Naturalis Historia

Reliqui arborum fructus[*](fructuosis M. -tuus D) vix specie figurave, non modo saporibus sucisque totiens permixtis atque insitis, enumerari queunt.

Grandissimus[*](grandissimis Eava.G) pineis[*](piceis M) nucibus altissimeque suspensus [*](suspensis Eava.G). intus exiles nucleos lacunatis includit[*](includit MG. -di rv) toris, vestitos alia ferruginis tunica, mira naturae cura molliter semina conlocandi. harum genus alterum Tarentinae[*](terentinae EaH coll. Macrob. Tarentinum va.G) digitis fragili putamine aviumque furto[*](aut (au F2) tumque fulto F) in arbore. [*](cfr. Pl. XVI 61. (Col. XII 5, 2). — (15) Diosc. I 87. — (17) Plut. qu. conv. V 3, 675e.) et tertium sappini e[*](sappini e MD2J. -niae e H. appinie D1. -nię r. sapiniae e G. -neae e L. -neum e B. apinum v) picea sativa, nucleorum cute verius quam putamine adeo molli, ut simul mandatur[*](mandantur FEva.C. mundentur a). quartum pitydia[*](pitydia MJ. -yida B. -yia v. pythidia r) vocant e pinastris[*](pinastris Mv. -treis r), singularis remedii adversus tussim in melle decoctis nucleis[*](decoctis nucleis MJ. -tos nucleos rv). Taurini ravicelos[*](rauicelos M2D. araui- M1. aquicęlos (-celos Ev) rv) vocant. pinea corona victores apud[*](apu F) Isthmum[*](Isthmum v. isthum a. -tum E. histaurum M. istrum D2. sthum D1FG) coronantur.

[*](Diosc. I 160. (Pl. XXIII 100). Ser. Samm. 435. Isid. XVII 7, 4. Cels. II 24.)[*]((2) Col. V 10, 19. (Cato 143, 3. Varro I 59, 1. Athen. III 81asq. Th. II 2, 5).) His proxima amplitudine mala quae vocamus cotonea et Graece[*](graece Mda. -ci rv) cydonea[*](cydonea Mv(D). -naea J. -nia H. cidonea a. -nia E. donea F), e[*](e M. & r.ex v) Creta insula advecta. incurvatos

[*](Diosc. I 164. (Pl. XXIII 132). Col. X 410. — Macrob. III 19, 1. — (16) Col. X 411. 412. Pallad. XII 7, 4. 6. 8. Geop. X 13–15. Isid. XVII 7, 7.) Mala appellamus, quamquam diversi generis[*](diuersi generis MD2Bas. -ersi r. -ersim v), Persica et granata, quae in Punicis arboribus novem generum dicta sunt. his acinus sub cortice intus, illis lignum in[*](13,112) corpore. nec non et quaedam e piris libralia appellata amplitudinem sibi[*](sipi FEa) ponderis nomine adserunt.

sed Persicorum palma duracinis. nationum habent cognomen Gallica et Asiatica[*](asiatica (alterum) D2D. om. rv). [*]((18) Diosc. I 165. Pallad. ib. Martial. XIII 46.) post autumnum maturescunt Asiatica, aestate praecocia intra XXX annos reperta et primo denariis singula venumdata[*](uenumdata H. uenund- ll.v). supernatia[*](supernatia e v. -tię DFa. -tie E. -tica e GD) e Sabinis veniunt, popularia undique . pomum innocuum expetitur aegris, pretiumque iam singulis triceni nummi fuere, nullius maiore, quod miremur,

