Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

[*]((9. 10) Sol. 24, 2.)Africam Graeci Libyam appellavere et mare ante eam[*](anteam F1. -theum op) Libycum[*](libycum incipiens E3va.S);[*](dist.S) Aegyptio[*](aegypto opva.G(SD)) finitur, nec alia pars terrarum pauciores recipit sinus, longe ab occidente litorum obliquo[*](obliquo litorum (later- E1a) DFREaS) spatio. populorum eius oppidorumque nomina vel maxime sunt ineffabilia praeterquam ipsorum linguis, et alias[*](alia DF1Ea1p) castella ferme inhabitant.

[*]((17) Mela I 25. III 107. — (361, 1-5) ib. I 26. Sol. 24, 1. 3. MCap. VI 666 extr.) Principio[*](principia R2 (ocod. Guelf.)) terrarum Mauretaniae[*](mauritaniae AR2Eaopva. S(D2)passim) appellantur, usque ad C. Caesarem Germanici filium regna[*](regna saeuitia (se- F2a2) AEF2a2v. -nasse uitia (-na initia R2) r), saevitia eius in duas divisae[*](diuisae ll.L. -sa aG. -sa est pv) provincias. promunturium oceani extumum

Ampelusia nominatur a Graecis. oppida fuere Lissa[*](lissa et AF2EH. -ssia et Dd. -ssa opv. lisc???e R. lis??? F1. lisei a) et Cottae[*](cottae ADFD2. cfr. XXXII 15. -tte ov(S). cocte Rp. co&e E. cete a. cotta H. cotes B e Strab. XVIIp. 825) ultra columnas Herculis, nunc est Tingi, quondam ab Antaeo[*](antheo aop) conditum, postea a Claudio[*](CL. (pro Claudio) DFaitem v. 8. centum quinquaginta milia A) Caesare, cum coloniam[*](coloniā FEaopv. -ia r) faceret, appellatum Traducta lulia. abest a Baelone[*](belone ll.va.D. cfr. III 7) oppido Baeticae proximo traiectu XXX[*](XXXIII (Sol. MCap.) D2). ab eo XXV in ora oceani colonia Augusti Iulia Constantia Zulil[*](zulil F2EapJ. ziilil DF1. zcilil R. zilil A. zilis B e Strab. zubil v), regum dicioni exempta et iura in[*](in AE2a2pv(S). om.rH) Baeticam petere iussa. ab[*](ab ApJ. hab R. et ab rv) ea[*](eo Aapva.G)XXXV[*](XXXV AD. XXXII rv. om.o) colonia a Claudio Caesare facta Lixos[*](lix Sol. (Isid. or. XV 1,74). Ptol.), vel fabulosissime antiquis[*](ab antiquis E2ova.H) narrata:[*](Sol. 24, 4. 6. 5. MCap. VI 667. (cfr. Mela III 107. 106. Strabo XVII p. 826).) ibi regia Antaei certamenque cum Hercule et Hesperidum horti[*](orti o. hori F1. in ortu E. -rum a.om.A). adfunditur[*](aut funditur R1) autem[*](autem om.R2H. autem huic E3v) aestuarium e mari flexuoso[*](fluxuoso A) meatu, in quo dracones[*](draconis RE2opva. D) custodiae instar fuisse nunc interpretantur. amplectitur intra se insulam, quam solam e vicino tractu aliquanto[*](aliquanto AF2v. -ndo r) excelsiore[*](excelsiores va.B. -orem D2, sed cfr. Sol. et Strab.) non tamen aestus maris inundant[*](inundant AE2ov (S). -dat rBas.). exstat in ea[*](eoA) et[*](et om.op) ara Herculis nec praeter oleastros aliud ex narrato illo aurifero nemore.[*](Nepos fr. 50 H.) minus profecto mirentur portentosa Graeciae mendacia de his[*](iis RE(?)va.S) et amne[*](amni A) Lixo[*](lixo AF2inras.E2v. xilo r) prodita qui cogitent[*](cogitant RS) nostros nuperque paulo minus monstrifica quaedam[*](que om.va.S. quae A.an nuper quoque?) de iisdem tradidisse, praevalidam hanc urbem maioremque Magna Carthagine, praeterea ex adverso eius sitam et prope inmenso tractu
ab Tingi, quaeque alia Cornelius Nepos avidissime credidit.[*]((4. 5. 8) Mela III 107. —(8.10) Sol. 24, 7.) ab Lixo XL in mediterraneo altera Augusti colonia est Babba, Iulia Campestris appellata, et tertia Banasa LXXV p., Valentia cognominata. ab ea XXXV[*](ea XXV ap) Volubile oppidum, tantundem[*](tantundem AE2pv. tand- (-d & R) r) a mari utroque distans. at[*](ad DF1R. & pva.L) in ora a Lixo L??? amnis Sububus[*](sububus ll.v(J). subus a. -bur B e Ptol. IV 1,2. cfr. § 9), praeter Banasam coloniam defluens, magnificus et navigabilis. ab eo totidem milibus oppidum Sala, eiusdem nominis fluvio inpositum, iam solitudinibus vicinum elephantorumque gregibus[*](gerigibus R1. graeci- A) infestum, multo tamen magis Autololum[*](autolorum Sol.) gente[*](gentem Rapva.G), per quam[*](quā ter (t???) R1) iter est ad montem Africae vel fabulosissimum Atlantem.

