Conlationes Patrum (Collationibus)

Festinare igitur omni debemus instantia, ut interior quoque noster homo uitiorum suorum diuitias quas in anteriore conuersatione contraxit uniuersas abiciat atque dispergat. quae corpori atque animae iugiter cohaerentes propriae nostrae sunt, ac nisi adhuc in hoc corpore constitutis nobis abiectae fuerint et abscisae, post excessum nos non desinent comitari. ut enim Mutes uel ipsa caritas, quae earum fons est, in hoc saeculo conquisita post finem quoque huius uitae pulchrum ac splendidum amatorem suum reddit, ita uitia ad illam perennem commorationem obfuscatam mentem quodammodo coloribus taetris infectamque transmittunt.

pulchritudo enim uel deformitas animae uirtutum seu uitiorum gignitur qualitate, ex quibus quidam adtractus color aut ita eam splendidam reddit, ut a propheta mereatur audire: et concupiscet rex decorem tuum, aut certe atram, faetidam atque deformem, ita ut faetorem propriae turpitudinis ipsa confiteatur et dicat: [*]( 5 I Cor. 13, 4-7 24 Ps. 44, 12 ) [*]( 1 huius mundi D 2 primae primae W conuereationis 0 3 difinitur D* 4 curarem DiP adtingere D2(v) 11 omni otn. Wl istantia 0 12 quaa om. Wl 14 corpore D1 quolierenteB 0 proprie Oc: sed cf. §. 3 15 ac] hac D 16 abariue 0 18 puleram 0 hac WO 21 tetris DOPX palaitudo WO 22 ex om. 0 23 reddit D\'c: reddet D\'WOI Pr reddat O\'X 24 a om. 0 profete D1 profeta D\'WX concopuscit D1 concupiaset 0 25 adtft D tetram P et fetidam 0 foetidam P fetidam X 26 fetorem DlOX foetorem P )

et idcirco hae sunt, propriae nostrae diuitiae, quae com anima iugiter conmoranturt quas nobis nullus rerum, nullus hostium nec conferre poterit nec auferre. hae sunt propriae diuitiae nostrae, quas ne ipsa quidem mors ualebit ab anima separare, quibus uel renuntiantes ad perfectionem. possumus peruenire uel inligati aeterna morte multari.

Tripertito enim modo in scripturis sanctis intelleguntur diuitiae, id est malae, bonae, mediae. et malae quidem sunt de quibus dicitur: diuites eguerunt et esurierunt, et: uae uobis, diuites, quia recepistis consolationemnestranoL quas etiam diuitias abiecisse summa perfectio est. ad quarum distinctionem pauperes illi sunt qui in euaogelio domini uoce laudantur: beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum, et in psalmo: iste pauper clamauit, et dominus exaudiuit eum, et iterum: pauper et inops laudabunt nomen tuum.

sunt etiam bonae, quas adquisisse magnae uirtutis ac meriti est, quas uir iustus possidens conlaudatur dicente Dauid: generatio rectorum benedicetur. gloria et diuitiae in domo eius: et iustitia eius manet in saeculum saeculi, et iterum: redemptio animae uiri propriae diuitiae. de quibus diuitiis in Apocalypsi dicitur ad illum qui eas non habens uituperabiliter pauper et nudus est: incipiam te, inquit, euomere ex ore meo. quia dicis quod diues sum et locuples et nullius egeo, et [*]( 1 Ps. 37, 6 2 Hierem. 8, 22 12 Ps. 33, 11 13 Luc. 6, 24 16 Mt. 5, 3 18 Ps. 33, 7 19 Ps. 78, 21 22 Ps. 111, 2-3 24 Prov. 13, 8 (LXX) 26 Apoo. 3, 16—18 ) [*]( 1 conputriuerunt D* 3 inqaid DWP 4 he* (e erae.) D haec WO proprie 0 6 haec WO proprie OPX 7 nec P 9 inplicati D\'OX. 18 ue DO nobis D1 recipiafaia D\' 0 14 abieocisse W 15 ille Dx sunt om. W 19 laudabunt (αlvέσουσι) DOr: laadabit WPXc 24 uiri eras, in D 26 88 W\'P 27 inquid DWP dices 0 )

sunt quoque mediae, id est quae possunt uel bonae esse uel malae. ad utramque enim partem pro arbitrio uel qualitate utentium transferuntur. de quibus beatus apostolus diuitibus, ait, mundi huius praecipe non sublime sapere, nec sperare in incerto diuitiarum, sed in deo qui praestat nobis abunde omnia ad fruendum, bene facere, facile tribuere, communicare, thesaurizare sibi fundamentum bonum in futurum, ut adprehendant ueram uitam. quas iterum diues ille in euangelio retinens ac nequaquam indigentibus subministrans, de cuius micis satiari pauper Lazarus ante fores eius expositus cupiebat, intolerandis gehennae ignibus et aeterno deputatur ardori.

