Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

CVPRIANO FRATRI MAXIMVS VRBANVS SIDONIVS MACAEIVS S. ,

Certi sumus, frater carissime, te quoque nobiscum pari uoto congaudere quod nos habito consilio utilitatibus ecclesiae et paci magis consulentes, omnibus rebus praetermissis et iudicio Dei seruatis, cum Cornelio episcopo nostro pariter et cum uniuerso clero pacem fecisse. cum gaudio etiam uniuersae ecclesiae prona etiam omnium caritate hoc factum his litteris nostris certissime scire debuisti. oramus te, frater carissime, multis annis bene ualere. [*]( 1 in praeceptis Rv ecclesiam FL \' illae P 2 derelictis om. M (exh. Q) schismatis L et haereticis om. F 3 manere P\' QR (remanere M) \' caetoros R nobiscum LPRv adonauit PQ misericordiae R, misericordiam L ,4 nostri] iesu christi add. PQ 5 opto ... ualere om. L. — Ad Cornelium explicit F, Ad Cornelium IIII (epistula IIII. Q) explicit QR, Ad Cornelium de Nouato explicit L, Explicit ad Cornelium de Nouato P. — ) [*](Epist. LIII. — Incipit epistula (a add. M) Maximo Vrbano Sidonio Machario (Maximi Vrbani Sidonii Macharie EQ\'1o) ad Cyprianum EMQo, Incipit epistola ad Ciprianum facta Maximo Vrbano Sidonio Macario cum Cornelio episcopo pacem fecisse T, om. to. — 7 et macharius EQowv salut M (salutem Q) 8 certissimus Q\'E\' (certi sumus M) 9 quod om. v; cf. pag. 536,12 concilio Q* (consilio MQl) 12 prona] pronati T 13 caritatem QT scire certissime v 14° oramus ... ualere om. Q\'M, ualete w 15 ualere ul T. — Ad Ciprianum epistola a Maxitno Vrbano Sidonio Macario cum Cornelio epo pacem fecisse explicit T, Epistula (Explicit epistula o) Maximi Vrbani Sidoni Machari (om. o) ad Ciprianum explicit (om. 6) EMQo, om. w. —)

621
CVPEIANVS MAXIMO PRESBVTERO ITEM VRBANO ET SIDONIO ET MACABIO PRATRIBVS S.

Lectis litteris uestris, fratres carissimi, quas ad me de uestra regressione et de ecclesiastica pace ac fraterna redintegratione fecistis, in tantum me laetatum esse confiteor in quantum. fueram et ante laetatus quando confessionis uestrae gloriam conperi et militiae uestrae caelestem ac spiritalem laudem gratulabundus excepi. nam et haec fidei et laudis uestrae alia confessio est unam esse ecclesiam confiteri nec alieni erroris uel potius prauitatis participem fieri, repetere eadem castra unde prodistis, unde ad gerendum proelium et aduersarium subigendum fortissimis uiribus prosilistis. illuc enim erant de acie tropaea referenda unde ad aciem fuerant arma suscepta, ne quos ad gloriam Christus parasset eosdem gloriosos Christi ecclesia non haberet. nunc uero et uos congruentem fidei uestrae tenorem adque indiuiduae caritatis et concordiae legem dominica pace tenuistis et exemplum ceteris dilectionis et pacis uestro itinere fecistis, ut ecclesiae ueritas et euangelii ac [*]( Epist. LIIII. — Incipit ad Maximum pr F (oZ. 8 (desideratwr deinde folium), Incipit ad Maximum presbyterum et (presbyterum et om. B) Vrbanum (urbem L) et (om. B) Sidonium et Macarium (Macharium Q, Macarium de regressione eorum ad ecclesiam B) BLQT. — 2 presbyteris B, presbyterum Ql (presb: M) 3 machario QTv 6 pace] disciplina pace B 6 me latatom Tl, me laetum Q, male tatum B 8 caeleste ac spiritale B1 landem] gaudium B 9 excepti L fide M (fidei Q sed in marg. m. 2 huius fidei) uestrae om. B 10 nec] ne B 11 participes L castra u. p. u. a. g. p. et a. subigendum] gratulabundns excepi. nam haec fidem et laudis uestrae ministerium iste subigenda cum B 12 gerendum] regendum LQT 13 prosilitis B, prosiluistis T sed nistis in ras. illuc enim erant] luxerat enim B 14 tropea BLQT perferenda B ad arma T 16 ecclesiam M (ecclesia Q) nunc] nec B 17 dominicam QT 18 pacem Q 19 ecclesiam B euangelii (euangeli L) ac BLTV, euangelia MQl, euangelica Q1, euangelici 11 sacramenta T\' )

