Naturalis Historia
Pliny, the Elder
Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor
a morsu [*](ad morsum zva. G2) vero unicum remedium, oraculo quodam nuper repertum, radix silvestris rosae, quae cynorrhoda[*](cynorhoda (-roda a) DFEav(S). -dos G2. hocynorda R. niginorhoda F2superscr.) appellatur.[*](Col. VII 12, 14. — (10) cfr. Obseq. 103.) Columella auctor est, si XL die quam sit natus castretur morsu cauda summusque eius articulus auferatur[*](auferatur F2E2cum ras. v. -efatyr r) spinae[*](spinae ego e Col is equi (aequi F1) ll (ortum ex ispi[ne]). insequi S. se- qui D. sequenti v) nervo[*](neruo E2v. -u/// E1 -uū F2S. -uā r) exempto, nec caudam crescere nec canes rabidos fieri. canem locutum in prodigiis, quod equidem adnotaverim[*](ad- notauerim F2E2v. adnoue- r), accepimus et serpentem latrasse, cum pulsus Tarquinius[*](Tarquinius (sed post regno) v. om. ll) est regno.
[*](Strabo XV 698 extr. Diod. XVII 76, 6. 95, 5. Plut. Alex. 6. 61; SA 14 extr. Gell. V 2. Curt. VI 5, 18. IX 3, 23. Sol. 45, 8. 9.) Eidem Alexandro et equi magna raritas contigit . Bucephalan[*](bucephalan ll.v(S). -lon C) eum vocarunt sive ab aspectu torvo sive ab insigni taurini capitis armo inpressi[*](inpraessi/// F. -ressit d. -resso R2e corr.). XIII[*](XIII (Budaeus)H. XVI ll.v(D)) talentis ferunt ex Philonici Pharsalii grege emptum, etiam tum puero capto eius decore. neminem hic alium quam Alexandrum regio instratu[*](instratus va.S) ornatus[*](ornatus F2R2S. -atu d(?)v. -at r) recepit[*](recipit F1R1a) in sedem, alias[*](aliosva.S) passim recipiens[*](reiciens va. H). idem in proeliis memoratae cuiusdam perhibetur operae, Thebarum[*](thebearum F2. et thebar- a) oppugnatione vulneratus in alium transire Alexandrum non passus, multa praeterea eiusdem modi, propter quae rex defuncto ei duxit exequias urbemque tumulo circumdedit
nomine eius.[*](Suet. Iul. 61. Sol. 45, 10. 11: — Iuba fr. 22 Mü. (cfr. Hygin. fab. 243).) nec Caesaris dictatoris quemquam alium recepisse dorso[*](dorso recepisse pal. Chat.) equus traditur, idemque similes humanis [*](humanis F2R2pal. Chat. G2(D). hominis rzv(S)) pedes priores habuisse, hac effigie locatus ante Veneris Genetricis[*](genitricis ava.S) aedem. fecit et Divus Augustus equo tumulum, de quo Germanici Caesaris carmen est. Agrigenti conplurium [*](conplurimum F1a) equorum tumuli pyramides[*](pyramidas RdSJ. cfr. XXXVI 87) habent. equum adamatum a Samiramide usque in[*](in ll.zBrot. ad v(J)) coitum Iuba auctor est.[*](Sol. 45, 11. — (11) Ar. IX 47 extr. Ael. IV 7. Antig. Car. 54 (59).— (12) Varro II 7, 9.) Scythici quidem equitatus equorum[*](Scythae ... et equorum va.H) gloria strepunt[*](s// repunt F1. se rep- ad. screp- R2(?)) : occiso[*](occiso denique ze Sol. -que ipsorum va.H) regulo ex provocatione dimicante[*](dimicantē F2zD) hostem[*](hostem om.z) , cum[*](cum ll. D. cum uictor R(?)v e Sol.) ad spoliandum venisset, ab equo eius ictibus morsuque confectum; alium detracto oculorum operimento et cognito cum matre coitu petiisse praerupta atque exanimatum. aequa[*](aequa DFRE1S. equa a1. qua a2dT. aequa (equa D) eadem E2D. equam (-ae G2) eadem zv) ex causa in Reatino agro laceratum[*](laceratamque z.—tumque va.G) prorigam[*](prorigam ll. G coll. Varr. quadri- z. pariter auri- v) invenimus[*](inueniamus F1a) . namque et[*](ex F1a) cognationum intellectus his[*](in iis va. S) est, atque[*](itaque va.H) in grege prioris anni[*](amni F1a) sororem[*](soror est a. -re va. S) libentius etiam quam matrem[*](matrē F2S. -re rv) equa comitatur.[*](Athen. XII 520c. — Sol. 45, 13.) docilitas tanta est, ut universus Sybaritani exercitus equitatus ad symphoniae cantum saltatione quadam moveri solitus inveniatur . iidem praesagiunt pugnam et amissos lugent dominos : lacrimas[*](lacrimasque E2va.S(D)) interdum desiderio fundunt. interfecto Nicomede rege equus eius inedia vitam finivit.[*](Phylarch. fr. 31 Mü. Ael. VI 44. Sol. 45, 13.) PRhylarchus[*](Philist. fr 48 Mü. Cic. div. I 79. Ael. VH XII 46. pylarcus F. -rius R. Pydarcus a. Philarchus va. H) refert Centaretum[*](centariom a. -aretrium va.C) e Galatis, in proelio occiso Antiocho, potitum equo eius conscendisse ovantem, at ilium indignatione accensum domitis[*](demptis a3superscr. (coni. J)) frenis, ne regi posset[*](possit Fa), praecipitem in abrupta isse[*](isse F2d2Eav. ee r) exanimatumque una. Philistus a Dionysio relictum in caeno haerentem, ut se evellisset[*](se euellisset EaD. sese ue- (eue- v) Rv. se ue- F2. se uellis sed DF1), secutum vestigia domini examine apium[*](aptum F1a. apum va.S) iubae[*](iuba F2) inhaerente, eoque[*](eoque F2E2v(D). eo qui (que dTS) in rS) ostento tyrannidem[*](tyrannide ad. -idae F1. -ice R) a Dionysio occupatam[*](occupatū RE1a).[*](dist. Brot.)[*](Sol. 45, 14.) Ingenia eorum inenarrabilia. iaculantes[*](ioculantes F2) obsequia[*](ob- sequio va. Brot.) experiuntur difficiles conatus corpore ipso nisuque[*](nisoque F1R1) iuvantium[*](iuuantium coni. H. inuita- ll. v); item[*](item ego. iam (tam a) ll. v. etiam U) tela[*](tala F1. talia a) humi collecta equiti porrigunt. nam in circo ad currus iuncti non dubie intellectum adhortationis et gloriae fatentur. Claudi Caesaris saecularium ludorum circensibus, excusso in carceribus auriga albati[*](albati (sc. coloris) ego. -ati equo F2E2D. -at hi equi R2. aluat hic quo r. albatis J. -to H. -ti equi v) Corace[*](caracae F1. pal- mam va.H) , occupavere primatum [*](prima, tum H), optinuere opponentes, effundentes omniaque contra aemulos[*](omnia quae ... aemulos (om. quae) va.H) , quae debuissent peritissimo[*](per////ssimo F1. percussi modo a) auriga insistente, facientes , cum[*](an et cum?) puderet hominum artes[*](artē F2H brot.(D)) ab equis vinci, peracto legitimo cursu[*](legitim occursu F1. legü cursu a) ad cretam[*](metam va.H) stetere.[*](Sol. 45, 15. Plut. Val. Popl. 13 extr. Fest. p. 274b 9 sq.) maius[*](maius — 18 cucurrisse om.R1) augurium apud priscos plebeis[*](ple- beios R2. pleueis F1) circensibus excusso[*](excurfo F) auriga ita, ut si[*](si E(?)v(J). om. rS) staret[*](stare (om. in— cucurrisse) F1E1a), in Capitolium cucurrisse equos aedemque[*](aedemque (B)H. sed- F2E2v. id- r) ter lustrasse; maximum vero eodem pervenisse a Veis[*](a Veis Ber. ab eis F2d2R2. ab Veis B. habens E2. -nis v. a se is r) cum palma et corona
, effuso[*](offenso R2) Ratumenna[*](Ratumena va.S) qui ibi vicerat, unde postea nomen portae est.[*]((5) Ar. VI 22, 576a 28. Sol. 45, 16. — Verg. G III 72 sq. — (11) Col. VI 29, 4.) Sarmatae longinquo[*](longinqua itinera va.S)itineri[*](itineri ego. acturi ll. v) inedia pridie praeparant eos, potum exiguum[*](tantum exiguum R2E2D. exiguum tantum va. H) inpertientes[*](inpertiens R1. -inentes F1a), atque ita per centena milia et quinquaginta continuo cursu euntibus[*](exeuntibus a) insident.Vivunt annis quidam quinquagenis, feminae[*](feminae v. -na// a. -nar) minore spatio; eaedem[*](eadem F2dT) quinquennio finem crescendi capiunt[*](capiunt R2E2v. -pit F2da. -pud F1. -put r), mares anno addito. forma[*](foma F1. femina a. formas F2 qualis aS) equorum, quales maxime legi[*](laegio poftea F1) oporteat, pulcherrime quidem Vergilio[*](uirgilio Rava.S) vate[*](uale F1a1. an uati?) absoluta est; sed et nos diximus in libro de iaculatione equestri condito, et tere inter omnes constare video. diversa autem circo[*](idcirco a) ratio quaeritur. itaque cum bimi in alio subiungantur[*](subiungantur D1adTzS. sub- iug- D2F1RE1. subig- F2E2v (D)) imperio, non ante quinquennes[*](quinquennes r.—nnis ll.S) ibi certamen accipit[*](accepit RS. accipiunt va.G).
