Liber Apologeticus
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
Sed dicis cego dixi hominem sine peccato secundum hunc sensum: peccator cum ingemuerit, tunc saluus erit, hoc est, tunc ad salutem incipiet pertinere\'. tamen sine peccato statim non erit. Dominus enim cum intrasset domum Zaohaei credentis, ait: hodie salus domui huic facta est. numquid, si unus credidit, statim uniuersa domus familia sine peccato fuit, cui tunc utique maiore domus credente initium salutis intrauit?
nam et Dauid cum peccasset ingemnit et, quamuis meruisset audire dimissum sibi esse delictum, multo tamen [*]( AVCTORES 11 Cor. 1, 4, 5 21 Luc. 19, 9 ) [*]( 1 iudici ΦΧ 4 reeurrectionem (resur s. s.) Φ 6 pcań Φ 8 asaiduarum T&XW || pctl s || premiasa Σ1 9 iudicem Φr || ferre] ΥbΨ fore Σ1Υ1Φ*X foret Φb habere s. s. Σ2 10 promulgationem (g in ras.; fuisse uid. t) W || uendicare Υ2Ψ || possu(u m. 2 in ras.) I 12 illuminabit ΣΨ 16 hominis eat v || facia 2 20 domo Υ\'Φ1 (0 fin. m. ut uid. 2 in v, sic, s) || zachei codices 21 domui] domuio ante ras. X || nunquid W 22 credidit (it in ras. m. 2) Ψ || familia] ΣprΦprΨpr familias ΥΣar (ΦarΨar ut uid.) v 28 maiore] W et in mg. c maior ΣΥΦΧv II credente] W, coni. g credenti 2T&>Xv credentem 25 sibi] tibi sax. )
Ananiae de Paulo dicitur, querellam de persecutione eius cum timore facienti: ego monstrabo illi, quanta patietur propter nomenmeum, ut, cum Paulus ibi solueretur, ubi ligasset persequendo Christum, mox patiendo pro Christo tribulatus usque ad mortem in resurrectione glorificatus existeret. ita fit, quia misericordia et ueritas praeeunt semper faciem Dei, ut, si in tempore ab ingemescente uoluntarium sacrificium, ut ueritas in misericordia fiat, contribulati spiritus et contriti cordis offertur, in fine misericordia iudicio praeferatur.
Dominus Christus uenturus in gloria Dei Patris et creditur et speratur iudicare uiuos et mortuos, a cuius adspectu, ut Scriptura testatur, fugiet caelum et terra; et existunt homines, qui nec propter ignorantiam, ut non dicam propter oonscientiam, iudico superuenturo subiectos esse se iudicent et aduentum Domini inlustrationemque fulgoris eius elementis ardentibus et mundo pereunte trepident !
quos ex illis fore timeo, de quibus praemonet Dominus: multi enim [*]( AVCTOHES 7 Act. 9, 16 11 Psalm. 88, 15 16 Matth. 16, 27 17 Timoth. 2, 4, 1 jt a cuius sqq. Apoc. 20, 11 21 aduentum — 22 trepident sec. Pet. 2, 3,10 23 Matth. 7, 22 et 23 ) [*]( 1 6pprobrio W 2 pena x.s 3 repromissa] ΣΥΦΧ reddenda Ψv || multae 2 || misericordie s 4 ingemiscenti W 5 ananie Ψ annaniae SX annanie s 6 querelam XprΨ quaerellam T quaerelà. S 11 pone uersum Iricordia — 12 ut ai in tê| .** tn mg. •: Σ 12 ingemiscente ΣΥΨ 13 sacrificiū ut (hue fort. pertinet nota pone praeced. u. scripta •:) H || ut (puncta m. 2) T || flat*contribulati 2 || contribulatis spu et contritis corde Υ2 || epus (a fin. corr. ex i) Ψ 14 miserioordiae T || praeferantur ΥΦΧ 16 christus] iesus (sic Ih\'c) V 17 iudicare] ΣΥΦΧΨ iudicaturus v 18 aspeotu ΣΥΦΧΨ || terra Φar 21 et] nec hg || ill- T | -quae ΣΦarΧar 22 ardoribus X || ex om. X. 23 timeo de quiqus bis scripta P )
dicitur per prophetam Danid in persona Christi: Domine, quis habitabit in tabernaculo tuo aut quis requiescet in monte sancto tuo? qui ingreditur sine macula et operatur iustitiam. hoc est reuera dicere: qui potest esse et est sine peccato.
