Liber de Divinis Scripturis sive Speculum quod fertur S. Augustini

LIII. MVLIERIS MALITIAM ESSE VITANDAM.

In prouerbiis salomonis: Noli intendere fallaci mulieri: mei enim destillat a labiis mulieris meretricis, quae ad tempus inpinguat tuas fauces: nouissime tamen amarius felle inuenies et acutiorem magis quam gladium ex utraque parte acutum. uestigia enim eius non conueniunt uitae: uias enim uitae non exsequitur, fallaces enim uiae eius et non bene. cogitantes. longe fac ab ea uiam tuam: noli adpropinquare ad ianuas domus eius, ut non derelinquas aliis uitam tuam

[*](thios I cap. : Non anari, non hebriosi. Ad effesios cap. : Nolite inhebriari uino.- LIII. MVLIERIS MALITIAM ESSE VITANDAM. In prouerbiis cap. VI: Faus enim stillans labia meretricis. Item cap. VII: )[*]( Ad corinthios I cap. VI: Neque auari neque aebriosi usque regnum dei possidebunt. Ad efesios cap. VI: Et nolite inaebriari uino, in quo est luxoria. LIII. MVLIEEIS MALITIAM ESSE VITANDAM. In prouerbiis cap. VI: Fauus enim stillans labia meretricis usque et annos )

[*]( 1 I Cor. 6, 10 3 Eph. 5, 18 7 Prou. 5, 2-6. 8. 9 18 Prou. 5, 3 )[*]( 1 chorintios M I (8. I. add. m. 1) S, prima MC 2 ebriaci . S: ebrioai (tjbr- MC) MVLCv maledicti L 3 efesios S, effesios LC est] add. omnis MLC\' luxuria LC uerba sed inpl. sp. sancto om. MVLC 7 salomonis om. MVLC fallacia (-tia C) M1 V1 C, fallaciam M\'L, fallaciae V2v mulieris v 8 distillat MVLC meretricis mulieris V 9 inpingat M, inpugnat F1 fauces tuas C nouissimae SM tamen S, autem M V : mrora LC inuenies] erit C nouissimae aute amarius felle inuenies et oraacutiore (corr. m. 2) M 11 uestigia om. V (sed lacunα̇ est) eius om. V 14 relinquas M )[*]( XII, Aug. 3, i. )[*]( 34 )

et substantiam tuam his qui sine misericordia sunt. Item illic: Noli nimius esse ad alienam neque coBiungaris amplexibus eius quae non est taa. Item illic: Pili, non te uincat formae desiderium, neque capiaris oculis tuis, neque rapiaris palpebris tuis. pretium enim meretricis quantum est? unus panis: mulier autem uirorum pretiosas animas capit. Item illic: Alligabit quis in sinu ignem, uestimenta autem non conburet? aut ambulabit supra carbones ignis, pedes autem non conburet? sic qui intrat ad uxorem proximi sui non erit inpunitus, neque omnis qui tangit eam. Item illic: Mulier stulta et audax inops prudentia efficitur, quae nescit ruborem. Item illic: Sicut tinea uestimento et uermis

[*]( Increpatio discipline custodiat te a muliere mala usque adnlteri perdet animam suam. Item cap. VIII: Et prudentia uoca amicam tuam, ut custodiat te a muliere extranea usque fortissimi quoque interfecti sunt ab ea. In ecclesiastico cap. XIII: Nequitia )[*]( tuos crudeli. Item cap. VIII: Ne abstrahatur in uiis illius mens tua usque interfecti sunt ab ea. Item cap. VII: Numquid abscondere potest homo ignem in sinu suo usque non erit mundus quum tetigerit eam. Item cap. X: Mulier stulta et clamosa usque qui abscesserit ab ea saluabitur. Item cap. XXVI: Sicut tinea uestimento et uermis ligno, ita tristitia uiri nocet cordi. )