[*](Ar. VI 22 init. — Varro II 7, 7. 8. Col. VI 27, 3. 28, 1. Ar. V 14, 545b 10. VI 22, 576b 25. Sol. 45, 16.) Partum in eo genere undenis mensibus ferunt, duodecimo gignunt. coitus verno aequinoctio bimo utrimque [*](utrimque F2E2v (D). -ique rS. cfr. § 68. 187) vulgaris, sed a trimatu[*](trimato FRa1) firmior partus. generat mas ad annos XXXIII, utpote[*](ut pute ll. (D?)) cum a circo[*](iccirco F2superscr. cfr. Welzh. p. 68) post vicesimum[*](uicesimum pri- mum a) annum mittantur ad subolem[*](sobolē ava.S) . Opunte[*](opunte F1dTH. opante R1. sponte E1a. ut pute D(?). ut pote F2E2. reparandam R2v) et ad XL[*](ad XL — 19 animalium om.R1. cfr. n. luc. p. 74 n. 31) durasse tradunt adiutum modo in attollenda priore parte corporis.[*](Varro II 7, 11. Col. VI 27, 13. 9.)[*]((2) Ar. VI 18, 572b7. Ael. XI 18. Sol 45, 16. — Ar. 14, 545b 13. 20. Sol. ib.) sed ad generandum[*](ad generandum F2R2e corr. v. angentes anguū (agunt dT) FadT p. 135, 1 per interualla va.S) paucis animalium minor fertilitas. qua de causa
intervalla admissurae dantur, nec tarmen[*](tamen non lessen ann. philol. 1859 p. 75 e Col.) quindecim initus eiusdem anni valet tolerare. equarum libido extinguitur iuba tonsa[*](tonsa F2E2av(J). -sis R2 (e Sol.) S. tons DF1. tonis R1. tona E1). gignunt annis omnibus ad quadragesimum. vixisse equum[*](quum F1. cum a equam P ex Ar.) LXXV annos[*](annis dva. G) proditur.[*](Ar. VI 22, 576a 24. IX 4, 611a 12. Col. VI 27, 13. — Ar. ib. 577 a 8. VIII 24, 605a 2. Th. fr. 175 Wim. Ael. XIV 18. III 17. Antig. Car. 20 (24). Verg. G III 280. Col. VI 27, 3. Sol. 45, 17. cfr. Pl. XXVIII 180. 181. (10) Ar. IX 4, 611a 9. Ael. III 8. — (12) Sol. 45, 18.) in hoc genere gravida [*](grauide F1a) stans parit praeterque[*](par& F1) ceteras fetum[*](fetus ad. fo&u F1) diligit. et[*](et (om.a) sane ll.v. (loc. corr. an c???stat?)) sane equis amoris innasci[*](innasci F2v (J). et nasci r. ena- S) veneficium[*](bene- ficium F1R), hippomanes appellatum, in fronte, caricae magnitudine, colore nigro, quod statim edito partu devorat feta[*](faet/// F1. fetu a. -tus d) aut[*](ante (pro aut) R2) partum ad ubera non admittit. si quis praereptum habeat, olfactu[*](olfactu v. -tū ll) in rabiem id genus agitur. amissa[*](admissa F1a) parentein grege armenti reliquae fetae educant orbum . terram attingere ore triduo[*](or////duo F1. or&bi- duo R1. biduo a) proximo quam sit genitus negant posse. quo quis acrior, in bibendo nares[*](nares ll. profundius nares R(?) Sol.v. de dictione cfr. IX 184. XXXIII 59) mergit. Scythae per bella feminis uti malunt, quoniam urinam cursu non inpedito reddant.[*](Varro II 1, 19. Col. VI 27, 7. Iustin. XLIV 3, 1. Sol. 23, 7. 45, 18. cfr. Pl. IV 116.)[*]((1) cfr. Sen. ep. 87, 10. Martial. XIV 199. Nonius p. 17, 35 M. — (5) Ar. VIII 24, 604b 26. 16.) Constat[*](constant F1Ra) in Lusitania circa Olisiponem oppidum et Tagum amnem equas favonio flante obversas[*](ad- uersas F2. -sus F1dT) animalem concipere spiritum, idque partum fieri et gigni pernicissimum ita, sed triennium vitae[*](uitae om.a) non excedere. in eadem Hispania[*](spania FR) Gallaica[*](Gal- laica G. -lliaica DF1R1a. -cia F2. -llica R2E. -lleca v) gens est et[*](est et F2E2R(?)v(H). est r. et B(D)) Asturica[*](asturic R1. -ra va.G) ; equini generis his sunt[*](his sunt ego (et dist.). hi (hii F) sunt ll. v(H). del. B) quos
tieldones[*](tieldones DF1RE. thiel- adTv. celd- F2D) vocamus; minore forma appellatos[*](appellatus F1Ra) asturcones gignunt [*](gignunt incurso quibus F2), quibus non vulgaris in cursu gradus, sed mollis alterno[*](alterna F2) crurum explicatu[*](explicatū F1a. -cat F2) glomeratio, unde equis tolutim carpere[*](carpere E2v. cap- rzJ) incursum[*](incursū EaJ. -su rz. -sus v. (in cursu B)) traditur[*](traditur d(?)v. -tum ll) arte.Equo fere qui homini morbi, praeterque vesicae conversio , sicut omnibus in genere veterino.
[*](Varro III 2, 7. (II 8, 3). — (9. 10) ib. II 6, 5. Col. VII 1, 2. Pl. XVII 41. - Col. II 37, 4. — (11) Varro II 1, 14. 6, 2. — (12) Herod. IV 28. Ar. VIII 25 extr.; G II 8, 748a 22. Strabo VII 307. — (14) Varro II 6, 4.)
Asinum CCCC nummum[*](nummis zva.G) emptum Q. Axio senatori auctor[*](auctores. L. M. F1a) est M. Varro, haut[*](aut F1a) scio an omnium pretio animalium victo. opera sine dubio generi[*](ge- ruli va.H) munifica[*](munifica F2E2zD. muri- r. miri- R(?)v), arando. quoque, sed mularum maxime progeneratione. patria etiam spectatur[*](par, tria ... spectantur F2) in his, Arcadicis[*](archadis FR1a) in Achaia, in Italia Reatinis. ipsum animal frigoris maxime inpatiens. ideo non generatur in Ponto, nec aequinoctio verno, ut cetera pecua, admittitur, sed solstitio.[*](Ar. V 14, 545b 20. Varro II 8, 2. Ar. VI 23, 577a 22. 25. 577b 1 sq.) mares in remissione operis deteriores. partus[*](partuus DF1E1aD) a tricensimo mense ocissimus[*](ocisissim' F1a) , sed a trimatu legitimus[*](legitimis F) , totidem [*](an annis totidem?) quot equae et isdem mensibus et simili modo. sed incontinens uterus urina genitale[*](urinā genitalē Eava.J(D)) reddit, ni cogatur in cursum verberibus a[*](a E2D(?)v. ac F2. om. r) coitu. raro[*](raro F2E2v. -ros r) geminos parit[*](parit del.F2). paritura lucem fugit et tenebras quaerit, ne conspiciatur ab homine. gignit tota vita, quae est ei ad tricensimum annum. partus[*](partus F2E2v. -tuus D. par tune r) caritas
summa, sed aquarum taedium maius: per ignes ad fetus tendunt, eaedem[*](eaedem F2R(?)G. ea (eae v) item E2v. caedem r) , si rivus minimus intersit, horrent etiam[*](etiam (aut uel) ego. ia ut DF1E1a. aut F2dR. i ut E2. ita ut v. imos D) pedes omnino tinguere[*](caueant tinguere va.D) . nec nisi adsuetos potant fontes quae sunt in pecuariis, atque ita ut sicco tramite ad potum eant. nec pontes transeunt per[*](per (pro F2D)raritate DFD) raritatem eorum tralucentibus fluviis, mirumque dictu, sitiunt[*](siciunt a. sci- R) et si mutentur[*](mutentur (imu- R)LL. G2(S). immu- v(L)) aquae; ut[*](an et ut (aut uel ut)?) bibant cogendae exorandaeve sunt. nec nisi spatiosa[*](spatiose va.C) in cubitu[*](in cubitu (U 149)J. incubitus F2.—tar. -tat dS. -tant (Budaeus) G. in- cubant v) laxitas tuta[*](laxitas tuta D. -tas tota F2E2.-tas uta r. -tas R2S. -tate C. alias atteruntur v) ; varia[*](uaria F2R2E2v. uari r. an uana? cfr. X 211) namque somnio[*](somnio (-ia F1) Fdav. -no DRE(?) Dal. cfr. X 212. XXII 44) visa concipiunt ictu pedum crebro, qui nisi per inane[*](inane d(?)v. -anē r) emicuit[*](emicuerit R(?)va.D) , repulsu[*](repulsi F1) durioris materiae clauditatem ilico adfert.[*]((13) Col. VI 37, 7.) quaestus ex iis[*](his FaD) opima praedia exuperat[*](exuperat ll.v(D). -ant R(?)H). notum est in Celtiberia singulas [*](dist. J) quadringentena[*](quadringentena (quadrig-F) d2FH. -ta d1T. -dragin- tena Ra. -dragena z. -nis v) milia nummum enixas[*](enixas ll. G. emi v) , mularum[*](ad mularum va.S) maxime partu[*](partum R2. -tus va.S) . aurium[*](arium F1R1a) referre in iis et palpebrarum pilos aiunt; quamvis enim unicolori[*](unicolori ego. -lo Fa. -lor DRE(?)G. -lor toto v) reliquo[*](re liquor a) corpore, totidem tamen colores , quot ibi fuere, reddi[*](reddi ego. -it ll.v). pullos earum epulari Maecenas instituit, multum[*](multos a) eo tempore praelatos onagris[*](onetris F1). post eum [*](dist. lessen ann. philol. 1859 p. 75) interiit[*](interit Fa) auctoritas saporis[*](saporis F2E2G(D).—ri rS. -ris, sed v) asino.— Moriente visu[*](uisu d (coni. H coll. § 206 et Iessen)D. -so ll.v.) celerrime id genus deficit.—[*](Varro II 8, 2. Col. VI 36, 2. 37, 9.— (3) Ar. VI 23, 577b15. Col. VI 37, 8.— (6) Col. ib. 3.) Ex asino et equa[*](equo a) mula gignitur mense XIII[*](mulus ... XII va.H),