[*](Mela III 101. Sol. 24, 8. MCap. VI 667.)E[*](e del.F2) mediis hunc harenis in caelum attolli prodidere, asperum[*](aspectu op), squalentem qua vergat[*](uergit o) ad litora oceani, cui cognomen inposuit, eundem opacum nemorosumque[*](que AE2opv. om.r) et[*](et om.op) scatebris fontium riguum qua[*](quas Flda. quo o) spectet[*](spectat REaopva.S) Africam, fructibus omnium generum sponte ita subnascentibus, ut numquam satias[*](satietas adopva.S) voluptatibus desit.[*](Mela III 95. Sol. 24, 10. 8. 10. 12. MCap. 1. 1. cfr. Plin. VI 197.) incolarum neminem interdiu cerni; silere omnia haut[*](haut om.A) alio quam solitudinum[*](solitudinem A) horrore; subire tacitam religionem animos[*](animas R1) propius[*](proprius ADF1) accedentium[*](accidentium DF1. accedentia R1) praeterque[*](praetereaque o) horrorem elati super nubila atque in vicina[*](uicinia op (-niam E3C) va.S) lunaris circuli. eundem noctibus micare crebris ignibus, Aegipanum Satyrorumque lascivia inpleri, tibiarum ac fistulae cantu tympanorumque et cymbalorum sonitu strepere. haec celebrati auctores prodidere praeter Herculi et Perseo laborata ibi.

spatium ad eum inmensum incertumque.[*](Sol. 24, 15.) fuere[*](fuerat et D1FREap) et Hannonis Carthaginiensium ducis commentarii Punicis[*](punici??? R. -ci F1Ea) rebus florentissimis explorare ambitum Africae iussi, quem secuti plerique e[*](ae F1. a EJ D1) Graecis nostrisque et alia[*](alio E1) quidem fabulosa et urbes multas ab eo conditas ibi prodidere, quarum[*](quaedem El. -dam E2va.H) nec memoria ulla nec vestigium exstat[*](existat A.om.a).

[*](Polyb. XXXIV 15, 7 Hultsch. — (9. 10) Sol. 24, 12. 11. MCap. VI 668 init. Agrippa fr. 25 Riese.)Scipione Aemiliano res in Africa gerente Polybius annalium conditor, ab eo accepta classe scrutandi illius orbis[*](urbis A) gratia circumvectus, prodidit a monte eo ad occasum versus saltus plenos feris, quas generat Africa[*](punctum post Africa pos. D2); ad flumen Anatim[*](Anam coni. D2)CCCLXXXXVI[*](CCCCLXXXXVI AD. -LXXXVI F. -V rv), ab eo Lixum CCV. Agrippa[*](agrippa lixum Av(S). agrippa F2. om.rH) Lixum a Gaditano freto [*](dist. va.H)CXII[*](CXII lixū F2) abesse; inde sinum qui vocetur Sagigi[*](sagigi AJ. -gici DFa. -gyci E1. -gyti E2. -guti v. -gaci R), oppidum in promunturio Mulelacha[*](muleiacha D2a. -ca D1R1. -eacha R2), flumina Sububam[*](sububam ll.v(D). -bu- bum fJ. cfr. §5. subur B) et Salat[*](salat (-ath R2ll.J. -lam B), portum Rutubis a Lixo CCXXIIII[*](CCXXIIIIAD. -III F2. CCCXIIIRv.CCXIIIrH), inde promunturium Solis, portum Rhysaddir[*](rhysaddir AJ. rhisardir F3. ris- DF2Eav. -ardis R. -adir F1), Gaetulos Autoteles[*](autoteles ll.v(J). -ololes C. -olales B. cfr. §5. 17), flumen Quosenum [*](quosenum AE2D. uos- (-nim E1. -nium a) r. cos- v), gentes[*](gentes H. -tem ll.v) Selatitos[*](sela- ticos R. uelatitos AD1) et Masatos[*](mesatos R. mara- F2), flumen Masathat[*](marathat F2. Masath (Sieglin) D2), flumen Darat, in quo crocodilos gigni[*](gignit R2).[*]((3) Sol. 24, 14.) dein sinum DCXVI includi montis[*](montis EG. -tes (om.R1) rv) Bracae[*](bracae AD. breace D. -cae F. braeacae E. braeate R2. braete R1. brece a. barcae J. -ce v) promunturio excurrente in occasum, quod appelletur[*](appelletur AS. -llatur apv. -llat rH) Surrentium. postea flumen Salsum[*](palsum F2a3va.H), ultra quod

