benedicamus deum, frater karissime. nostris hoc diebus fuisse concessum et totis orationum et curarum uiribus annitamur, ut quae per dei nostri opem bene coepta sunt, ipso adiuuante per omnia compleantur. sperandum enim est, ut ad compagem corporis sui reliqua quoque, quae adhuc diuisa sunt, membra festinent et a potioribus minora non discrepent.
ad quod cum me dilectio tua Christianae studio caritatis hortetur, debet quod incitat sequi et quod amandum suadet amplecti. similem enim iam fidei curam gerentes per religiosam patientiam par etiam praemium de boni operis speramus effectu. neque enim difficultatibus est cedendum; non fatigatur asperis fides nec ad caelorum ardua per procliue contenditur nec [*]( 2 sq. manifeste (manifestum i) hinc enim sup. miseric. documento (documentum t) perdocetur quando Hisp. 3 causam Gonz. 5 pertinent V 12 deum V: dominum Hisp. 13 sq. per dei nostri opem V: dei ope Hisp. 16 diuisa Hisp.: diuil V 18 hortatur Hisp. quod inuitat Hisp., quo inuitat Thiel 19 quod Hisp.: om. V simile V 20 sq. paret lain V 21 effecta V 22 non enim fatigatur Hisp. 23 conscenditur Gonz, )
725
[*](άγlωτάτον βασlλές *at vrfi σής ὰγϰπην τοlαύτην σποuξήν, oTav 2ta rtov γpαμμάτων ὲμήνοσας, ?tat oia τγ̅,ς twv ὲμω̃ν πpέσβεων ϰϰτϰϑέσεως ε̝̝̝̉γνων. σαϰ̩ής fdp ὲντεςϑεν tr,e; ouoavlou εὐσπλαγ- χνιας ὰπόδε!ξlς πpόεσlν, otav %ai 01 tou ϰόσμοu βασlλεῑςtrt; όποϑέσεlς tag πεpi τής πιστεως μετὰ τής δlolϰήσεως τής πολlτειας οϧςεϧγνύωσl Ya: oi τω̅ν ὲϰϰλησlω̅ν ήγούμενοl ta σuντεινοl E!y τήν iStav οιϰοvομιαν μεμνημέvol toO ϰαϑήϰοντος ὲϰτελω̅π. τοlϲύτων έχpηςε μετϰ̇tic; τής δϲʎονοιας ϰαταlγιõϰς 7] Xplστlανϰή ϑpησϰεια ιϑοντήρων, οἲτlvες ϰατευνασϑεlσω̅ν προνοητlϰωάτη δlατυπώσεν tooV ϑυεʎʎω̅ν τήν ent tcoXu ξενωϑεισαν ειρήνηνv ὲξωσϑέντος toO χεlμω̅νος ὲπανϰ̉ξοϧσxat stc trJU; μέʎʎοντας μετὰ ταϧτα αιω̅ναςtrfi iSta; προϑέσεως ta ύποδειγμϰτα ὲπεϰτεινοvτες έϰοτοιςὲπlγεγρϰ̇ϕϰl ὰνμϕlβόʎως ὲπlδεlξουϧlν st tt tw ϑεψ ὰρέσϰον ot μετϰγενέεροl ϰ̇πὸ trj; αύτών μlμήσεως ποlήσουσlν. εὐʎογσωμεν tov ϑεὸν, 2 aaEÀrS, tal; ήμών tooto ήμέραlς σϧγϰεχωρηένον γεγονἑναl xat πὰσϰlς εϧχω̅ν xat μερlμνω̅ν δυνὰμεσlν ὲπερεlσϑω̅μν, tva aTiep ota τις too ϑεοϧ γ̉,μω̅ν συνεργιας ϰαʎω̅ς ήρχϑγ,, aotoO βοηϑούντος sv πάπ πʎηρωϑω̅σlν. ὲʎπις fdp ssttv, õτlπερ sl<; rijv ὰρμονιανtoo ϰειοϧ σώματος xat tei ʎolπὰ xat stt vOv δlηρημένα μέʎη oroo- Yi1 ὸσοϧσl xat ὰπὸ twv ϰρεlσσόνων ta f(aoova co δlαϕωήσουσlν. ú; o szstitsp P.S y oyj δlάϑεσlς tot σποϧξή xffi Χρlστlανlϰής 3 ὰγϰ̉πης προτρέπεταl, ὸϕειʎεl at; o ℰlεγειρεl ὰϰοʎουϑήσl xa i o~sp ϰγϰπὰσϑαl συμβοuʎεύεl περlπτύξαl. όμοιαν ?dp ʎolπὸν tifi πιστεως ϕροντιδα χεlριςοντες δlϰ τής εϧαεβούςύπϲμονγ̅,ς iaov xai to ἒπαϑʎον toO άγαϑού ἒϱγου sxpdaet ὲλπlςομεν, cote tip tcxl; δυσχερεlαlς satt παραχωρητέον oO ϰαταπονεταl tot? \'pa/satv ήπιστlς coss El; td twv οϧρανω̅ν ψώματα std xatw- ϕεροϧς tt.; ὲπεϰτεινεταl cots tfj; ὰνταμειψεως ἂνευ τής toO ϰαμάτου ) [*]( 1 τοαbτη onouSfj aeogh, corr. Thiel: τοlαbτη σποϭὸή Binius γραμμὰτων Fronto Duc.: πραγμὰτων aeogh 6 εγν eo: ςεϧγνϧωϧ a, 0\'):.