Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

uelut si uerbi gratia similitudinem mellis ex tritico, aut rursum ex eo, sicut etiam ex rafani linique seminibus, lenissimi olei liquorem produci posse confirmem, si quia horum penitus ignarus adsistat, nonne contra rerum naturam hoc esse conclamans me uelut apertissimi auctorem mendacii deridebit? cui si ego testes innumeros qui haec se et uidisse et gustasse et fecisse testentur exhibeam, rationem insuper atque ordinem quo illae species uel in olei pinguedinem uel in mellis dulcedinem transformentur edisseram, ille autem in stultissimae persuasionis obstinatione persistens neget ab illis seminibus quicquam uel dulcedinis uel unguinis posse produci: nonne magis notanda est inrationabilis eius peruicaxque contentio quam sermonis mei ueritas inridenda, quae multorum ac fidelium testium grauitate et euidentibus documentis et quod his amplius est experientiae [*]( 5 ProY. 19, 3 (LXX) ) [*]( 2 necessitate S 4 eliganter II 5 suas om. Πc eius Or 6 corde] de T in corde Ov 8 deceptet II 9 suscipiet Υ1 10 prefecto Π1 12 contendit quisquis T 14 nelud T 15 etiam om. T rapbani T 18 uelud T apertissime ΠΥ 19 ego] ergo Z quia Π1 O 20 fecesse Π1 21 quos ille species uelut in Π 92 pinguid. II1Υ4 23 in om. ΣΟ stultissime Σ atultiBsima penuasione et T 24 dalcid. Π1 26 unguedinia YO rationabilia II )

349
probatione fulcitur?

et ideo quisquis ad illum puritatis statum iugi cordis intentione peruenerit, ut iam mente ab huius passionis titillatione penitus absoluta per soporem caro eius uelut redundantiam superflui umoris expellat, condicionem modumque naturae certissime deprehendet, et ita cum expergefactus inuenerit carnem suam post longa tempora se inscio atque ignorante pollutam, tum demum de naturali necessitate causetur, ad illum sine dubio perueniens statum, ut talis inueniatur in nocte qualis in die, talis in lecto qualis in oratione, talis solus qualis turbis hominum circumsaeptus, postremo ut numquam se talem secretus aspiciat, qualem uideri ab hominibus erubescit, nec in eo tale aliquid ineuitabilis ille oculus deprehendat, quod ab humanis aspectibus uelit esse celatum.

et ita oum coeperit suauissimo lumine castitatis iugiter delectari, dicere poterit cum propheta: et nox inluminatio in deliciis meis. quia tenebrae non obscurabuntur a te, et nox sicut dies inluminabitur: sicut tenebrae eius, ita et lumen eius. denique hoc ipsum, quia supra condicionem naturae uidetur humanae, qualiter obtinuerit idem propheta subiungit dicens: quia tu possedisti renes meos, id est, non industria mea neque uirtute hanc promerui puritatem, sed quia tu mortificasti insitum renibus meis libidinosae uoluptatis ardorem.

GEBMANVS: Perpetuam quidem corporis puritatem sex parte aliqua experti sumus a uigilantibus posse per dei gratiam possideri, et conmotionem carnis districtionis rigore atque iudicio resistente uigilantibus posse non contingere non [*](15 Ps. 138, 11-12 21 1. o. 18 ) [*](2 ab] ad Π1 4 uelud T humoris TO condit. ΠΥ 5 modoque II* deprae (e) hendit ΠΥ depraehendat IP 8 peruenisse 2 9 in ante nocte om. T post die add. Σ: talis in die die et 0 10 circumseptus ΣΠΥΟ11 secretum T 12 erubiicit II1 13 ab om. T 14 uellit II 16 prof. II 16 inlum. mea 0(v) 19 super 0 condit. TIT 20 prof. Π 22 tu om. T 23 uoluntatis nT 26 poasederi Π1 commotiones T destrictionis ΣΟ districtiones Π1 )

350
negamoa. utrum autem et dormientes hac inquietudine carere possimus uolumus edoceri. duabus namque de causis possibile hoc esse non credimus: quas licet absque uerecundia nequeamus effari, tamen, quoniam hoc medicinae ipsius necessitas cogit, quaesumus ut cum uenia tui, si qua forte inuerecundius fuerint denadata, suscipias. primum ergo est, quod per somni quietem mentis uigore laxato obseruari nequaquam ualeat illius conmotionis obreptio, secundo, quod etiam urinae collectio, cum uesicae capacitatem quiescentibus nobis indeeinenti confluxu interni umoris oppleuerit, excitet membra marcentia, quod etiam paruulis uel spadonibus eadem nihilominus lege contingit. unde fit at, si non oblectatio libidinis uulnerat mentis adsensum, confusione tamen eam humiliet turpitudo membrorum.