Aethiopas Perorsos,quorum a tergo Pharusios[*](pharusios (B)H. -sos E3G. parusios ll. por- dTv). his iungi in[*](in J. om.ll.v) mediterraneo[*](mediterraneos D(?)a3va.J) Gaetulos Daras[*](daris at in ora F1. darati- R1. -inos R2), at in ora Aethiopas Daratitas [*](darathitas A), flumen Bambotum[*](bambotum ESol.v. banb- a. -thum DF. bom- A. botum R), crocodilis et hippopotamis refertum. ab eo montes perpetuos usque ad eum, quem Theon Ochema dicemus[*](dicimus F2). inde ad promunturium Hesperu[*](hesperu P. -rium E(?) G. -rum rv. cfr. II 237 et VI 197. 199) navigationem[*](6,197)[*](nauigatio- nem (sc. esse) ego. -ne ll.v. cfr. VI 197) dierum ac noctium decem[*](decem ll.v. II M Pt p. 734acoll.VI 197). in medio eo[*](eo AF2E2v. om.r) spatio Atlantem locavit, ceteris[*](ceteris AS.a cet- (coet- F) rv(D)) omnibus in extremis Mauretaniae proditum.

Romana arma primum Claudio principe in Mauretania bellavere, Ptolemaeum[*](ptolomaeum ARD2. ptho- ao(passim) aom.A) regem a Gaio Caesare interemptum ulciscente liberto Aedemone, refugientibusque barbaris ventum constat ad montem Atlantem. nec solum consulatu perfunctis atque e senatu ducibus, qui tum[*](dum FR) res[*](reges sere DF1) gessere, sed equitibus quoque Romanis, qui ex eo praefuere ibi, Atlantem penetrasse in[*](in (ante gloria) om.opva. G) gloria fuit.[*]((365, 2) Mela III 104. Sol. 26, 1.) quinque sunt, ut diximus, Romanae coloniae in ea provincia, perviumque[*](2.5) famae[*](famae a3v (S). -me FRE1. -ma DE2apH) videri potest, sed id plerumque[*](famae-plerumque om.A) fallacissimum[*](fallacissimum AG. -mo rv) experimento deprehenditur, quia[*](qua D. a FRa) dignitates[*](dignitates si ego. -tes Ap. -te v. -te si cum DFRa. -tes cum E(?)G), si indagare vera pigeat, ignorantiae pudore mentiri non piget, haut[*](haut Av. aut r) alio fidei proniore lapsu quam[*](quam AE2a3v. quam ore (ori a) r) ubi falsae rei gravis auctor existit. equidem minus miror inconperta quaedam esse equestris ordinis viris, iam vero et[*](et quidem FEG. et equ- v) senatum inde intrantibus, quam luxuriae, cuius efficacissima vis[*](ui DFa) sentitur atque[*](at A) maxima,