Has igitur uisibiles mundi diuitias relinquentes non nostras, sed alienas abicimus facultates, quamuis eas gloriemur uel nostro labore quaesitas uel parentum ad nos hereditate transmissas. nihil enim ut dixi nostrum est nisi hoc tantum, quod corde possessum atque animae nostrae cohaerens a nemine potest prorsus auferri. de illis autem uisibilibus diuitiis ad eos, qui illas tamquam proprias retentantes communicare indigentibus nolunt, increpans loquitur Christus: si in alienis fideles non fuistis, quod uestrum est quis dabit uobis? euidenter igitur has diuitias alienas esse non solum cotidiana experientia docet, uerum etiam sententia domini ipsa appellatione signauit.

de inuisibilibus uero pessimisque diuitiis loquitur [*]( 8 I Tim. 6, 17-19 16 cf. Luc. 16,19 sqq. 25 Luc. 16,12 ) [*]( 8 huius mundi Dr 10 omnia habunde D 13 adpraehendat W1 15 saciare Dl saturari OXx eleaz*arus 0 16 geenne 0 et om. DOP 17 ardore Dl 18 X non distinguit 19 abidamus 0 22 adque DP quoherens 0 23 ad erae. in D: om. P 24 propriis D1 retinentes 0 25 alieno 0 fidelis W\' 29 inuisibilibus D2WO2: uisibilibus D1O1Pv (corrupte X corr.) ) [*]( ini. CM\'. s. ) [*]( 6 )

si igitur hi, qui perfecte terrenas istas uisibilesque abdicant facultates, certis ex causis ad illam apostolicam caritatem peruenire non possunt nec illum sublimiorem paucorumque admodum renuntiationis tertium gradum expedito queunt uigore conscendere, quid illi de semet ipsis iudicare debebunt, qui nec primam quidem quae perfacilis est perfecte adripientes atque antiquas pecuniarum suarum sordes cum infidelitate pristina retentantes nudo tantum sibimet autumant monachorum uocabulo gloriandum?

ergo prima quam diximus abrenuntiatio rerum alienarum est ideoque per se solam perfectionem renuntianti conferre non sufficit, nisi peruenerit ad secundam, quae uere abrenuntiatio rerum nostrarum est. quam adepti expuJsione omnium uitiorum tertiae quoque abrenuntiationis fastigia conscendemus, per quam non solum omnia quae in hoc mundo geruntur uel particulatim ab hominibus possidentur, uerum etiam ipsam cunctorum elementorum plenitudinem, quae putatur esse magnifica, tamquam uanitati subiectam et mox transituram transcendentes animo ac mente [*]( 1 Mt. 19, 27 8 1. c. 28 ) [*]( 1 relinquimus DlP* reliquemus W1 2 sequuti 0 4 demisisse DlP dimissisBe WOt 6 inuenimus D\'OPX apostolus D1 8 mereantur 0 11 lsrl DW ifrhl 0 hii OPX1 15 concendere D1 16 iudicare] dicere 0 debeant D\'P uec D: ne WOPX cf. IIII, 19, 1 perfaciles DVP1 17 pquiarum D\' 19 uocabolo D1 W post gloriandum in X cap. 10 incipit- 24 conscendimus D\'WP 26 possedentur DlP ipsorum W )

per quod euidenter ostenditur, quod as quis tres superiores illas abrenuntiationes omni inpleuerit mentis ardore, ad quartum hoc peruenire non possit, quod remunerationis ac praemii uice perfecte renuntianti tribuitur, cut terram repromissionis mereatur intrare nequaquam sibi iam uitiorum spinas ac tribulos germinantem: quae post expulsionem passionum cunctarum puritate cordis in hoc corpore possidetur, quam non uirtus uel industria laborantis, sed ipse dominus ostensurum se esse promittit etueni, inquiens, in terram, quam tibi monstrauero.