animal viribus in labores eximium. ad tales partus equas neque quadrimis minores neque decennibus maiores legunt arcerique utrumque genus ab altero narrant[*](narrent F1Ra) nisi in infantia eius generis quod ineat lacte hausto. quapropter subreptos pullos in tenebris equarum uberi asinarumve eculeos[*](aculeos F2) admovent [*](admouent F2v. -eat r) . gignitur autem[*](etiam pro autem (P) G2) mula et ex[*](et ex D. ex ll.v) equo et asina[*](asino a), sed effrenis[*](effre- :iis d(?)v. et fr- ll) et tarditatis indomitae. lenta[*](laeta J) omnia[*](omina EJ) et e[*](et e ego. esse (ee) ll.v. eis ut H. hae e J. (lenta — uetulis del. P)) vetulis. conceptum ex equo secutus asini coitus[*](coitus — 9 asini omF1dR1a) abortu perimit,[*](Ar. ib. 577a 13. 26. 29. cfr. Pl. X 180.— (10) Col. ib. 1. 2.— (11) Ar. ib. :31 sq.— (13) Varro II 8, 1. 6. Col. ib. 5.) non item asini[*](ex asino va.J) equus[*](equus F2. om.R1. equi R2v. -uos (= uus) rJ) . feminas a partu optime septimo die inpleri observatum, mares fatigatos melius inplere. quae non prius, quam dentes quos pullinos appellant iaciat[*](iaciat v. -iant R2. -itant a. -itat (inc- R1) r) , conceperit, sterilis intellegitur et quae non primo initu generare coeperit. equo et asina genitos mares hinnulos antiqui vocabant contraque mulos quos asini et equae generarent[*](generant a).[*](Democrit. ;ap. Ael. XII 16.— Varro II 1, 27. Obseq. 125. Herod. III 153. -Mir. ausc. 70. Ar. I 6, 491a 2. VI 24, 577b 23. 36, 580b 1.— cfr. Pl. XXX 149.) observatum ex[*](e R(?)va.D) duobus diversis[*](diuersis v. -sū ll. (an diuersorum generum?)) generibus nata[*](natura F2) tertii generis fieri et neutri parentium esse similia eaque ipsa, quae sunt[*](quae (in ras.) sunt dG2. sunt quae ll. quae v) ita nata[*](nata sunt va. G2), non gignere in omni animalium genere; idcirco mulas non parere. est in annalibus nostris peperisse saepe, verum prodigii loco habitum. Theophrastus vulgo parere in Cappadocia tradit, sed esse id animal ibi sui generis. 20 mulae calcitratus inhibetur vini crebriore potu.[*](Ar. VI 24 init. G II 8, 748b 33. Col. V 37, 4. Varro II 6, 3. — cfr. Martial. XIII 97.) in plurium Graecorum est monumentis cum equa muli coitu natum[*](natu F1. -ta ad ) quod[*](quod ll.S. quem v) vocaverint ginnum[*](ginnum (P)H ex Ar. inn- ll. hinn- d(?)v) , id est parvum[*](paruūs DF1. -uus F2E2) mulum[*](mulus F2Ea. -los DF1. (id — mulum del. P)). generantur[*](generatur a) ex equa et onagris mansuefactis mulae veloces[*](uelocis FIa) in cursu, duritia eximia pedum, verum strigoso corpore, indomito animo. sed generator[*](generatur E1a. -to E2. -to// R. -roso va.H) onagro[*](onagrae F) et asina genitus omnes antecellit[*](antecellit F2Eav(D). -llet rS). onagri in Phrygia et Lycaonia praecipui. pullis eorum ceu praestantibus sapore Africa gloriatur, quos lalisiones appellat[*](appellant F2va. S).[*](Ar. VI 24, 577b 29 Ael. VI 49. (VII 13). Plut. SA 13 extr.) mulum LXXX annis vixisse Atheniensium monimentis apparet[*](appa- ret & F1aH Brot. -ret eo v); gavisi[*](grauis F1a) namque[*](namque om. va. H) , cum templum in arce facerent, quod derelictus[*](derelictos F2) senecta[*](senecta d2v. -tas R2. -tus r. om.d1) scandentia[*](scan- dentia E2H. scad- R2d2. cad- rv) iumenta comitatu nisuque exhortaretur, decretum fecere[*](fecere quo caueretur ne va.H) ne frumentarii negotiatores ab incerniculis eum arcerent.[*](cfr. Ael. 1134. — (14) Varro II 5, 10. (Ael. III 33). Ar. III 21, 522b 23. VIII 7 extr. — (17) Varro ib. 12. Ar. VI 21, 575a 22. — (18) Col. VI 24, 1. 3, Varro ib. 13.) Bubus Indicis camelorum altitudo traditur, cornua in latitudinem quaternorum pedum. in nostro orbe Epiroticis laus maxima a Pyrrhi, ut ferunt, iam inde regis cura. id consecutus est non ante quadrimatum ad partus vocando; praegrandes itaque fuere[*](fuere E2v. fere r) et hodieque reliquiae[*](reliqua FTa. -qu//// R1. -quae Dal.) stirpium durant[*](duras F1Ra) . at nunc anniculae fecunditatem[*](ad fecunditatem va.H) poscuntur, [*](an tan- tum?)[*](dist. H) tolerantius tamen bimae, tauri generationem quadrimi. in- [*](ad zva.S) plent[*](inplent id E2. -nt et va.H. -nt ita Welzh. p. 22) singuli denas[*](singulis denae va. G2(L)) eodem anno. tradunt[*](traduntur Eva. G2 (L)), si[*](si a G2 (D). si autem (aū) ll.z. si autem (autem si H) post V (L)) a coitu[*](coitu DFaG2 (D). -tum R(?)Ev(L).om.z) in dexteram
partem abeant[*](habeant Faz) tauri, generatos mares esse; si[*](si om.FR1a) in laevam , feminas.[*](Ar. ib. 13. 26. — (6) Varro ib. — (7) Ar. ib. 575b 16. — (9) Ar. ib. 575a 16. 18.) conceptio uno initu peragitur, quae si forte pererravit[*](perrauerit a. errauit G2), XX post diem marem femina repetit. pariunt mense X; quicquid ante genitum, inutile est. sunt auctores ipso conplente decumum[*](decimo a) mensem[*](mense F2C.—sis a. -se rv) die[*](die aG. diem r. duos v) parere. gignunt[*](gi nune F1. nune ava.G) raro geminos. coitus a delphini exortu a. d. pr. non. Ianuarias diebus XXX[*](XXXX P e Varr.), aliquis et autumno, gentibus quidem quae lacte vivunt ita dispensatus[*](dispensatus ll. G1(H). -tur TG2. -antibus v), ut omni tempore anni supersit id alimentum. tauri non saepius quam bis[*](uir (pro bif) Fa) die ineunt. [*]((10) Herod. IV 183. Alex. Mynd. ap. Athen. V 221e. Ael. XVI 33. Mela I 45. — (11) Ar. ib. 575a 31. 575b4. — (12) Ar. VIII 71 nit.)boves[*](bobus R) animalium soli[*](solis F1a) et retro ambulantes pascuntur, apud Garamantas[*](garamentas R1. car- F1) quidem haut aliter. vita feminis XV annis longissima , maribus XX. robur in quinquennatu[*](quinquę (-q. a) natu Fa. quimatu va. Brot.). lavatione calidae aquae traduntur pinguescere et si quis incisa cute spiritum[*](spiritu F1a) harundine in viscera adigat.[*](Col. VI 1, 2. 24,5. — (17) Ar. VIII 28, 606a 15. — (21) Col. VI 20.) non degeneres existimandi etiam minus laudato aspectu: plurimum lactis Alpinis, quibus minimum corporis, plurimum laboris capite, non cervice, iunctis. Syriacis non sunt palearia, sed gibber[*](gibber Eav. giber F2. gigber r) in dorso[*](dorso Eav. -sū r). Carici quoque in parte Asiae, foedi visu tubere[*](tubure a. tuuere F. tuere R1) super armos a[*](af mofF1. af nof a. asinos d) cervicibus eminente, luxatis[*](laxatis adTzva.G) cornibus, excellentes in opere narrantur, cetero[*](ceterū a. -ri va.G2) nigri[*](nigris F1a) coloris candidive[*](ca- diue a. -uae F1) ad laborem damnantur. tauris minora quam bubus cornua tenuioraque.[*](Col. VI 2, 1. 9. praef. 7. Varro II 5, 4. Val. M. VIII) domitura boum in trimatu, postea sera, ante praematura. optime cum domito iuvencus inbuitur[*](an iungitur?). socium enim laboris agrique culturae habemus hoc animal, tantae[*](tantae F2v. -ta r) apud priores curae, ut sit inter exempla damnatus a[*](a F2v. om. r (an recte?). apud z) populo Romano[*](P.R. ll.D) die dicta, qui concubino[*](conubio a) procaci rure omassum[*](omasum F2va.S) edisse se negante[*](negante C. -tē LL. -ti v) occiderat bovem, actusque in exilium tamquam colono suo interempto.