622
sacramenti unitas quae a nobis tenebatur uestro etiam consensu ac uinculo necteretur nec confessores Christi erroris duces fierent qui uirtutis et honoris auctores laudabiles extitissent.

Viderint quantum uobis ceteri gratulentur uel quantum aput se ipsos singuli glorientur: ego me et gratulari satis uobis et plus ceteris gloriari in hac uestra pacifica regressione et caritate confiteor. simpliciter enim quid in meo corde fuerit debetis audire. dolebam uehementer et grauiter angebar quod eis communicare non possem quos semel diligere coepissem. posteaquam uos de carcere prodeuntes schismaticus et haereticus error excepit, sic res erat quasi uestra gloria in carcere remansisset. illic enim resedisse uestri nominis dignitas uidebatur quando milites Christi non ad ecclesiam de carcere redirent, in quem prius cum ecclesiae laude et gratulatione uenissent.

Nam etsi uidentur in ecclesia esse zizania, non tamen inpediri debet aut fides aut caritas nostra ut quoniam zizania esse in ecclesia cernimus, ipsi de ecclesia recedamus. nobis tantummodo laborandum est ut frumentum esse possimus, ut cum coeperit frumentum dominicis horreis condi, fructum pro opere nostro et labore capiamus. apostolus in epistula sua dicit: in domo autem magna non solum uasa sunt aurea et argentea, sed et lignea et fictilia, et quaedam [*]( 20 II Tim. 2, 20. ) [*]( 2 necteretur] nectenoretur Q, nectenerentur T fierent ex fuerint Q (flerent M) 3 uirtuteis T auctore. B s eras. 5 glorientur] gratulentur B / et om. B satis] magis v uos B 6 raritate T 7 quod L meo] me B corde f.] defuerit T debeatis Tl 8 eis] se is MQA, is Q\', se his B, his T 9 possent B semel] antea V deligere Q coepissent B 10 nos] uos enim Y prodentes T scismaticos BQ hereticos BQ error ex errat Q (errat M) 11 excipit T mansisset Q 12 recidisse BQ dignitas etc. exhibet F 15 nam etsi... p. 623,12 lumen amittunt exh. Augustinus Epist. CVIIIc. 10 z A1, Augustinus contra Grtsconium Don. II43 - A1, Augustinus contra Gaudentium Don. II 3 = A3 etsi] si BQT uinidentur T 16 debeat M (debet Q) zizaniam T in ocolesia esse F 17 semper cernimus T ipsi] nos Al recidamus M (recedamus Q) 18 est o<M. B, est fratres carissimi V 19 pro om. B 20 dicat B 22 ligna B quaedam] quidam L )

623
quidem honorata, quaedam inhonorata. nos operam demus et quantum possumus laboremus ut uas aureum uel argenteum simus. ceterum fictilia uasa confringere Domino soli concessum est cui et uirga ferrea data est. esse non potest maior domino suo seruus nec quisquam sibi quod soli filio pater tribuit uindicare, ut se putet aut ad aream uentilandam et purgandam palam iam ferre posse aut a frumento uniuersa zizania humano iudicio separare. superba est ista obstinatio et sacrilega praesumptio quam sibi furor prauus adsumit. et dum sibi semper quidam plus quam mitis iustitia deposcit adsumunt, de ecclesia pereunt, et dum se insolenter extollunt, ipso suo tumore caecati ueritatis lumen amittunt. propter quod et nos temperamentum tenentes et libram Domini contemplantes et Dei patris pietatem ac misericordiam cogitantes diu multumque tractatu inter nos habito iusta moderatione agenda librauimus.