\'). γνϦοuϧ gh 8 τής eo: om. agh 9 ὸlατυπώσεl aeo: δlαϑἑσεl gh 10 ϑοέʎʎων aeoh ὲπlποʎύ aeo 13 ὲπδειξωσlν gh tcu aeo: om. gh 15 ὰὸεʎϕοl aeogh, correxi 16 titspo σϑώμεν g 17 ϰαʎώς aeo: xa et post lacima 2 uel 3 litterarum g, xa: h 19 αποaicoooaatoat gh 20 aTtova eo 0; om. g 21 ὲπεlὸήπερ gh (xa eo: om. agh 22 coetXet ag: ὸϕεʎηh. ὸϕειʎεlς eo 23 Xotreov post 24 χεlϱιςοντες trsp. gh 25 raOY ah 26 ὸvαeo ) 726
remunerationem citra laboris exercitium quis meretur.
unde ne facientes bona deficiamus, specialiter admonemur; beati etiam teste psalmista, qui custodiunt iudicium et faciunt iustitiam in omni tempore, quia non initium laboris remunerationem praemii consueuit inuenire sed terminus. ergo par studium sollicitudinis adsumentes, quibus est una in communione et credulitate societas, quemadmodum de adunata sedi apostolicae Constantinopolitana ecclesia pariter exultamus in domino, ita de reliquorum quoque, sicut. affectiose admones, redintegratione curemus primum, ut fidem integritatemque nostram inmaculatam ab omni contagione seruemus.
nosti enim, frater sanctissime, quae ecclesiasticam seruent uincla concordiam, quae nos ab haereticorum tueantur insidiis, per quae etiam canonum custodiatur auctoritas. his in robore suo omni circumspectione seruatis remedia sperantibus conferantur: habet enim et ecclesiasticarum ordo regularum et ipsius forma iustitiae, ut medicina rationabilis benigne et fideliter sperantibus non negetur, nec quisquam ita est ab humanitate discretus, quem non a rigore districtionis inclinet incauta simplicitas.
sed ut caute hoc citra querelam aut erroris alicuius naeuum ualeat expediri, dilectissime frater, personam meam te in hoc oportet induere scientem in huiusmodi causis, sicut praedictum est, quid faciendum sit, quid cauendum, ita omnia prouidendo, ut non ambigas rationem dispositionis huius deo esse reddendam, ita tamen ut eos, qui uobis fuerint communione sociati uel per uos sedi apostolicae, uestra nobis scripta declarent, quibus etiam continentia libellorum, [*]( 1 Gal. 6, 9 2 Psalm. 105, 3 ) [*]( 1 exercitium Hisp.: exercicia V 2 beati post 3 psalmista trsp. Hisp. 9 reliquorum Yi: reliquarum Gonz. affecti ose V: affectuose Gonz., affectione i 10 <Jaetemur> curemus interpolauerunt i1,2, <laetemur et. curemus i3 11 cantagione V 15 conferantur V Gonz.: conferuntur i, conferentur Fronto Due. 16 enim et V: enim Hisp. 20 hoc citra V: hoc et citra GOnE, (hoc ceterasque querelas aut errores alicuius eo ualeas expedire t) 21 ualeas expedire Hisp. 24 prouidendo Thiel: praeuidendo Hisp., prouidendi V, prouidenda Fronto Due, aiqpensationis Hisp. 26 sedis Gonz. t3 27 etiam V: etiam et Hisp.)