[*]((6) Verg. B 2, 53. Col. X 404. XII 10, 4.) Ingens postea turba prunorum: versicoloria[*](uersicoloria coni. S. -lori F2d. -logri F1. -lor rv)e nigro candicant[*](e nigro candicant ego. nigra (gra F1) candicans F1dv. -idans DF2G. -ida EazH. (loc. corr.)), hordearia[*](hordiaria F) appellata a comitatu frugis[*](fruges FEa) eius; alia[*](alio F) eodem colore seriora maioraque, asinina cognominata a[*](a v. om. ll) vilitate. sunt minora[*](minora at ego. ac (et v) nigra ac ll.v. onychina ac S coll. § 55 et Col. XII 10,2.3. (loc. corr.)), at laudatiora cerina atque purpurea, nec non ab externa gente Armeniaca, quae sola et odore commendantur. peculiaris[*](peculiari EazSJ) inpudentia est[*](est om.EzSJ) nucibus insitorum, quae[*](que FEa) faciem parentis sucumque adoptionis[*](adoftionis F1. aduft- F2) exhibent, appellata ab utroque nucipruna. [*]((11) Col. XII 10, 3.) et[*](et v. ex ll) haec autem et Persica et cerina ac silvestria ut uvae[*](ut uue E. utue F) cadis condita usque ad alia nascentia aetatem sibi prorogant, reliquorum velocitas[*](uelocitas v. uoletias Ea. -entias DFG) cito mitescentium transvolat[*](trauolat F). nuper in Baetica malina[*](pticam (pet- E2) malinam E. peticam marina a) appellari coeperunt malis insita et alia amygdalina amygdalis. his intus in ligno nucleus amygdalae est, nec aliud pomum ingeniosius geminatum[*](geminatum v. germ- ll) est. [*](Diosc. I 174. Col. X 404. Pallad, XII 7, 16. Athen. II 49d. Geop. X 39. — (20) Pallad. III 25, 32. (Pl. XIII 51. XVII 75).) in peregrinis arboribus dicta sunt Damascena, a Syriae Damasco cognominata, iam pridem[*](13,51) in Italia nascentia, grandiore quamquam ligno et exiliore carne nec umquam in rugas[*](rugas C. -ga ll. v) siccata, quoniam soles sui desunt . simul dici possunt populares eorum myxae[*](mixtę Eava.Ber.), quae et ipsae nunc coeperunt Romae nasci insitae[*](insitae Eav. -ta r) in[*](in om.Eava.D) sorvis[*](soruis F. -rbis rv. cfr. § 61).

[*]((3) cfr. Pl. XVII 96. (Cato 133, 2). Pl. XVIII 34. —) In totum quidem Persica peregrina etiam Asiae Graeciaeque esse ex nomine ipso apparet atque e[*](e M. & Fd. ex rv) Perside advecta. sed pruna silvestria ubique nasci certum est, quo magis miror huius pomi mentionem a Catone non habitam, praesertim cum condenda[*](condenda —6 cum om.M) demonstraret quaedam et silvestria. [*]((7) Th. C II 3, 7. (Pl. XVI 111). — (8) Diosc. I 187. schol. Nic. alex. 101. (Pl. XIII 60). Col. X 405. Isid. XVII 7, 7. —) nam Persicae arbores sero et cum difficultate transiere[*](transiere Mv. -ire r), ut quae in Rhodo nihil ferant, quod primum[*](primus M. frimum FG. ////im- D1) ab Aegypto earum[*](earum DFGv. nili ear- M. ////iear- E. icar- a) fuerat hospitium. falsum est venenata cum cruciatu[*](cruciatu Eav. -ta MF1. -to F2DG) in Persis[*](in (uim M) persis MD2v. in- pressis r) gigni et poenarum causa ab[*](ab MJ. a rv) regibus tralata[*](tralata F2J. om.F1. transl- rv(D)) in Aegyptum terra mitigata. id enim de Persea diligentiores tradunt , quae in totum alia est, myxis rubentibus similis, nec extra orientem nasci voluit. eam quoque eruditiores negaverunt ex Perside propter supplicia tralatam[*](tralatum F1. -ta M. translatam Eava.J), sed a Perseo Memphi satam[*](sada M1. siada M2), et ob id Alexandrum illa coronari[*](coronare Fd. -na Ea) victores ibi instituisse in honorem atavi sui. semper autem folia habet et poma subnascentibus aliis. sed pruna quoque omnia post Catonem coepisse manifestum erit[*](est erit E1. est va.S) .

[*]((20) cfr. Pl. XXI 51. XVI 103. XVII 75. Col. IX 4, 3. XI 2, 11. 96. Pallad. V 4. II 25, 20. Martial. XIII 42. 43.)

