De Natura et Gratia

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio VIII, Pars I (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 60). Urba, Karl; Zycha, Joseph; editors. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Sane quod apostolus lacobus ait: linguam autem nullus hominum domare potest, non mihi uidetur ita intellegendum, ut exponere uoluit, quasi per exprobrationem dictum, tamquam diceretur: ergone linguam nullus hominum domare potest? tamquam obiurgans et dicens: domare feras potestis, linguam non potestis? quasi facilius sit linguam domare quam feras. non puto quod iste sit sensus hoc loco. si enim hoc sentiri uellet de facilitate domandae linguae, cetera sequerentur in bestiarum conparatione. nunc uero sequitur: inquietum malum, plena ueneno mortifero, utique nocentiore quam bestiarum est atque serpentium; nam illud carnem interficit, [*]( 2 Hebr. 4,15 4 cf. Rom. 8, 3 7 I Ioh. 3, 9 10 I Ioh. 1, 8 13 cf. Depecc. mer. 117, 9―8, 10 pag. 79―82 15 Pelagius 18 Iac. 3, 8 20 Pelagius 2fi Iac. 3, 8 ) [*](1 sanctis om.bd 2 est om. L 3 sine] absque bd 4 quamuis-peccati in mg. D 6 hominis om. DRm1 BCbd 9 iohns V eis (i ex u) R 10 nati essent Cbd 11 quia] quoniam b nosmet b 13 ad Marcellinum de hac re Oros. ac re L marcellu B 15 pro eo quod dictum est acsi dic.Oros. 1G insanus om.V 17 debere] habeieB 19 non om. Vm1 20 ut] quod s.l.Cm2, b 21 exprobationemR 22 et] eisOros. 24 alt. hoc(c s.l.tn2) R id Oros. 25 sentire D (i s.lin. e m1),Rm1 B domari b 28 est om.VmlEOros. atquc] et (in mg. atq.) V,E serpentuni PVEbdOros. )

243
hoc uero animam; os enim quod mentitur, occidit eunim a m. non ergo quasi id esset facilius quam mansuefactio bestiarum, sanctus Iacobus illam sententiam pronuntiauit ant ea noce noluit pronuntiari, sed potius ostendens quantum sit in homine linguae malum, ut a nullo hominedomari possit, cum ab hominibus domentur et bestiae. neque hoc ideo dixit, ut huius in nos mali dominationem perneglegentiam permanere patiamur, sed ut ad domandam linguam diuinae gratiae poscamus auxilium. non enim ait: linguam \'nullus\' domare potest, sed \'nullus hominum\', ut, cum domatur, dei misericordia, dei adiutorio, dei gratia fieri fateamur. conetur ergo anima domare linguam l\'t, dum conatur, poscat auxilium; et oret lingua. ut dometur lingua donante illo qui dixit ad suos: non enim non estis qui loquimini, sed spiritus patris uestri qui loquitur in uobis. itaque praecepto facere commonemur, quod conantes et nostris uiribus non ualentes adiutorium diuinum precemur.

Proinde et ipse, cum exaggerasset linguae malum inter haec dicens: non o portet, fratres mei, haec ita fieri, continuo monuit consummatis his quae hinc dicebat, quo adiutorio ista non fierent, quae dixit fieri non oportere: quis enim sapiens et disciplinatus inter nos? diseipIinat ex bona conuersatione operationem suam in mansuetudine sapientiae. quodsi zelum amarum habetis et contentiones in cordibus uestris, nolite gloriari et mendaces esse aduersus ueritatem. non est ist a sa pientia desursum descendens, sed terrena, animalis, diabolica. ubi enim zelus e t contentio, ibi inconstantia et omne opus prauum. quae [*]( 1 Sap. 1, 11 13 Matth. 10, 20 17 cf. Iac. 3, fi 18 Iac. 3, 10 20 Iar. 3, 13―17\' ) [*]( 2 facilius s.l.D mansuę factio L mansuae factio VE 5 ab omnibus VEm1 6 dominatione V 7 damandam Eml 10 misericordiain E conetur (n s.l.)R 11 ergo s.l.Vm2 12 domante Rm1 BCEbd 15 praeceptum B 17 mala Vm1E 18 inter cetera (reteia in mg.m2) V 19 consumatis L 20 iste Vml nt quae (ut ex et) P 21 enim om. Oros. 23 sapientiae om. Vm1E 25 cor- dibus (di ».l.) R 2G aducrsum Oros. posl sap. erp. a V 27 terrenae R ) [*]( 16* )

244
autem desursum est sapientia, perimum quidem pudica o s t, deinde pacifica, modesta. suadibilis, p 1 plena misericordia et fructibus bonis, inaestimabilis, sine simulatione. haec est sapientia, quae linguam domat, desursum descendens. non ab humano corde prosiliens. an et istam quisque abrogare audet gratiae dei et eam superbissima uanitate ponit in hominis potestate? cur ergo oratur ut accipiatur, si ab homine est ut habeatur? an et huic orationi contradicitur, ne fiat iniuria libero arbitrio, quod sibi sufficit possibilitate naturae ad inplenda omnia praecepta iustitiae? contradicatur ergo eidem ipsi apostolo Iacobo ammonenti et dicenti: si quis autem uestrum indiget sapientia, postulet a deo, qui dat omnibus afluenter et non inproperat, e t dabitur e i; postulet autem in fide nihil haesitans. haec est fides, ad quam praecepta conpellunt, ut lex imperet. fides impetret. per linguam enim, quam nullus hominum domare potest, sed sapientia desursum descendens, in multis offendimus omnes. non enim et hoc iste apostolus alio modo pronuntiauit sicut illud quod ait: linguam nullus hominum domare potest.

