Retractationum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio I, Pars II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 36). Knöll, Pius, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1902.

Post haec, ut ad Donatistas peruenirent, contra eorum errorem et pro catholica ueritate necessaria documenta curaui siue de ecclesiasticis siue de publicis gestis siue de scripturis canonicis et primo ad illos eadem promissa direxi, ut ipsi, si fieri posset, exposcerent. quae cum uenissent in eorum quorundam manus, nescio quis extitit, qui suo nomine tacito contra haec scriberet, ita se confitens Donatistam, tamquam hoc uocaretur. cui ego respondens alium librum scripsi. illa uero documenta, quae promiseram, eidem libello, quo eadem promiseram, iunxi et ex utroque unum esse uolui eumque [*]( 2 Aug. c. Cresc. gr. III, 43, 47. ep. 105, 2, 9. Cod. Theod. XVI, 5, 38-43. 52. 54 6 non extat ) [*]( 1 quado Cl, quos (os m. 2 in ras.) D 2 scribsi HM, descripsi Dl donatistaa (tis in ras.) M dederat leges (es ex is) CD, leges dederat cet. v honori.us (b ras.) CD imperatur ClDl 3 hoc-ad te M2 in ras. crisconi GNQS, cresconia H scripta] scribta M1, ta obduxit C2 4 peruenere C1 possint HV 5 num. om. BFPQ, XXVII v 6 probationum (u in ras.) V, probatio CDlJR, prouationum S1, probationem Pl (cf. p. 164, 2) et om. C1D1GRS1 8 hec Cl ut] uit F donatis ClDl contra-catholica om. ClDl, add. C2D2 in mg., sed postea in C rursus erasa sunt 9 ueritati C2 10 de om. E aecclesiasticis D puplicis 01 gentis 01 11 ipsi CD1, ipsi ea cet. v 12 possed D, possit M, posse C1, poscet H, possent F nexposcerent (et ras.) M, exposcent C\\ expossent D 13 quis] qui BSl tacito H 14 hoc a confidens Va donatis C, donatista H tamquam (tam m. 2 s. I.) D 15 hoc] hoc nomine N ego] ergo C2D2M1O1RS1 et alium M, alterum F, illum B ille Fl 16 promisseram H, promisero F eidem—promiseram om. H quod N eadem del. D2, eam MlOPlV, ea M2P2Q, om. a 17 iuncxi H utraquae Dl eum quae D ) [*]( 11* )

164
sic edidi, ut in parietibus basilicae, quae Donatistarum fuerat, prius propositus legeretur. cuius titulus est: probationum et testimoniorum contra Donatistas.

In quo libro absolutionem Felicis Abtugnensis, ordinatoris Caeciliani, non ordine posuimus, quo postea nobis claruit consulibus diligenter inspectis, sed tamquam post Caecilianum fuerit absolutus, cum ante sit factum.

illud etiam, quod commemorato Iudae apostoli testimonio, ubi ait: hi sunt, qui segregant semet ipsos, animales, spiritum non habentes, adiunxi etiam dicens: de quibus et Paulus apostolus dicit: animalis autem homo non percipit, quae sunt spiritus dei, non sunt isti illis coaequandi, quos omnino ab ecclesia scisma praecidit. istos quippe idem apostolus Paulus paruulos dicit esse in Christo, quos nondum escam ualentes capere lacte nutrit tamen, illi autem non in [*]( 4 Optat. Mil. I, 18, 27. Aug. breu. conI. III, 24, 42. p. conI. c. Don. 33, 56. ep. 43, 2, 3 sqq. 88, 3. 105, 8. c. Cresc. gr. III, 61, 67 sqq. 8 Iud. 19 11 I Cor. 2, 14 14 I Cor. 3, 1 sq. ) [*]( 1 ededi V basilicae] balicae 01DI, b. ecclesiae Q, eccie DJ 2 propositus D2 s. l., proBitus G1, positus R, p*positus Q probationem D1, prouocationum R et om. P 4 absolucionem C1, ad solutionem N felices ClDl abtugnensis CD, abtunensis M, aptugnensis EO, abtugenensis BFGN, aptugensis P, aptungensis SVm (ap. Optatum I, 18 uocatur Autumnitanus) ordinatores C1D\' 5 ceciliani CDV ordine CW1, hoc ordine cet. v possumus H quo] quod CDl, qui BD2E1GNQ1 6 consolibus C1D1 post (ost m. 2) D cecilianum CDHV, cecilianus 82 7 factus BFN aetiam D, om. a 8 commemoratu Ml Iudae] unde H testimonium ClDl ubi ait om. V hi. (i ras.) C, hii DEGHNOR, ii m 10 adiuxi 0, adiunxit NSl et om. a apostolos C1D1 11 dicet CD1 percepit V, percit C1, pepercit D quae] **quae (ea ras.) M, ea quae E20Pa 12 post non add. P2 enim coaequandi (co ex quo corr.) C, quoaequandi D1, coequandi BGHMQS, coequendi 0, coequando F, equandi a 13 ∗∗scisma (hi ras.) CD, schisma HMQlBSV, cisma Ql praecedit ClDOl (quip)pe idem M2 in ras. 14 paruolus C1D1l dicit esse CDEB, esse dicit cet. v 15 escas BD2FGNQS ualente D1 tamen om. V autem om. Oa )

165
filiis paruulis, sed in mortuis et perditis conputandi sunt, ut, si quis eorum correctus ecclesiae fuerit copulatus, recte de illo dici possit: mortuus erat et reuixit, perierat et inuentus est.

Hic liber sic incipit: Qui timetis consentire ecclesiae catholicae.