Retractationum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio I, Pars II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 36). Knöll, Pius, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1902.

Hoc opus sic incipit: Gaudentius, Donatistarum Tamugadensis episcopus.

CAPVT LXXXVI. CONTRA MENDACIVM LIBER VNVS.

Tunc et contra mendacium scripsi librum. cuius operis ea causa extitit, quod ad Priscilianistas hereticos uestigandos, qui heresem suam non solum negando uerum etiam mentiendo existimant occultandam, uisum est quibusdam catholicis Priscilianistas se debere simulare, ut eorum latebras penetrarent. quod ego fieri prohibens hunc librum condidi.

Hic liber sic incipit: Multa mihi legenda misisti. [*]( 13 c. mend. 11, 25 (p. 503, 5) 21, 41 (p. 527, 20 sqq.) 15 c. mend. 7, 18 (p. 491, 14) ) [*]( 1 nulla CD1 rationem CDl se add. W 2 tacuisse C1D1E1R, tacere potuisse cet. v possit ODHR, possent F, posset cet. v 3 legentibus (i in ras. m. 2) C atque] et B 4 nolui. (t ras.) D, noli Y rescribto HP, scripto B 5 fui N hic R hii ENV nostra 01 6 duo E2 in mg. 7 tamugazensis CD1, tamagudensis V, tamugaudensis D2GQS, tbamugadensis E2, tamguadensis P, ta uel gaudensis H 9 num. om. BFPQ, LX v 10 mendatium C1EFG 11 et om. BD2FGNQS, etiam a mendatium BEMQ 12 extetit V ad G1S2 s. l., om. a priscilianistas C1D1H, priscianistas E, priscillianistas cet. v ueatigandos (i m. 2) D, inuestigandos OP2QRSa 13 qui om. a hereaim BFGHNPQRSV, in heresem E solum G2 in ras. negando C1D1R, negando atque mentiendo cet. v mentiendo C1D1R, perierando (r pr. del. 02) C2MV, peierando BD2EGHPQSv, peiurando F, peierando uerum etiam E 14 occultandam CD, **oculendam EG, occulendam cet. v priscilianistas 0IDH, priscilianistis El, priscillianistis G, priscillianistas cet. v 15 simulari VI penitrarent V, penetrent R 16 fieri om. N hunc in ras. M condedi V, scripsi. a )

200

CAPVT LXXXVII.

CONTRA DVAS EPISTVLAS PELAGIANORVM LIBRI QVATTVOR.

Secuntur libri quattuor, quos contra duas epistulas Pelagianorum ad episcopum Romanae ecclesiae Bonifatium scripsi, quia, cum in manus eius uenissent, ipse mihi eas miserat inueniens in illis calumniose interpositum nomen meum.

Hoc opus sic incipit: Noueram te quidem fama celeberrima praedicante.

CAPVT LXXXVIII.

CONTR;A IVLIANVM LIBRI SEX.

Interea libri quattuor Iuliani Pelagiani, quos supra commemoraui, . uenerunt etiam in manus nostras, in quibus comperi illa, quae ex eis decerpserat, qui ea comiti Valerio miserat, non omnia eo modo, quo a Iuliano dicta sunt, ad eundem comitem scripta, sed nonnulla eorum aliquantum inmutata. scripsi ergo sex libros aduersus illos quattuor, sed meorum duo primi testimoniis sanctorum, qui fidem catholicam post [*]( 12 Retract. II, 79, 1 17 Aug. op. inperf. c. Iul. IIII, 5 ) [*]( 1 num. om. BFPQ, LXI v 2 (4) epistulas HMP, aepistulas D, epistolas cet. epistulas duas H Iibęri 0 4 secuntur C1GNOPRS; sequntur D, sequuntur cet. v 5 ad] et C1D1 aecclesiae D boni- . facium BC2DFGNQSV, bonefacium P1 scribsi EH 6 qui E2H eas om. a 7 eis F calomniose 01 V, calumniosae D interpositum] tunc positum a nomen] nrm H 8 quidem te B quidem (dem m,. 2 s. l.) E ceberrima D1 9 praedicantem CD1 10 LXXXVIII S2, om. BFPQ, LXII v 12 liberi (i alt. add. M. 2) 0 memoraui BD2FGNQS 13 meas a 14 quae] qua Gl his BEFN descripserat Dl qui ea] quaea 01Dt, quia R, quia ea BFNQl committi Q ua.lerio (1 ras.) C, ualeriano Rl 15 omnia om. a eodem a 16 scribta HPl aliquantulum Q immutata R, inçQmmutata C1D1, inι̣ṇmutata E, fuisse mutata cet. v 17 scribsi HPI ego RI sex] VII B aduersus (- ras.) 0 meorum CD1EHPRV, eorum eel. 18 duobua primis D2MQ2 )

201
apostolos defenderunt, Iuliani inpudentiam redarguunt, qui tamquam Manicheorum dogma nobis obiciendum putauit, quia ex Adam trahi dicimus originale peccatum, quod per lauacrum regenerationis non solum in maioribus uerum etiam in paruulis soluitur. quantum autem ipse Iulianus quibusdam sententiis suis adiuuet Manicheos, in primi libri mei parte posteriore monstraui. ceteri autem nostri quattuor redduntur illis singulis singuli.

uerum in huius tanti tamque elaborati operis quinto uolumine, ubi commemoraui deformem maritum coniugi suae, ne deformes pareret, proponere in concubitu formonsam solere picturam, nomen hominis, qui hoc facere solebat, quasi certum posui, cum sit incertum, quia memoria me fefellit. hoc autem Soranus, auctor medicinae, scripsit regem Cyprium facere solere, sed nomen eius proprium non posuit.

Hoc opus sic incipit: Contumelias tuas et uerba maledica, [*]( :3 ) Iuliane. [*]( 2 Aug. op. inperf. c. Iulian. I, 2 3 Tit. 3, 5 9 c. Iulian. V, 14, 51 13 de Sorano cf. Diels Doxogr. p. 207 ) [*]( 1 apostolus C1H1, apostulos D1 defederunt El inpudentiam BCD1S, imprudentiam E2, inpudelltia cet. a redarguunt 01E2, redara guuntur S, redarguitur eet. a 2 ma*nicheorum C, montchorum EI docma C1D1 ubiciendum C1D1 quia] qui NS 3 trai S dicimus ḍι̣c̣ι̣ṃụṣ 0 origenale El quo P lauacrum (u pro ex ci) E 4 in om. C1D1 manibus QI 5 paruulis G2 in ras., paruolis C1D1. quintum OlD quibusdam] in q. D2Q, quidam El 6 adiubet C1D1 manicheus 01DI, manichaeus eet. 7 posterior*e (a ras.) M ceteri ex ceri p2 quattuor nostri a 8 illis] libris illis BD2EF2GNQ, libris Fl singolis singoli V tamquae D laborati H 10 coniuge Ml deformis BC1FGHMN, defurmis D parere P1, appareret F concubito C1D1S, concubitus H 11 formonsam 0IDS, formosam eet. v solere (re m. 2 8. l.) C pictoram V, ficturam 0 qui-facere bis scripta F 12 posuit B 13 me] non Ql fellit E1F1P1 auctor medicinae] medicinae artis magister a scribait HP1 14 ciprirum F pro*prium (F ras.) E 15 posuit DIER, *****posuit C, expraessit H, expressit eet. v 16 maledicta CR )

202