Liber de Divinis Scripturis sive Speculum quod fertur S. Augustini

CXXXVII. DE HOSPITALITATE.

In regnorum IIII: Et abiit inde elisaeus in carmelum et inde uenit in soman. et factus est dies, et erat ibi mulier magna, quae cum detinuisset eum, ut manducaret panem, et cum frequenter introiret et exiret, dixit mulier ad uirum

[*](deserto. In matheo cap. VII: Vulpes foueas habent et uolucres cilinidos, ubi requiescant. In luca cap. XIII: Et ait illis iesus: ite, dicite uulpi illi. CXXXII. DE HOSPITALITATE. In libro regnorum IIII cap. : Abiit inde heliseus in carmelum usque concepit mulier et )[*](staretis in proelio in die domini. Secundum math. cap. VII: Vulpes foueas habent usque non habet ubi caput suum reclinet. Secundum lucam cap. XIII: Accesserunt quidam pbariseorum dicentes illi: exi et uade hinc, quia herodes uult te occidere usque prophetam perire extra hierusalem. CXXXI. DE HOSPITALITATE. In regnorum libro IIII ∗∗∗∗∗ cap. CXXI: Facta est autem quaedam dies, et transiret per sunam. )

[*]( 1 Matth. 8, 20 8 Luc. 18, 81-88 11 IV Regn. 4, 8-17 )[*]( 1 foaeas] cf. 674, 8 2 ubi requiescant 8: Didos ubi requiescant MVL, mdoe Cv (ef. 674, 8 4 ei om. MVLC, illi v 5 iesus] om. MVLOCv illi uulpi Y 6 hodiae 8 7 consummo mor M, consummor VCv, conaumor L quoniam S: quia MVLC 11 in] add. libro MVLC et pr. om. MVLC habiit S heliseus MVLC (helyB- C) 12 somath MVLC 18 detenuiaset S, tenuisset C )

suum: ecce scio quia homo dei est hic, qui uenit ad nos, et sanctus est, et ideo omnibus modis faciamus ei domum in superioribus de parietibus pusillis, et ponemus ibi mensam et lectum et sellam et candelabrum: et cum uenerit ad nos, diuertet ibi. et facto die, uenit elisaeus et ascendit in sapehora et recubuit ibi. et postea residens dixit ad giezi puerum suum: uoca somaniten istam. et ille uocauit eam: etutstetit in conspectu eius, dixit ad eam: ecce bonorificastis omni honore et praeparastis nobis habitationem, quid retribuemus tibi? et dixit elisaeus ad giezi puerum suum: quid ergo faciemus ei? et dixit giezi: manifeste non est ei filius, et uir eius senex est. et ille dixit: uoca illam. et uocauit eam ad ianuam. et dixit elisaeus: in testimonio erit sermo hic, quia secundum tempus hoc uiues, et tu concipies filium. et dixit mulier: noli, homo dei, deridere ancillam tuam. et concepit mulier et peperit filium in eodem tempore. Item in libro sapientiae: Quia oportet iustum esse et humanum. Item apostolus ad romanos: Hospitalitatem sectantes, bene-

[*]( peperit filium in eodem tempore. In libro sapientiae: Qui oportet instam esse et humanum. In epistula ad romanos cap. XXXVIII: Hospitalitatem sectantes. In epistula petri I )[*]( erat autem ibi mulier magna, quae tenuit eum ut comederet panem usque et concepit mulier et peperit filium in tempore et in hora eadem qua dixerat ei beliseus. In libro sapientiae cap. VIII: Quoniam oportet iustum esse et humanum. Paulus ad romanos cap. XIIII: Hospitalitatem sectantes, benedicite persequentibus nos: )

[*]( 17 Sap. 12, 19 18 Rom. 12, 18 et 14 )[*]( 1 scio om. C hic om. L 2 domum S: caenaculum (cea VC) MVLC (v) 8 uerba de parietibus pusillis om. MVLC 5 deuertit MV1, diuertat C heliseus (-saeus L) MVLC (et sic infra) 6 gyezi C 7 somanitē M, Bnnamite (n ex 0 m. 2) V, sunamiten (-em C) LC 8 honorificasti nos MVLC 9 praeparasti MVLC habitacolum MVLC 10 pnerom (om. giesi) XVL C 11 dixit] respondet V* suppl. in lac. geizi V1 12 senes S senei est et dixit elisene V* in lac. 14 ta concipies S: habebis MVLC (v) 15 homo dei MYLC: homo S 18 apostolus S: paulus MLC, om. V )

dicite et nolite maledicere. Item petrus apostolus: Hospitalitatem inuicem sine murmuratione exhibete. Item in libro iudicum: Et diiit senior hospiti: pax tibi! omnia quae desunt tibi a me erunt, solummodo ne in plateis hic maneas. et induxit uirum in domum suam et misit cibum iumentis eius, et lauerunt uiri pedes suos, et manducauerunt et biberunt.