Malorum plura sunt genera. de citreis[*](de (di D2) citreis E2D2v. de ceteris M. de cityreis E1a. dicitur eis r) cum sua arbore diximus, Medica autem Graeci vocant patriae[*](patria Ea)[*](13,103) nomine. aeque peregrina sunt zizipha[*](zizipa MFd) et tubures[*](tubures MJ. tuberes (tupe- F) r. cfr. p. 527, 2), quae et ipsa non pridem venere in Italiam, haec ex Africa, illa ex Syria. Sex. Papinius, quem consulem vidimus, primus utraque[*](itaque M) attulit Divi Augusti novissimis temporibus in castris

[*](cfr. Col. V 10, 19. XII 47, 5. Macrob. III 19, 2. — (12) cfr. Athen. III 82c. (Isid. XVII 7, 3). — (13) Varro I 59, 1. (Cels. II 24. IV 26 med.). — (18) Cato 7, 3. 143, 3. — Varro ib.) Reliqua cur pigeat nominatim indicare, cum conditoribus suis aeternam propagaverint memoriam, tamquam[*](tamquam Eav. om. r) ob egregium aliquod in vita factum? nisi fallor, apparebit ex eo ingenium inserendi nihilque tam parvum esse quod non gloriam parere possit. ergo habent originem a Matio Cestioque[*](Cestioque (coni. Dal.) S. ge- ll.v. Se- P e Col.) et Mallio[*](Manlio va.S), item Scaudio[*](scaudio DFGdE2aJ. scand- E1sH. Claud- v) ; quibus cotoneo[*](catoneo FEa) insito ab Appio[*](appio Eav. oppio (popio F1) r) e Claudia gente Appiana sunt cognominata. [*]((1) Cels. II 24. — (3. 4) Cato 7, 3. Varro ib. Gels. ib. Martial. I 43, 4. Athen. III 80f. Geop. X 20. Isid. XVII 7, 5. Pl. XXIII 104. — (6. 7) Diosc. I 162. —) odor est iis[*](iis ego. us F. his Eav) cotoneorum, magnitude quae[*](que (pro quae) FEava. G) Scaudianis[*](scandianis F1dH. sed aud- Ea. sed Claud- v. Claud- G), color rubens . ac ne quis sic[*](sic ego. ic F1. id rv. (an ita?)) ambitum[*](ambitu v) valuisse claritatis e[*](e E1aszS. et DFGdv(D)) familia[*](familiae (DGd?) va.S(D)) putet, sunt et Sceptiana ab inventore libertino, insignia rotunditate . Cato adicit Quiriniana[*](Quiriniana (P)S e Cat. quiriana ll.v(J)) et quae tradit in doliis[*](doliis Eav. doloreis F2. cioreis F1) condi Scantiana. omnium autem nuperrime adoptata sunt parva gratissimi saporis, quae Petisia nominantur. patrias

[*](Col. XII 10, 4. V 10,18. Macrob. III 19, 6.)[*]((1. 3) Verg. G II 88. Cels. II 24. Isid. XVII 7,15. 67. Martial. V 78, 13. Iuven. 11, 73. —) Eadem causa in piris[*](pyris FEava. C(passim)) taxatur superbiae cognomine ; parva haec, sed ocissima. e[*](e ego. om. ll. v) cunctis autem Crustumia

[*](Verg. G II 69 sq. cfr. Geop. X 76. — (11) Varro I 40,5. cfr. Pl. XVII 124. —) Pars haec vitae iam[*](uita etiam F) pridem pervenit ad columen[*](culmen C), expertis cuncta hominibus, quippe cum Vergilius insitam nucibus arbutum, malis platanum, cerasis ulmum dicat. nec quicquam[*](necquiquam F) amplius excogitari[*](excogitari Mv. -re r) potest; nullum certe pomum novum diu iam invenitur. neque omnia insita[*](insitu coni.H) misceri fas est, sicut nec spinas inseri, quando fulgura[*](fulgura Eav. -gurata M(?)D. -gora r. cfr. index) piari[*](piari M(?). expi- rB. -irari v. cfr. ind., II 92 et Fels p. 75) non queunt facile, quotque[*](quotque B. -odque M. -oque rv) genera insita fuerint[*](fuerint M (?)J. -runt rv), tot fulgura uno ictu fieri[*](fieri MJ. om. rv) pronuntiatur[*](pronuntiantur FEva. J. percutiuntur a).