[*]((6. 7) Varro II 5, 7. Col. VI 1, 3.) Tauris in aspectu generositas torva fronte, auribus saetosis , cornibus in[*](in F2E2v. om. r) procinctu[*](praecincto F) dimicationem[*](dimicatione F1a) poscentibus. sed tota comminatio prioribus in pedibus. stat ira[*](statura F2. -tutis a a.dist. H) gliscente alternos replicans[*](replicans orbes F2S) spargensque[*](spargesque F1. -genque R) in alvum[*](altum va.H) harenam et solus[*](solum dT. solius G) animalium eo stimulo ardescens.[*]((13) cfr. Suet. Claud. 21 med.) vidimus ex[*](ex ll.zv(H). de B) imperio dimicantes et iocose[*](iocose ego. ideo se E2v. ideo rB) demonstratos[*](demonstratos E2v. mon- rH) rotari[*](recipi a), cornibus cadentes excipi iterumque regi[*](regi ego. rege (-gere E2D) ll. v. regeri M Haupt Herm. III p. 149. resurgere v. erigi coni. J), modo iacentes ex humo tolli bigarumque etiam curru citato velut aurigas insistere. Thessalorum gentis inventum est equo iuxta quadripedante[*](quadripedante Fv. -tē r) cornu[*](cornui (-nu R1) torta FiR1a) intorta cervice tauros necare; primus id spectaculum dedit Romae Caesar dictator.[*]((2) Macrob. III 5, 8. — Val. M. I 6, 5. Liv. III 10, 6. XXIV 10, 10. XXVII 11, 4. XXXV 21, 4.) hinc[*](hinc d(?)v. huic R. hic E2. hunc r) victimae opimae[*](opimae d2C. optimae aTv. -ma z. optumae r. de mendo cfr. XVIII 263. 78. XXXV 47. XXV 49) et lautissima[*](lautissima F2E2v(D). laudat- rS) deorum placatio. huic[*](huic R2v. hanc R1. hunc r) tantum animali omnium, quibus procerior, cauda non statim nato consummatae ut ceteris mensurae: crescit[*](crescitū a. -cit enim coni. H) uni, donec ad vestigia ima perveniat. quam ob rem victimarum probalio in vitulo, ut articulum suffraginis contingat [*](continguatF1R); breviore non[*](non tantum Fa) litant. hoc quoque notatum, vitulos
ad aras umeris hominis adlatos non fere litare[*](latere F1R1a. litari coni. H), sicut nec claudicante[*](claudicante nec om.FR1a. -tem nec va.G2) nec aliena hostia deos placari nec trahente se ab aris. est frequens in prodigiis priscorum bovem locutum , quo nuntiato senatum sub diu[*](diu ll.D. diuo v(S). dio G2) haberi[*](habere RI) solitum.[*](Mela I 58. Sol. 32, 17 —21. Amm. Mare. XXII 14, 7. 8. Herod. II 28 extr. Ael. XI 10. Strabo XVII 807.)[*]((11) Lucian. sacr. 15. — Aug. CD XVII 5.) Bos in Aegypto etiam numinis[*](nominis F1a) vice colitur; Apin[*](apin ll. G2(D). -im v(L)) vocant. insigne ei in dextro latere candicans macula cornibus lunae crescere incipientis[*](incipien- tis similis Cornelissen), nodus sub lingua, quem cantharum[*](cantarum FRava.C) appellant. non est fas eum certos vitae excedere annos, mersumque in sacerdotum fonte[*](fontē R) necant[*](enecant va.S) quaesituri luctu alium, quem substituant, et donec invenerint maerent derasis etiam capitibus; nec tamen umquanm diu quaeritur.[*](Ael. XI 10.) inventus deducitur Memphin a sacerdotibus C[*](C F2in ras. D coll. Sol. cū (om.R?) r. sunt v. om. H) . delubra ei gemina, quae vocant thalamos, auguria populorum: alterum intrasse laetum est, in altero dira portendit. responsa privatis[*](priuatis F2E2v (D). prius r. priuis (Salm.) H) dat e manu consulentium cibum capiendo. Germanici Caesaris manum[*](manum v (corrupt. in -nuuf). -nus ll.zS. (dexteram Sol.)) aversatus est haut multo postea[*](post va.H) extincti. cetero[*](incoetur DF1. inchoe- E1a. in coitus E2D,) secretus, cum se[*](se (om.z) prorumpit zva. Bas.) proripuit in coetus, inc edit[*](incedit (DE?)v. incidit ll) submotu[*](sub- motu adG2 (D). -to rG1 (S). -to strepitu v) lictorum[*](lictorum del. (Salm.) SJ), gregesque[*](gergesque F. grexque E2va. S) puerorum comitantur[*](comitantur J. -atur ll.v) carmen honori eius canentium; intellegere videtur et adorari velle. hi greges repente lymphati[*](lymfati F. inf- a) futura praecinunt[*](praecinunt R (?)v. proci- r). [*](cfr. Sen. NQ IV 2, 7.)femina bos ei semel anno ostenditur, suis et ipsa insignibus,
quamquam aliis, semperque eodem die et inveniri eam[*](eam extingui R. -uique va.G) et extingui tradunt. Memphi est locus in Nilo, quem a figura vocant Phialam, omnibus annis ibi auream pateram argenteamque mergentes[*](mergunt iis H Brot.) diebus quos habent[*](habet G) natales Apis. septem hi sunt, mirumque neminem per eos a crocodilis attingi, octavo post horam diei sextam redire beluae feritatem.[*](Col. VII 2, 1. — (9) Ar. V 14,545b 31. 546a5. (Col. VII 3, 6). Geop. XVIII 3, 2. — (11) Varro II 2, 13. Ar. VI 19 init. — (14) Varro II 1, 19. — (15) Cels. ap. Col. VII 3, 11.) Magna et pecori gratia vel in placamentis deorum vel in usu vellerum. ut boves[*](boues uictum E2R(?)G. -ue sunt tum DF1. -ues sumptum F2E1azv) victum hominum >excolunt, ita corporum tutela pecori debetur. generatio bimis utrimque ad novenos annos, quibusdam et ad X; primiparis [*](primiparis B. -res ll.v) minores fetus. coitus omnibus ab[*](ab d2G2(S). ad ll.v(L)) arcturi[*](arctu F1. -ti a) occasu[*](occasu DF1G2(S). -sū rv(L)), id est a. d.[*](a. d.S. ad d. a av. ab r) III idus Maias, ad aquilae occasum, id[*](id est v. id //// D1. in D2FdEaH. om.R(?)G2 (S))est X[*](XIII va.G2) kal. Augustas. gerunt partum diebus CL; postea concepti invalidi. cordos[*](cordos F2v. -dis r) vocabant antiqui post id[*](idem R) tempus natos. multi hibernos agnos[*](agnos E2v. agros r) praeferunt vernis[*](uernis F2E2v. ueris E1a. -res r), quoniam magis intersit ante solstitium quam ante brumam firmos esse, solumque[*](an solum namque?) hoc animal utiliter bruma nasci.[*](Ar. V 14, 546 a 4. — (19) Col. VII 3, 3. 4. 6. Geop. XVIII 5. — (20) Col. VI 28. VII 3, 12. (Ar. G IV 1, 765a 4). Geop. XVII 6, 2. cfr. Pl. XXX 149.— (21) Ar. IX 3, 610b 33.) arieti naturale agnas fastidire, senectam ovium consectari[*](consectari d(?)v. -re ll), et ipse melior[*](melior om.F1R1a. (post senecta pos. va.D)) senecta[*](senecta utilus F1R1.—lius R2a. -ta illis va. H), mutilus quoque utilior. ferocia eius cohibetur cornu iuxta aurem terebrato. dextro teste[*](teste om.F1R1a) praeligato feminas generat, laevo mares. tonitrua solitariis ovibus abortus inferunt; remedium[*](remedium est R2v. at cfr. § 205. Müller still. p. 81) congregare eas, ut coetu[*](coitu F2) iuventur.
aquilonis flatu mares concipi dicunt,[*](Ar. VI 19, 574a 1; G IV 2, 766b 34. Geop. XVII 3, 6. Ael. VII 27. Antig Car. 103 (111). Col. VII 3, 12. cfr. Pl. XVII 330. — (3) Ar. VI 19, 574a 5. Col. VII 3, 1. Varro II 2, 4. Geop. XVIII 6. — (4) Varro ib. 14. Geop. XVIII 3, 5. (Ar. III 12, 519a 11). — (6) cfr. Col. VII 2, 6. 3. 4, 1. 4. (Varro ib. 18 extr.).) austri feminas, atque in eo genere[*](an opere (pro genere)?) arietum maxime spectantur ora[*](ora/// F. orat a), quia cuius coloris sub lingua[*](lingua v. -uas ll) habuere venas[*](///aenas F1. uaena F2), eius et lanicium in fetu est variumque, si plures fuere. et mutatio aquarum potusque variat.Ovium summa genera duo, tectum et colonicum, illud mollius, hoc in pascuo delicatius[*](deligratius DF1R), quippe non[*](non ego. con ll. cum d(?)v) tectum rubis vexatur[*](uexatur ego. uesca- ll.v. uexetur Brieger ann. ll philol. 1859 p. 76).[*](Col. VII 2, 3. 4. 4, 1. Martial. XIV 155. Strabo XII 578.) operimenta[*](op////menta F1. opes me- ad. ///// me- R1) ei[*](eis F2va.H) ex Arabicis praecipua[*](praecipuae F1R. -pue a).