[*]( 2 Prou. 5, 20 8 Prou. 6, 25 et 26 7 ib. 27-29 11 Piou. 9, 13 12 Prou. 25, 20 18 Prou. 6, 28. 24. 32 14 Prou. 7, 4. 5. 26 16 Eccli. 25, 24 17 Prou. 7, 25. 26 )[*]( 1 et subst. tuam om. V 2. 7. 12 illic] in prouerbiis MLC 2 alienam] mulierem C iungaris L S. 10. ubi supra MLC 4 formae desiderium] forma mulierum C oculis illine C 5 palpbebris SM tuis] eius MVLC prgtium S quantum] s. I. add. I uix m. 2 (ex v) V, quautus L 6 unine М2V2 fortasse scr. : quantum et unius panis, όση xai ὲvός αρτοvpraetiosas SM 7 uerba Item — Alligabit - - mulier maligna Item om. V alligaoit MLC autem om. C 8 conburet (uerba aut a. s. c. i. p. a. n. conburet om.) M ambulauit super LC .9 autem] uero LC 10 impunitus MC 11 audax MLC: paudax 8, θρασεῑα, clamoR e (ab hoc loco alienum uidetur quod Mai scribi posse cenaet pandax) pradentiae MLC quae MLC: quia S,ἡ 12 sicut in ea 8 ueetimentum et lignum M* uermes S )

ligno, ita uirum perdet mulier maligna. Item in ecclesiastico: Ne respicias mulierem multiuolam, ne forte incidas in laqueos eius. cum saltatrice ne adsiduus sis nec audias illam, ne forte pereas in efficaciis illius. Item illic: Non des fornicariis animam tuam, ne perdas te et hereditatem tuam. noli uideri in uicis ciuitatis, nec uageris in plateis eius. auerte faciem tuam a muliere conposita, et non respicias speciem alienam. omnis mulier quaestuaria quasi stercus in uia conculcatur. speciem alienae mulieris multi mirati reprobati sunt: conloquium enim eius quasi ignis eiardet. cum aliena muliere non adcumbas supra cubitum, et non alterceris cum illa in uino, ne forte declinet cor tuum in illam, et sanguine tuo labaris in perditionem. Item illic: Non des mulieri potestatem animae tuae, ne ingrediatur in uirtute tua et confundaris. Item illic: Breues omnes mali-. tiae super malitiam mulieris: sors peccatoris cadat super

[*](mulieris inmutat faciem eius. Item ibi: Ne respicies in mulieris speciem usque a carnibus tuis abscide illa. Item ibi: Dolor )[*](Item in eodem cap. VH: Ne respicias mulierem multiuolam usque ne forte pereas in efficacia illius. Item cap. VII: Non des fornicariis animam tuam in nullo usque et sanguine tuo labaris in perditionem. Item cap. XIII: Breuis omnis malitia super malitiam mulieris usque et per illam omnes morimur. )

[*]( 2 Eccli. 9, 8 et 4 4 ib. 6—9 (6—18) 14 ib. 2 15 Eecli. 25, 19 (26) 17 Eccli. 25, 28 18 Eccli. 26, 6. 9 (8. 12) )[*](1 perdit MLC 2 respices VL ineedas S 3 saltrice S sis S: fueris MVLC 4 efficacia (-tia MC, ęff- C, efflcia. F1) MVLC 4. 15 ubi supra MLC 4 non] ne C 5 tuam] add. in nullo MLC, in ollo Vv 6 platheis M . 8 quaestuaria MV : questionaria C, quae eat uaria SL 9 concoloatur (-tus L) MVLCv: concalcator S alieni L ammirati MVLC 10 eiua]. illiua MVLCo exardesoet (-scit L) MVLC, ἀvαxαίεται 12 altergeris M 18 labiaris M1V1 uerba Item — Non d. m. — confundaris om. MLC, Item — Non d. m. — 533, 2 contraria uiro suo Item om. V 15 bręues et quięto S breuia omnis malitia MLC, )[*]( 84* )

illam. Item illic: Sicut ascensus arenosus in pedibus ueterani, sic mulier linguata homini quieto. non adtendas in mulieris speciem, et non concupiscas formam mulieris. ira et inreuerentia et confusio uiri magna mulier, si primatum habeat et administret uiro suo. A muliere initium factum \' est peccati, et propter hanc omnes morimur. Item illic: Fornicatio mulieris in extollentia oculorum et in palpebris eius agnoscitur. Item in ecclesiaste : Et dicam amariorem morte mulierem. retia et captio est cor eius et laqueus in manibus eius. Mulier nequa, qui tenet eam quasi qui tenet scorpionem. Item in prouerbiis: Sicut inaures in auribus porci, ita mulieri malae pulchritudo. Item in ecclesia-