[*]((15) Marcell. de med. 20, 7. — cfr. Cato 143, 3. Col. XII 10, 4. — (18) Pl. XXIII 115. — (19) cfr. Col. XII 14. Cels. II 24. 33 med.) Turbinatior piris figura. in iis serotina ad hiemes[*](hiemes MJ. -mem (ie- F) rv(D)) usque in matre[*](in matre MJ. ad matrem rv) pendent gelu maturescentia Graeca, ampullacea , laurea, sicut in malis Amerina[*](amerina Mv. eme- r. cfr. § 50. 59), Scaudiana[*](scau- diana ll.J. Scandi- H. Scanti- v. cfr. § 49. 50). conduntur vero pira ut uvae ac totidem modis, neque[*](neque MG. quae r. non v) aliud in cadis praeterquam [*](praeterquam MG. propt- r. praeterea v) pruna. e[*](pruna. e ego n. luc. p. 30. -nae ll.S. -na G. quae v) pomis proprietas[*](pro- prietas Mv. -tatis r) piris quae[*](quae ego. que ll. G. quoque v) vini, similiterque in aegris medentes cavent. e vino et aqua cocuntur[*](cauent.e J. -nte M. -nt ac G. cadent ac r. in escam dant ac v) atque pulmentari vicem inplent, quod non alia praeter cotonea ac[*](ac ll. S. et v (J)) struthea[*](struthea C. -thia F. -tia Mdv. -ucia Ea.cfr. § 38).

[*](Varro I 59, 1. — (6) cfr. Geop. IV 15, 22. 1. 5. —) In universum[*](uniuersis a. unuers.. E)[*](uero Eava.S) autem de[*](de om.a) pomis servandis praecipitur pomaria in loco frigido ac sicco contabulari, septentrionalibus fenestris serene die patere[*](parere Ea1), austros[*](austros v. uitro M. austro r) specularibus[*](specularibus Mv. pecula- F2. peculia- (-uia- F1) r) arcere[*](an arceri?), aquilonis quoque adflatu poma deturpante rugis. colligi mala[*](mala om.M) post aequinoctium autumni[*](autumnale va.J) neque ante XVI[*](XV C) lunam neque ultra[*](ultra — neque MJ. om. rv) duodetricesimam, nec pluvio die neque ante primam horam; cadiva[*](cadiuā F. -duca a) separari; stramentis solidis[*](solidis MD2D. soleis Ea. soteis DFG. storeis v) paleisve substerni, rara componi, uti[*](uti M. ut rv) limites pervii spiritum[*](per uim spirituum Ea) aequalem accipiant. Amerina[*](ame- riana M.cfr. § 58) maxime durare, melimela minime . [*](Col. XII 47, 5. 2 extr. (cfr. ib. 10,5). — (11. 12) ib. 46, 5 (e Magone). Pallad. IV 10, 7. Geop. X 38, 7. —(14) Varro I 59, 3. 4. Geop. ib. 10. X 21, 6. — (17) Col. XII 47, 1. Geop. X 21, 7. 3. Pallad. III 25, 17. —) —

Cotoneis[*](cotoneos Ea) in concluso[*](in conclusos Fea. inter- clusis va.H) spiramentum[*](spiramento M) omne adimendum aut incoqui[*](incoci M. inquoqui FE) melle ea mergive[*](mergi uero p???ter (-tere F2) F) oportere. Punica aqua[*](uento Ea) marina fervente indurari, mox triduo sole siccata ita ne nocturno rore contingantur suspendi et[*](et om.Eava.H), cum libeat uti, aqua dulci perlui. M. Varro et in doliis harenae servari iubet; et inmatura[*](etiam matura M) obrui terra in ollis fundo effracto[*](effracto Mav. e fra- E. & fra- r), sed spiritu excluso ac surculo pice inlito: sic etiam crescere amplitudine maiore quam possint[*](possunt ME1G) in arbore. cetera mala[*](mala (E?)v) et[*](mala et MJ. & mala Fda.) foliis ficulnis[*](ficuliis Fd. -lus Ea), praeterquam cadivis, singula convolvi cistisque vitilibus[*](uitibus M. fictilibus Eaz) condi vel creta[*](oreta E1. orata F1) figulinarum[*](figulinarum Mv (J). figli- r C) inlini. [*](Col. XII 10,4. Pallad. III 25, 8. Varro I 59, 3.)[*]((2) Col. XII 16, 4. 5. Pallad. II 15, 4. —) — Pira in vasis

