Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

huius partes priores intentae Cantabrico oceano Brigantiam Gallaeciae ciuitatem ab Africo sibi in circium occurrentem spatioso interuallo procul spectant, ab eo praecipue promunturio, ubi Scenae fluminis [*]( AVCTORES 5 inter-sita eadem habentur apud Tacit. Agr. 24; tf. Muellenhoff, Weltkarte p. 1 ) [*]( EXPILATORES 1 orcadas-2 coluntur adhibuit Iordanis Get. 1, compilauit Isidorus Orig. 14, 6, 5 5 Hibernia — 7 oceano adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 6 ) [*]( 1 & tergo autem] ergo 8 || dergo Pa || patit D || insolas D 2 uiginU DA || sunt orte sunt D\' || xm] BBBR, XIII ex XIIII mut. P tndecim (-dicim D) DA 3 deinde om. B || thjle] A tyle PbRB tylae Pa thulae D thola B* tholae Bm || separata—4 sita] patet longine screta quae in medio oceani sitam 8 || ceteris (c radendo ex e ut uid.). P cet- ante ras. R 4 circi*um (n eras.) R circum D || seta D | ociani D oceano A male || pauea Bt 5 hibernia] RDR (sic duo- bus locis R) hiuernia P hybernia B iuernia A || ineola D || brita|taniam P brit«aniam (t er., n in nn 2) R britaniam D brittaniam 8 || hispaniam (n radendo ex m) P hyspaniam B spaniam (s in ys 2) B || sita om. ? 1 logiore (n s. s. m. 1) 8 . 6 affrico R1B || spacio D || porregitur DBa || cuius B || partis prioris D 7 intentae cant. oc.] cantabricum ocesnum intendunt (extendunt R) RM (non inspectus 8) || briganciam D bigrantiam 8 || gallaeciae] R gallaetiae (corr. m. 2) P galliciae D gallicae B galletiae (i s. s. m. 1) 8 || ab africo s. i. c. occ. om. m. 1, m mg. inf. P 8 a*frico (erasa f) R affrico B || circi∗um (n erasa) B || spacioso D || terinuallo (ter m. 1) P 9 exspectat (sic) 8 || sb ex ob m. 2 P || praecipuae (sic) — p. 30, 1 lucemque hic primus in P folii 61 uersus scr. est manu s. X (m. 3 ?); m. 1 deleta uidetur, eiusque fort. adhuc a prior uerbi praecipuae agnoscitur; sed praeterea uestigia quaedam exstant scriptwrae etiam manu 1 ut uid. antiquioris MAV || precipuaeD || promunturio] D promnntorio PR promontorio BA || scense] RDB scaenę P scoenae B sęnę A (scene uel aepro e VCFTON skenę G sene KM); cf. Σήνου [Σίνου cod. unus] Ptolem. 2,2, 4 )

30
ostium est et Velabri Lucenique consistunt. haec propior Britanniae, spatio terrarum angustior, sed caeli solique temperie magis utilis, a Scottorum gentibus colitur.

Huic etiam Meuania insula proxima est et ipsa spatio non parua, solo commoda. aeque a Scottorum gentibus habitatur.

Hi sunt fines totius Europae.

