Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

id uero etiam Stoici cum de prouidentia disserunt, facere cona.ntur et secutus eos Tullius pluribus quidem locis, sed tamen materiam tam copiosam et uberem strictim contingit. quam [*]( 4 dixeram] 111, 17—36; 19, 5. EPITOME 3-12] c. 20, 12 s. ) [*](AUCTORES 14s.] Poemaud.c. 1,12 (pag.6, 3Parth.). 15-18] ibid. c. 5, 6 s. (pag. 44, 10 ss.). 20] eos locos esse iu IV. de re publica libro, in I. de legg. (c.9), in 11. de nat. deor. (c.54 ss.) Lact. dicit de opif. dei c. 1,12 s. ) [*](. EXPILATORES 6-8] Isidor. orig. VIII 11,8. ) [*](B(G)Rp HPV] 1 merueritj uoluerit B generis V seruarij saluari V 3 opMicio] opificio idem B 4 poetas (as add. m.2) P dixerant P, dixenHj V2 6 primo omnium prometheo H 7 simulacrũ homiuist V2 formasse s; ft. e. sed) de .H 8 statua⌜s⌝ P3 et] sed P 9 a [F]uit quibus incipit codtCM C pag. 36 (75) paene tota lecta et primum H constituit P 10 uc<u>ltus (u s. l. m. 3) B fugata PF 11 et OMt. B 13 eli / modr ex eiusmodi B3 est in mg. V2 14 quodque H tradidit RH imaginem dei **t (est er.), sequuntur uerba quod hermes usque ad imaginem repetita, sect del. m.2, tum ∗∗ (dι̃ er.) fictum e⌊p⌋ (e in ras. M. 2) dixit V 15 factus J, corr. P2, fictum V 16 quoque PV 19 stoici (stoi m r<M. e< ci <. l. Nt. J ?) P disserunt] disputant disserunt R 20 plurimis H 21 contigit. HP quam] qua C )

150
ego nunc idcirco praetereo, quia nuper proprium de ea re librum ad Demetrianum auditorem meum scripsi.

illut hoc loco praeterire non possum quod errantes quidam philosophi aiunt, homines ceteraque animalia sine ullo artifice orta. esse de terra,. unde illud est Vergilianum

  1. uirumque
  2. terrea progenies duris caput extulit aruis.
et u maxime in ea fuere sententia qui esse prouidentiam negant: nam Stoici animantium fabricam diuinae sollertiae tribuunt.

Aristoteles autem labore se ac molestia liberauit dicens semper fuisse mundum: itaque et humanum genus et cetera quae in eo sunt initium non habere, sed fuisse semper ac semper fore.

sed cum uideamus singula quaeque animalia quae ante non fuerint esse incipere et esse desinere, necesse est totum genus aliquando esse coepisse et aliquando desiturum esse, quia coepit.

omnia enim tribus temporibus contmen necesse est, praeterito praesenti futuro. praeteriti est origo, praesentis substantia, futuri dissolutio.

quae omnia in singulis hominibus apparent : et incipimus enim, cum nascimur, et sumus, cum uiuimus, et desinimus, cum interimus. unde etiam tres Parcas esse uoluerunt, unam quae uitam hominis ordiatur, alteram quae contexat, tertiam quae rumpat ac finiat. [*](AUCTORES 6 s.] Georg II 340 s. 10 s.] cf. de caelo I 10 (Cic. Acad. II 38, 119; Tusc. I 28, 70). ) [*](EXPILATORES § 20] Isidor. orig. VIII 11, 93. ) [*](B(G)RpHPV] 2 a⌜d⌝ P2 weum B2 3 filosofi quidam BG 4 arti- 6c[i] C 5 de terra om. G illades Bt, illudest\' B3 uirgilianum est V uerginiauum R 6 uirumque otM. F 7 terrea F, terrae P, cf. orta esse de terra 4; ferrea BjRH, [fe]rrea G; ferrea codd. Verg. et Seruius, terrea in Medic. correct., Bentleius 8 ii edd., hi BRH, [hiij C, hii P scatententia C prouidentia G 10 aristotiles R, arestoteles P, hae scripturae frequentes in codd. excepto B se labore BG 11 infuisse desinit codicis G pag. 36 (75) pr. et ont. B 13 sed cum] ac B\', del. et sed cum 8. l. corr. B3 uidemus B 14 fuerunt (-r̃ R) BR ⌜de⌝sinere B2? 15 aliquando esse — quia in ras. P desiturum] desinit utrumque P 16 coeperit e(M. 19 et (ante incipimus) oMt. BP 21 parcas s. JL in partes corr. w. 2, tum parcas s. J. restituit w. 2 F unamqu∗e (a er.) F uita ( m. 2 r 22 contex∗at (s er.) B)

151