[*](cfr. Col. XII 44, 2. 4. 1. 45, 1. 2. Pallad. III 25, 17. Geop. IV 15, 1–4. —)E[*](e MEav(H). et FdDal. errore) proximis auctoribus quidam altius[*](aptius M) curam repetunt[*](repetunt MJ. pet- rv) deputarique statim poma ac vites ad hunc usum[*](uuas coni. Dal.) praecipiunt decrescente luna, post horam diei[*](diei MD2v. cei D1F1G. ceu F2dEa) tertiam, caelo sereno aut[*](aut ll.v(S). ac C) siccis ventis[*](uentis MD2aC(D). ad (av) uentis rv(S)). similiter deligi et ex locis siccis et ante perfectam maturitatem, addito ut luna[*](lunam FEa) infra terram sit, uvas cum malleolo sarmenti duro, demptis forfice corruptoribus[*](corruptoribus M. -tioribus rv. cfr. luc. p. 104) acinis, in dolio picato recenti[*](recentis DFG) suspendi, exclusa[*](excluso EaS) omni aura[*](auro D1F2. uer/// F1. austro EaS) operculo et gypso. sic et sorva[*](sorua MD. -rba rv) ac pira, inlitis omnium surculis pice. [*](Col. XII 44, 4. 3 init. 2. Geop. X 21, 8. Pallad. III 25, 26.) dolia procul ab aqua esse. quidam sic cum palmite [*](pabnite F1G. uel papn- Ea) ipso[*](ipso MD. in ipso r. in gyp- v) condunt, capitibus eius scillae[*](siciliae M. iscille E. istille a. cellę F1) infixis utrimque[*](utrumque FEa), alii etiam vina habentibus doliis, dum ne contingant ea uvae[*](FA VE M), aliqui mala in patinis fictilibus fluitantia[*](fluuitantia M), quo genere et vino odorem adquiri putant. aliqui omnia haec in milio servari[*](seruari MJ. -re rv) malunt, plerique vero in scrobe duum pedum altitudinis

[*]((9) Th. III 17, 4. 5. (Athen. III 77ab). — Onesicr. fr. 4 Mü. —)

E[*](et (pro e) Ea) reliquo genere pomorum ficus[*](ficis F) amplissima est, quaedamque et piris magnitudine aemulae[*](aemulę dG(D). -le DFG. -la Eav(L)). de Aegyptiae Cypriaeque[*](egyptia cypriaque Ea) miraculis retulimus inter externas. Idaea[*](13,56 sq.) rubet olivae magnitudine, rotundior tantum, sapore[*](sapore (DG?) v. -rem r) mespili. Alexandrinam hanc ibi vocant, crassitudine cubitali, ramosam[*](ramosa D2Eaz), materie[*](materie ad2G(J). -riae ll. S. -ria v. om.d1) validam, lentam, sine lacte, cortice viridi, folio tiliae, sed molli. Onesicritus tradit in Hyrcania[*](hircania FE) multum nostris esse dulciores fertilioresque, ut quae[*](ut quae G. utque DFGdv. atque Ea) modios CCLXX singulae ferant. [*](cfr. Varro I 41, 6. Col. V 10, 11. X 403. 414–418. Macrob. III 20, 2.—)[*](Athen. III 75f. 76b. 75ef. Script. hist. Aug. XII 11, 3. Martial. VII 53, 8.) ad nos ex aliis transiere gentibus, Chalcide, Chio[*](Chalcide Chio G. calchi decio ll. Chalcidicae v), quarum plura genera. si quidem et Lydiae[*](lidiae ll), quae sunt purpureae, et mamillanae similitudinem earum habent et callistruthiae[*](callistrutiae ll.va.Bas.) farti[*](farti ego coll. Col. V 10, 11. -tim FGEa. lartim D1 (?). partim D2v(D). parum B) sapore praestantiores, ficorum omnium frigidissimae[*](frigidissimae (DG?) v. -mi ll). nam de Africanis, quoniam[*](quoniam ego. quam ll. quas v) multi praeferunt

