Historiae Adversum Paganos

Isdem temporibus Metellus Baleares insulas bello peruagatus [*]( AVCTORES § 1 Liuius 60, ) [*]( 1 dimicauit in ras. m. 1 P || graccus PR 2 auccesserat D 3 laetoriretentus (rire in ras. m. 1) D || letorii L laetoris PR1 r (equire) laor in mg., deinde lictoris in textu R* || anceps incipit S || agitaretu//l (r fm. euanuit) S 4 opio (fuisse potest opimio) | S 5 pater] frater S || aedem] eadem S 6 priuatum Sa || desiluissent] SPR2 diesiluissent L disiluissent D desoluissent R1 || obiecesaent (o in ras. al., e alt. in i corr. 1m.) R 7 graticio L cratitio R || confusi 1) n graccus PR || se pro L 8 percunctibus P1 || aegrę R1 || snbliciMum (er. ni wid.) P sublicium plicium B 9 ni L || prebnit 8 10 capud SPR1 || gracci PR || consul L || allatum SPR 11 missenum D || est om. D 12 maloris (1 in I corr.) P || ut dixi] scil. Liuius (cf. Grubitz p. 29); del. h || post pr. f. mortem h || fili S 13 gracci PR || puplicata Ra || aduliscens PRD (u in o m. 2 P, i m e m. rec. R) 14 gracci PR || ducenti quinquagenu D ccLta S •CCL• P CC•L• R 15 uentino La || inauen desinit S || fuisse om. Dv || sicut incipit S 16 questione (fori. qnęstione fuit S) SR || Namplius sic S || amplius quam v 17 millia (sic) D || suppluis R1 || necauit (u in ras. m. 2) B || ne] nec D 18 quidam Ra 19 hisdem LBPRD || ualeares PR1 balearis D ) [*]( v ) [*]( 20 )

Gnaeus quoque Domitius proconsule Allobrogas Gallos iuxta oppidum Vindalium grauissimo bello uicit, maxime cum elephantorum noua forma equi hostium hostesque conterriti diffugissent: xx milia ibi Allobrogum caesa referuntur, tria milia capta sunt.

Eodem tempore Aetna mons ultra solitum exarsit et torrentibus igneis superfusis lateque circumfluentibus Catinam urbem finesque eius oppressit ita ut tecta aedium calidis cineribus praeusta et praegrauata conruerent: cuius leuandae cladis causa senatus decem annorum uectigalia Catinensibus remisit.

Anno ab Yrbe condita Dcxxvm Fabius consul Bituito regi Aruernorum Galliae ciuitatis bellum maximo instructu conparanti adeo cum paruo exercitu occurrit, ut Bituitus pauoi-is [*]( AVCTORES § 2 Liuius 61 § 3 Liuius 61 (cf. Obseq. 32 et . Augustinus C. D. 3, 31 p. 137, 34 ed. 1 Domb.) cap. 14 § 1 Fabius-§ 4 Liuius 61 (ad § 1.3.4 cf. Periocha) ) [*]( EXPILATORES 15 Bituitus—p. 307, 2 iactaret exscripsit Paulus 98 ) [*]( 1 piratica infestatione D || isdem] L hisdem SPBD || exoriebatur plurima om. D ||ezori*ebatur (er. a) B 2 conpręssit S conpraessit D compressit PR* ||gn- L gneus SPBD 3 proconsul B It adlobrogas SPB1 4 uici (t s. s. m. 1) B || mazimę SR1 || elepantorum P elef- B || noui formā P || forma equi] forme qui D 5 ∗equi B ||ostium Da || difiugi(ss)ent 8 || xi- L uiginti D || mil · L || uerba ibi-9 ita utecta (sic) in ras. pautto amgustiore m. 1 D 6 adlobrogam (d in 1 Bl) PR1 S allobrogorum R2 || m milia 8 || | XIII hic ubi Iterum ethnam|ultra solito exarsit (rubris litt. excepta 8.8. h) | Eodem 8 7 aethna LPB ethna SD ||in ethna desinit S 8 supfusis incipit S || circu (fuit - ŭ) fluentib; S || catinam] SPR cathenam L catina D 9 obpressit R\' || ut tacta B* utecta D 10 pregr- R || corruerent PB || laeuandae P1 lauande D 11 causa senatus] causenatus D || decim D x 8 || uegtigalia S || uictigalica||mensibus D || catenesibus L catiniensibus S 12 remi∗sit (i pr. in ras. 2) B semisit D 13 Dc-mo uicensimo octauo- L · dc-simo j XXVΙΙΙ· S sex|cen tissimo uicissi mo octauo D ·DC·ΧΧ//VIII (er. x) R || cons· bituito (-tu 1) B* || regia[uer norum D regialuernorum 8 || regi∗ (er. s) B 14 gallia D || bello D || instructus L instructo D || comparanti B* 15 paruo] par D || exercito D || uituitus B || pacitate D )

qm oum sibi ad transferendas copias unum pontem Rhodani fluminis parum esse intellegeret, alium conpactis lintribus catenisque conexum superstratis confixisque tabulis instruxit.

conserta pugna et diu grauiter agitata, uicti Galli conuersique in fugam, dum quisque sibi timet, coaceruatis inconsulte agminibus et praepropero transitu pontis uincula ruperunt ac mox cum ipsis lintribus mersi sunt.

centum cotoginta milia armatorum in exercitu Bituiti fuisse traduntur, ex quibus centum quinquaginta milia uel caesa uel mersa sunt.

Q. Marcius consul Gallorum gentem sub radioe Alpium sitam bello adgressus est. qui cum se Romanis copiis circumsaeptos uiderent belloque inpares fore intellegerent, occisis coniugibus ac liberis in flammas sese proiecerunt.

qui uero praeoccupantibus Romanis peragendae tunc mortis suae copiam non habuerant captique fuerant, alii ferro, alii suspendio, alii abnegato cibo sese consumpserunt, nullusque omnino uel paruulus superfuit, qui seruitutis condicionem uitae amore toleraret. [*]( AVCTORES § 5 et § 6 Liuius 62 ) [*]( EXPILATOBES 3 pontem-11 mersa sunt epitomauit Paulus 98 ) [*]( 1 ęscam R2 3 rhodtlani P rodani 8 rodoni L || fluminis om. D || paruum R2 4 compactis R2 || ljntribus LS || cathenisque L || supstratis· desinit S || confi∗xisque P confixii que D 5 tabulis (tabu in ras. m. 1) D || struxit PR || -uiter incipit S 6 ∗dum B || sibi timet (ti eras.) B 7 coaceruate D 8 uincla SPBD || lyntribus LS 9 cento octoagenta D CLXXX SPB 10 centu quinquagenta D CL SPB 11 cesa S 12 quintus (ui ex u m. 2 B) PBD uictus S || maoius D 13 adgręssus S aggressus R2 || circumseptos (-tus D) SPBlD 14 uederent R1 uiderunt Pb || impares R2 15 in flammasepro ie cerunt D || in om. R1 || sese] |se S 17 habuerunt L 18 denegato D || cibos D || sese deainit S || consumserunt P n uel] nec L 19 paruolus PD paruulos (o in u m. 2) B || -pfuit incipit S || conditonem (i post t 8. 8. m. 2) B co(n)ditionem 8 20 tolerarit] LD to(lo)rarit S toleraret PBv ) [*]( 20* )

Anno ab Vrbe condita DCXXXV P. Scipione Nasica et L. Calpurnio Bestia consulibus Iugurthae Numidarum regi bellum consensu populi Romani senatus indixit.