AFRICAM ut dixi cum tertiam orbis partem maiores nostri accipiendam descripserint, non spatiorum mensuras sed [*]( AVCTORES 2 spatio — 3 utilis cf. Tad. Agr. 24 ) [*]( EXPILATORES 1 propior — 3 colitur adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 6 2 caeli — 3 utilis similia habet Beda hist. eccl. 1, 1 p. 34, 13. 14 Giles (ubi meuanias brettonum insulas est uelut in cod. Cantabrig. uniuers. K, k. V 16 saec. VIII) 7 Africam — 8 descripserint] cf. Iordanis Get. 33 p. 123, 6 Closs ) [*]( 1 et] ubi S || uelabri] uel aburi B || lucernae quae D || proprior D et ante ras. PR prior S || brittaniae PR1DBR spacio D II sed om. B || solique PR1B solisque BDR\'A; cf. Tacit. Agr. 24 || temperiae (a expunctum) P temperies D 3 utelis D || a om. B ab BRM (non inspectus L) || scottorum] PbR2BR scotthorum (scot in ras. tn. 1 litterarum sh ut uid. P [scot in ras. ? fort. potius in uestigiis antiquioris scripturae deletis ante quam m. 1 in luce parte exararet MAV]) PaR1 scuttorum B scoxtorum D, guttorum A || coletur D 4 huic (i radendo ex n) P || meuania] PR1DA euania (accus. casu §) B$, ł euonia in mg. R1; menauia Cellarius et Genthe (schol. Lucan. 1868 p. 14) correxerunt; sed meuania Orosiana et adeo Orosio antiquior scriptura est habenda, praesertim cum (id quod A. Riesii beneficio addere possum) etiam Iulii Honorii codices meuania Veron. s. VI — VII, mebania Salmas. s. VII—VIII, meubania Pal. 973 s. x exhibeant 5 paruo B || solo (o fin. in ras. P\'R7; in P fuisse uid. a) PR || aequae P || ab 58 || scottorum] PR2DB scotthorum Rl scuttorum B scotorum A II habetatur D 6 hi sunt] in his superioribus B || hii PB hi* R || finis D || tucius D || europae (o 2, ex a ?) R europae in quibus totius regina mundi caelestis habetur italia singulari uirtute fertilitate potentia toto mundo sacrata B 7 affricam B afrigam D fafricam B || ut dixi om. B II cum] quam in B || orbis] totius orbis B || maioris D || nostri] nostri eius (sic) adsentatores B 8 describserint PB discripaerint D aliquanti protulerunt B || spaciorum D spatio S II mensurae B || diuisionum — p. 91, 1 magnum] sed circumclusionum ratione sicut suo mari B )

31
diuisionum rationes secuti sunt.

mare hoc siquidem Magnum, quod ab occasu ex oceano oritur, in meridiem magis uergens angustiorem inter se et oceanum coartatae Africae limitem fecit.

unde etiam aliqui quamuis eam longitudine parem tamen multo angustiorem intellegentes, inuerecundum arbitrati tertiam uocare partem sed potius in Europam Africam deputantes,. hoc est secundae portionem appellare maluerunt.

praeterea cum multo amplius terrae in Africa ardore solis quam in Europa rigore frigoris incultum atque incognitum sit — quippe cum omnia paene animantia uel germinantia patientius et tolerabilius ad summum frigoris quam ad summum caloris accedant — ea scilicet causa est, Africam per omnia situ et populis minorem uideri: quia et natura sui minus habeat spatii et caeli inclementia plus deserti. cuius descriptio per prouincias et gentes haec est: [*]( EXPILATORES 5 arbitrati -12 est] ut inuerecundum dicerent tau- tae angutiae prouinciam tertiam dici partem; sed in Europa eam iudicmrunt reputandam, hoc est, ut non eam similem duae (sic) dicerent, sed de duabus uni subiectam quae ardore uenenoque deformis plus habet heremi quam montes 8 ) [*]( 1 racionis D || sequti B || ad uersum |quti—2 meridiem ma| in marg. r (i. e. require) B || siquidg (6 in em mut. m. 2) P qualia multa in P habentur uelut 2 meridiem, 5 angustiorem 2 ociano D || eioritM B 3 angustiorem - 4 fecit] praefocatur unde africae limes coartum (mc) et angustiorem claudit heremus В || angusciorem D || coarctatae (sic uersu medio, cum alibi m et n hoc - non exprimnntur nisi in uersus fine) B coartate DA || affricae B 4 fecit] PIBDA facit P2Rv || unde] hinc B || aliqui] qui B || longitudine parem) longitudinem habere existiment B || longitudinem P (sic -em A) || par∗em (fuissB t uid.) D 6 intellegentes] intellexerunt ut B || arbitrnti sunt — 12 est] c. SUpra || arbitrari A arbitrati sunt R2v 6 europa BDA || affricam B I depotautes D 7 hoc est del. h || portionis (-is in ras. 2, ex 6 ?) portiooem B portionis B1 || malluerunt BD || pręteria D propterea R1 8 affrica B 9 adque PlB 10 paenae RID || animancia D i, germinancia (prior n statim corr, m. 1, ex « ?) D || pacientius D 11 tulerabiliua B tollerabilius D to.lerabilius (1 erasa) R || calores D u accidant D || causa (u in ras.) P || affricam B 13 populus D || uidere D esse certissimum est B || habet 8 14 pati P* spacii D || inclementia] inigmad? 8 || descriptio] PaR2 describtio PbR1B discriptio L 15 prouintias R )