cum ebori, citro[*](citroque pC) silvae exquirantur, omnes scopuli Gaetuli[*](cetuli a. &uli F1. del.F2) muricibus[*](muricibus E(?)v. -cis r), purpuris[*](ac purpuris E(?)va.S).[*](Sol. 24, 13. — (4) Sol. 24, 15. MCap. VI 667 med. — (7) Sol. 24, 11.) indigenae tamen tradunt in ora ab Salat[*](salat AS. sala rv)CL[*](CL om.A) flumen Asanam[*](asanan A), marino haustu[*](haustum A), sed portu[*](???et portu R.om.DFldl) spectabile, mox amnemn, quem vocant Fut[*](fuut A2va.Bas. fuit R1. fud F2. fot a), ab eo ad Dirim[*](ad dirim AEd. -rin v. abd- DF. -rimi ap. ad darim R. ad Dyrin B. cfr. Strabo XVII p. 825. Yitruv. V 112,6. Addirim D1) — hoc enim Atlanti nomen esse[*](esse R (?)a3pv(D). et esse AF2J. est esse r) eorum lingua convenit — CC[*](CCC M Pt p. 579a), interveniente flumine, cui nomen est[*](est iuor AE2J. est uior v. om.r. est Diuor U 90 coll. Ptol. IV 1,1) Ivor. ibi[*](ibi pauca ego. ibi fauo AE2. ibe fabo (fab D) DF1E1a. ibi fabo suprascr. uel iuor F2. ibi fama R (?) v. del D1.locus adhuc corruptus)pauca extare[*](extare AF2E2H. -tra r. estare p. existere v) circa vestigia habitati quondam[*](q: dam R1. qued- R2a. quaed- DF1E1) soli[*](soli AF2Epv. sol r), vinearum palmetorumque reliquias.[*](Sol. 24, 15. 8. 10. MCap. VI 667 extr.) Suetonius Paulinus, quem consulem vidimus, primus Romanorum ducum[*](ducum AF2E2v. ducu- menses E1. decu-a. ducumses R1. ducum enenses (hen-p)DF1R2op. ducum emensus coni.J2) transgressus[*](transgressus E2pv. -ssos Ao. egressus r) quoque Atlantem aliquot milium spatio, prodidit de excelsitate quidem eius quae ceteri[*](ceteris (om. quae) R), imas radices densis altisque repletas silvis incognito genere arborum, proceritatem spectabilem esse[*](esse AE2G. om.raopv) enodi nitore, frondes cupressi[*](cu- pressis R(?)va.S) similes[*](similes om.E1S) praeterquam[*](praeterquam AFdoJ. -qua DRa. -que E(?)a3pB coll. XIII 95. praeter v) gravitate[*](grauitatem Eova.J. -tē a3) odoris, tenui eas obduci lanugine, quibus addita arte posse quales e[*](e om.F1RE1a1opva.G) bombyce vestes confici. verticem altis etiam aestate[*](aestate om.o) operiri nivibus.[*]((17) cfr. Vitr. VIII 2, 6.)[*]((1) Sol. 24, 14. — (3. 4) ib. 10.) decumis se eo pervenisse castris et ultra ad fiuvium, qui Ger[*](ger ll.H. gerum o. sur p. niger v) vocatur[*](uocatur AE2opv(D). -caretur F2H. -cetur rS),
per solitudines nigri pulveris, eminentibus interdum velut exustis cautibus, loca inhabitabilia fervore, quamquam hiberno tempore, experto[*](experto ll.G(J). -tos opS. -tum H. -tus v) . qui proximos inhabitent[*](inhabitant Eaop. -nte DF1R. -nt ei dT. -tent ei va.G(S)) saltus, refertos elephantorum ferarumque et serpentium omni genere, Canarios appellari, quippe victum eius animalis promiscuum iis[*](iis Av. his rG) esse et dividua ferarum viscera.[*]((8) Sol. 24, 15. — (10) ib. 9. cfr. Plin. XXV 77. 78.) iunctam[*](iuncta AFRop) Aethiopum gentem[*](gente AF2o), quos Perorsos vocant, satis constat. Iuba Ptolemaei pater, qui[*](qui AE2v. om.rao) primus utrique Mauretaniae imperitavit[*](imperauit Eaopva.S), studiorum claritate memorabilior etiam[*](et tamquā a. -quam de o) quam regno, similia prodidit de Atlante, praeterque gigni herbam ibi euphorbeam[*](euphorbiam F2Eaopva.D) nomine, ab inventore medico suo[*](suo sic o) appellatam . cuius lacteum sucum miris laudibus celebrat in claritate visus contraque serpentes et venena omnia privatim dicato volumine. et satis superque de Atlante[*](athlante F. -tis A).

