Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Quapropter non multum proderit primam nos abrenuntiationem cum summa deuotione fidei suscepisse, si secundam non eodem studio atque eodem impleuerimus ardore. et ita cum etiam hanc fuerimus indepti, ad illam quoque tertiam peruenire poterimus, qua de domo prioris nostri parentis egressi, quem ab exordio natiuitatis nostrae secundum ueterem hominem, quando eramus natura filii irae sicut etceteri, patrem nobis fuisse meminimus, omnem mentis intuitum ad caelestia deflectemus.

de quo etiam patre ad Hierusalem quae uerum patrem deum contempserat dicitur: pater tuus Amorraeus, et mater tua Chettaea, et in euangelio: uos ex patre diabolo estis, et desideria patris [*]( 1 II Cor. 4, 18 9 Phil. 3, 20 23 Ephea. 2, 3 26 Ezech. 16, 3 28 loh. 8, 44 ) [*]( 2 sed quae non uidentur om. D 5 illa WO in ante qua om. 0 6 dirigamus OP 8 beati pauli apostoli 0 9 conmunicipatus 0 1Q his] his igitur 0 solomonis W1 salamonis P 11 abrenuntiationis D1 12 ac om. D\'W 14 pronuntiatur D1 17 prode erit 0 22 quem] qnę D1 ab] in s. I. m. 2 W h 23 fili D 25 Ihrflm0 27 amorreus DWPX chetea a D cetthea W cethea OX cetea P 28 diabulo OP )

uestri uultis facere. quem cum dimiserimus, de uisibilibus ad inuisibilia transmigrantes cum apostolo dicere poterimus: scimus autem quoniam si terrestris domus nostra huius habitationis dissoluatur, quod habitationem habeamus ex deo, domum non manu factam aeternam in caelo, et illud quod paulo ante commemorauimus: noster autem municipatus in caelis est, unde et saluatorem expectamus dominum Iesum, qui reformabit corpus humilitatis nostrae conforme corpori claritatis suae, et illud beati Dauid: quia incola ego sum in terra, et peregrinus sicut omnes patres mei, ut secundum domini uocem tales efficiamur quales illi de quibus haec dominus ad patrem in euangelio loquebatur: de mundo hoc non sunt, sicut et ego non sum de hoc mundo, et rursum ad ipsos apostolos: si de hoc mundo essetis, mundus quod suum est utique diligeret: sed quia de hoc mundo non estis, sed ego elegi uos de hoc mundo, propterea odit uos mundus.

huius ergo rennntiationis tertiae ueram perfectionem tunc merebimur obtinere, quando mens nostra nullo carneae pinguedinis hebetata contagio, sed peritissimis elimationibus expolita ab omni affectu et qualitate terrena per indesinentem diuinarum rerum meditationem spiritalesque theorias ad illa quae inuisibilia sunt eo usque transierit, ut circumdatam se fragilitate carnis ac situ corporis supernis et incorporeis intenta non sentiat atque in huiusmodi rapiatur excessus, ut non solum nullas uoces auditu recipiat corporali nec in intuendis praetereuntium imaginibus occupetur, sed ne adiacentes quidem moles et ingentes materias obiectas oculis carnis aspiciat.

cuius rei [*]( 3 n Cor. 5, 1 7 Phil. 3, 20-21 10 Ps. 118,19. 38,13 14 lob. 17, 16 15 lob. 16, 19 ) [*]( 1 demiserimus DlWlP 3 terrestres W1 4 diBSoluantur jy abitatiooem W 5 habemus D\'IQP 6 celis X 8 reformamt DX 9 conformem W 12 ille D1 20 merebitnr W 21 pingnedinis D2W2O: pinguidinis D1W1P2X piugnitadinis P\' eontangio D1 24 tranBierint W 26 excessus DlOX: excessu D\'IWP 27 in s.l. m. 2 D: om. 0 )