32

LIBYA CYRENAICA ET PENTAPOLIS post Aegyptum in parte Africae prima est.

haec incipit a ciuitate Parethonio et montibus Catabathmon, inde secundo mari usque ad aras Philenorum extenditur. post se habet usque ad oceanum meridianum gentes Libyoaethiopum et Garamantum.

huic est ab oriente Aegyptus, a septentrione mare Libycum, ab occasu Syrtes maiores et Trogodytae — contra quos insula Calypso est — a meridie Aethiopicus oceanus.

TRIPOLITANA prouineia, quae et Subuentana uel regio Arzugum dicitur, ubi Leptis magna ciuitas est, quamuis Arzuges per longum Africae limitem generaliter uocentur, habet ab oriente aras Philaenorum inter Syrtes maiores et Trogodytas, a [*]( EXPILATOBES 1 Libya—2 prima est excerpsit Isidorus Orig. 14, 5, 4 5 huic — 8 Aethiopicus comptlauit Isidorw Orig. 14, 5, 4 9 Trip. prou., 11 habet—pag. 33, 4 pertingentes excerpsit Isidorus Orig. 14, 5, 6 ) [*]( 1 lybia PBAB libia RDBM libiam R || cyrinacia B cyrenayca (sic) D ad cyrenaica in marg. 1 cirenacia m. 2 B cyrenensis M2 cyrinenses R cirinenBis 2 crinenses M1 || et pentapolis post] quae 8 n partes 3 2 affricae B || parethonio] PR1BDA pharethonio B* parthenio 8 8 montebua D om. 8 || hcathabatmon (h s. 8. m. 2 [an m. 3? MAV]) P chatbabathmon B catabathmon B || inde] in B || saecundo D 4 phylinorum B || post se habet om. 8 || usquę D || ocianum D 5 gentes] quae habet gentes 8 || libyo-] lybyo A lybio PR\'B libio DB lybie R2 Libyae h; cf. § 32 || garamanthum B || hnic] ubi 8 om. R 6 aegiptus RB || septemtrione PRB || lybicum PRB libecum D libicum 83 7 sirtis D sertes R sirtes m || maioris D || trogodytę PB rogloditae B troogodicae D trogoditae ABM trochoditae R rogoditae 8 || contra — est] quae habent acontra insnlam calipso 8 || insola D [| calypso (o ex u m. 1) D calypzo B 8 meridiae D || aethyopns B aethiopicum 8 ocianns D oceanum 8 9 tripoli 8 || prouintia R prouinciam 8 || quae] quae est В || subetanea B || re∗∗gio (li eras.) B || arguzũ R1 arzucũ D azotum 8 10 dicetur D om. 8 || leptis (i ex u corr.) P || quamuis] qua S || asreuges $ * ,11 longum om. 8 || affricae B || uocantur 8 || habent 8 12 ares P || philenorum (e ex o corr. 2 R) PRВ phylinorum B philinorum D || sirtis D sirtes 3 || maioris D || trogodytas] PR rogloditas B trogloditas D trogoditas ABM trochoditas 8 troditae 8 )

33
septentrione mare Siculum uel potius Hadriaticum et Syrtes minores, ab occasu Byzacium usque ad lacum Salinarum, a meridie barbaros Gaetulos Nathabres et Garamantas usque ad oceanum Aethiopicum pertingentes.

