Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

" Iustitia quid est ? " inquit. Animus quodammodo se habens. " Itaque si animus animal est, et iustitia." Minime. [*](iustitia minime later MSS.; iustitiam in me BA.) Haec enim habitus animi est et quaedam vis; idem animus in varias figuras convertitur et non totiens animal aliud [*](aliud later MSS.; alius BA.) est, quotiens aliud facit. Nec illud, quod fit ab animo, animal est.

Si [*](si before iustitia and fortitudo added by Muretus.) iustitia animal est, si fortitudo, si ceterae [*](si ceterae Muretus; sic ceterae (cetetre) BA.) virtutes, utrum desinunt esse animalia, subinde autem [*](autem edd.; aut or ut MSS.) rursus incipiunt, an semper sunt ?

Desinere virtutes non possunt. Ergo multa animalia, immo innumerabilia, in hoc animo versantur.

" Non sunt," inquit, " multa, quia ex uno religata sunt et partes unius ac membra sunt." Talem ergo faciem animi nobis proponimus, qualis est hydrae multa habentis capita, quorum unumquodque per se pugnat, per se nocet. Atqui nullum ex illis capitibus animal est, sed animalis caput, ceterum ipsa unum animal est. Nemo in Chimaera leonem animal esse dixit aut draconem; hae partes erant eius; partes autem non sunt animalia. Quid est, quo colligas iustitiam animal esse ? "

Agit," inquit, " aliquid et prodest. Quod autem agit et prodest, impetum

v3.p.288
habet; quod autem impetum habet, [*](quod habet added by later MSS.; om. BA.) animal est." verum est, si suum impetum habet; suum autem non habet, [*](suum habet later MSS.; om. BA.) sed animi.

Omne animal, donec moriatur, id est, quod coepit; homo, donec moriatur, homo est, equus equus, canis canis. [*](equus equus, canis canis edd.; equus canis BA.) Transire in aliud non potest. Iustitia, id est animus quodammodo se habens, animal est. Credamus; deinde animal est fortitudo, id est animus quodammodo se habens. Quis animus ? Ille, qui modo iustitia erat ? Tenetur in priore animali, in aliud animal transire ei non licet; in eo illi, in quo primum esse coepit, perseverandum est.