[*]( cordis ot luctus mulier zelotypa us que fornicatio mulieris in estollentia oculorum. In ecclesiasten cap. : E dicam amariorem mortem. In prouerbiis cap. : Inaures aurea in naribus sues. In ecclesiastico can. : Anima humilis. )[*]( Item cap. XIII: Fornicatio mulieris in extollentia oculorum et paiphebris illius agnoscetur. Item cap. XEH: Mulier aebriosa ira magna est usque turpitudo illius non contegetur. Item in ecclesiaste cap. VIII: Et inueni amariorem mortem mulierem usque qui autem peccator est capietur ab illa. Item in prouerbiis cap. XII: Circulus aureus in naribus suis mulier pulchra et fatua. Item in ecclesiastico cap. XIII: Mulier si primatum )

[*]( 1 Eccli. 25, 20-22. 24 (27—30. 83) 7 Eccli. 26, 9/12) 8 Eccle. 7, 27 et Eccli 26, 7 (10) 11 Prou. 11, 22 )[*]( 1 item illic om. MLC arenosus MLC, om. S in om. M LC 3 ira et] irae MlL, ira C 4 inreuerentia et] inreuerentiae M1, inreuerentia M* 5 amministret MLC, 8. lin. add. 1 contraria eet uiro suo m. 2 M, cf. v hunc locorum ordinem exspectes : administrat uiro suo. Anima homilis .. suo. manus dissohitae ... uiro suo. A mnliere .. morimur. Mnlier nequa .. Bcorpionem.. Mulier ehriaca.. conte. getnr. Fornicatio .. agnoscetur. Item in eccle: Et dicam — Item in pron: Sicut - 6 omnis M1 ubi supra MLC 7 palphebris SM, palbebris C 8 agnoscitar. Item in ecclesiastico Mnliw ebriaca (aebr- MC) et erronea magna ira et contumelia et turpitudo illius non contegetur MLC ecclesiasten M, eccl, S 9 mortem MLC 10 nequa 8, nequam MLC 11 auribus S, naribus MLCfJ, ῥwί. 12 male L )

stico: Anima humilis et facies tristis et plaga cordis mulier nequa et contraria uiro suo. Item illic: Manus dissolutae . et genua debilia mulier, quae non consentit in angusto uiro suo. Item illic: Mulier ebriaca et erronea magna ira, et. contumelia et turpitudo eius non contegetur.

LIIII. QVOD TONITBVA, PLVVIAE, CORVSCATIONES, GRANDINES, NIVES, GELICIDIA, VENTI, FVLGORA ET NVBES A DOMINO SINT.

In exodo: Et extendit moyses manum in caelum, et dominus dedit uoces et grandinem, et percurrebat ignis super terram aegypti. Item illic: Factum est autem die tertio, cum mane factum esset, factae sunt uoces et coruscationes et nubes caliginosae super montem sina, et uox tubae sonabat

[*](LIIII. QVOD THONITEVA PLVVIAE CORVSCATIONE, GRANDINES; (cetera desunt, sed patet lacuna) In exodocap. : Et extendit moyses malum in caelo. Item c ap. : Factum est autem die tertio, cum mane factum esset.- )[*](habeat, contraria est uiro suo usque quae non beatificat uirum suum. Item cap. XIII: In muliere infideli flagellum linguae 20 usque quasi (in ras.〉 qui adpraehendat scorpionem. LIIII. QVOD TONITEVA PLWIAE CORVSCATIONES GEANDINES NIVES GBLICEDIA VENTI FVLGORA ET NVBBS A DOMINO SINT. In exodo cap. V: Extenditque moyees manum in caelum usque super terram aegypti. Item in exodo cap. XI: Iam aduenerat tertius. dies usque et ascenderet fumus ex eo quasi de fornace. )