BYZACIVM ZEVOIS ET NVMIDIA. Zeugis autem prius non unius conuentus, sed totius prouinciae generale nomen fuisse inuenimus.

Byzacium ergo ubi Hadrumetus ciuitas, Zeugis ubi Carthago magna, Numidia ubi Hippos regius et Rusiccada [*]( EXPILATORES 6 conuentus et q. s.J his fortasse cum illis Orosii 6, 21 § 2 usus est Isidorus Orig. 14, 5, 21 7 Zeugis—8 magna - uidetur exscripsisse Isidorus Orig. 14, 5, 8 8 Numidia — p. 34, 4 gentes adhibuit Isidorus Orig. 14, 5, 9 ) [*]( 1 septemtrione (cum rasura unius litt. in fine B) PRB || mare (re m. 1 utuid.) P || Byculum B || putius D || hadriaticum] PR2RrecBD hariaticum R\' adriaticum BM atriaticum R || sirtis D 2 minoris D | bizacium D bezacium i bizatium (B m. poster.) BM bizantium 8 3 meridiae D || barbarus. D || getuloa (-us D) PRBDABS || nathabres] BDA nazabres R natabres P natauros % nothabres fh; cf. Ccmament. i* hon. Momms. p. 719 (ubi lin. 12 pro -τες bis scribe -τις) || garamann thasBA garamataa (n m. 1) D 4 ocianum D II ethyopicam B ethi- apicam R n pertingentes biza nclù[pertingenjtea. bizacium] (uncis inclusa del. et nciũ 8. s. m. 2) D || peringentes P* per∗tingentes (fuisse perui- M.; corr. m. 1) B pertendentes 3 5 BYZ.—NVMIDIA om. 8, spuria esse non recte censet Moerner p. 86 || BYZATIVM R || ZEVGES P, om. B1 || leuges 8 || autem om. 8 6 conuentus] loci cognomentum 8 || todu D || generale — 7 inuenimus] fuit uelut in hodiernum ita a prudentibus accipitur 8 || generaliter B || nomen fuisse] PRBD fuisse nomen h 7 inuinemus D || bạzacium P bizacium RD bizaṅtium (punctum quod supra n litteram exstat Sedlmayero fortuitum esse uisum est B || ergo] est B || hadrumetus] BA adrumetus (~ supra u priorem eras. in R) PB hadrumetas D eius metropolis ciuitas adrnmetns 8 || ciuitas] sita eat e || zeogis R 8 ubi] eet ubi 8 || chartago B karthago k P kartago R cartago 8 cartaco R || magna] ciuitas constituta est 8 || numedia B || nbi] nocitatnr ubi 8 || hippos] chyppns B yppos PR ippus D ippoe AB (ipponem M ippone 8 oponi i casu acc.); Hippo r [rusiccada] A rusicada (c m. 1 ut uidetur) P rusicada (da in de corr. al. n.) R rusiccade 8 (susicadum R susicadam S* rusicadam BbM casu accusat.) ) [*]( v ) [*]( .3 )

34
ciuitates sunt, habent ab oriente Syrtes minores et lacum Salinarum, a septentrione mare Nostrum quod spectat ad Siciliam et Sardiniam insulas, ab occasu Mauretaniam Sitifensem, a meridie montes Vzarae et post eos Aethiopum gentes peruagantes usque ad oceanum Aethiopicum.

