De Natura et Gratia

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio VIII, Pars I (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 60). Urba, Karl; Zycha, Joseph; editors. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Hoc si secundum scripturas sapiamus, non cogimur contra christianam gratiam disputare et ea dicere, quibus demonstrare conemur naturam humanam neque in paruulis medico indigere, quia sana est, et in maioribus sibi ipsam ad iustitiam, si uelit, posse sufficere. acute quippe uidentur haec dici, sed in sapientia uerbi, qua euacuatur crux Christi, non est ista sapientia desursum descendens. nolo quod sequitur dicere, ne amicis nostris, quorum fortissima et celerrima ingenia non in peruersum, sed in directum currere uolumus, facere existimemur iniuriam.

Quanto igitur zelo accensus est libri huius, quem misistis, conditor aduersus eos qui peccatis suis patrocinium de naturae [*](1 cf. Tit. 3, 5 5 Rom. 3, 23 10 cf. Rom. 9, 23 11 cf. I Tim. 1,15 12 cf. Rom. 8, 29. 30 21 cf. I Cor. 1, 17 22 Iac. 3, 15 ) [*](1 non possent audire V 5 se s.l. Vm2 semet b 6 ąegent L gloriam R gloriam (m s.ras.) C 8 non-redderetnr in mg.Dml 10 cuiuR 11 misericordia VE12 et om. Vml p̄distinauit ELm2 13 glornuit Rm1 14 in insa- niat L deo gratias V 15 liberanti∗P possent (n s.l.m2)C uniucrsis E 17 scripturam b 19 humanamque (om. neque) B medico in paruulis V 20adom. Vml 22 quae (a s.l.) uacuaturL uacuatur VmlEml crux om. Vml ista] ipsa V desursum sapientia bd 23 nolo ex nullo Cml 24 quorum um. Vml fort.] certissima B 25 existimemur (pr. i ex e) D 27 de natura humanae infirmitatis Oros. )

237

humanae infimitate perquirunt, tanto et multo ardentiore zelo nos oportet accendi, ne enacuetur crux Christi. euacuatur autem, si aliquo modo praeter illius sacramentum ad iustitiam uitamque aeternam peruenire posse dicatur. quod in libro isto agitur, nolo dicere ab sciente, ne illum qui eum scripsit ne Christianum quidem habendum indicem, sed, quod magis credo. a nesciente, magnis sane uiribus; sed eas sanas uolo, non quales frenetici habere consuerunt.

Xam prius distinguit \'aliud esse quaerere au possit aliquid esse, quod ad solam possibilitatem perquirunt, utrumne sit\'. hanc distinctionem ueram esse nemo ambigit; consequens enim est, ut quod est. esso potuerit, non est autem consequens, ut quod esse potest etiam sit. quia enim dominus Lazarum suscitauit. sine dubio potuit; quia uero ludam non suscitauit, numquid dicendum est: \'non potuit\'? potuit ergo, sed noluit. nam si uoluisset, cadem etiam hoc potestate fecisset, quia et filius quos uult uiuificat. sed hac distinctione uera atque manifesta quo tendat et quid efficere conetur aduertite. nos, inquit, de sola possibilitate tractamus; de qua nisi quid certum constiterit, transgredi ad aliud grauissimum esse atque extra ordinem ducimus. huc uersat multis modis et sermone diuturno, ne quis cum aliud quam de non peccandi possibilitate quaerere existimet. unde inter multa quibus id agit etiam hoc dicit: idem iterum repeto: ego dico posse esse hominem sine peccato. tu quid dicis? non posse esse hominem sine peccato. neque ego dico. inquit, hominem esse sine peccato neque tu dicis non esse hominem sine peccato; de posse et non posse, non de esse et non esse contendimus. deinde nonnulla corumquae aduersus eos scripturis proferri solent ad istam quaestionem non pertinere, in qua quaeritur possitne an [*]( 2 cf. I Cor. 1, 1i 9 Pelagius 13 cf. Ioh. 11, 43. 44 16 cf. Ioh. 5, 21 18. 23 Pelagius ) [*]( 2 nos om. Vm1 ne euacuetur ex nec uacuetur L Christi om. Vml 3 si aliquo semel exp. V 4 perueniri Lm2d dicatur ex dicamus E nolo (o fin. m2 ex e) D 5 quide Dml 6 sed om.Rm1 7 frenetici codd. omnes, in mg. Vm2 11 est s.l.Vm2Rml 12altl. est om. Dm1Vm1 15etiam hoceadem potestateOros. 16 et om. V quo Rml ha*c D hanc B 13 conaetur V inquid V (passim) 19 alium (in mg.m2 t aliud) R 20 dicimus Oros. 21 possibitate Vm1 22exestimet DmlD 23 item (d s. t)R iterunt V posse om.B 24 posse s. ras. VIII:! esse om.R 25 sine om.Vml 26 et non esse in mg.Rm2 )