727
[*](γυμνασιϰς ttc άξιούα. sto Tva μή ἐϰϰαϰω̅μεν to ϰ̀γαϑόν 4 ποlούτες, ιδιϰω̅ς ύπομιμνησϰόμεϑα xal yap JAaxapto t, w; μαρτυρει όψαʎμψδός, oi ©uaάσσοντες xptotv xat ποlούντες διϰαlοσύνην sv icavtt xatptp, or. ούχ ή άρχή too ϰαμϰ́τοu TTjV άντάμεlψlν too IjtadXoo εϊωϑεν εύρσϰεlν ὰʎʎϰ̀ tu tsXoc. toi- γαρο torjv σποδήν riĮ; μειμνης ὰνʎαβόμενοl, or<; latt piCa sv tTj ϰοlνωνια, xat f(j zfatst yj statp(a, sv tponov jcipi tiJ; ένωϑεlοης tw ὰποποʎιϰψ́ dpivtp n; Κωνστϰντινοuπόʎες έϰϰʎησιϰς ὲπισης ϰ̀γαʎʎω̅μεν sv xopttp, Uctw xai rcspt xra twv ʎοιπω̅ν ϰϰϑὼς ὲνδlϰέτως παρϰιvεις, ὰποϰαταστὰσεως ϰ̩ροvτισωμεν itpwtov, t\'la rrjv iciottv xat rrjv tsXstonrjta ήμω̅ν ἂσπιʎον ajco παντός μιάσμϰτος ϰ̩υʎϰ̀ξωμεν. xat aap οισϑα, ὰδεʎϕὲ τlμlώτατε, icolot rijv exxXrjOta- 5 στιϰήν ϕυʎϰ́ττοuσlν όμόvolαν σύνδεσμοl, ttva Tjfia; ard twv atpsttxwv διαϕυʎϰ́ττοuσlν ἐπlβοuʎω̅ν xat sta fflotwv ήtwv xavovcov ϕuʎάττεταl αύϑεντια. tootwv sv rij] ιδια lOXÓl πάση προσοχή ϕυʎϰττομένν taoi? τοις ἐʎπιζοuϲl πσενεχϑήσεται ἒχεl 7dp twv sxxXrjOtaottxwv xavovwv vj tactc xai αὺτής vra διϰαlοσύνηςÓ τὺπς, õπως εϋʎογος tol? ϰαʎοϑεʎω̅ς xai πlπω̅ς ἐʎπι- ζCoorτl μή ὰρνηϑειη, co5e tt<; icrttv cotax; ajcd τής ϕlʎϰνϑρωπιας όlηένος, sv οὺχι ajco τής σϰʎηρότητος too δεϲμου̅ ἐπlϰάμψεl 7j ὰπάνοuργος ϰ́πʎότης ὰʎʎ\' t\\(X ὰσϕαʎω̅ς tooto xal χωρις μέμ- 6 ψεως f; ttvoc vεϕώδοuς πʎϰ́ης ισχύσɜlε προεʎϑειν, ὰγαπγ,τἐ ὰδεʎϕἐ, td Ip.dv πρόσωπόν os iv toottp yprj ύπεʎϑειν ὲπlπάμενον sv tats τοlαύταlς ύποϑσεσl, ϰαϑὼς προειρηταl, t\'t ποιητέον εϊη, H ccoXaxtsov, οϋτω jcavttov προνοούμενοv roc; μή ὰμϕιβάʎʎovα ʎόγοv τϰύτης trjc όlατυπώσεως tti) ϑεϕ̃ ὰποδώσοντα, cotw jisvtot, tva. τούτοuς, ivες ojitv rj) ϰοlνωνια̩ συναϰ̩ϑειεν xat st\' ύμω̅ν tcj) ϰποποʎιϰψ̅ Opovtp, ta όμέτερα γράμματα ήμιν δηʎώσοuσιν, or, xai ta περlεχόμενϰ tot; ʎlβέʎʎοις, ClU; av προσενέγϰοlεν, sfi-fs- ) [*]( 2 πομιμνησϰώμεϑα eo 4 oy aeo: οχιr/\\ gh 10 ϕροντισομεν eo 13 ϕοʎάττοuσlν δμόνοlαν agh: όμόνοlαν ϕυʎάττοuσl eo 14 όlαϕοʎάττοuolν agh: ouXattoustv eo 21 πάνοuγος g 22 νεώδοuς eo: ἐϕόtq;óa\'JI) agh 27 ήμιν gh συναϕειεν o, ϕϑειεν h ) 728
quos obtulerint, inseratur. sic enim et Seueri uel complicum eius aut similium absoluemur errore nec eorum, qui sanari potuerint, dispendia patiemur.