Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

In Palaestinae partibus iuxta Thecue uicum, qui Amos prophetam meruit procreare, solitudo uastissima est usque Arabiam ac mare mortuum, quo ingressa. deficiunt fluenta Iordanis, et cineres Sodomorum amplissima extensione porrecta. in hac summae uitae ac sanctitatis monachi diutissime conmorantes repente sunt a discurrentibus Sarracenorum latrunculis interempti.

quorum corpora licet sciremus tam a pontincibus regionis illius quam ab uniuersa plebe Arabum tanta ueneratione praerepta et inter reliquias martyrum condita, ut innumeri populi e duobus oppidis concurrentes grauissimum sibi certamen indixerint et usque ad gladiorum conflictum pro sancta rapina sit eorum progressa contentio, dum pia inter se deuotione decertant quinam iustius eorum sepulturam ac reliquias [*]( 13 cf. Amos 1, 1 ) [*]( 3 amantino D adadamantino X 5 adque in eadem V 7 interrogantes F1 8 e VX: a D ad cellft 0 11 rainae X1 Finiunt capitola conlai. ( post capitula Conl. VI-X) V Explicunt capitula D: om. OX Incipit conlatio (conlac D) abbatis theodori de nece sanctorum VD WX Incipit liber sextus de nece scorum 0 12 palastinae V iusta 0 thecnae YD\' thaecue WO 13 usque ad YO 15 et in ceneres (s add. m. 2) D extentione 0 16 hac] ac DlW 17 sarracin. 0 saracen. X latronibus W 24 decertarent D sepulturas D possederent V )

154
possiderent, aliis scilicet de uicinia conmorationis ipsorum, aliis de originis propinquitate gloriantibus, nos tamen uel nostra uel quorundam non mediocriter ex hac parte scandalizantium fratrum offensione permoti inquirentesque, cur tanti meriti ac tantarum uirtutum uiri ita sint a latrunculis interfecti tantumque dominus passus fuerit erga suos famulos facinus perpetrari, ut uiros cunctis mirabiles in manus traderet inpiorum, maesti ad sanctum Theodorum singularem in conuersatione actuali perreximus uirum.

hic namque morabatur in Cellis, qui locus inter Nitriam ac Scitium situs et a monasteriis quidem Nitriae quinque milibus distans octoginta milium solitudine ab heremo Sciti in qua conmorabamur interueniente discernitur. cui cum de praedictorum uirorum nece querimoniam fadissemus, admirantes tantam dei patientiam, quod uiros scilicet illius meriti taliter interimi permisisset, ut, qui alios quoque suae sanctitatis pondere de huiusmodi liberare temptatione debuerint, ne se ipsos quidem praeripuerint de manibus impiorum, aut cur deus admitti in seruos suos tantum facinus concessisset, beatus Theodorus respondit.

Haec quaestio illorum solet animos permouere, qui parum fidei uel scientiae possidentes merita sanctorum uel praemia, quae non in praesenti redduntur, sed reposita sunt in futurum, arbitrantur in huius temporalis uitae breuitate restitui.

ceterum nos qui non sumus in hac uita tantum sperantes in Christo, ne secundum apostolum miserabiliores simus omnibus hominibus, quia scilicet in hoc mundo nihil promissionum recipientes etiam in futuro eas [*]( 24 I Cor. 15, 19 ) [*]( 1 nicina VW 3 hac] ac WO 4 inquirentes W 5 sunt D\' interfecti DWOX: interempti V 10 scitium DWX1: scytium 7 sitium 0 acithium X\' monesteriu D\' 11 octuaginta VO solitudinẽ D 12 scitii DWOX1: scyti V soithii X1 commorabatur W 18 qaeremoniam D\' fecissemus (ec in ras. m. U) D 15 interemi D\' permisisait V permisaisset DWX alius V1 17 quur 0 18 conceeaissit V: poet hoc uerbum in codd. cap. 2 wcipit 19 theudorus.V1 20 animus F1 21 possedentes F\' 24 ac WO 26 qui 0 27 futuril D1 )

155
pro hac incredulitate perdemus, opinionibus eorum non debemus errare, ne ignorata uerae definitionis sententia titubantes ac trepidi in temptationibus moueamur, cum eisdem nos quoque traditos uiderimus, uel iniustitiam scilicet uel incuriam humanarum rerum deo, quod dictu quoque nefas est, adscribentes, quia sanctos uiros recteque uiuentes in temptatione non protegat nec bonis ea quae bona sunt nec malis mala retribuat in praesenti,

et cum illis damnari mereamur, quos Sophonias propheta castigans qui dicunt, inquit, in cordibus suis: non faciet dominus bene, sed neque faciet male, uel certe cum illis inueniamur, qui huiusmodi querimoniis deum blasphemare dicuntur: omnis qui facit malum, bonus est in conspectu domini. et tales ei placent: aut certe ubi est deus iustitiae? illam quoque blasphemiam quae in subsequentibus describitur similiter adiungentes: uanus est, qui seruit deo: aut quod emolumentum quia custodiuimus praecepta ei, et quia ambulauimus tristes coram domino? ergo nunc beatos dicimus adrogantes: siquidem ditati sunt faeientes impietatem, et temptauerunt deum, et salui facti sunt.

quamobrem nt hanc ignorationem, quae prauissimi huius erroris radii et causa est, possimus euadere, primum nosse debemus quid uere sit bonum, quid malum, et ia demum super his non falsam uulgi, sed ueram scripturarum definitionem tenentes minime infidelium hominum decipiemur errore.