238

non possit homo esse sine peccato, ita commemorat: nam nullus, inquit, mundus est a sorde, et: non est homo qui non peccet, et: non est iustus in terra, et: non est qui I a ci at b onu m, et cetera his similia, inquit, ad non esse, non ad non posse proficiunt. huiusmodi enim exemplis ostenditur. quales homines quidam tempore aliquo fuerint, non quod aliud esse non potuerint; unde et iure inueniuntur esse culpabiles. nam si idcirco tales fuerunt, quia aliud esse non potuerunt, culpa carent.

Videte quid dixerit. ego autem dico paruulum natum in eo loco, ubi ei non potuit per Christi baptismum subueniri, morte praeuentum idcirco talem fuisse, id est sine lauacro regenerationis exisse, quia esse aliud non potuit. absoluat ergo eum et aperiat ci contra sententiam domini regnum caelorum; sed non eum absoluit apostolus qui ait: per unum hominem peccatum intrauit in mundum et per peccatum mors et ita in omnes homines pertransiit, in quo omnes peccauerunt. recte ergo ea damnatione, quae per uniuersam massam currit, non admittitur in regnum caelorum. quamuis Christianus non solum non fuerit, sed nec esse potuerit.

Sed: non damnatur, inquiunt, quia in Adam peccasse omnes non propter peccatum nascendi origine adtractum, sed propter imitationem dictum est. si ergo ideo dicitur Adam auctor omnium qui subsecuti sunt peccatorum, quia primus peccator in hominibus fuit, cur non potius Abel quam Christus ponitur caput omnium iustorum, quia primus in hominibus iustus fuit? sed de infante non loquor; iuuenis uel senex in ea regione defunctus est, ubi non potuit (\'Christi nomen audire. potuit fieri iustus per naturam et liberum [*]( 1 Pelagius cf. Iob 14, 4 2 III Regn. K, 46 3 Eccle. 7, 21 Ps. 13, 3 13 cf. Ioh. 3, 5 14 Rom. 5,12 21 Pelagins ) [*]( 1 ita om.V 3 pr. est om.Lm1 4 faciet Vm1 es*se R 5 easemplis E 6 quidā∗E es*se R 9 dixcrim Lm2 uoce ego inc. c. VIIIb 10 ei om.Vm1 per om.Vml subuenireV 13 apperiat E ei om.Vml 17 demnatione Vm1 18 amnuttitur (d s. pro m m1) L, Dm1 PVm1 BE regno Vm1 19nonsolum om. Vm1 21 inquid hic V 23 ideo] in eo V omuium] homiuum Oros. 24 subsecuti ex snbiecti Dm2 prins LPV B in hominibus om.V 25quur DPRBC ponitur P 26 iu omnibus iustns Orof. 28 audiri (i/in. fxc) P per naturam iustus V )

239

arbitrium au non potuit? si potuisse dicunt. occoquod est crucem Christi euacuare \'sinc illa quemquam per naturalem legem et uoluntatis arbitrium iustificari posse contendere\'. dicamus et hic: ergo Christus gratis mortuus est; hoc enim omnes possent, etiamsi mortuus ille non esset; et si iniusti essent, quia uellent, essent, non quia iusti esse non possent. si autem sine Christi gratia iustificari omnino non potuit, etiam istum, si audet, absoluat secundum uerba sua, quia \'si idcirco talis fuit, quod aliud esse non potuit, culpa caruit\'.