[*]( 1 Eccli. 25, 28 (81) 2 ib. 28 (82) 4 Eccli. 26, 8 (11) 9 Exod. 9, 23 11 Ex. 19, 16. 18-20 19 Eccli. 26, 9. 10 )[*]( 2 nequa SM1, nequam M2LC uerba Item — Manus - - uiro suo om. L illic] ubi supra MC manus dissolutae et genua debilia MC: manu his [ solutae adililia S 3 debilia] add. roborate V1 angustiis MVC 4 uerba Item — Mulier - - contegetur om. hoc loco MLC . 7 thonitrua MV choruscationes MY grando V niues] om. C 8 gelicidia ML: cillicidia S, gelu C, pruinae V (291, 21) fulgura MV fulg. et nub. om. C 9 celum S, caelo MVLC 10 in cqlo dedit uocem C 11 in exodo MYL, ubi supra C 12 commune S 18 syna 80 )

magna, quia descenderat dominus in montem in similitudinem ignis: et ascendebat fumus uelut fumus camini magni. Item ig genesi: Et locutus est dominus ad noe, dicens: post septem dies inducam diluuium aquae per dies quadraginta totidemque noctes, et deleam omnem generationem, quam feci, a facie terrae. Et eruperunt omnes fontes abyssi, et cataractae caeli apertae sunt, et factae sunt pluuiae diluuii super omnem terram. Et tunc misit dominus spiritum et abstinuit aquam. Item in libro iesu naue: Et factum est, cum fugirent a facie filiorum israhel in descensu bethoron, disiecit dominus super illos lapides grandinis de caelo: et persecuta est eos ira domini usque azecha, et mortui sunt plures lapidibus grandinis, quam quos interfecerunt fili israhel gladiis in bello. Item in regnorum I: Et inno-

[*]( In genesi cap. : Et loquutus est dominus ad me dicens: post septem dies inducam. In hiesu naue cap. : Et factum est, cum fugeret a facie filiorum israhel in descensu betboron. In regnorum libro I cap. : Et uocauit samuhel dominum deum, )[*]( In genesi cap. III: Adhuc enim ei post dies septem ego pluam super terram usque et inminutae smt aquae et clausi sunt fontes abyssi et prohibitae sunt pluuiae de caelo. In libro ihu naue cap. V: Quumque fugerent filios israhel et essent in descensu btthoron usque quam quos gladio percusserant filii israheL In regnorum libro I cap. XXVIIII: Et clamauit samuhel ad )

[*]( 8 Gen. 7, 4. 11. 12 et Gen. 8, 1 . 9 iOB. 10, 11 1*1 Reg. 12, 18 et 19. )[*]( 1 discenderat S, descenderet M 2 uelnd C uerba Item — Et - - abstinuit aquam Item om. V S noae M 4 diluiu M 5 totidemquae 8 deleam SMLC, ἐὲαλείψω6 terre L abysi M 7 caracte S, cataraete L dilluuii S 10 fdgerent MVLC faciae 8 ihrahel (rasa t) 8 discens nbi toron S, descensu beteron F 11 disiecit S, deiecit MVLC 12 persequuta M azecha. et] ad xecha et MLC, ad zacha et V, ad zecchaea S, ἀς́ηxὰ xat 18 de lapidibus MVL quos SVLv: quod MV1 C, ofif interfecerint L, interfuerunt 8 filiis istzahel S filii MC 14 libro prime (I V) MVC, libro L )

domicanitaamuhel dominum deum, et dedit uoces et pluuias in illa die: et timuerunt omnes populi dominum deum uehementer et samuhelem. Item in regnorum III: Et factum est uerbum domini ad heliam in anno tertio, dicens: uade et appare ad achab, et dabo pluuiam super terram. Item ip psalmo CXLVII: Qui dat niuem uelut lanam, nebulam nent cinerem spargens. qui emittit crystallum suum tamquam frusta panis: ante faciem frigoris eius quis subsistit? emittit uerbum suum, et liquefaciet ea: flauit spiritus eius, et fluunt aquae. Item in psalmo CXLVIII: Laudate dominum sol et luna, laudate eum omnes stellae et lumen. laudate eum caeli caelorum, et aquae, quae super caelos sunt, laudent nomen domini. quia ipse dixit et facta sunt, ipse mandauit et creata sunt. Item illic: Laudate dominum de terra