Nee illud quisquam istis pro inpossibilitate non peccandi similiter obiecerit, quod dictum est : sapientia carnis inimica est in deum; legi enim dei non est subiecta, nec enim potest. qui autem in carne s 11111, deo placere non possunt. sapientiam quippe carnis dixit, non sapientiam desursum descendentem et in carne [*]( 11 Iac. 1, 5 16. 17 cf. Iac. 3,8. 15 18 Iac. 3, 2 19 Iac. 3, 8 22 Rom. 8, 7. 8 ) [*](2 modest∗a R sua debilis Em1 3 misericordiae codd. 4inaestimabilis] 11011 iudicans Oros. 6 quisquam Id autet Lm1 au∗det R gratia b 7 superbissimaxR banitate Em1 ponetOros. 9 ne―contradicatur in mg.E quodsi sibi Oros. 11 eidem] et idem Oros. ipsi s.l. Vm2 ipso B iacobo aplo V 12 sapientiam R sapientiam C sapientię B 13 ∗om∗nibus R affluenter DRVBCE affluanter b 15 haec est fides ut ad quem (a s. ẹm2) fides T praecepta in mg. Vm2 16 ante fides add. et DPCEbd inpetret (t pr. s.l.)DI\' per—descendens om. Oros. 17 descens Rm1 19 agit R a.c. 22 est om. Vml 23 in deum est E in dcum] dPoOros. ante legi eras. leg P 26 dernrsum P )

245
esse non cos, qui nondum de corpore exierunt, sed cos, qui secundum carnem uiuunt. significatos esse nianifestum est. non antem ibi est quaestio quac uersatur. illud est quod expccto ah isto audire, si possim. cos qui secundum spiritum uiuunt et ob hoc etiam hic adhuc uiuentes iam quodam modo in carne non sunt, utrum gratia dei uiuant secundum spiritum an sibi sufficiant iam data cum creantur possibilitate naturae et sua propria uoluntate, cum plenitudo legis non sit nisi caritas et caritas dei diffusa sit in cordibus nostris non per nos ipsos. sed per spiritum sanctum qui datus est nobis.

Tractat etiam iste de peccatis ignorantiae l\'t dicit \'hominem praeuigilare debere, ne ignoret, ideoque esse culpandam ignorantiam, quia id homo nescit neglegentia sua. quod adhibita diligentia scire debuisset\', dum tamen omnia potius disputet quam ut oret et dicat: da mihi intellectum et discam mandata tua. aliud est enim non curasse scire, quae neglegentiae peccata etiam per sacrificia quaedam legis uidebantur expiari. aliud intellegere uelle nec posse et facere contra legem non intellegendo quid fieri uelit. unde ammonemur petere a deo sapientiam, qui dat omnibus afuenter, utique his omnibus qui sic petunt et tantum petunt quomodo et quantum res tanta petenda est.

\'Diuinitus tamen expianda esse peccata commissa et pro eis dominum exorandum\' fatetur, propter ueniam scilicet promerendam, quia, id quod factum est facere infectum multum ab isto laudata potentia illa naturae et uoluntas hominis etiam ipso fatente non potest. quare hac necessitate restat, ut oret ignosci. ut autem adiuuetur, nc peccet, nusquam dixit, non hic legi, mirum de hac re omnino silentium, cum oratio dominica utrumque petendum esse commoneat, ut ut dimittantur nobis debita nostra et ut non [*]( 1 cf. Rom. 8, 12 7 cf. Rom. 13, 10 8 cf. Rom. 5, 5 10 Pelagius 14 Ps. 118, 73 15 cf. Leu. 4, 2. 3. 18 Iac. 1, 5 21 Pelagius 28 cf. Matth. G, 12. 13 ) [*](2 ubi Vm2 4 ob] ab LDml 5 dei gratia V grati Lml 6 sufficientiam (om. iam) V datam E crearentur Oros. 7et] in Oros. 9in nobis V 11 culpandamesseV 13 omnia om.b 14 et] ut DRV m2 BCbd 15 enim est Oros. 18 a deo petcreTbd quid B 19 affluenter DRVBCE \' 20 et quantmn prestanda (restanda Vm1E) ct (um.E) petenda est Vm2E 21 esse expianda bd 22 exorandum esse 5 23 et quia E 24 ista B illa om.b natura Oros. 2Glegit Oros. 27 hac (h s.l.) L oratioue b 28 nobis om. Vm1B ut om. B )

246
inferamur in temptationem, illud, ut praeterita expientur, huc, ut futura nitentur. quod licet non fiat, nisi uoluntas adsit, tamen ut fiat, uoluntas sola non sufficit; ideo pro hac re nec superflua nec inpudens domino immolatur oratio. nam quid stultius quam orare ut facias quod in postestate habeas?