lana autem laudatissima Apula et quae in Italia Graeci pecoris appellatur, alibi[*](alibi v. -be DF1R. -bi in a. -bim E1. albi E2. -be F2) Italica; tertium locum Milesiae oves optinent. Apulae[*](apulię a. -ulie R2. -ud R1) breves villo nec nisi paenulis celebres; circa Tarentum Canusiumque summam nobilitatem habent, in Asia vero eodem genere Laudiceae[*](Laudiceae D. Laod- v. -ce R (?). laudicae DF1E. -ce a. -datae F2). alba Circumpadanis nulla praefertur, nec libra centenos nummos ad hoc aevi excessit ulla.[*]((1) cfr. Pl. XXIX 30. — (3) cfr. Strabo III 144. — (7) Hom. δ 124. 298. κ 12. υ 150 al.)[*]((15) Varro II 11, 9. (Isid. XIX 27, 1). — (17) Non. p. 549, 30 M. — (18. 19) Col. VII 2, 4. Sil. It. VIII 597. Martial. XIV 157. 127. IX 61, 3. XII 98, 2.) oves non ubique tondentur; durat quibusdam in locis vellendi mos. colorum plura genera, quippe cum desint[*](desint F2v. -it r) etiam nomina[*](nomina is E2. -na his F2D. -natis r. -na eis v)iis quas nativas appellant aliquot modis: Hispania nigri velleris praecipuas habet[*](habent F1Ra), Pollentia iuxta Alpes cani[*](cani, Asia G. caniasia DF1d. -nasia F2. -nusia Eav. atniasia R1. -niuasia R2. iam Asia H), Asia rutili, quas Erythraeas vocant, item Baetica[*](baeticae F1Ra. -ca ut va.G), Canusium
fulvi[*](fului G. -uis ll. -uas v), Tarentum et suae pulliginis[*](polliginis F2). sucidis[*](sicidisF1R1a) omnibus medicata vis[*](medicatuus a.—tus (praem. usus) va.H). Histriae Liburniaeque pilo propior[*](propior F2v. pro- prior E. prior r) quam lanae[*](lanas F1), pexis aliena vestibus et quam Salacia[*](Salacia H. cfr. IV 116. salaca (-laa E2) ll. sola ars v) scutulato[*](scutulato F2E2v. stulatos (-to R) ll) textu commendat [*](commendę R. -da/// F1) in Lusitania. similis circa Piscinas[*](piscinos F1. -nis Ra. Piscenas G. cfr. III 37) provinciae Narbonensis , similis et in Aegypto, ex qua[*](& qua F1R1) vestis detrita usu pingitur[*](pinguitur F1. tingi- va. H) rursusque aevo durat. est et hirtae pilo crasso in tapetis antiquissima gratia iam; certe[*](certe priscos va. D) iis[*](his Fa) usos[*](usos F2v. usu Rd. uso r) Homerus auctor est. aliter haec Galli pingunt, aliter Parthorum gentes.[*]((12) cfr. Pl. XIX 13 extr.) lanae et per se coactae[*](coactę F2v(D). -t//// F1. -tum E1a. -tam rH) vestem faciunt et, si addatur acetum, etiam ferro resistunt, immo vero etiam ignibus novissimo sui purgamento. quippe aenis[*](aenis S. ahe- v. enis DdR. ennis F. eius Ea) polientium[*](pollientium R. polle- Fda. coquentium va. G) extracta[*](extracta ll.zG(S). -tae v(H)) in tomenti usum veniunt, Galliarum, ut arbitror; invento;[*]((15) cfr. Hor. sat. II 8, 11. Martial. XIV 145. 152.) certe Gallicis hodie nominibus discernitur. nec facile dixerim qua id aetate coeperit; antiquis enim torus e stramento erat, qualiter etiam[*](etiam d(?)v. iam ll) nunc in castris. gausapae[*](gausapae D. -pe F2v. -pa H (et dist.). causa r) patris mei memoria coepere, amphimallia[*](amfimallia F. amphimalla va.S) nostra sicut villosa etiam ventralia. nam tunica lati clavi in modum gausapae[*](gausape F2va. H. -se- pae E2. causapae DF1. -prae E1a. capsapae R1. -prae R2) texi nunc primum incipit. lanarum nigrae nullum colorem[*](9,134 sq.) bibunt. de reliquarum infectu suis locis dicemus in conchyliis[*](conchyliis v. cfr. § 223. conchiliis F2R2. conci- F1a. confi- R1)[*](21,45 sq.) maris[*](marinis va.S) aut herbarum natura.[*](Plut. qu. Rom. 30, 271e. Fest. p. 238b 33 sq. (Liv. VIII 20, 8). — (6) cfr. Fest. p. 277a 8 sq.) Lanam in colu[*](colu FRS. colo Eav(D). cfr. XXI 90) et fuso Tanaquilis, quae eadem Gaia Caecilia vocata est, in templo Sancus[*](Sancus ll.D. -nci Brot. -ngi G. M. Anci zv. cfr. Ov. fast. VI 213. Cato ap, Dion. Hal. 11 49) durasse prodente se auctor est M. Varro factamque ab ea togam regiam undulatam [*](undulatam E2B. ungu- F2dRzv. -tum r) in aede Fortunae, qua[*](quae F1Ra) Ser. Tullius fuerat usus. inde factum ut nubentes virgines comitaretur colus compta 5 et fusus cum stamine. ea prima texuit rectam tunicam, quales[*](quales ll.G2. -lis S. qua simul v) cum toga pura tironi[*](tironi DRE. -nes H. ///ronaei F1. tyron a. -ni G2. -nes dv. tvro- naes F2) induuntur novaeque nuptae[*](nuptiae F1). undulata[*](und///lata F1. -de lata ad ) vestis prima[*](prima e FaH. -me R. -mo e G. -mo v) e lautissimis[*](lautissimis F2E2v. laudat- r H. cfr. § 183) fuit;[*](Varro v. pop. Rom. I ap. Non. p. 189, 17 M. — Fenest. fr. 24 Peter. Lucil. fr. 1144 Marx. — (12) cfr. Pl. IX 136. Verg. A VII 188. Isid. XIX 24, 8. — Hom. γ 125. (ξ 179. ς 441). Pl. IX 127.) inde sororiculata[*](sorore culata F2. surricu- (soricu- C) va.H) defluxit. togas rasas[*](ra- sas d (?)v. raxas ll.) Phryxianasque[*](phrixianasque F2. -nisque (fri- a) F1a. phrygianasque va.H. cfr. § 196) Divi Augusti novissimis temporibus coepisse[*](coepisse v. caep- F1a. cep- F2. clep- R) scribit Fenestella. crebrae papaveratae antiquiorem[*](ab (Bouterwek)D) habent originem iam sub Lucilio poeta in Torquato notatae. praetextae apud Etruscos[*](etruscos F2v. -cos quos r) originem invenere [*](inuenire F1Ra). trabeis usos accipio reges; pictae[*](pictae (-te E) ll. -tas v) vestes[*](uesteriā F1a) iam apud Homerum sunt[*](funt iis et inde ego. fuiffe unde ll.v)iis, etinde triumphales natae.[*](Non. p. 3, 15 M. Isid. XIX 22, 22. — (16) cfr. Pl. XXXIII 63. — (17–p. 147, 2) Martial. VIII 28,17. XIV 150.) acu facere id Phryges invenerunt, ideoque[*](Idaei Phryges va. G) Phrygioniae[*](frigioniae Fa. phrygione R. -nes (ap- pellati) va.H) appellatae sunt. aurum intexere in eadem Asia[*](asiae F1Ra) invenit Attalus rex, unde nomen Attalicis. colores diversos picturae intexere Babylon
maxime celebravit et nomen inposuit. plurimis vero[*](uero R2E2v. nice r) liceis[*](liceis E2d. -ciis R(?)v. liecis (-etis E1) r. cfr. nota ad XXVIII 43) texere, quae polymita[*](polimita F2. polem- F1a (DE?)) appellant, Alexandria instituit, scutulis[*](sicut ulis F1R) dividere Gallia. Metellus Scipio tricliniaria[*](triclinaria Rva. H. tridi- a. trycli- F) Babylonica sestertium[*](sestertiis FRTz. -rnis a) octingentis milibus venisse iam tune ponit[*](posuit va.S) in Catonis[*](catonis (-tanis Fa) ll. H. Capitonis C. -talibus v) criminibus, quae Neroni principi quadragiens[*](quadragenses (quadrig- F1) tertio F1a. quadringentis mil. sestertium va.G) sestertio nuper stetere[*](stetere Tv. extit- ll. D).[*](cfr. Ov. fast. VI 569 sq.) Servi Tulli praetextae[*](praetextae v. -ta ll), quibus signum Fortunae ab eo dicatae coopertum erat, duravere ad Seiani exitum, mirumque fuit neque diffluxisse[*](diffluxisse DFD. defl- rv) eas neque teredinum iniurias sensisse annis quingentis sexaginta. vidimus iam et viventium vellera purpura, cocco, conchylio sesquipedalibus libris[*](sesquilibris C) infecta, velut illa[*](illa om.RSJ) sic nasci cogente luxuria.[*](Varro II 2, 3. — (14) Ar. VIII 28, 606a 13. — (15) Varro ib. 18.) In ipsa ove satis generositas[*](generositas ego. -ositas his az. -osito////s F1.-ositatis F2R(?)v) ostenditur brevitate crurum, ventris vestitu[*](uesti- tu.is coni. J. -itus ll. -itu v). is quibus nudus[*](nudos F1Ra) esset, apicas vocabant damnabantque. Syriae cubitales ovium caudae plurimumque in ea parte lanicii. castrari agnos nisi quinquemenstres praematurum existimatur.