[*](et dedit uoces et pluuias. In libro III cap. : Et factum est uerbum domini ad heliam in anno tertio decimo: uade et appare. In psalmo CXLVII: Qui dat niuem sicut lanam. In CXLVlIl: Laudate dominum, sol et luna. Item: Laudate dominum de terra. )[*](num et dedit dominus uoces et pluuiam usque et timuit omnis populus nimis dominum et samuhelem. Item in regnorum libro m cap. LXXVI: . Post dies multos uerbum domini factum eat ad heliam in anno tertio dicens: uade et ostende te ahab, ut dem pluuiam super faciem terrae. In psalmo CXLvn: Qui dat niuem sicut lanam usque fluent aquae. In psalmo CXLVIII. Laudate eum sol et luna usque ∗∗ ipse mandauit et creata sunt.. Item ibi: Laudate dominum de terra usque qui faciunt uerbum )

[*]( 3 m Beg. 18, 1 6 Ps. 147, 16-18 10 Ps. 148, 3—5 14 ib. 7 et 8 )[*]( 1 samael VC 2 diae 8 et MVLOfJ: oм. S 3 samuelem BY, samnel C uerba Item — Et - - in conspectu domini Item om. V m SL : libro tertio MC helyam C 5 ad ante achab om. C (ο̌ϕθητι. τϕ̃ ἀχαάβ) 6 uelut S: sicut MLCv 7 Cv- mittit L cristallum SC, christallum ML suam v tamquam S: sicot MLCv 8 frustra MC sustinebit Cv mittit ML C 0 flabit Cv flueat MLCv 11 sUHe M 12 aqaaeq; \' B caelo L 18 nomen domini Sv (539, 10): domiran MC, deum L 14 nbi supra MLC, )

dracones et omnes abyssi: ignis, grando, nix, glacies et spiritus tempestatis, quae faciunt uerbum eius. Item in hieremia: Dominus, qui fecit terram in uirtute sua, et in sua prudentia extendit caelum et multitudinem aquae in caelo, et eduxit nubes ab extremo terrae, et fulgora et coruscationes in pluuiam fecit, et eduxit lumen de thensauris suis. et euanuit omnis homo ab scientia sua. Item illic: Numquid est in idolis gentium qui pluat? et si caelum dabit satietatem suam, nonne tu es ipse? et sustinebimus te, domine, quoniam tu fecisti haec omnia. Item in leuitico: Et obtulerunt in conspectu domini ignem alienum nadab et abiud fili aron, quod non praecepit eis dominus. et processit ignis a domino et consumpsit eos, et mortui sunt in conspectu domini. Item in iob: Quia aput dominum prudentia, altitudo cogitationis est et intellectus. et si deus destruxerit.

[*]( In hieremia cap. : Dominus, qui fecit terram in uirtute sua et in sua prudentia. Item cap. : Numquid est in idolis gentium qui pluat. In leuiticocap. : Et obtulerunt in conspectu domini ignem. In iob cap. XIIII: Apud ipsum est sapientia et fortitudo. )[*]( eius. In hieremia cap. : Qui facit terram in fortitudine sua usque stultus factus est omnis homo ab scientia. Item in hieremia cap. : Numquid sunt in sculptilibus gentium qui pluant usque tu enim fecisti omnia haec. In leuitico cap. V: Offerentes coram domino ignem alienum usque deuorauit eos et mortui sunt coram domino. In iob cap. XIIII: Apud ipsum est sapientia et fortitudo usque apud ipsum est fortitudo et sapientia. )

[*]( 3 Hierem. 51, 15-17 8 Hierem. 14, 22 11 Leu. 10,1 14 lob. 12, 18—16 )[*]( 1 abyai M gladies S et om. MLCv 2 tempestatis Si procellarum MLOCv 5 duxit C terrae (om. et) MLCv falgura Cv choruscationes MC 7 a scientia (eua om.) Cx illic] ubi supra MLC 8 ploat S 10 quoniam S: quia MLC leuuitico S 11 optulerant L verba nadab e. a. f. aron om. MLC 18 a deo MLC 14 in iob MVLC: illic S dominum om. MVLC, 8. lin. dm̃ add. m. 2 V prudentiam LC 15 est \' om.\' MVLC distruxerit S )

quis aedificabit ? si ille concluserit, quis aperiet? si siccauerit aquas, quis inrigabit terram? et si multiplicauerit imbrem, ipse euertit eam. quoniam aput illum omnis potentia est.

