Historiae Adversum Paganos

Maximinus, persecutionis Christianorum incentor exsecutorque infestissimus, apud Tharsum, dum ciuile bellum contra Licinium disponit, interiit. [*]( AVCTORES § 14 Eutrop. 10, 4 § 15 Hier. 2329 col. 3 § 16 Eutr. 10, 4 et (interfectus est) Hier. 2328 § 17 Eutr. 10, 4 et Hier. 2327 « ) [*]( 1 x B deim (sic) D || hominum (num in ras. m. 1) D 2 + post uitalibus P 3 horrorg (~ additum m. 2 in P, fortasse etiam in E) PR || neque medici] PMDς medicique f(1582) sh 4 fętorem R faetore D || non ferentes f(1582) sh 6 suam ease poenam h || adque P 7 xpiams D || eziliis* (alt. i in ras. ex 1 ut uid. m. 1) D 8 cruciatos P1R (sed n scripturus fuerat B; o in n corr. m. 3 aut 4 P) cruciatus (sec. hasta u alterius in ras. m. 1) D || adtulit PR1 9 tunc ante resp. ed. 1542 nunc (ante resp. fs) fsh || nobis D 10 maxencio D || licinium D 11 maximiano PBT (item Gothanus Eutropii et Paean.) || nobis D || eclesiis P 12 decim (d statim corr., ex 1 ?) D 13 maxencium D 14 maxencins aepe (8 sepe in ras. m. 1) D || ultimae (ae in ∗e∗ m, coaeua, deinde in ę mut.) B 15 maximianus (a altera s. 8. m. ut uid, 1) B || persequutionis (a pr. s. s. m. 1) D 16 exsequutorq; ante ras. B 17 tharsam] PBD (item cadd. Leid. et Bert. Eutropii) || contra] aduersum D solus )

Licinius, repentina rabie susoitatus, omnes Christianos e palatio suo iussit expelli. mox bellum inter ipsum Licinium et Constantinum efferbuit.

sed Constantinus Lioinium, sororis suae uirum, in Pannonia primum uicit, deinde apud Cibalas oppressit uniuersaque Graecia potitus Licinium crebris bellis terra marique adsurgentem et repressum tandem ad deditionem coegit;

sed Herculii Maximiani soceri qui motus exemplo, ne iterum depositam purpuram in perniciem reipublicae sumeret, priuatum iussit occidi;

quamuis omnibus iam ministris nefariae persecutionis extinctis hunc quoque in quantum exerere potuit persecutorem digna punitio flagitaret.

Constantini filii, Crispus et Constantinus et Licinius adulescens, Licini Augusti filius, Constantini autem ex sorore nepos, Caesares sunt creati.

His diebus Arrius, Alexandrinae urbis presbyter, a ueritate fidei catholicae deuians, exitiabile plurimis dogma constituit. [*]( AVCTORES § 18 Licinius — expelli Hier. 2337d n moi — § 20 Evtrop. 10, 5 et 6 (Orosius corrupto usus exemplari § 19 deinde scripsit) exceptis § 20 Herculii — sumeret Orosianis (cf. 7, 25 § 14) § 21 Orosius § 22 Hier. 2333 § 23 - § 25 sec. Hier. 2338 - (cf. Rufin. 10, 1) ) [*]( EXPILATORES 1 repentina — 3 efferbuit exscripsit Anon. Vales. § 20 3 sororis suae uirum adsciuit Beda D. t. r. 4259 7 sed —11 flagitaret exscripsit Anon. Vales. § 29 ) [*]( 1 ante repentina idem uoc. er. uid. R 2 inter (fuerat im ut wid. sed statim corr.) D || ipsum licinium] PRς ipsum D recte fort., Licinium ipsum v 8 efferbuit P1R1 efferujuit D 4 pannonias P pannonia. (er. s) R || primum (prin in ras. m. 1) P 5 uniueraamque graeciam (grec- R) P1 et ante ras. B || grecia D 6 assurgentem R2 surgentem D 7 sed] ser R1 || herculii] D herculi PR 8 depositã (a ex u) R || purpuram (r prior s. s. m. 2) P purporam D 9 quamuis] PBD cum h 10 hacnc (c pr. del. m. 1) P || exerere] PR exerci re∗ (pro pr. r uid. inchoata esse X; eras. m) D exercere Gς, Anonymi codex; cf. 21 § 5 et 32 § 7 11 persecutionem 0, v ante h || pucio D 12 ∗aduliscens (er. d) D || licini] PB1 licinius D licinii R2v 13 sorore] ore D || nepus R1 nepotes m. 3 aut 4 P 14 arrius] PRς item (duabus r) infra constanter etiam D itemque Hier. codioes, ut Orosium sic scripsisse existi- mandum sit; arius D || presbiter D 15 deans D )

qui simul ut primam Alexandriae vel notus vel notatus inUr confusos uulgo sectatores insectatoresque factus est, ab Alexandro, eiusdem tunc urbis episcopo, pulsus ecclesia est.

cumque homines, quos in errorem seduxerat, etiam in seditionem excitaret, apud Nicaeam urbem Bithyniae conuentus trecentorum decem et octo episcoporum factus est, per quos Arrianum dogma exitiabile et miserum esse euidentissime deprehensum, palam proditum ae reprobatum est.