[*]((18) cfr. Strabo V 225. — (Cato ap. Non. p. 137, 23 M). — (20) Varro II 2, 11. Col. VII 3, 24. Geop. XVIII 2, 7. cfr. Pl. XVIII 330.)[*]((1) Ar. IX 3 init. — (3) Ar. VI 19, 573b 23. 27. 17.)Est[*](est dS. et ll. estt v) in Hispania, sed maxime Corsica, non[*](non D. non maxime ll. v (prava iteratione)) absimile pecori genus musmonum[*](mus- monū F2B e Strab. -niū rzv), caprino villo quam pecoris velleri propius[*](proprius F1Ra), quorum e genere et ovibus natos prisci[*](prise DF) umbros[*](umbros v. -res DF. imbros E2. ymbres R. im-r) vocaverunt[*](uocarunt R(?) G2 20–p. 148,2 dist. ego). infirmissimum pecori caput, quam ob rem aversum
a sole pasci cogendum, quoniam[*](quoniam Fa. quam r(?)v) stultissima animalium lanata: qua[*](an quae qua?) timuere ingredi, unum cornu raptum sequuntur. vita longissima anni X, in Aethiopia XIII. capris eodem loco XI, in reliquo orbe plurimum octoni[*](octoni F2G2. octo v. om. r (post um excidit vIII)). utrumque genus intra quartum coitum impletur.[*](Ar. ib. 19. — (7) Ar. V 14, 546a 1. — Col. VII 6, 3. 4. — ib. 6. 8. (Ar. ib. 545a 24). — (14) Ar. VI 19, 573b29. — Col. ib. 5. (Ar. IX 3, 610b 33).) Caprae pariunt et quaternos, sed raro admodum ; ferunt V mensibus, ut oves. capri[*](capri (Schnei- der) S. -rae ll.v. cfr. Col.) pinguitudine[*](pinguedine azva.G2) sterilescunt . ante[*](ante tri- mos ll.S. -mas H. trimae v. an ante trinos annos?) trimos minus utiliter generant[*](generant senecta nec F2v(D). -cta (om. nec) E2H. om. r) et in senecta nec ultra quadriennium. incipiunt septimo mense et[*](et ll.v(S). om. G2) adhuc lactentes[*](lactantes Fava.L) . mutilum in utroque sexu utilius. primus in die coitus non implet[*](implent Fa. -ens R), sequens efficacior ac deinde. concipiunt Novembri mense, ut Martio pariant turgescentibus[*](ur gescentibus Fa) virgultis, aliquando anniculae, semper bimae, nisi[*](nisi ego. om. ll.v. an nisi trimae uix utiles? cfr. Col.) in trimatu inutiles[*](utiles (P)S). pariunt octonis annis.[*](Geop. XVIII 18, 3. — Mu- cian. fr. 4 Brunn.)[*]((5) Archel. ap. Varr. II 3, 5. (Ar. I 11 init.) Ael. I 53. — Geop. XVIII 9, 5. cfr. Pl. XXVIII 153.) abortus[*](abortus v. -tis (ob- a) ll) frigori[*](frigori v. -re (forig- DF) ll) obnoxius. oculos suffusos capra iunci punctu[*](punctu (coni. Dal.) D. -ncto E2dv. -ntos r) sanguine exonerat, caper rubi. sollertiam eius animalis Mucianus visam sibi prodidit in ponte praetenui duabus obviis[*](obunse Fa) e diverso: cum circumactum angustiae non caperent nec reciprocationem[*](reprocatione Fa) longitude in exilitate caecam[*](caecā (sc. reciprocationem) ego. caeca ll. v) , torrente rapido minaciter subterfluente, alteram decubuisse atque ita alteram proculcatae supergressam. [*](Col. VII 6, 2. Varro II 3, 2.) mares quam[*](que om. G2) maxime simos[*](maximos (del. imos) F2), longis auribus infractisque,
armis quam villosissimis[*](uillosissimas F1a. -mos va.G) probant; feminarum generositatis insigne laciniae[*](lacineae Ra. lac//n- F1) corporibus e[*](e F2G(D). ae E2in ras.aDal. et rv) cervice binae dependentes. non omnibus cornua, sed quibus sunt, in his et indicia annorum per[*](annorum per om.F1R1a) incrementa[*](intrimenta F) nodorum. mutilis lactis maior ubertas . auribus eas spirare, non naribus, nec umquam febri carere Archelaus auctor est[*](est om.Fa) . ideo[*](ideoque va.G2) fortassis anima iis quam ovibus ardentior calidioresque concubitus.[*](cfr. Pl. ib. 170. — (9) Varro II 11, 12. Ar. VIII 28, 606a 16. (cfr. Col. VII 6, 2). — (11) Ar. IX 3 extr. Antig. Car. 60 (65).) tradunt et noctu non minus cernere quam[*](quam R2v.om. r) interdiu: ideo[*](et ideo E2zva.G(D)) , si[*](si F2R2G.om.rdTsv) caprinum iecur[*](iecor Fa. iecur si va. G) vescantur[*](uescentur F1R1a. -tibus dTs) , restitui vespertinam aciem iis[*](his ll. v) quos nyctalopas vocant. in Cilicia circaque Syrtes[*](sirtes Fa. syries E1. -ias E2va.B) villo[*](uillo F2E2v. -lli DF1R. ulli a. ull/// E1) tonsili vestiuntur. capras in occasum declini[*](decliui d(?)va.S) sole in pascuis negant contueri inter sese, sed aversas[*](inter se aduersas va. G) iacere, reliquis autem horis adversas et inter[*](inter se E2D. om. va. G) cognationes[*](cognationis ll. -nitiores (-nat- C) va. G).[*](Ar. IX 3, 610b 29. Antig. Car. 107 (115). Th. fr. 175 Wim. Plut. ser. num. vind. 14, 558e — (17) Varro I 2, 19. cfr. Pl. XV 34. XVII 237.) dependet omnium mento villus, quem aruncum vocant. hoc si quis adprehensam ex grege unam trahat, ceterae stupentes[*](stupesentes a) spectant[*](spectant id F2R2v. -tand a. -tad R1.-ta///// F1); id evenit[*](euenit et ego. -ire ll. praem. etiam R(?)v) et cum quandam[*](quadam F1a) herbam aliqua ex iis[*](his Fa. eis R(?)v) momorderit. morsus earum arbori[*](ar- bori ē F2dD. -riae DF1a. -ri RE(?)v) est exitialis. olivam lambendo quoque sterilem faciunt eaque ex causa Minervae non immolantur.[*](Varro II 4, 7. 8. 14. Col. VII 9, 3. 4. Geop. XIX 6, 6. Ar. V 14, 545a28. 32. VI 18, 573a 30. 34. Nigid. fr. 116 Swob. — (6) Ar. ib. 573b 7. V 14, 546a 26.) Suilli pecoris admissura a favonio ad aequinoctium vernum, aetas octavo mense, quibusdam[*](quibusdam v. -bus ll) in locis
etiam quarto, usque ad octavum annum. partus bis[*](bis in R2va.G(S)) anno, tempus utero quattuor[*](rectius quaternum) mensum[*](mensium ava.S) , numerus fecunditati[*](fecunditatis va.S) ad vicenos , sed educare nequeunt[*](an non queunt? cfr. n. luc. p. 82) tam multos. diebus X circa brumam statim dentatos nasci Nigidius tradit. implentur uno coitu, qui et geminatur propter facilitatem aboriendi. remedium, ne prima subatione[*](sobatione F1. sab- a. subact- dva.B) neque ante flaccidas aures coitus fiat.[*](Ar. ib. 546a 7. 23. — (8) Col. VII 11, 3. Ael. X 16 init. — (9) cfr. Varro II 4, 16. — Corunc. fr. 1 Huschke. — (11) Ar. VI 18, 573b 10. — (14) Ar. VIII 21 init. Plaut. Trin. 540. Col. VII 10, 3.) mares non ultra trimatum generant. feminae senectute fessae cubantes coeunt. comesse[*](cum messe Fa) fetus in[*](in Müller em. Ip. 30. om. ll. v) his non est prodigium. suis fetus sacrificio die quinto purus est, pecoris die VII[*](VII F2Rv(S). VI rz. octauo C) , bovis[*](bobis Fa. bubus va. G) XXX. Coruncanius ruminales[*](ruminalis FaS) hostias, donec bidentes[*](bidente R1a. ui- dente F1. -tes F2) fierent, puras negavit. suem[*](sues R2SJ. at cfr. Ar.) oculo amisso[*](misso F1R1a) putant cito extingui; alioqui[*](aliqui F1a) vita ad XV annos, quibusdam et vicenos. verum efferantur, et alias obnoxium genus morbis[*](morbi sanguine (-nae F1) FRa), anginae maxime et strumae[*](ex trumae F1a) .[*](Geop. XIX 6, 5. Col. VII 10, 1. Ar. V 14, 546a 16. 11. — (17) Ar. VIII 6,595a 31. Varro II 4,5. 8. — (19) Ar. ib. 20.)[*]((2) Chrysipp. ap. Cic. ND II 160. Varro ib. 10.) index[*](inde F1R1az) suis[*](sues z) invalidae cruor in radice[*](radices c&erae F1. -ces etate a) saetae dorso evolsae, caput obliquum in[*](in om.R) incessu. paenuriam lactis praepingues sentiunt et primo fetu minus sunt numerosae. in luto volutatio generi grata[*](gratia F2). intorta cauda[*](an in intorta cauda id?) ; id etiam notatum, facilius litare[*](litare G. littare R2. littere R1. litere D. l////ere F1. latere F2Ea. iacere v. de mendo cfi. § 183) in dexterum quam in laevum detorta. pinguescunt LX diebus, sed magis tridui[*](an a tridui?) inedia saginatione orsa. animalium hoc maxime brutum animamque ei pro sale datam non inlepide existimabatur .[*](Ael. VIII 19. — (6) cfr. Pl. XXVIII 212.) compertum[*](an compertum tamen?) agnitam[*](agnitam uocē (sicF2. -ce r) ll.u(Rh)G. -ta uoce dTzv) vocem suarii[*](uarii F1R1au.om.DE(?)) furto abactis, mersoque navigio[*](nauigio F2zv. -gatio ru) inclinatione lateris unius[*](omnes (pro unius) Brieger) remeasse. quin et duces[*](reduces P. cicures Rh. sine duce coni. J) in urbe forum nundinarium domosque petere discunt , et feri sapiunt[*](sapiunt uestigia F2v(D). spatiunt R2. apat- R1. pat- DF1au. -ntur EdT. sapiunt (Rh) H. (loc. corr.)) vestigia palude confundere, urina[*](urina F2v(D). -na/// R. -nā ru (Rh) H) fugam[*](in fuga (Rh) H Brot.) levare.[*](Ar. IX 50, 632a 21. (Col. VII 9, 5).— (10) Pollux VI 49. cfr. Pl. X 52. - (13) cfr. Pl. XXXVI 4.) castrantur feminae quoque[*](quoque sic uti G. sic quoque uti ll.zv(S)) , sicuti et[*](et om. va. S) cameli, post bidui inediam suspensae pernis prioribus[*](prioribus (-oris R1) ll.v(H) J. primo- G2. posterio- (anon. ap. Dal.) S ex Ar.) vulva recisa; celerius[*](68) ita pinguescunt. adhibetur et ars iecori feminarum sicut anserum, inventum M.[*](in (pro M.) Fa) Apici, fico arida[*](arida ll.uz(Rh)H. carica v) saginatis ac[*](a E(?)va.G(J)) satie[*](satie aG(S). -iae D. saciae FE. -ie R. satietate dTv(Brot.)) necatis repente mulsi potu dato. neque alio ex animali numerosior materia ganeae[*](ganeae v. -nae DF2Ea. -ne R1. canae F1. cene R2): quinquaginta prope sapores, cum ceteris singuli. hinc censoriarum legum paginae interdictaque cenis abdomina, glandia, testiculi, vulvae[*](uulues in capita F1R1. -ite a), sincipita verrina, ut tamen Publili[*](Publili ego coll. XXXV 199. publii F2v. -bli rS. -blilio Münzer p. 197) mimorum poetae cena[*](cena (DE?)v. cenā (cae- F) ll. ante nulla transpos. Mütnzer), postquam servitutem exuerat, nulla[*](nullo F1a) memoretur[*](memoretur F2v. mo////retur F1. moreretur r) sine abdomine, etiam vocabulo suminis ab eo inposito.[*](Cat. or. rell. p. 72, 3 lordan.) Placuere autem et feri[*](feri sues iam (Rh)G. feris uesiam ll.u. feri uesicae zv) sues. iam Catonis censoris
orationes aprunum[*](aprunum ll.uS. -rinum dv. -rugnum G (item infra)) exprobrant callum. in tres tamen partes diviso media ponebatur[*](ponebantur F2d. -bant va. G) , lumbus[*](lumbus (-bos dv) aprunos (///pru- F1. aprinos d) Fduva.(Rh)G) aprunus appellata. solidum aprum Romanorum primus in epulis adposuit P. Servilius[*](seruilius ll. D. add. Rullus R(?)v) , pater eius Rulli, qui Ciceronis[*](ciceronis RE(Rh)G. -ni si DF1au. -nis in F2dTv(D). cfr. Frobeen p. 74) consulatu legem agrariam promulgavit: tam propinqua origo nunc cotidianae rei est. et hoc annales notarunt, horum scilicet ad emendationem morum, quibus non tota[*](non tota H. notata ll. v. ne tota Lipsius) quidem cena, sed in principio bini ternique pariter manduntur[*](manduntur FRz1H. -dantur auG. -debantur z2v) apri.[*](Varro III 12, 1. 2. cfr. Pl. IX 173.) Vivaria eorum ceterarumque[*](ce- terorumque va.D) silvestrium primus togati generis invenit Fulvius Lippinus[*](Lippinus RG2(J). lupi- rH. Hirpi- v) ; in[*](ins F1a. qui in va.S. an is in?) Tarquiniensi feras pascere instituit, nec diu imitatores defuere L. Lucullus et Q. Hortensius.