nam et ipse de se Dominus ait: uenit princeps mundi huius et nihil in me inuenit suum. quid enim est diaboli? haud dubium, quinpeccatum. ab initio enim diabolus mendax est, et contra Dominus mens est, qui loquitur ueritatem in corde suo et non egit dolum in lingua sua.
angelus magnus et fortis Scriptura testante clamat in caelo: quis dignus est aperire librum et soluere signa eius? nec quisquam poterat, neque in caelo, neque in terra, neque sub terra aperire librum, neque per-
spicere eum, flet multum Iohannes et luget, quod ex uniuersitate rationalium creaturarum nemo dignus repertus esset, qui aperiret librum, ut uideret eum. flentem Iohannem unus e senioribus consolatur et dicit: noli flere, Iohannes. ecce uicit leo ex tribu Iuda, radix Dauid, aperire [*](AVCTORES 8 Psalm. 14, 1 et 2 12 Ioh. 14, 30 14 Ioh. Ep. 1, 3, 8 et Ioh. Eu. 8, 44 15 Psalm. 14, 3 17 Apoc. 5, 2 et 3 24 Apoc. 5, 5 ) [*]( 1 carnalia L 2 qua] quia Σ || non om. Φ2|| quam om. Φ2 7 prophłam Φar 9 tuo sancto a 12 venit] uenit enim (sub enim puncta erasa) V || nichil XW 18 ante hunc uersum niet — haut punctum positum V || inue|niet V || diaboli] ΣΦΧ diabolu ΥΨv || haut X.Ψ 14 quin (n in ras. 1 aut 2 lilt.) # 16 qaloqaitnr sic T 17 celo Φ 18 est dignus v 19 caelu Σ celo (o ex u eorr.) # 21 multi Φ2 23 aperirA (& ex e corr.) X U at] ant QX || iohanne(er. 1 aut 2 litt.) & 24 e] ex W U consolabatur S ||dicit] ait V 9 )
parum est quia sine macula, parum quia agnus, nisi et occisus nisi puritatem uitae passionis testimonio coronasset, habens septem cornua et oculos septem, qui sunt septem spiritus Dei: nec dubium, quin spiritus sapientiae et intellectus, spiritus consilii et uirtutis, spiritus scientiae et pietatis, spiritus timoris Domini. quis ergo iste est liber? ut credo, indicii. Pater enim non indicat quemquam; sed omne indicium Filio dedit. Pro dolor! cogor dicere, quod horrui cogitasse.
ecce nunc et Pelagius, qui ausus est profiteri se esse sine macula atque peccato, consequenter arbitratur dignum se accipiendo librum atque iudicium, proximumque est, ut dicat sibi cego potestatem habeo ponendi animam meam et iterum sumendi eam\' et praeparet se in throno Christi futurum esse consortem.
miser homo, qui non potius intellegit praeparare se Antichristi aduentum praecursorem, qui cum fuerit reuelatus, extollit se super omne quod dicitur aut quod colitur Deus, iuxta hunc qui se iam conparat in coaequationem unici filii Dei.
agnus Dei, filius Dei, ut accipiat librum de manu Patris, praefert\' stigmata passionis, non iudicans perpetratam [*]( AVCTORES 3 Psalm. 14, 2 5 Apoe. 5, 6 7 Isai. 11, 2 et 3 10 Ioh. 5, 22 19 Thess. 2, 2, 3 et 4 ) [*]( 2 ada s || nullus fuit] ΥΦΧ. nullus potens fuit Σ nulline fuit Xb nullus fuit dignas Wv 3 iastitia E 5 testimonitl Υ2 7 dei] domini TX 8 uirtutis] fortitudinis V 11 ad uersum dit—13 pelagius m marg..: adscr. m T 12 p ΦΧ ph W || orrui ΥΦΧ 13 profitere Υ1ΦΧ1 14 accipiendo] ΣΦΧ accipiendum T ad accipiendum Ψ v 17 praeparat v 18 intelligit V || antechristi ΣΥΦ 19 adnentum] ΣΥΦΧΨ aduentui v || praecursorem] v praecussorem (sic) s praecursore ZTX (prec- T) se praecursore Ψ || extollat 2 21 comparat ΣΦΧΨ || coequationem Σ1ΥΦ coequatione. in ras. 2-3 litteris ampliore; sub scriptura deleta puncta erasa sunt, item in marg. rasura est W || unici** (eras. ci) X ) [*]( V. ) [*]( 40 )