LV. NON LVSTRANDVM NEQVE DIVINANDVM.

In deuteronomio: Non inuenietur in te lustrans filium suum aut filiam in igne, et diuinans diuinationem, augurans qu aruspicans, et medicaminibus infuscans, incantator, uentriloquus, et portenta inspiciens, et interrogans mortuos. est enim abominandus domino deo tuo et omnis qui facit haec. propter has enim abominationes dominus eradicabit eos a te. tu autem consummatus eris coram domino deo tuo. gentes enim istae, quas tu possidebis, auguria et diuinationes audiunt: tibi autem non ita dedit dominus deus tuus. Item in libro sapientiae : Et enim illos antiquos sanctae terrae tuae oderas, quoniam odibilia tibi opera faciebant per medi-

[*](LV. NON LVSTRANDVM NEQVE DIVINANDVM. In deutero nom. c ap. : Non inuenietur in te lustrans filium suum usque dedit dominus deus tuus. In sapientia cap. : Vt enimillos antiquos sic est terrae tuae. )[*](- LV. NON LVSTBANDVM NBQVB DIVINANDVM. In deuteronomio cap. XI: Nec inueniatur in te qui lustret filium suum aut filiam usque tu autem a domino deo tuo aliter institutus es. In libro sapientiae cap. VIll: Illos enim antiquos inhabitatores sanctae tuae terrae usque filiorum suorum necatores sine misericordia. )

[*]( 6 Deut. 18, 10—13 15 Sap. 12, 3—5 )[*]( 1 aedificamt (ed- Y) MVC illae M apperiet M siccauerit Si uetauerit MVLC (ueterauerit F1), continuerit v, xωλύόη 2 irrigauit MV1 8 euertet MYL C 7 augorans S, augurians C 8 arospicans S, haruspicans Y medicationibus C uentrilocus L 10 abhominandus et abhominationea VLC a domino C omnes qui faciunt L 11 eradicauit MVL 18 . iste SM LC 14 dedit ita C 15 et enim illos V: ut enim illos MLC, ut illoa enim S, illos enim r, xai yap τούς 16 oderat V2. quoniam Sv: quia MVLC tibi om. MYLC )

eamina et sacrificia iniusta, et filiorum necatores sine misericordia.

LVI. DE FACTVRA MVNDI ET QVOD EX NIHILO FACTA SINT OMNIA.

In genesi: In principio fecit deus caelum et terram. Item in exodo: Quia sex diebus fecit deus caelum et terram et mare et omnia quae sunt in eis. Item in hesdra: Tu, deus domine, fecisti caelum et terram et caelum caeli et uirtutes eorum. tu fecisti terram et omnia, quae sunt in illa, maria et quae in eis sunt, et tua uirtute uiuificantur uniuersa. uirtutes etiam caelorum te adorant semper, domine. Item in psalmo XXXII:- Verbo domini caeli firmati sunt et spiritu oris eius omnis uirtus eorum. Item in psalmo

[*]( LVI. DE FACTVRA MVNDI ET QVOD EX NIHILO FACTVS SIT MVNDVS. In genesi cap. : In principio creauit deus caelum et terrae. Item cap. : Quia sex diebus fecit dominus caelum In esclt cap. : Tu, domine deus, fecisti caelum et terram. In psalmo XXXII: Verbo domini caeli firmati sunt. In LXXII: )[*]( LVI. DB FACTVBA MVNDI ET QVOD EX NIHILO FACTVS SIT MVNDVS. In genesi cap. I: In principio creauit deus caelum et terram: In exodo cap. XI: Sex enim diebus fecit dominus caelum et terram usque quae in eis sunt. In esdra cap. VIIII: Tu ipse dominus solus, tu fecisti caelum usque et exercitus caeli te adorat. Iii psalmo XXXII: Verbo domini caeli firmati sunt )

[*]( 5 Gen. 1, 1 6 Ex. 20, 11 8 H Eedr. (Neb.) 9, 6 12 Ps. 82, 6. )[*]( 1 et ininsta MV1 negatores SV\' 24 qaid S ex nihil 8 factns sit (est C) mundas MVLC 5 in genesi om. LC feeit] creauit Cv 6 om. in exodo M de S: dn̄s MVLCv, xύρις 7 et ante mare om. S in eis annt VCx hesdra M: esdra SVC, Maia L 8 dne ds MVC, dne (om. deoa) L caeli et omnia quae sunt in eis (uerba nirtateB eorum t. f. terram et om. et uerba maria e. q. in eis snnt om.) MVLC 11 aniuenae S 12 tricesimo tereio C 18 uerba Item — Tuua - - p. 539,11 Baeeslum saeculi Item om. Y )