[*](Plut. qu. nat. 21. — Ar. VI 18, 571b 15. 13. Antig. Car. 102 (110). Verg. G III 248. — (17) cfr. Agatharch. ap. Ael. V 27. (XVII 10). — (18) Sol. 33,4. cfr. Ctes. ap. Ar. VIII 28, 606a 8.) Sues ferae semel anno gignunt. maribus in coitu plurima asperitas. tune inter se dimicant indurantes attritu arborum costas lutoque se[*](sae F) tergorantes[*](stercorantes Tsz. thoracantes P. an se a tergo loricantes?) . feminae in partu asperiores, et fere similiter in[*](in om.FR) omni genere bestiarum. apris maribus non nisi anniculis generatio. in India cubi- [*](dist. D) tales dentium flexus; gemini[*](gemini ita ego. -na (-nae F2) ll.D. -ni v)ita ex rostro, totidem a[*](a (pro ex) F2in ras. S) fronte, ceu vituli cornua, exeunt. pilus aereo similis agrestibus, [*](dist. Rh)ceteris niger. at in Arabia suillum genus non vivit.
In nullo[*](nullo (Bh)G. ullo Frauv (ad praecedd. relat.)) genere aeque facilis mixtura cum fero, qualiter natos antiqui hybridas[*](hybrias F1. yb- a) vocabant ceu semiferos,
ad homines quoque, ut[*](ut g. F2R2. ut //// F1R1. ut con au. ut in C. va.S) C. Antonium Ciceronis in consulate collegam, appellatione tralata. non in suibus autem tantum, sed in omnibus quoque animalibus[*](animalis a. -ium va.(Rh)G), cuiuscumque generis ullum est placidum, eiusdem invenitur et ferum, utpote cum hominum[*](7,9 sq.) etiam silvestrium tot genera praedicta sint.[*]((7.12.13) cfr. Herod. IV 192. Pl. XI 124. 255.) caprae tamen in plurimas similitudines transfigurantur. sunt caprae [*](capreae va.S) , sunt rupicaprae, sunt ibices pernicitatis mirandae, quamquam onerato capite vastis cornibus gladiorum ceu[*](ceu (lessen ann. philol. 1859 p. 77) D. que (q.) ll. v. an quasi?) vaginis. in haec se librat[*](librant Rva.S) , ut tormento aliquo rotatus, in petras potissimum, e monte[*](et monte Fa. ex mo- D) aliquo in alium transilire[*](transilire F2R2v. -sili F1R1. -sli an. -sit$u-; Ts) quaerens [*](quaerens ll.S. -ntes G. cupientes v), atque recussu[*](recussu (Rh) G. -ursu F2dR. -ursu su F1au) pernicius quo libuit[*](libuerit R (?)v) exultat[*](exultant va.S) . sunt et oryges, soli quibusdam dicti contrario pilo vestiri et ad caput verso. sunt et dammae[*](dānę R1. dam???nae F1. dampne a. damae va.D) et pygargi et strepsicerotes multaque alia haut dissimilia. sed illa Alpes, haec transmarini situs mittunt.[*](cfr. Pl. XI 246. — Ar. II 8 init. — Strabo XV 699. Clitarch. ap. Ael. XVII 25. Diod. XVII 90, 2. 3. Mucian. fr. 15 Brunn. Sol. 27, 56. 57.) Simiarum quoque genera plura.[*](plura ego (et dist.). om. ll. v) hominis figurae proxima caudis inter se distinguntur. mira sollertia visco[*](uisa au) inungui[*](inungui F2R2 (Rh)G. -gu ru. -gunt v) laqueisque[*](laqueis- que F2R(Rh)G. la quę his que au. la quae usque quae F1 laqueos Ven. oculos v) calciari[*](calciari F2R2S. -ceari (Rh)G. -rique v. calcari (-lari R) r) imitatione venantium tradunt, Mucianus et latrunculis lusisse, fictas[*](factis R2. fictis va.H) cera nuces visu[*](nuces uisu F2R2zv(D). conesius (-suis/// R1) ll.u. icones usu (Salm.) H) distinguere [*](di- stinguere F2 (Rh) G(D). -uente R(?) H. -ue ru. -uere. Cornelius v); lunam[*](luna cauā ego. luna caua ll.v) cavam triste[*](triste F1au. -tes r(?)v) esse quibus in eo genere
cauda sit, novam[*](nouē F1. noua F2sva. Rh) exultatione[*](exultatione a1u(Rh) G. -onē rzv) adorari[*](adorare (Rh)G. -riri F2szv). nam defectum siderum et ceterae pavent quadripedes.[*](Sol. 27, 57. — (6) Ar. II 8 init. (cfr. Pl. VI 184). Sol. 27, 58. 60.) simiarum generi praecipua erga fetum[*](fatum F1R1a) adfectio. gestant catulos quae[*](quae (quē F1R) ll.uH. quos dv) mansuefactae intra domos peperere, omnibus demonstrant tractarique gaudent[*](gaudent similes G) , gratulationem intellegentibus[*](intellegenti- bus ll.uzH. -tis G. -tes v) similes[*](similes H. -lis ll.u. simiis z.om. v) , itaque 5 magna ex parte conplectendo necant[*](necant v. negant FRa) . efferatior[*](efferatio//// F1.—iones a) cynocephalis [*](cinoce- falis F2. noce- F1a) natura sicut[*](sicut ll.H. add. miarsima R2superscr. mitissima v(D)) satyris[*](saturis Fau.add. et sphingibus G) . callitriches[*](callitrices Rava.B. cali- F2. caeli- F1) toto paene aspectu differunt; barba est in facie, cauda late fusa primori parte. hoc animal negatur vivere in alio[*](ali F1au) quam[*](quam ll.H. quam in G. nisi in zv) Aethiopiae quo gignitur caelo.[*]((11. 12. 15) Varro III 12, 6. — (16. 19 sq.) Strabo III 144. — Archel. ap. Varr. III 12, 4.) Et leporum plura sunt genera. in Alpibus candidi[*](condidi F1. -iti an), quibus hibernis mensibus pro cibatu nivem credunt esse; certe liquescente ea rutilescunt annis omnibus, et est alioqui[*](alioqui R(?)B. aliquo Ea. -od DF) animal intolerandi rigoris alumnum. leporum generis[*](generi F1R) sunt et quos Hispania cuniculos appellat, fecunditatis innumerae famemque Baliarum[*](balearum F2a. -riū u. -ribus va.S) insulis populatis messibus[*](mensibus F1a) adferen tis[*](adferentis S. -rens ll.uv. -rentes C(J)) .— (Fetus ventri[*](uentre va. H) exectos[*](uncos ego posui) vel uberibus ablatos, non repurgatis[*](re- purgatos RSJ) interaneis, gratissimo in cibatu habent; laurices[*](saurices coni. D coll. § 223)[*]((5) Democrit. in Geop. XIX 4.) vocant) — certum est Baliaricos adversus proventum eorum auxilium militare a Divo Augusto petisse. magna propter venatum eum[*](eorum va. G) viverris[*](uiueris F1. intueris a) gratia est; iniciunt eas in specus, qui
sunt multifores in terra — unde et nomen animali —, atque ita eiectos superne capiunt. Archelaus auctor est, quot sint corporis cavernae ad excrementa lepori, totidem annos esse aetatis; varius certe numerus reperitur. idem utramque vim singulis inesse ac sine mare aeque gignere. [*](Herod. III 108. Ar. VI 33 init. Ael. II 12. Varro III 12, 4. cfr. Pl. X 179. 182.) benigna circa hoc natura innocua et esculenta animalia fecunda generavit[*](genera//// F1 -rant F2). lepus, omnium praedae nascens, solus praeter dasypodem superfetat[*](superfetut F1. -tu ut a), aliud educans, aliud[*](aliud aeducens F1. abunde ducens a) in utero pilis vestitum[*](uestitum zv. -iunt 11) , aliud inplume, aliud inchoatum gerens pariter. nec non et vestes leporino pilo facere temptatum est, tactu non perinde molli ut in cute, propter brevitatem pili dilabidas [*](dilabidas.hi R(?) G. -bidasi DF. -bi.Dami Eau. labili. Damae v).hi mansuescunt raro, cum feri dici iure[*](cū plura Fa) non possint; complura namque sunt nec placida nec fera, sed mediae inter utrumque naturae, ut in volucribus hirundines , apes[*](apes F2R(?)G. -er r. aper (-es v) in campo zv), in mari delphini.