CXXXVIII. HOMINES MESSEM VEL FRVGES NVNCVPARI.

In euangelio secundum matthaeum iohannes baptista: Ego quidem uos baptizo in aqua in paenitentia: uenit autem fortior me, cuius non sum dignus calciamenta portare: ille uos baptizabit in spiritu sancto. qui habet

[*](cap. XVI: Hospitalitatem inuicem sine murmurationem exhibite. In libro iudicum cap. : Et dixit senior hospiti: pax tibi, omnia quae desunt tibi a me erunt. CXXXIII. HOMINES MESSES VEL FRVGES NVNCVPARI. In math. cap. II: Cuius uentilabrum in manu sua et non dabit aream suam, )[*](benedicite et nolite maledicere. Petrus in epistula I cap. XIIII: Hospitales inuicem sine murmuratione. In libro iudicum cap. VIIII: Cui respondit senex: pax tecum sit, ego praebebo omnia quae necessaria sunt usque postquam lauerunt pedes suos, recepit eos in conuiuium. CXXXII. HOMINES MESSES VEL FRVGES NVNCVPARI. In euangelio secundum math. cap. n: Ego quidem uos baptizo in aqua in paenitentia usque paleas autem conburet igni )

[*]( 2 I Petro 4, 9 8 Iudic. 19, 20 et 21 11 Matth. 8, 11 et 12 )[*]( 1 Item petrus (apoatolus om.) MVLC 2 sine murmurationem M exhibite S, exhibere L 3 lib (om. item in) V pax tibi MVLC: pax et S, εἰήνη σοι 4 a me MVLC: animę S plar theis M hic maneas] iaceas C 6 laberunt S, lauauerunt L 9 meeses MVLC (295, 24) noncupari M, uocari L 10 euuang. I S iohannis S, iohannia (e rubr.) V 11 poenitentia S, pen- VLC 12 ueniet MVLC autem om. V 18 baptizauit 8 MV sancto] add. et igni MV LCv (igne C) )[*]( xn, Aug. 8, 1. )[*]( 44 )

nentilabrum in manu sua et mundabit aream suam: frumentum quidem suum congeret in horreum suum, paleas autem conburet igni inextinguibili. Item illic: Ait iesus discipulis suis: messis quidem multa, operarii autem pauci: rogate ergo dominum messis ut mittat operarios in messem suam. Item illic: Qui seminat bonum semen, filius est hominis, ager autem hic mundus est, bonum uero semen hi sunt filii regni: nam zizania filii sunt iniqui. inimicus, qui illa seminauit, diabolus est, messis autem consummatio saeculi est, messores autem angeli sunt. sicut ergo colliguntur zizania et igni conburuntur, sic erit in consummatione saeculi. mittet filius hominis angelos suos, et congregabunt de regno eius omnia scandala et eos qui faciunt iniquitatem. et mittet eos in camino ignis: ibi erit fletus et stridor dentium. Item secundum iohannem: Nonne dicitis quia adhuc quattuor menses sunt et messis uenit? ecce dico uobis: adleuate oculos uestros et uidete regiones, quia albae sunt ad messem. sicut autem qui metet mercedem accipiet et colliget fructum

[*]( frumentem autem congregabit in horreum suum. Item cap. X: Tunc dicit discipulis suis: messis quidem multa, operarii autem pauci. Item cap. XIII: Qui seminat semen bonum filius hominis, ager autem hic mundus. In iohanne cap. IIII: Non me dicitis, )[*]( inextinguibili. Item ibi cap. X: Tunc dicit discipulis suis: messis quidem multa, operarii autem pauci, usque in messem suam. Item cap. XIII: Qui seminat bonum semen, est filius hominis, ager autem est mundus usque ibi erit fletus et stridor dentium. Secundum iohannem cap. IIII: Nonne uos dicitis quod adhuc )

[*]( 3 Matth. 9, 37 et 38 6 Matth. 13, 37-42 15 Ioh. 4, 35—38 )[*]( 1 mundauit M aeream S fmmentum autem congregat (congregaoit L, -gabit V2) MVLC 3 ubi supra MVLC 6 secundum mathm MVLC sęminat S 7 mundus in lac. inter hic et bonum inser. V1 hii SMV 8 iniqui. inimicus otn. F1, nequam suppl. V* (v) inimicus] add. autem MVLCv 13 mittent eos in caminum v 16 menses] messes V1 adlęuate S: leuate M YLCv 18 metit VCv et mercedem MVlLC accipit JfVLr, colligit C et colligit V )

in uitam aeternam, et qui seminat gaudebit simul cum eo qui metet in hoc est enim uerbum ueritatis, quia alius est qui seminat et alius est qui metet. ego misi uos metere in quod uos non laborastis: alii autem laborauerunt, et uos in labore illorum introistis.