[*]((15) MCap. VI 668.)

Tingitanae[*](tingitaniae ADE2pva.S) provinciae longitude CLXX est[*](est AE2pa3v. et r). gentes in ea: quondam praecipua Maurorum — unde nomen — quos plerique Maurusios[*](maurusios pv. -risios A. -rosios r) dixerunt, attenuata bellis ad paucas recidit[*](recedit DF1R2E1a. reddidit R1va.B) familias. proxima illi Masaesylorum[*](masaesylorum DFD. massae-Ed(?)v. mase- A. -sillorum a. -synorum R) fuerat; simili[*](sed simili E3va.S) modo extincta est. Gaetulae nunc tenent gentes, Baniurae[*](uaniure A. V???. a mare F2. banurri B. bamurae v) multoque validissimi Autololes[*](autolales F1. -tolodes a. -toles R. -toteles ADcoll. § 9. sedcfr. §5) et horum pars quondam Nesimi[*](nesimi ADFaJ. -suni Ev. nisemi R. uesuni E3B), qui avolsi[*](auolsis DFRE1a) iis[*](iis v. his G. hiis AE2. om.r) propriam fecere gentem versi ad Aethiopas.[*](Sol. 25, 2. Mela I 27. II 95. Sol. 25, 1. MCap. 1. 1. init.) ipsa provincia ab oriente montuosa[*](montosa va.H)

fert elephantos, in Abila[*](abila ADFav. hab- R. abyla EBrot. cfr. III 4 et Ptol. IV 1,3) quoque monte et quos[*](et quo Da1va.G. ex quo F1REp) Septem Fratres a simili altitudine appellant[*](appellat DF1Ra. -ant ii G. -at ii a3). freto imminent[*](inminent G. -enti ll.v. -ent ii S) iuncti Abilae[*](abilae FRav. -le A. abylae rBrot.). ab iis[*](is R. his rG) ora interni[*](interne A. -nis DF1R2a. -ms R1) maris, flumen Tamuda[*](amuda A. tham-p. tamunda F1) navigabile, quondam[*](quodam AR. (nauigabile quon- dam, et M Pt p. 582a)) et oppidum, flumen Laud[*](laud AF2v. laut E2a3. aut r), et ipsum navigiorum capax. Rhysaddir[*](-rhy- saddir AS. cfr. § 9. rursus addir (adhir D) r. rusadir H. -ardir v) oppidum et portus, Malvane[*](maluanae A. -na va. S) fluvius navigabilis.[*]((6) Mela I 29. Sol. 25, 16. MCap. 1. 1.) Siga[*](siga ASol. MCap. v. sica RE. sicca r) oppidum ex adverso Malacae[*](malacae D2B(S). -ce A. malcae D1Fd. -lacte E1a. -lacta R.-lachte E2. -lachae G) in Hispania[*](hispaniae DF2dp. -nie Ra) siti[*](siti (sc. oppidi) AREJ2. titis a. ???it??? F1. situ F2. litus D. sitae p(?)B. -tum v(D1)), Syphacis[*](syphacis E(?)pv. -agis D. sifagis a. shii pacis A. gipagis R. ???pacis F1. s??? (= sunt) he pa- F2) regia, alterius iam Mauretaniae. namque diu regum nomina obtinuere, ut Bogutiana[*](bo- gudiana E(?)va.J) appellaretur extuma, itemque Bocchi[*](bochi F. bocci Aa) quae nunc Caesariensis[*](caesariensis E2v. -rensis (cessa- A) r). ab ea portus Magnus, a spatio appellatus, civium Romanorum oppido. amnis Mulucha, Bocchi Masaesylorumque finis. Quiza Cenitana[*](zenitana R. xen- E3B) peregrinorum oppidum[*](oppidum E(?)a3v), Arsennaria[*](arsennaria Av(J). -enaria rS) Latinorum, III a mari;[*](Mela I 31. MCap. 1. 1. Sol. 25, 16. 17. Mela I 30. 31.) Cartenna, colonia Augusti legione[*](legione J Müller emend.I 10. -gio ll.v) secunda, item colonia eiusdem deducta cohorte praetoria Gunugu[*](gunugu ll.J. -gum S. -gi E(?)G. -gii v). promunturium Apollinis oppidumque ibi celeberrimum Caesarea, ante[*](ante AEp. -tea rv) vocitatum Iol, Iubae regia a Divo Claudio coloniae iure donata; eiusdem iussu deductis veteranis Oppidum Novum et Latio dato Tipasa, itemque[*](item Aa1) a
Vespasiano Imperatore eodem munere donatum Icosium[*](icosio Ava.G); colonia Augusti Rusguniae[*](rusguniae Av(D). ruscon- rB), Rusucurium[*](rusu- curium AH. ruse- v. rusucurum R. rusicor- (rusc- a) r. Rusuc- curu (CIL VIII p. 766)D2. cfr. MCap.) civitate honoratum a Claudio, Rusazus[*](rusaius A. suzasus a. ruz- va.G) colonia Augusti, Saldae[*](saldae AF (s in ras.) MCap.J. cfr. CIL VIII p. 760.-de rv) colonia[*](colonia v. -niae AD1. -nia (-nie R) angustis (-sti F2R) r) eiusdem, item[*](item om.Rva.H) Igilgili[*](gilcili A. igilgi a);[*]((8-10) MCap. VI 669. Die. 3, 1 extr. Div. 26. Dim. 25.) oppidum Tucca, inpositum mari et flumini Ampsagae[*](ampsagae DEv. -ge Fa. -ce A. amsagae R (cfr. CIL VIII n.5884)). intus colonia Augusta, quae[*](quae (que a) item ll.v. an itemque?) item Succhabar[*](succhabar DFRD. succa- EaB(H). sucha- Apv. succub- C), item Tubusuptu[*](succhabar DFRD. succa- EaB(H). sucha- Apv. succub- C), civitates Timici, Tigavae. flumina Sardabal [*](sardabal E2H. -bala B. -bale Mela. -aual rJ), Aves[*](aues nabar (ina- p) AE2pH. auerna F2v. nabar B), Nabar. gens Macurebi, flumen[*](sardaual - 7 flumen AF2E2pv. om.r) Vsar, gens[*](usar gens E2G. -riens (ues- p) Apv. isargegens DFa. -ges gens Rd.gens E1. (Sisar Ptol.IV 2,2 p. 599)) Nababes[*](nababaes E. -abe a. -ades va.S. nauaues A). flumen Ampsaga abest a Caesarea CCCXXII[*](CCCXXII A2RMCap.S. -XXXII A1. CCXXII rH. -XXXIII v). utriusque Mauretaniae longitudo X???[*](X??? H. M???. A. X. r.DCCCv) . XXXVIII[*](XXXVIIIIFdapva.S), latitudo CCCCLXVII[*](CCCLXVII DFda. -LXIII R).