fidem atque uirtutem nemo nisi is capiet, qui haec quae dicuntur experientia magidtrante perceperit: cuius uidelicet ita dominus oculos cordis de uniuersis praesentibus auocarit, ut ea non tamquam transitura, sed quasi transacta iam reputet et uelut inanem fumum in nihilum resoluta conspiciat, ambulansque ut Enoch cum deo ac de humana conuersatione moribusque translatus non inueniatur in praesentis saeculi uanitate. quod in illo etiam corporaliter factum lectio Geneeeos ita commemorat: ambulauitque Enoch cum deo, et non inueniebatur: quia transtulit illum deus. apostolus quoque: fide Enoch translatus est, ut non uideret mortem. . de qua morte dominus in euangelio qui uiuit, inquit, et credit in me, non morietur ia aeternum.

quapropter festinare debemus, si perfectionem ueram desideramus adtingere, ut quemadmodum corpore parentes, patriam, diuitias mundi uoluptatesque despeximus, ita etiam corde haec omnia relinquentes nulla rursus ad haec quae dimisimus concupiscentia reuertamur, sicut illi qui educti per Moysen, cum utique corpore non redissent, corde tamen reuersi dicuntur in Aegyptum, relicto scilicet deo qui eos eduxerat cum tanta uirtute signorum idola Aegypti quae-contempserant uanerantes, sicut scriptura commemorat: et reuersi sunt cordibus suis in Aegyptum, dicentes ad Aaron: fac nobis deos qui praecedant nos: cam illis etiam pariter condemnemur, qui in heremo conmorantes post escam mannae caetestis desiderauerunt uitiorum fketidoe ac sordidae uilitatis cibos, uosque cum eis similiter murmurare uideamur: bene [*]( 9 Gen. 5, 24 (LXI) 11 Hebr. 11, 5 18 lob. 11, 96 22 Acti. 7, 39-40 27 Num. 11, 18. Ei. 16, 3. Num. 11, 5 ) [*]( 1 his 01 is eras. et capiet nisi transpos. D* capiet niai is O1 2 perciperit WP 3 auocaret DIWI euocarit D\'P 6 Enoc P* X 7 seculi D 9 enoc X, item infra 11 uiderit W1 12 inquid DWP 18 credidit 0 15 patriam om. 0 16 dispeximus DWP 17 ad haec D\'W OX: ad ea D\'P concupiscientia 0* 18 ille Dl mosen W 20 aegypto W 25 herimo P 26 fetidos DOX foetidos WP 27 cyboB D murmorare DlW- )

nobis erat in Aegypto, ubi sedebamus super ollas carnium, et comedebamus caepas e.t alia et cucumeres et pepones.

quae figura licet in illo praeoesserit populo, tamen nunc quoque eam cotidie in nostro ordine ac professione uidemus impleri. omnis enim quicumque post renuntiationem. mundi huius a4 antiqua reuertitur studia et ad pristina desideria reuocatur, haec, eadem cum illis opųe ac mente proclamat dicens: bene mihi erat in Aegypto. quorum uereor ne tanta inuenienda sit multitudo, quantas tunc sub Moyse praeuaricantium turbas legimus extitisse. nam cum sexcenta tria milia armatorum de Aegypto diaumerentur egressa, ex his non sunt amplius quam duo tantum terram repromissionis ingressi.

uq4e festinandum nobis est ut a paucis ac rarissimis sumamus exempla uirtutum, quia secundum illam quam diximus figuram in euangelio quoque multi uocati, pauci autem dicuntur electi. nihil ergo nobis proderit abrenuntiatio corporalis et localis quodammodo ex Aegypto transmigratio, si renuntiationem cordis quae sublimior et utilior est non ualneriinus similiter obtinere. de illa enim qua diximus abrenuntiatione corporali ita pronuntiauit apostolus: si distribuero omnes facultates meas in cibos pauperum., et tradidero corpus meum ut ardeam, caritatem autem non habuero, nihil mihi prodest.