CXXXVIIII. VXOREM EXCEPTA CAVSA ADVLTERII NON DIMITTENDAM.

In euangelio secundum matthaeum: Accesserunt ad eum pharisaei temptantes eum et dicentes: si licet homini dimittere uxorem de quacumque causa? quibus respondens iesus ait: non legistis quia qui fecit ab initio masculum et feminam dixit: propter hoc relinquet homo patrem suum et matrem, et adherebit uxori suae, et erunt duo in carne una?

[*](quia adhuc quattuor menses sunt et messis uenit usque et uos in labores eorum introistis. CXXXIII. VXOREM EXCEPTA CAVSA ADVLTERI NON DIMITTENDAM. In math. cap. IIII: Ego autem dico uobis quia omnis qui dimiserit uxorem suam excepto fornicationis causa facit eam moe- )[*](quattuor menses sunt et messis uenit usque et uos in labores eorum introistis.. CXXXm. VXOREM EXCEPTA CAVSA ADVLTEEII NON DIMITTEN- DAM. In euangelio secundum matb. cap. XVIIII: Accesserunt ad iesum pharisaei temptantes eum et dicentes: si licet homini dimittere uxorem suam usque et qui dimissam duxerit )

[*]( 8 Matth. 19, 8-9 )[*]( 2 enim S: ergo MVL, om. C est post aliua om. V 3 alius est qui metet MVLC: om. S 4 quod S: quo MVLC uos om. MVLC autem S: enim MVLC 5 labores MVLCv, labore S 7 exceptam S demittendam S 8 In matb V euug S 9 farisaei S, pharisei VC temptans S si licet MVL C, licet S 10 morem S, add. suam MVLC quacumque M VLC: qua S respondit ihs ait MV1, respondit L et ait VC, respondit ih̄s (om. ait) L 11 quia || fecit (om. qui) S 13 adherebit )[*](SMVLC)[*]( 44* )

quod ergo deus iunxit, homo non disiungat. dicunt ei: quare ergo moyses praecepit, ut daretur liber repudii et dimitteretur uxor? quibus iesus ait: quia moyses secundum duritiam uestram permisit uobis dimittere uxores uestras, ab initio autem non ita fuit. dico autem uobis quia quicumque dimiserit uxorem suam excepta causa adulterii et aliam ducit adulterium facit, et qui dimissam a uiro ducit moechatur. Item apostolus ad corinthios I: His autem qui matrimonio iuncti sunt praecipio, non ego sed dominus, uxorem a uiro non discedere. quod si discesserit, manere innuptam aut uiro reconciliari. et uir uxorem ne dimittat.

CXL. DE TABERNACVLO.

In esaia propheta: Tabernacula tua non commouebuntur, neque fatigabuntur pati tabernaculi eius in aeternum

[*]( chari, et qui dimissam duxerit adulterat. Ad corinthios cap. XXXIIII: His autem qui matrimonio iuncti sunt precipio, non ego sed dominus, uxorem a uiro non discedere. CXXXV. DE TABERNACVLO. In esaia cap. : De tabernacola )[*](moechator. Ad corinthios I cap. VII: His autem qui matrimonio iuncti sunt praecipio usque et uir uxorem non dimittat. CXXXIIII. DE TABERNACVLO. In esaia cap. : Tabernaculum quod nequaquam transferri poterit usque quia solummodo ibi )

[*]( 8 I Cor. 7, 10 et 11 14 Es. 33, 20 et 21 )[*]( 1 coniunxit Vv disiungat S: separet MVLCv (seperet V1, separet C) 2 pcipit M daret nir (uir in lac. a m. 2) V libellum MVLC demitteretur S dimitteret uxorē (e add. m. 2) V S iesus] dna V quia moyses om. V (spat. uac.) 4 permisit add. dns V 5 quicumquae S 6 duxerit V2 7 facxtl Item illic et qui dimissam 8 8 Item paulus ad MLC, ad V prima M, om. C 9 precipio SL 10 discedere Cv, discere S, recedere MYL recesserit MVLC manere innuptam a. u. reconcilietur MVLC 11 et SY (e in ras. V2) v: ut MLC ne 8: non MVLCv )

tempus, neque funes eius disrumpentur: quoniam nomen domini magnum uocabis. Item in hieremia propheta: Tabernaculum tuum miserum factum est, periit, et omnes pelles eius disruptae sunt.