[*](Sol. 26, 1. 2. MCap. VI 669. Mela I 29. 30. 33.) Ab Ampsaga Numidia est, Masinissae[*](masinisae A. massinissae DFEopva.S) clara nomine[*](nomina A), Metagonitis[*](metogonitis o) terra a Graecis appellata, Numidae[*](numi- diae AF. -die R. -dia a) vero Nomades a permutandis pabulis, mapalia sua, hoc est domos[*](domos AD. -mus raov), plaustris circumferentes. oppida Chullu[*](chullu DFdTRaSol.cfr. CIL VIII p. 700. cullu AEv), Rusicade [*](rusicade aB. cfr. CIL VIII n. 6710 al. -chade v. -ccade ADEJ. russicc- R. risicc- F), et ab eo ad[*](ad ll.v(H)D.del.L(J))XLVIII in mediterraneo colonia Cirta[*](cirta F2B. -tha v. chirta p. circita AE2. om.r)

Sittianorum[*](sittianorum R(?)B. siti-ll.S. sici- a. sati- p. sitta- v) cognomine, et alia intus Sicca[*](sicca Av. si???ca R. sica r) liberumque oppidum Bulla[*](bulla- 3 oppidum om.E) Regia. at in ora Tacatua, Hippo[*](hippo Apv. -ppos r) Regius, flumen Armua, oppidum Thabraca[*](Thabraca ego e CIL VIIIp. 513 tab- AH. -cha F2R(?)B. tachabraca (taca- a) FlTa. -bra r. -bracha v) civium Romanorum, Tusca fluvius, Numidiae finis[*](finis om.RE1aop). nec praeter marmoris Numidici[*](numidii et A) ferarumque proventum[*](prouentu DFRp) aliud insigne ei[*](insigne ei D. -nei A. -nae o. -ne rv).