quod beatus apostolus. numquam dixisset, nisi quia futurum spiritu praeuidebat, ut aliqui facultatibus uniuersis in pauperum alimenta dispersis ad perfectionem euangelicam et caritatis arduum [*]( 11 ct E*. 38, 26 12 cf. Num. 14, 38 15 cf. Mt 22, 14 21 I Cor. 13, 3. ) [*]( 1 sedebamur W 2 cdmedebamus WP cepas 0 alea 0\' allia O\'X cucumeris W\' 5 implere W omnes DI Wl post rennnt.] prenuntiatione Dl 10 mosi W mojsen P mone X1 11 sexcenta tria W: sezcentaria DlPl sezcenta D\'X sesoenta OP\' dinumerarentur 0 12 his] ipsis\'0 13 terram... ingressi] uiri 0 (sic!) 14 hac W(0) 16 ergo eras. in D: om. P 17 prode erit 0 18 egyto D 20 qua WQXi quuD DP apostoloa D1 21 cyboa DP 22 tradedero Dl 23 iiabeam OX mihi om. 0 prodeest 0 proderit W )

culmen peruenire non possent, quia scilicet pristina uitia morumque incontinentiam uel superbia uel inpatientia dominante in suis cordibus retinentes nequaquam se ab illis expurgare curarent et ob id ad caritatem dei quae numquam cadit minime peruenirent.

qui utique inferiores effecti hoc secundo renuntiationis gradu multo minus illum tertium qui procul dubio est sublimior adprehendunt. diligentius tamen etiam hoc mente perpendite, quod non simpliciter dixerit csi distribuero facultates meas\'. uideretur enim de illo forte dixisse, qui necdum euangelicum implens mandatum adhuc sibi ex eis, sicut nonnulli tepidorum faciunt, aliquid reseruasset. sed si distribuero, inquit, omnes facultates meas in cibos pauperum, id est etiamsi perfecte abrenuntiauero diuitiis istis terrenis.

huic quoque renuntiationi aliud maius adiunxit: et tradidero corpus meum ut ardeam, caritatemis uero non habuero, nihil sum, ac si aliis uerbis dixisset: si distribuero in cibos pauperum omnes facultates meas secundum euangelicum illud mandatum quo dicitur: si uis perfectus esse, uade, uende omnia quae habes et da pauperibus, et habebis thesaurum in caelo, ita scilicet abrenuntians, ut ex his nihil penitus mihi reseruem, et huic erogationi martyrium exustione meae carnis adiunxero, ita ut corpus meum tradam pro Christo, et tamen uel inpatiens uel iracundus uel inuidus uel superbus sim uel aliorum inflammer iniuriis uel quaeram quae mea sunt uel ea quae mala sunt cogitem uel uniuersa quae mihi possunt inferri

non patienter libenterque sustineam, nihil mihi proderit eiterioris hominis abrenuntiatio atque conbustio interiore adhuc [*]( 18 Mt. 19, 21 ) [*]( 1 possint DlPX 3 cordibus Buis 0 5 aenirent 0 9 nidetur D\'0 10 sibi eras. in D 11 aliqait 0 reseraasse D\' aet D(O) 12 inquid DWP cjbos DP 17 cybos D 18 euangecum D quod WOP 19 uude D 21 scilioet et D ez his] ras. 2 litt. (et uel ez) tn D 22 martyrium exustione nlOr: m. ezustionem W m. ezustionis DXP 27 prode erit 0 28 interiori ex interioris 0 )

nitiis pristinis inuoluto, eo quod simplicem substantiam mundi huius primae conuersionis feruore contemnens, quae nec bona esse nec mala, sed media definitur, uitiosi cordis noxias facultates similiter abicere non curarim nec adtingi dominicam caritatem, quae patiens, quae benigna eet, quae non aemulatur, non inflatur, non inritatur, non agit perperam, non quaerit quae sua sunt, non cogitat malum, quae omnia suffert, omnia sustinet, postremo quae sectatorem suum numquam cadere sinit subplantatione peccati.