Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

De his octo uitiis et in euangelio ita significatur: [*]( 1 ad tenebras D\'P 3 fumic. V 4 coeperat codd. praeter 0 5 uindicabitur Wl 6 letitia OX* posaedebit D1 7 acidia D1iW1P eztollere 0 10 isrlis W uidentes VOPX 11 Hcupantur D 13 sint V 14 qnntum W 15 cananeorum 0 isrt D frhl 0 17 adque VP cam W 18 possidit Y iuditium V 19 alienos D\' 20 prosapia D1 22 uolontas V 25 channaeis V cananeis DO 28 recipisse W1OP1 )

149
cum autem inmundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida quaerens requiem, et non inuenit. tunc dicit: reuertar in domum meam unde exiui: et ueniens inuenit uacantem, scopis mundatam et ornatam: tunc uadit et adsumit alios spiritus septem nequiores se, et intrantes habitant ibi: et fiunt nouissima hominis illius peiora prioribus. ecce ut ibi septem gentes legimus excepta Aegyptiorum de qua egressi fuerant filii Israhel, ita et hic septem reuerti spiritus dicuntur inmundi excepto eo qui ab homine prius narratur egressus.

de hoc septenario fomite uitiorum Salomon quoque in Prouerbiis ita describit: si te rogauerit inimicus uoce magna, ne consenseris ei: septem enim nequitiae sunt in anima eius: id est si superatus gastrimargiae spiritus coeperit tibi sua humiliatione blandiri, rogans quodammodo ut aliquid relaxans a coepto feruore inpertias ei quod continentiae modum et mensuram iustae districtionis excedat, ne resoluaris eius subiectione nec adridente inpugnationis securitate, qua uideris paulisper a carnalibus incentiuis factus quietior, ad pristinam remissionem uel praeteritas gulae concupiscentias reuertaris. per hoc enim dicit spiritus ille quem uiceras: reuertar in domum meam unde exiui, et procedentes ex eo confestim septem spiritus uitiorum erunt tibi acriores quam illa passio quae in primordiis fuerat superata, qui te mox ad deteriora pertrahent genera peccatorum.

Quapropter ieiuniis et continentiae incubantibus nobis festinandum est, ut gulae passione superata protinus animam [*]( 1 Mt. 12, 43—46 12 Prov. 26, 25 (LXX) ) [*]( 1 meret W1 3 in] ad 0 4 inuenit eam W 5 ornata D\' adsompsit Y adsumet W adsQmit 0 9 lsrbt W isrt V DX frhi 0 vt solet 11 septinario VP solomon VWl 12 diserib. 0 15 blandire D1X1 16 quodamodo W aliquit 0 accepto W 17 disoretionis OX 20 praeteritis W guile 0 (pasaim) 21 ctLcnpiscentias D concupiacentiis W1 dicet WO 24 separata VO 25 pertnuhent F 26 continentiia D1 incobantes ex incubantis D )

150
nostram uacuam. esse a necessariis uirtutibus non sinamus, sed eis uniuersos recessus cordis nostri studiosius occupemus, ne reuersus concupiscentiae spiritus inanes nos ab ipsis uacantesque repperiat et non sibi iam soli aditum parare contentus introducat secum in animam nostram septenarium hunc fomitem uitiorum et faciat nouissima nostra peiora prioribus.

turpior enim erit post haec et inmundior anima ac supplicio grauiore plectetur, quae se renuntiasse huic saeculo gloriatur dominantibus sibi octo uitiis, quam fuerat quondam in saeculo constituta, cum nec disciplinam monachi fuisset professa nec nomen. nam et nequiores hi septem spiritus illo priore qui egressus fuerat idcirco dicuntur, quia desiderium gulae, id est gastrimargia per sese non esset noxia, nisi intromitteret grauiores alias passiones, id est fornicationis, filargyriae, irae, tristitiae siue superbiae, quae per semet noxia animae ac peremptoria esse non dubium est.

et idcirco perfectionis puritatem numquam poterit obtinere, quisquis eam de hac sola continentia, id est ieiunio corporali sperauerit adquirendam, nisi nouerit ob id se hanc exercere debere, ut humiliata carne ieiuniis facilius possit aduersus alia uitia inire certamen non insolescente carne saturitatis ingluuie.

Sciendum tamen non eundem esse in omnibus nobis ordinem proeliorum, quia sicut diximus non uno modo inpugnamur omnes, et oportet unumquemque nostrum secundum qualitatem belli quo principaliter infestatur concertationum luctamen adripere, ita ut alium necesse sit aduersus uitium quod tertium ponitur primum exercere conflictum, alium contra quartum siue quintum. et ita prout ipsa uitia in nobis obtinent [*](1 a om. 0 annecessariis V 2 recessos D1WOP1 occuperimus D\' occupemur W 3 inanis DlPl 4 reperiat OX 5 septinarium V 10 condam 0 11 hi. Y hii DlPX his 0 13 grastrimargia W gastrimargiae B\'OP esse VPl 14 intromittere V fornicationes V1D) 15 fllargiriae DOPX 16 peremptnria F pemtoria DO 18 ac WO 20 facilioa Dl adnirsas Y 21 insoliscente D\' saturatatis D* 28 praeliorum VW 24 opurtet F* 26 alium om. W 28 obtinent (opt. W) in nobis D\'\'W )

151
principatum utque inpugnationis exigit modus, nos quoque oportet ordinem instituere proeliorum, secundum quem prouentus quoque uictoriae triumphique succedens faciet nos ad puritatem cordis et perfectionis plenitudinem peruenire.

Huc usque abbas Sarapion de natura octo principalium uitiorum nobis disserens latentium in corde nostro passionum genera, quarum causas atque adfinitates, cum ab ipsis cotidie uastaremur, nec cognoscere penitus antea nec discernere poteramus, ita lucide reserauit, ut eas quodammodo ante oculos positas intueri nobis uelut in speculo uideremur. [*]( 1 atque O* 2 praelioram W 8 nictariae V 5 abba D serapion X principalum D 7 adque VP cottidie DX 9 quoddammodo W1 10 uideremur. Explidt conlatio (conic. D) abbatis serapionis (lerap. X) de coto (VIn D) uitiis (aieia D1) priaci. palibus (principalia Dl principalibus nitiis X) VDWOX EzpL coll. abb. sarapionis P, in quo Conl. septima sequitur. in V sequitur indiculus Conlationum VI-X; cf. Prolegomena. post indiculum V habet : Capitula de abbatis theodori conlatione. sequuntur capitula Conlationum VI-X. )

152