[*](Plut. Cato Cens. 27 init. cfr. Tertull. ad nat. II 16.) Sed a Catone appellata iam tum Africana[*](africana Mv. -cam r) admonet[*](ad- monet MJ. -net et rv) Africae[*](Africae del. D) ad ingens docimentum[*](documentum Eava.D) usi[*](uso va.J) eo pomo. namque perni ciali[*](pernitiali D2EaD. permiti- (-itti- M)r) odio Carthaginis flagrans nepotumque securitatis anxius, cum clamaret omni senatu Carthaginem delendam, adtulit quodam die in curiam praecocem ex ea provincia ficum ostendensque patribus[*](patribus ait a) : Interrogo vos, inquit[*](inquit Mv. -uid D2. in uuis r), quando hanc[*](hoc v a.H) pomum demptam[*](demtam M) putetis ex arbore. cum inter omnes recentem[*](recens zva.G) esse constaret: Atqui tertium, inquit, ante diem scitote decerptam Carthagine. tam prope a moeris[*](moeniis D2E. men- a. muris va.J) habemus hostem! statimque sumptum est Punicum tertium bellum, quo Carthago deleta est, quamquam Catone anno sequente rapto. quid primum in[*](sit (pro in) M) eo miremur, curam ingeni an occasionem fortuitam, celeritatemque [*](que om.a) cursus an vehementiam viri? [*]((2) Liv. XXVI 10, 3. Sil. Ital. XII 563. cfr. Pl. XXXIV 32. —) super[*](supra G) omnia est, quo nihil equidem duco mirabilius[*](mirabili ut DFG) , tantam[*](tantam Mv. tam r) illam urbem et de terrarum[*](et ceterarum Ea) orbe per[*](per om.M) CXX annos aemulam[*](aemula FEa) unius pomi argumento eversam, quod non Trebia[*](trebię Ea) aut Trasimenus[*](trhasymenus M. transimennus F. -enus va.c. trausimenus E. -ennus a), non[*](537,1 non cane M. num cannae E. nunc anne Fa)

[*](Ov. fast. II 412. Plut. Romul. 4 init. Varro II 11, 5; LL V 54. Fest. 169, 27 sq. M. Liv. I 4, 5. X 23,12. — (12) Tac. A XIII 58. —) Colitur ficus arbor in foro ipso ac comitio[*](ac (ad F2) commiciora me F. (post Romae deficitM)) Romae nata, sacra[*](sacra v(S). -ro ll. H) fulguribus[*](fulguribus v. -goribus ll) ibi conditis magisque ob memoriam eius quae, nutrix[*](nutrix fuit va.S) Romuli ac Remi[*](a ac Remi del. J) , conditores[*](conditores F. -ris (DG?) Eav. -rum U) imperii[*](imperii— 8 pro- texit D2S. om. rv) in Lupercali prima protexit, ruminalis[*](ruminalis Brot. -ialis D2. om. rv) appellata, quoniam sub ea inventa est lupa infantibus praebens rumim (ita[*](rumim ita DFGS. ruminita Ea. -men ita v) vocabant mammam), miraculo ex aere iuxta dicato, tamquam in comitium sponte transisset Atto[*](acto Ea. adacto va. H) Navio[*](nauio — 12 praesagio D2S. nauigio rv. Nauio augure H) augurante. nec sine praesagio aliquo arescit[*](aliquo arescit D2S. -qua re scit r. ilico (illic H) arescit v) rursusque cura sacerdotum seritur. fuit[*](lac. explev. CCLX v) et ante Saturni aedem, urbis anno .. sublata sacro a Vestalibus facto, cum Silvani[*](siluani D2G. -nisi D1F2G. -no si F1. -ni isi Ea. -ni et isidis zv) simulacrum subverteret.[*]((16) Liv. VII 6, 5. Val. M. V 6, 2.) eadem fortuito[*](fortuito D2v. -tos DIFG. -tu Ea) satu[*](satu Verc. -to v. aut ll) vivit[*](uiuit ll. G. adui- B. adiu- v) in medio foro, qua sidentia[*](sidentia Gv. -dencia D1F. -dantia r) imperii fundamenta ostento fatali Curtius maximis bonis, hoc est virtute ac pietate ac morte praeclara, expleverat. aeque fortuita eodem loco est vitis atque olea, umbrae gratia sedulitate [*](sed utilitate Eaz) plebeia satae[*](sate FEa), ara[*](ira D1FG) inde sublata gladiatorio munere Divi luli, quod novissime pugnavit in foro.

