique affectatione adorandi aliquando etiam caelestia ad solis initium labra uibratis? uos certe estis, qui etiam in laterculum septem dierum solem recepistis, et ex diebus ipso [*](2 subole Oehlerus: subolem A 4 redigitur Goth 7 refert Goth: referet A 8 sic [scripsi: si A 9 crucum Goth colitis Goth 10 simulacrorum Goth 11 ad Hauercampius: at A uictorias Goth: uictoria A 12 numina Goth 13 constructione scripsi (constructionem Oehlsrus): con....... one A, contignatione aut compactione Goth quo Hartelius: quid A mediis Oehlerus 14 quodammodo tropaeorum Rig: quodammo ........ paeum A, quodammodo tropaeum Goth cruces Goth: cruce A 15 si add. Hartelius signa adorat Goth ipsi Ioui Goth: ipsioui A 16 imaginum suggestus Goth 17 in cantabris Goth: .... bris A 18 custodit Goth: cus .... A 21 humanius (et uerisimilius) M. Klussmannus 22 praecationem A 26 ipso priorem OehlertUJ: ipsorum (or in ras. ut uid.) A, ipsum Rig ) [*](6* )

priorem praelegistis, quo die lauacrum subtrahatis aut in uesperam differatis aut otium et prandium curetis. quod quidem facitis exorbitantes et ipsi a uestris ad alienas religiones. Iudaei enim festi sabbata et cena pura et Iuda ici ritus lucernarum et ieiunia cum azymis et orationes lotora, quae utique aliena sunt a diis uestris. quare, ut ab excessu reuertar, qui solem et diem eius nobis exprobratis, agnoscite uicinitatem; non longe a Saturno et sabbatis uestris sumus.

Noua iam de deo nostro fama suggessit, nec adeo nuper quidam perditissimus in ista ciuitate, etiam suae religionis desertor, solo detrimento cutis Iudaeus, utique magis post bestiarum morsus, ut ad quas se locando quotidie, toto iam corpore decutitur et circumciditur, picturam in nos proposuit sub ista proscriptione: onocoetes. is erat auribus can- teriorum et in toga, cum libro, altero pede ungulato. et credidit uulgus infami Iudaeo. quid enim? aliud genus seminari est infamiae nostrae. itaque in tota ciuitate Onocoetes praedicatur. sed et hoc tamquam hesternum et auctoritate temporis destitutum et qualitate auctoris, II infirmum libenter excipiam studio retorquendi. uideamus igitur, an hic quoque nobiscum deprehendamini. neque enim interest qua forma, dum deformia simulacra curemus. sunt penes uos et canino ca, et leonino, et de boue et de ariete et hirco cornuti dii, caprigenae uel anguini, et alites planta, fronte et [*]( 5 azimis A 9 sumus Goth: summus A 10 nec del. Rig 11 ciuitate Goth 12 utique Rig: uti harum Goth 13 post Rig: potest A ut Oehlerus: et A quotidie Goth: quoti... Goth* 14 decutitur et circumciditur Wissowa: decutit et cum incedit A, decutit cum incedit Rig, decutit, eccum incedit Hauercampius, decutiendus incedit Oehlerus, decutitur et cum caeditur fort. picturam Goth: pictura A proposuit Rig: praefert Goth, prolata Hauercampius 15 ONOCOETES Oehlerus: onocholtes A, ONOCHOETES Rig canteriorum et Goth 17 uulgus infami Goth: uulgus Rig quid scripsi: quod A 18 seminari est Oehlerus: seminariae A, seminarium est Big • interrogationis signum post enim posui, sustuli post nostrae itaque Rig: exinde Goth onocoetes Oehlerus: oenocholtes A, onochoetes Rig 19 tamquam Goth: tamque Big. tametsi fort. 20 auctoris Goth 22 depraehendamini A 23 deforma A corr. 25 planta Rig: plana A )

tergo. quid itaque nostrum unicum de? plures Onocoetae penes uos deprehenduntur.

Si in deis aequalitate concurrimus, sequitur ut sacrificii uel sacri quoque inter nos diuersitas nulla sit, ut ex alia specie comparationi satisfiat. nos infanticidio litamus siue initiamus. uos, si de memoria abierunt quae caede hominis quaeque infanticidiis transegisse recognoscimini, recognoscetis suo ordi; nunc enim differimus pleraque, ne eadem uideamur ubique retrac!tare. interim, ut dixi, ex alia parte non deest \\ adaequatio. nam etsi non taliter, tamen non aliter uos quoque infanticidae, qui infantes | editos enecantes legibus quidem prohibemini, sed nullae magis leges tam impune, tam secure sub omnium conscientia unius aetatis | tabellis eluduntur. sed nec eo distat, si uos non ritu sacri neque deis necatis. at-. quin hoc asperius, quod frigore et fame aut bestiis | obicitis aut longiore in aquis morte summergitis. at et si quo genere dissimilius penes uos fit, eo adicite, quod uestra pignora extinguitis, | et supplebitur, immo superaceruabitur in uobis quicquid ab alia ratione defecerit. sed de ea impietatis hostia dicimur | cenare. dum ita quoque in uobis recognoscitur, ubi opportunius positum est, II non multo secernimur a uestra uoracitate. si illa impudica est, nostra uero crudelis, coniungimur, si forte, natura, qua semper saeuitia cum imlpudicitia concordat. quamquam quid minus, immo quid non am facitis? parum scilicet humanis uisceribus inhiatis, quia uiuos et puberes deuoratis? parum humanum sanguinem lambitis, [*]( 1 onocoetae Oehlerus: onochoetae A 3 *in A 5 comparationi Oehlerus: comparationis A 7 queque A transegistis Oehlerus recognoscimini addidi 10 nos Rig taliter scripsi: aliter A 12 leges Goth 13 aetatis Goth: aeditui M. Klussmannus, aedilis fort. 14 distat ex distant A deis necatis Goth: \'........ tis A, ......... atis Hild*, ...... atis Bal*, deo necatis Rig, deo eos necatis Oehlerus 15 bestiis obicitis Goth: bes .... ..... tis A, bes ............ tis Bal*, best......... tis Hiltl*, bestiis erogatis Oehlerus 16 summergitis Oehlerus: semergitis A, demergitis Rig, si mergitis fort. genere Goth 17 quod Goth: quo A exstinguitis Goth: ex...... s A 19 ab alia Oehlerus: a sacra Goth, a sacri fort. 20 ducimur Goth coenare Oehlerus: Esto, Goth, ista Goth 24 quanquam A; )

quo futurum sanguinem elicitis? parum infante uescimini, quia in totum praecocum perhauritis?