SITIFENSIS ET CAESARIENSIS MAVRETANIAE habent ab oriente Numidiam, a septentrione mare Nostrum, ab occasu flumen Maluam, a meridie montem Astrixim, qui diuidit inter uiuam terram et harenas iacentes usque oceanum. in quibus oberrant Gangines Aethiopes.

TINGITANA MAVRETANIA ultima est Africae. haec habet ab oriente flumen Maluam, a septentrione mare Nostrum usque [*]( EXPILATORES 6 Sitifensis—9 oceanum compilauit Isidorus Orig. 14, 5, 10. 11 11 Tingitana-pag. 35, 5 contingentes excerpsit Isidorus Orig. 14, 5, 12 ) [*]( te 1 habet D || orien (te m. 1 ut uid.) P || sirtes D 2 septemtrione PRB || speotat] ezspectat ab occasu B U syciliam B 3 insulas om. 8 || occasum D occasu habet B ||mauretaniam] P1DBRM1 mauritaniam P2RBABM24 meridiae D || montem suzarę (suggarem B) AB || uzare PRD utzare B || aethyopam B || peruagantea] pergentes B 5 ad om. D 6 sytifensis R sitifeuses BD || et om. PB (Bed B spatio in fine uersus relicto) || caesarienses B cesariensis R cesarienses M cesarienssis 2 || mauretaniae] manritaniae B mauretania t* DSt maurenia P mauritania (i prior al. m. ex e corr. R) RA mauretaniae sunt quae 8 || habent] BBv habet PRDA 7 numediam B || a] ad D || septemtrionẽ P septemtrione B9 8 flonen D || maluam] R2ARMBb malbam PR1 malua BB maluumB || meridiae D || montg ∗∗ (e m in S corr. m. 2) B || astraxim B astrizin R, sic astriil PR || qui diuidit inter uiuam terram] qai discernit inter fecundas (-am BM) tsrras (-am BM) 3 9 harenas] harenas heremi B || usque oceanum] RDA usque o|oceanum P usque ad oceanum BBThh || quibus] PBBDB; quibus et h (ex Z1 et edd. Venetis) 10 gangines] grantdes S || aethyopes B aethiopi B 11 tingi B tingitania RBa || mauretania] PBfBA mauritania RbDB || ult. est afr ] africae ultima est totius 8 || affiricae B 12 oriente] occidente R y maluam] R1ATB K albam P malbam Bl || septemtrione PRB || nostro D )

35
ad fretum Gaditanum quod inter Auenae et Calpes duo contraria sibi promunturia coartatur, ab occidente Athlantem montem et oceanum Athlanticum, sub Africo Hesperium montem, a meridie gentes Autololum, quas nunc Galaules uocant, usque ad oceanum Hesperium contingentes.

Hic est uniuersae terminus Africae. Nunc insularum, quae in Nostro mari sunt, loca nomina et spatia dimetiar.