Admirabilis est pomi huiusce festinatio, unius in

caprificus vocatur e[*](uocatur e G. -tore DFG. e Eav) silvestri genere ficus numquam maturesceus , sed quod ipsa non habet alii[*](aliis Eava.D) tribuens, quoniam est naturalis causarum transitus fitque[*](FITque ego. ATque ll.v. aeque D) ut[*](ut om.Eava. D) e putrescentibus gignatur[*](gignatur GdT. fign- F. id gnatū Ea. (deDnon liquet). iden- tidem (del. SD) generatur v) aliquid. [*]((2) Th. C I 18, 4. II 9, 5. 6. (H II 8, 1. 2). cfr. Ar. V 32 extr. —) ergo culices[*](culicis F2. -cio F1) parit; hi fraudati alimento in matre, putri eius tabe, ad[*](ad (DG?) v. ac d. & FEa) cognata[*](cognata (sc. alimenta) D2Ga. -nat r. -natam v) evolant[*](uolant va.(Salm.)S(J). cfr. v. 12 et Th.ἐκρέτονται) morsuque ficorum crebro, hoc est avidiore pastu, aperientes ora earum, ita[*](ita FeazS. atque ita (DG?)v (D)) penetrantes[*](penetrantes v. -ntis FEa) intus solem primo secum inducunt[*](in- ducant Fd) cerialesque [*](cerelesque E1. cereal- E2ava.S(J)) auras inmittunt foribus[*](foribus v. flo- ll) adapertis[*](adapertis (DG?)dTH. &ap- FEa. ap- v) . mox lacteum umorem[*](humerem F1. -marem E1), hoc est infantiam pomi, absumunt[*](adsumunt E. assu- a) — quod fit et sponte —, ideoque ficetis caprificus permittitur[*](praemittitur H Brot.) ad rationem venti, ut flatus evolantes in ficos ferat. [*]((14) Th. C II 9, 7. (H II 8, 3).) inde repertum ut inlatae quoque aliunde et inter se colligatae inicerentur fico, quod in macro solo[*](solo (DG?) v. so ll) et aquilonio non desiderant[*](desideratur Eava.D), quoniam sponte arescunt loci[*](loci (DG?) v. -cis ll) situ rimisque eadem quae[*](que (pro quae) FEa) culicum opere[*](opere ll (U 247) J. -rae S. -ra v) causa[*](causa ll.v. an natura (naproca)? cfr. v. 1) perficit, nec[*](nec non va.S) ubi multus pulvis[*](puluis v. pulfuf ll), quod evenit maxime frequenti via[*](frequentatiua Ea) adposita. namque et pulveri vis siccandi sucumque lactis absorbendi. quae ratio pulvere et[*](et puluere et a) caprificatione hoc quoque praestat ne decidant, absumpto umore tenero et cum quadam fragilitate ponderoso. [*]((1) Th. C I 16, 7. (H I 12, 1). — (4) cfr. Stat. silv. I 6, 15. — (5) Col. XII 15, 2. — (6) Sen. ep. 87, 3. — (7) Cato 56. —) ficis mollis omnibus

[*]((17) Th. III 12, 5. (Pl. XXIII 141).)