[*]((18) Cic. div. I 99. II 59. — (20) Mir. ausc. 28. Ar. VI 37 extr.) Quo in genere multi et hos incolas domuum[*](domuum (Rh)G. -mum ll. -mus v) posuere mures, haut spernendum in ostentis etiam publicis animal. adrosis Lanuvi[*](lanuui DH e Cic. lauini rv) clipeis[*](clipei F1a) argenteis Marsicum portendere bellum, Carboni imperatori apud Clusium fasceis[*](fasciis va.S) , quibus in calciatu[*](cultiatu F. calceatu G) utebatur, exitium. plura eorum genera in Cyrenaica regione, alii lata fronte, alii acuta, alii irenaceorum genere pungentibus pilis.[*]((4) Liv. XXIII 19, 13. Val. M. VII 6, 3. Strabo V 249. Frontin. strat. IV 5, 20.)[*](Th. fr. 174, 8 Wim. Antig. Car. 18 (21). Ar. ap. Ael. V 14. Mir. ausc. 25. 26.) Theophrastus auctor est, in Gyara[*](Gyaro va.S. cfr. § 104) insula, cum incolas fugaverint[*](fugauerunt RzS. -assent v) , ferrum quoque rosisse eos[*](eos F2G. cos F1. cosD. quos R. constat Eauv),
id quod natura quadam[*](quadam (Rh)G. quaed- (qued- Ra) ll.u) et ad Chalybas[*](calybas FRu. -libas a) facere in ferrariis [*](dist. Rh)officinis. aurariis quidem in metallis ob hoc alvos eorum excidi[*](excidis F1au) semperque furtum id deprehendi; tantam[*](tantam d(?)v. -tum ll.u) esse dulcedinem furandi[*](furā de F1R1au) . venisse murem CC denariis[*](denariis (Budaeus) H e Val. Max. om. ll. nummis v) Casilinum obsidente Hannibale eumque qui vendiderat fame interisse, emptorem vixisse annales tradunt[*](tradant FR) .[*]((7) Val. M. I 1, 5. Plut. Marc. 5 extr. Nigid. fr. 117 Swob. Ar. VIII 17, 600b 11. Isid. XII 3, 6. — (10) cfr. Pl. XXXVI 4.) cum candidi provenere[*](uenere RS), laetum faciunt ostentum. nam sauricum[*](soricum ll. v) occentu[*](occentu v. -enctu F2. -tum R2. occinctū F1dR1.-ntū DEa) dirimi auspicia annales refertos habemus. saurices[*](Saurices F2R (?)D. sor- v. Aur-r. mures z) et ipsos[*](ipso F1dT) hieme condi auctor est Nigidius, sicut glires[*](griles quos (quo a) F1Ra. quos glires F2), quos censoriae leges[*](leges (Rh)G. legis ll.uv) princepsque M.[*](princepsque M. (Rh) G. -psquē ll.u) Scaurus in consulatu non alio modo cenis ademere[*](adimere F2a)quam[*](quam v. om. ll. ac D. cfr. p. 149, 8) conchylia[*](concilia F1a) aut ex alio orbe convectas aves.[*](Varro III 12, 2. — (16) Ar. ib. Martial. III 58,36.) semiferum et ipsum animal, cui vivaria in doliis idem qui apris instituit. qua in re notatum, non congregare[*](con- gregare se ego. -are ll.S(D). -ari v(J). cfr. § 42)se[*](211) nisi populares eiusdem silvae et, si misceantur alienigenae amne vel monte discreti, interire dimicando. genitores suos fessos senecta alunt insigni pietate[*](pietati F1a). senium finitur hiberna quiete — conditi enim et hi cubant —, rursus aestate iuvenescunt. similis[*](similis ll.u. -li v) et nitelis[*](et incubant a) quies[*](quies ē ego. quies F2. quiete ruv) est hieme[*](hieme ego (et dist.). hi DF1Ru. ni a. hic E2S. i F2. sic Tzv. del. G).[*](Ar. VIII 28 init. — (4) Ael. VI 13. — (5) Ar. VI 29, 578b 26.) Mirum rerum[*](rerum om.F1au) naturam non solum alia aliis dedisse terris animalia, sed in eodem quoque situ quaedam
aliquis locis negasse. in Mesia[*](mesia F2v(D). messia rS. Maesia G. Moe- C) silva Italiae non nisi in parte reperiuntur hi glires. in Lycia dorcades non transeunt montes Sexis[*](sexis ll.D. et his R2S. Syris v) vicinos[*](uicinos F2E2v (D). -no r. -ni S), onagri limitem[*](limi- tem D. um item ll. montem v) qui Cappadociam a Cilicia dividit. in Hellesponto in alienos fines non commeant cervi, et circa Arginusam Elaphum[*](Elaphum v(H) ex Ar. elatum ll. B) montem non excedunt , auribus etiam in monte fissis[*](firsis Fa) .[*](Ar. VIII 28, 605b 29. Mir. ausc. 124. Ael. XVII 10. Antig. Car. 10. — (11) Ar. ib. 606a 2. Antig. Car. 11. (12) cfr. Pl. III 78.) in Poroselene[*](poroselene DFdRG. portu (-to E1) sel- Eaz. pordosel- v(D). cfr. V 137) insula[*](insulā F1az) viam mustelae non transeunt. item[*](itē ego. in ll.v. del. J) Boeotiae[*](boeotia zS) Lebadeae[*](lebadeae ll.S. -diae z.- -dia B) inlatae solum ipsum fugiunt, quae[*](quae D(?)v. qui r in orcomeno F2R2. more omeno r) iuxta in Orchomeno tota arva subruunt, talpae. quarum e pellibus cubicularia vidimus stragula: adeo ne religio quidem a portentis submovet [*](dist. Bh)delicias. in Ithaca lepores inlati moriuntur extremis quidem in litoribus, in Ebuso[*](Ebuso D. ebuso litoribus (litar- F1du. in littor- va.B et H) ll.v (iteratione). -so non sunt B) cuniculi, scatentibus[*](scatentib. iuxta ego. scatent (scant- E1au) iuxta ll.v(S). -tent iuxta in H. -tent in B) iuxta Hispania Baliaribusque.[*](Ar. ib. 6. Mir. ausc. 68. Ael. III 35 extr. cfr. Pl. X 79. — (14) Th. fr. 186 Wim. ap. Ael. III 37. Mir. ausc. 70. Antig. Car. 4.)[*]((1) cfr. Pl. XXIX 89. Nic. ther. 816. Ael. II 37. — (1. 2) Th. ap. Ael. III 32. Sol. 11, 11.) Cyrenis mutae fuere ranae; inlatis e continente vocalibus[*](uocalibus F2v. -abulis r) durat[*](dura F1Ra) genus earum. mutae sunt etiamnum [*](etiamum F1. om.a. -mnunc va.S) in Seripho[*](serifo a. -ri//o F1. -refo F2) insula; eaedem alio tralatae canunt, quod accidere et in lacu Thessaliae Sicandro[*](sicandro F2S. syc- R2. sica////o F1. -cendo v. sycaendo D. -cendo R1Ea. (nomen corr. an potius siccescente vel siccaneo? ofr. Ael.οὐκ ἀέναος)) tradunt. in Italia muribus araneis venenatus est morsus; eosdem ulterior Appennino regio non habet. iidem ubicumque sunt, orbitam si transiere, moriuntur. in Olympo Macedoniae monte non [*](Mir. ausc. 83. Diod. IV 17, 3. cfr. Ael. V 2. Sol. 11, 11. 13. — (6) Ar. VIII 28, 606a 6. 7. Ael. XVII 10. Antig. Car. 11. Herod. IV 192. cfr. supra § 120. 131.) sunt lupi nec in Creta insula; ibi quidem nec vulpes ursive atque omnino nullum maleficum[*](maleficiū a. -fitiū F1) animal praeter phalangium[*](palangium F1R. spal- F2). in[*](in ego. om. ll. v) araneis[*](aranei v) id genus dicemus suo[*](de quo dicemus v a.S) loco. mirabilius in eadem[*](11,79) insula cervos praeterquam[*](praeter quū (cū a) F1a) in Cydoneatarum[*](Cydoniatarum C. at cfr. IV 61) regione non[*](29,84) esse, item apros et attagenas[*](et attagenas F2Rpal. Chat. B. et utta- F1da. et arta- v) , irenaceos[*](iremaceos pal. Chat. yrinac- FR. yrac- a. herinac- (eri- S) va. J. cfr. sect; 133), in Africa autem nec apros nec cervos nec capreas nec ursos.[*]((9) Mir. ausc. 149 sq. Ael. IX 29. Apollon. hist. mir. 12. — (14) Ar. fr. 605 Rose. Ael. Y 14. Antig. Car. 16 (18). Apollon. ib. 11.) Iam quaedam animalia indigenis innoxia advenas interemunt[*](in- teraemunt F. interim- rv (item v. 16). cfr. § 149) , sicut[*](sicut///// F. -ut ut a) serpentes parvi[*](parui F2R(?) G. -ru/////F1. -runt D. -riuntEad. -rcunt v. (ὀφείδιά τιναAr.)) in Myrinthe[*](myrinthe v. -thę a. mirinthe DRd. -thae FE. Tyrinthe G. Tiryn- L. Myunte Salm.ʼἰστροῦντιvelοἰστροῦντιvelμυροῦντιcodd. Ar. (loc. corr.)) , quos terra nasci proditur. item in Syria angues circa Euphratis[*](Euphratis v. eufraten ll) maxime ripas dormientes Syros non attingunt aut, etiamsi calcati[*](cal///ati F1. calciati ad) momordere, non sentiuntur malefici[*](malefici ego. -icia ll.v) , aliis[*](alios zva.(Rh)G) cuiuscumque gentis infesti, avide et cum cruciatu exanimantes, quam[*](quamquam F1Ra) ob rem et Syri non necant eos. contra in Latmo[*](in Latmo G. -temo R. -tae mo DF1E. -tamo F2. illatę mo ad. in Aletenio v) Cariae monte Aristoteles tradit a scorpionibus hospites non laedi, indi- [*](uncos pos. J)genas interemi. sed reliquorum quoque animalium [et[*](et del. D) praeterea [*](praeterea ll.v(H). praeter G(D)) terrestrium[*](ter- restri /// F1. -ria G)] dicemus genera.