INSVLA CYPROS ab oriente mari Syrio, quem Issicum sinum uocant, ab occidente mari Pamphylico, a septentrione Aulone Cilicio, a meridie Syriae et Phoenices pelago cingitur. cuius [*]( EXPILATORES 4 cf. gaulalia ap. Dicuil (Schweder p. 33) ) [*]( 1 gadetanum PR || quod] quod est B || auenae] scripsi (in Orosii fonte abyllae fuerit); hauenae P* hauennae (-nne R) PbRA auennae D ehauennae B abaenae B Abennem h || calpes] D calpis PRBA capis B; Calpen h || duo contraria sibi prom.] duobus promontoriis B (o in u m. 1 aut ut Sedimayero uisum est m. poster.) B 2 promunturia] PRlD promontoria (-uria R2) BR2 || coortatur (sic medio . sersu) B cohartautur (h del. m. 2) P co.arta.tur (h et n eras.) R || athlantem] PRD athlantem Bl atlantem B2A habet athlantem % 3 ocianum D || athlanticum] PRDBM athlaticum R atlanticum Bi || africo B || hesp.] ezperium B4 a meridie—uooant] a meridie gaulalum gentes 3 merediae D || autololum] ed. 1542 in marg., cf. Salmasius Exerc. Plin. p. 277 b. C. aulololom PAC aulolosum E, aulolum RBDv U f P || gaianles] B ga∗laules (a eras.) P gaulaules R alanles D galaudas B galaulas Ah 5 hesp.] ezperium 8 hisperium R || contingentes] perertamtes 3 6 est om. B || totius africae terminu B || aniuersae] Ah uniuersus PBBD || affricae B || insolarum D 7 in nostro mari] intro mare 8 II nostro mari] mari nostro B || spacia D || demetiar B dimeciar D exponam 8 8 insola D Insu (la m. 1) B || cyprus B ciprus D || ab] habet ab 8 || mare sirium 8 || sirio D || qtem] quod BD qug A || missicum A misicum B messicum D histricum 8 || sinum in rasura (fuisse uocaN uidetur) P 9 mare DB || pamphilico PRBD pamphylicum B || septemtrione PRB || anlone̢ B 10 cilicio] 8 cylicio B cilico (lico in ras. P) PRDA || meridiae D || siriM D || et phoenic.] flnis B || phenicis B phonices R1 phenicq (uel phaenice̢) B\' phuenicis (e ex correctura inseruit m. 1) D II pylago B pelaco D || cisguntur PR1 cingetur D || cuiu P ) [*]( 3* )

36
spatium . in longo tenet milia passuum CLXXV, in lato milia passuum CXXV.

INSVLA CRETA finitur ab oriente Carpathio mari, ab occasu et septentrione mari Cretico, a meridie mari Libyco, quod et Hadriaticum uocant. habet in longo milia passuum CLXXII, in lato L.

INSVLAE CYCLADES, quarum est ab oriente prima Rhodos, a septentrione Tenedos, a meridie Carpathos, ab occasu Cythera, ab oriente finiuntur litoribus Asiae, ab occidente mari Icario, a septentrione mari Aegaeo, a meridie mari Carpathio. sunt autem omnes Cyclades numero LIIII. hae tenent a [*]( EXPILATORES 7 Cyclades - Rhodos compilauit Isidorus Orig. 14, 6, 22 8 a sept. Tenedos adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 23 || a meridie Carp. adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 24 || ab occ. Cyth. adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 25 10 eunt—p. 37, 2 cc exscripsit Isidorus Orig. 14, 6, 20 ) [*]( 1 spacium D || pasuum B passum PRl om. 8 || centom septnaginta (-genta D) quinque DA cxxxu 8 2 pasnom B passam PRl, om. B || centum uiginti quinque (-quae D) DA 3 riente P* II carpathio} .D carphatio PRBA carpatio 8 4 septem trione P septemtrione RB || mare cretico DS || a meridie mari libyco om. D || lybico PRB lydico 8 || et m. 2 in ras. trium quattuorue litt. P 5 adriaticum PRB adriatico D II long(itudine milia c) XXIIII (quae inclusi, in ras. scr. sunt m. 1) 8 || milia] m̄. l. B (sic m. 1) II passum PRl pasuum B II centum septuaginta duo DA CLXXVII 0; cf. Partsch p. 65 sq. IIlatitudine milia 8 II quinquaginta (-genta D) DA 7 cyc\'adas 8 || est] et 8 II rhodus BD rodos (-us M) 3 8 septemtrione PRS || tenedo (u in marg., quod ad hanc o potius quam ad o in carphatos uid. spectare) B tenetus D || carphatos PRBA carpatos 8 carpatus RBa carh pathus MBb || cethera PR cytera 8 cytherea SW citerea i citerea 2 9 occidente] oriente B oriente (i s, s. m. 1) 58 10 septemtrione PRB II aegeo PRDAW aegeo B || meridiae D II carphathia P carphatio RBA carpato 8 11 autem om. B || cyclades insulas (as in nnmero ras. m. 1, s. 8. e m. 1) 8 II numero]. N . (mutauit m. 2) P nomero R1D II Lnn] PaBB LIII (sic LIIII P) PbRR quinquaginta (-genta D) t tres DAh II hae tenent] tenentes 3 haecenent (t m. 2) M || hae] heq P hę∗∗ (hę m. 2 corr., ex heae ?) R haec Z || septentrione] RB septemtrione RB septemtemtnone (corr. 1 aut 2 m.) P septentrio Wl )