sed inter haec latent causae, cur uindicem gladium et destinatam in impios punitionem Constantinus imperator etiam in proprios egit affectus. nam Crispum filium suum et Licixium sororis filium interfecit. prae-

terea multas gentes diuersis proeliis subegit. urbem nominis sui Romanorum regum uel primus uel solus instituit. quae sola expers idolorum ad hoc breuissimo tempore condita a Christiano imperatore prouecta est, ut sola Romae, tot saeculis miseriisque prouectae, forma et potentia merito possit aequari. [*]( AVCTORES § 96 sed—punitinemOrosiusH Constantinus-interfecit Eucr. 10, 6 et Hier. 2341 || praeterea - subegit sec. Eutr. 10, 5 extr., ut uid. 9 27 Evtr. 10, 8 et ut uid. Augustin. C. D. 5, 25; cf. Oroe. 3, 13 § 2 ) [*]( EXPILATORES 12 urbem nom. sui, 13 instituit, 15 sola Romae, 16 potentia - aequari adhibuit Isidorus Orig. 15, 1, 42 12 urbem nominis sui adsciuit Beda D. t. r. 4259 (segq. ex Isidoro sumptis) ) [*]( 1 alezaudriae] D alezandria PB 2 confosns R2 || sectatores insectatoresque) Βς sectatoresque (tatores lines deletili temere traiectis et 8. 8. insectatores m. 2 aut 3) P sectatoresque D || alezadro D 3 tunc eiusdem TWh || eclesia P U cumque] cum quo PR* 4 sedictioem D 5 nicaeam] PB niciam D || bythiniae PB bithinie D || trecentorum decem et octo] PRD (decim D) 6 episcorum D U factd D U arrianum] PRD 7 exsitiabile (eras. c) PR || miserũnt (nt del. m. 1) P || ease om. fsh; est ed. 1542 || depraehensum (n 8. 8. m. 1 in D) PRD 10 proprius Pl || affectus] PD effectus B 11 sororis filium om. D 18 uel solus (soIus i sed i dd. m. 1 P) uel primus PR 14 & pers (s 8. 8. fort. m. 1, in mg. exps al., m. s. XIIII-x) R n condit ad xpiano D 15 sole B 16 prauecta D || formā (\' add. m. 2 aut 3) P || potentiaeritopus|sit D U marito (ae 2) R1)

tum deinde primus Costantinus iasto ordine et pio nieem uertit: edicto siquidem statuit citra ullam, hominum caedem paganorum templa dandi.

rex Gothorum fortissimas et copiosissimas gentes in ipso barbarici soli sinu, hoc est in Sarmatarum regione, deleuit.

Calocaerum quendam in Cypro adspirantem nonis rebus oppressit. tricennalibus suis Dalmatiam Caesarem legit.

cumque bellum in Persas moliretur, in nilla publica iuxta Nicomediam, dispositam bene rempublicam filiis tradens, diem obiit.

Anno ab Vrbe eondita MXCII Constantius tricensimus quintus cum Constantino et Constante fratribus suis adeptus imperium uiginti et quattuor annis tenuit. fuit inter successores [*]( AVCTORES § 28 sec. Hier. 2347* § 29 sec. Hier. 2348 § 30 Bier. 2350» et 2351r § 31 Eutr. 10, 8 et Hier. 2353* ex- ceptis dispositam bene remp. Orosianis cap. 29 § 1 Constantius sqg. Eutrop. 10, 9 et (maxime XXXV et XXIIII) Hier. 2354 ) [*]( EXPILATORES 1 Constantinus —6 oppressit exscripsit Anon Vales. § 34 sq. 2 statuit — 8 claudi exscripsit Beda D. t. r. 4259 8 Gothorum — 4 gentes .. in Sarm. regione delenit adhibuit Isidorus Hist. Goth. 6 6 Dalmatium — 7 legit uid. adhibuisse Anon. Vales. § 35 7 comque — 9 obiit compilauit Anon. Vales. § 35 ) [*]( 1 et pio siquidem edicto statuit T 2 ∗edicto P n post edicto interpunxerant e (item R), reete apud Anon. || ullā (x add. m. 2 aut 3 in P, m. ut uid. 2 in B) PR 3 gotorum D H et copiosissimas s. lin. add. m. 2 aut 3 (saec. VIIII-X) P 4 barbarici] P m. 3 aut 4, ς (uelut GYN,WX,) barbarioe D barbarieo P1Rς (uelut KM), Anon. 5 sarmatarum (ta a. a. m. 1) D || calocerum B poet ras. GVN1X2, Anon.; calocerus Hier. codd. (nisi quod calocharins M), calucerum D calocheram PRKMHNW (h eras. m R) Calo chareum T calotherum 0 ac locertlm G; cf. inscrr. (uelut Latina ed. in Bulletin Monument. 1876 p. 171) II quemdam D || cybro D 6 a∗spirantem (er. d) B 7 mo∗liretur (eras. 1) P -mo li∗∗∗retur (eras. uc) B 8 deapoeitam Ra 9 obiit om. Anon. codex 10 -I∗ LXLII∗ (alterum L eras.) P I-LX-LII- B millesimo nonagissimo secondo D N constacius D constantinus(a tertia del.) B ||XXXV PR 11 constantino (n tertia erasa sed m. 2 n s. 8.) B || constamto (ae corr.in i m. ant.) P constaute α ras. B 12 XXXIIII PR || -cessores JB* )