LXXIII: Tuus est dies et tua est nox: tu fecisti solem et lunam. tu fecisti omnes terminos terrae: aestatem et uer tu fecisti ea. Item in psalmo LXXXVIII: Tui sunt caeli et tua est terra, orbem terrarum et plenitudinem eius tu fundasti. Item in psalmo CXLVIII: Laudate dominum de caelis, laudate eum in excelsis. laudate eum omnes angeli eius, laudate eum omnes uirtutes eius. laudate eum sol et luna. laudate eum omnes stellae et lumen. laudate eum caeli caelorum, et aquae, quae super caelos sunt, laudent nomen domini. quia ipse dixit et facta sunt, ipse mandauit et creata sunt. statuit ea in aeternum et in saeculum saeculi. Item in machabaeorum: Oro te ergo, respice caelum et terram et mare et omnia quae in eis sunt, et uidens scito quoniam ex nihilo haec creata sunt a domino deo, qui et hominum genus fecit similiter: et ipse iudicabit orbem terrarum. Item in esaia propheta: Manus mea fundauit

[*](Tuus est dies et tua est nox. In LXXXVIII: Tni sunt caeli et tna est terra, orbem. In CXLVIII: Laudate dominum de caelis. In libro machabeorum II cap. : Oro te ergo, respice caelum et terra et mare. In esaia cap. : Manus tna funda- )[*](usque omnis uirtus eorum. In LXXIII: Tuus es dies et tna est nox usque et uer tu fecisti. In LXXXVIII: Tni sunt caeli et tnaestterra, orbem terrae usque tu fundasti. In CLVII: Laudate dominum de caelis usque statuit ea in aeternum et in saeculum saeculi. In machabeorum libro II cap. XXI: P.eto, nate, aspicias in caelum et terram et ad omnia quae in eis sunt usque quia ex nihilo fecit illa deus et hominum genus. In esaia cap. : Manus quoque mea fundauit terram usque )

[*]( 1 Pa. 78, 16. 17 8 Ps. 88, 12 5 Pb. 148, 1-6 12 II MacL 7, 28 16 Es. 48, 13 )[*]( .1 LXXIIII M nox (om. est) C 2 Qgtate S, statem M 3 ea S, om. MLC 4 orbem terrae MLC 9 caelos Sv : caelo MLC 10 nom. dom.] dominum ML 11 in aeternom om. C \'saeculi] add. praeceptom posuit et non praeteribit Cυ 12 in machabeorum S: in libro macabeorum V, in libro machabeorom II fscdo C) MLC oro te] orate 8 15 indicauit MV 16 ęsaia S, it- L, ys- VC propheta om. MVLC ut soknt )

terram, et dextera mea solidauit caelum. Item illic- Quoniam caelum ut fumus solidatus est. Item illic: Ego feci terram et hominem super eam, et manus mea solidauit caelum. ego omnibus sideribus praecepi lucere. Item in euangelio secundum iohannem: In principio erat uerbum, et uerbum erat aput deum, et deus erat uerbum. hoc erat in principio aput deum. omnia per ipsum facta sunt et sine ipso factum est nihil. Item ad ephesios: Sacramenti absconditi a saeculo in deo, qui uniuersa creauit. Item ad colossenses: Qui eripuit nos de potestate tenebrarum et transtulit in regnum filii claritatis suae, in quo habemus redemptionem, remissionem peccatorum: qui est imago dei inuisibilis, primogenitus totius creaturae, quoniam in ipso creata sunt omnia in caelo et in terra, uisibilia et inuisibilia, siue throni siue dominationes siue principatus sine potestates:

[*]( uit terra. Item cap. : Quoniam caelum ut fumum soli datum est. Item cap. : Ego feci terram et hominem super ea. In euangelio mathei cap. : In principio erat uerbum. Ad effesios cap. : Sacramenti absconditi. Ad colosenses cap. : Qui eripuit nos de potestate tenebrarum usque et )[*]( mensa est caelos. Item cap. : Quoniam caelum ut fumus solidatum est. Item cap. : Ego feci terram et hominem super eam usque et omni* militiae eorum mandaui. Secundum iohannem cap. I: In principio erat uerbum usque et sine ipso factum est nihil. Ad ephesios cap. III: Sacramenti absconditi a seculis in deo qui omnia creauit. Ad colosenses cap. I: )

[*]( 1 Es. 51, 6 2 Es. 45, 12 5 loh. 1, 1-3 8 Eph. 8. 9 10 Col. 1, 13-17 )[*]( 1 uerba Item — Quoniam - - Ego - - lucere om. L illic] in esaia (ys- VC) MVC bin 2 fumum MV solidatum MVC 3 et ante manus om. MVC 4 in omnibus C sideribus om. M VC praecipi M 6 hoc erat i. p. apud deum MVLC: om. S, cf. 305, 11 8 est om. C efesios S, effesios LC sacramenta. Ll 9 abscondita L 10 colosenses MVLC 11 fili (li in rasM, cf. 313, 6 12 remissionem] cf. 313, 7 (τὴν α̌ϕεσιν) 18 totius] cf. 313, 8 t quoniam Sv: quia MVLC (313, 8) 15 potestatis P )

omnia per ipsum et in ipso creata sunt: et ipse est ante omnes, et omnia ipsi constant. Item in hieremia: Dominus, qui fecit terram in uirtute sua, et in sua prudentia extendit caelum et multitudinem aquae in caelo, et eduxit nubes ab extremo terrae, et fulgora et coruscationes in . pluuiam fecit, et eduxit lumen de thensauris suis. Item tobi: Benedicant te caeli et omnis creatura totius terrae: quia dixisti, et facta sunt omnia, et confirmas uniuersa uerbo tuo. tu fecisti adam et dedisti ei adiutorium euam. Item in actibus apostolorum: Nos similiter ut uos passibiles sumus homines, euangelizantes uobis deum, ut ab his uanis conuertamini ad deum uiuum, qui fecit caelum et terram, mare et omnia quae in eis sunt. qui in praeteritis generationibus reliquit omnes gentes ingredi itinera sua.. et quidem

[*](omnia ipsi constat. In hieremia cap. : Domine, qui fecit caelum et terram in uirtute sua. Intobicap. : Benedicant te caeli In actibus apostolorum cap. : Nos similiter )[*](Qui eripuit nos de potestate tenebrarum usque et ipse est ante omnes et omnia in ipso constant. In hieremia cap. : Qui facit terram in fortitudine sua usque et educit uentum de thesauris suis. In tobi cap. : Benedicant te caeli et terra et mare usque et fecisti ei adiutorium enam. In actibus apostolorum cap. XXXVVIIII: . Et nos mortales sumus similes uobis homines adnuntiantes uobis ab his uanis conuerti ad d∗m̅ (rasa n) uinum )

[*]( 2 Hierem. 51, 15 et 16 7 Tob. 8, 7 et 8 10 Act. 14, 15—17 (14-16) . )[*]( 2 ipsi SL: in ipso MC 8 terram 8: caelum et terram MYL C 4 et ante multit.] e MV1 caelo 536, 5: saeculo SVC, sacculo L, sa*culo M 5 et folgora om. MVLC coruscationem (chor- MC) MYLC inpluuia V 6 lumen 536, 6: nubes SMV LC verba Item tobi Benedioant — 542, 5 templis om. V 7 a uerbo benedicant incipit fragmentum alterum codicis F (quatemionts unius 6 fol. quae sunt folia 14, 9, 10,11,12, 13 codicis Âshbunahamensis) omnia FMLC, omnes S creatura SFMLC 8 confirmans S 9 eua F M 10 ut FMLC: et S 11 euuangelizantes S his om. C 13 omnia que S preteritis S 14 reliquid S sua S: om. FMLC)

non sine testimonio semet ipsum reliquit, bene faciens e caelo, dans uobis pluuiam aeternam fructiferam, inplens cibo et laetitia corda uestra. Item illic: Deus, qui fecit hunc mundum et omnia quae in eo sunt. hic, cum sit caeli et terrae dominus, non inhabitat in manufactis templis.