37
septentrione in meridiem milia passuum D, ab oriente in occasum milia cc.

SICILIA insula. tria habet promunturia, unum quod dicitur Peiorum et aspicit ad aquilonem, cui Messana ciuitas proxima est; secundum quod dicitur Pachynum, sub quo ciuitas Syracusana, respicit ad euronotum; tertium quod appellatur Lilybaeum, ubi et ciuitas eiusdem nominis sita est, dirigitur in occasum.

haec habet a Peloro in Pachynum milia passuum CLVIIII, a Pachyno in Lilybaeum CLXXXVII. haec ab oriente cingitur mari Hadriatico, a meridie mari Africo quod est contra Subuentanos et Syrtes minores, ab occidente et septentrione habet mare Tyrrhenum, a borea usque subsolanum [*]( EXPILATOBES 4 hinc fortasse respiciens ad aquilonem sumpsit Isi- dorus Orig. 14, 7, 4 ) [*]( 1 meridiem] BMh meridie PRL meridiae DIt II milia] ·m· B || pasuum B om. 8 || D] PRBR quingenta DAM quinginta L L B; quinquaginta v || cocasum] casum R1 occasu RL 2 milia cc] PBR ·Μ· cc· B milia ducenta DAm miliaoxc 8 3 insula sicilia 8 || I sycilia B || insua B || promunturia] DA2 promuntoria PR\' promono toria R2BR || unum] id est 8 4 pelorum (prior o \'corrigi coeptum frat in nescio quid\' MAU) P pelurum 8 II aspicit] PRBB aspecit D adspicit D II mesana B || proxima] in proximo 8 5 quod dicitur] promontorium 8 || dicetur D || pachinum BD pacinum 8 || siracusana D 6 respicit ad eur.] sita est euro notumque respiciens 8 respecit T h y, D II e ronot um (v m. 1, h m. 2) P erunothtt (v m. 2; supra u rasura; no in ras., thñ pone uersum add. m. 2) B euronothum BA || tercium i || appellatur] PBBDA II lilybeum A lyllybeum PB lilibium (ale. 1 in b corr. tn. 1) D lybeum B lilibeum 8 7 nomenis D || dirigetur D 8 pachinum BA pachino D pacinum 8 || milia] ·Μ̄ B || pasuum B, om. 8 9 CLVIIII] PBB centum quinquagenta nouem D, centum quadraginta nouem A cXLVim BKM (errat V CLVII V CLI T; cf. MueUenhoff p. 24, Parisch p. 49 sqq. II pachino B2D paciuo 8 || lilybeum A lyllybeum PB lybeum B libeum D lilibeum habet milia 8 II CLXXXVII] 0, cf. Partsch p. 50; CLXXVII PBB centum septuaginta (-enta D) septem DA CLXXini 8 10 cingetur D II mare PBl || hadriatico] PbRB adriatico PaD II meridiae D || mari om. B II affrico B || subuentanus BXD subentanos 8 11 sirtis D II minoris D || septemtrione PRB 12 habet om. 8 || mare (a ex a corr.) P mari D || tyrrenum PRAB || usque ad B usque in 8 )

38
fretum Hadriaticum quod diuidit Tauromenitanos Siciliae et Bruttios Italiae.