Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Anno ab Vrbe condita CCCLV obsidio Veiorum decem continuis annis magis obsessores quam obsessos detriuit. nam Romani repentinis saepe hostium eruptionibus comminuti, praeterea in hibernis bella sortiri, hiemare sub pellibus, postremo famem ac frigus in conspectu hostium perpeti coacti sunt;

urbem nouissime sine ullo digno Romanae uirtutis testimonio cuniculis et clandestina obreptione ceperunt.

hanc utilem magis quam noouem uictoriam primo dixtatoris [*]( AVCTORES § 6 de Aetnue igni, non uero de terrae motu refert Eus. 1591 § 7 African. ap. Sync. p. 489, 15 Bonn, cf. Em. 1592b (Atalanie); Afr. p. 489, 8, cf. Eus. 1687 (Athen.) cap. 19 § 1 obaidio sqq. et § 2 Liuius 5, 22 § 8; 5, 1.2.7.8.13.19—22, ad initium (decem -detriuit) fort. adhibitus Augustinus Ciu. D. 3, 17, ad illa g 1 hiemare sub pellibus (cf. Liu. 5, 2 § 7) et § 2 cuniculis — ceperunt Florus 1, 12 I 8 et 9 § 3 et § 4 eui eladi Liu. 5, 32 et 33 ) [*]( N 1 deinde R 2 aethnae] LP ethnae RD || motis R || ignibus (i prior ex in corr.) P 5 atalante] L athlante PR thlante (h m. 1 sed fort. ex corr., ex o ?) D || lods P1Ra || adhaeres (corr. m. 2) P j) continuo D 6 abscisa PRa D || adque Pa Ra || insulam (1 i e. in m. rec. in in mutatum) L || ad desolata m marg. sine diesolnta R 9 Anno - ueiorum litteris matusc. R || Anno - ueio colore rubro P || CCOLV (T in ras., ex o f) R ccc.mo. L. quinto L trecentisemo - quin|quagisemo-quinto D || VEIORVM (I rasura factum ex L) R aerorum D 11 comminuti] RD comuniti in cο̃mi * vniti (ubi τ. simillimum est notae q.) P conminuti L 12 sortiri] PRD sortiti Lv || hiemarej LPR (i et re in ras. P) hiemari D || uellibus D 18 hostium B || coacti snnt ita marg. add. B 14 nouisgime (e ac ae corr.) P 15 aestimonio D || clandectini L || obseptione PB || ceperunt P coeperunt B ) [*]( V. ) [*]( 9 )

130
Camilli, qui eam de Veientibus patrauit, exilium, dehinc inruptio Gallorum et incendium urbis insequitur.

oni cladi audeat quisquam, si potest, aliquos motus huius temporis conparare: quamuis non aeque pendat praeteriti mali fabulam praesentis iniuria.

igitur Galli senones duce brenno exercitu copioso et robusto nimis cum urbem Clusini, quae nunc Tuscia dicitur, obsiderent,. legatos Romanorum, qui tunc conponendae inter eos pacis gratia uenerant, in acie aduersum se uidere pugnantes: qua indignatione permoti, Clusini oppidi obsidione dimissa, totis uiribus Romam contendunt.

hos ita mentes Fabius cum exercitu consul excepit; nec tamen obstitit, immo potius hostilis ille impetus quasi aridam segetem succidit strauit et transiit. testatur hanc Fabii cladem fluuius Halia, sicut Cremera Fabiorum. non enim facile aliquis similem ruinam Romanae militiae recenseret, etiam si Roma insuper incensa [*]( AVCTORES § 5 et § 6 Liu. 5, 33. 35 — 39 (ad § 5 cf. Perioch. p. 11, 5-10 Iahn) exceptis illis § 5 quae nunc Tuscia dicitur quorum auctor ignotus est (chorographus Orosii F), et iliis § 6 Fabius cum eiercitu consul et sicut Cremera — nam apud Florum non dubito quin legerit Orosius non OREMERALE foedior clades — ex Floro 1, 13 § 7 sumptis ) [*]( EXPILATORES 6 hinc ut uid. Florianis inseruit Tusciae urbem Iordanis De regn. succ. p. 227 ed. Mur. ) [*]( 1 eam] eadem L || ueieutibus (prior i in ras.) P uegientibus (g ex n corr.) B || inrupcio D irruptio Rb 2 cladi audeat (i au in ras. m. 2) P 8 temporis huius v || comparare (cõ*p- B) RbD 4 aequae P || fabula praesentis (a prae in ras.) P 5 gallis D 6 clusini] sic LPRD; haud dubie Epitomam suam Liuianam male intellexit Orosius, fort. etiam inspexit h. I. chorographum, apud quem me- morati fuerint sicut apud Plin. n. h. 3, 62 Clusini noui, Clusini ueteres. Quamquam, si codici L fides (uid. infra) habenda esset, nomimis potius hanc Clusinium formam opbnatw esset || pro quae forte Etrurise, quae scribendum; urbem Tusciae, quae Clusium dicitur coniecit Cluuer Ital. ant. p. 666; uerba quae nunc Tuscia dicitur glossema esse censuit Moemer p. 108 || nunc (c m. 2) L || thuscia L 7 obsederent PR*D || cο̃*ponende (con in co corr.) B omponende D 8 acie (e ex ae corr.) P aciae D || aduersum (adsũsũ sed s priore deleta R) se omissa in marg. add. PR || se uidere] sae indire D 9 clusini] PRDv ciusinii L; ef. supra 10 totius (sed u exp. m. 1 aut 2) L || *ita (s eras.) P || ruentuB P* 11 fabi*us (er. b) D || tamen] tunc R* 12 quamsi (m deleta) P 18 halia] LP1R1 hallia P (vel fort. P\') R2D, Alia uel Allia v; ef. 3, 3 § 5 14 chremera L 15 militiae (m ex In corr.) P )

131
non esset.

patentem Galli urbem penetrant, trucidaat rigentes simulacrorum modo in suis sedilibus senatores eosque incendio domorum crematos lapsu culminum suorum sepeliunt.