Academica

Cicero, Marcus Tullius

Cicero. M. Tulli Ciceronis. Scripta Quae Manserunt Omnia. Plasberg, Otto, editor. Leipzig: Teubner, 1908.

sed Zeno, cum Arcesilam[*](Archesilaum p 1 w ) anteiret aetate valdeque subtiliter dissereret et peracute moveretur, corrigere conatus est disciplinam. eam quoque si videtur correctionem explicabo, sicut solebat Antiochus.”

Mihi vero
inquam
videtur, quod vides idem significare Pomponium.

[*](VA.) 'Zeno igitur nullo modo is erat qui ut Theophrastus nervos[*](neruis p ) virtutis inciderit,[*](incideret s Lb. -rent n ) sed contra qui omnia quaeque [*](om.s quaecumque Reid ) ad beatam vitam pertinerent in una virtute poneret nec quicquam aliud numeraret in bonis idque appellaret honestum quod esset simplex quoddam et solum et unum bonum.

cetera[*](omissa turpitudo) autem etsi nec bona nec mala essent tamen alia secundum naturam dicebat alia naturae esse contraria; his ipsis alia interiecta et media numerabat. quae autem secundum naturam essent ea sumenda et quadam aestimatione dignanda[*](dignando p 1?*g ) docebat,[*](dicebat Lb. ) contraque contraria; neutra autem in mediis relinquebat, in quibus ponebat nihil omnino esse momenti.

sed quae essent sumenda, ex iis alia pluris esse aestimanda alia minoris. quae pluris ea praeposita appellabat, reiecta autem quae minoris. Atque ut haec non tam rebus quam vocabulis commutaverat,

p.16
sic inter recte factum atque peccatum officium et contra officium media locabat quaedam, recte facta sola in bonis actionibus ponens, prave id est peccata in malis; officia autem conservata[*](conservata Pl. et serv- *g*d serv- Lb. ) praetermissaque media putabat ut dixi.

cumque superiores non omnem virtutem in ratione esse dicerent[*](diceret px ) sed quasdam virtutes quasi[*](quasi *g que p 1 om. p 2 w ) natura aut more perfectas, hic omnis in ratione ponebat. cumque illi ea genera virtutum[*](cf. p. 9, 26 s.) quae supra dixi seiungi posse arbitrarentur, hic nec id ullo modo fieri posse disserebat,[*](hic ... disserebat om. w ) nec virtutis usum modo ut superiores sed ipsum habitum per se esse praeclarum, nec tamen virtutem cuiquam adesse quin ea semper uteretur. cumque perturbationem animi illi ex homine non tollerent naturaque et[*](et eum Dav. ) condolescere et concupiscere et extimescere et efferri laetitia dicerent, sed ea contraherent in angustumque deducerent, hic omnibus his quasi morbis voluit carere sapientem.

cumque eas perturbationes antiqui naturales esse dicerent et rationis expertes aliaque in parte animi cupiditatem alia[*](in alia Lb. ) rationem collocarent, ne his quidem assentiebatur; nam et perturbationes voluntarias esse putabat opinionisque iudicio suscipi et omnium perturbationum matrem esse arbitrabatur[*](arb. matr. esse rw ) immoderatam quandam intemperantiam. Haec fere de moribus.

De naturis autem sic sentiebat, primum ut in[*](ut in ut s? Asc. uti Bai. ) quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam, ex qua superiores sensus et[*](et etiam Reid ) mentem effici rebantur, non adhiberet; statuebat enim ignem esse ipsam naturam quae quidque gigneret et mentem atque sensus. discrepabat etiam ab isdem, quod nullo modo arbitrabatur[*](arbitrabantur *g ) quicquam effici posse ab ea quae expers esset corporis,

p.17
cuius generis Xenocrates et superiores etiam animum esse dixerant, nec vero aut quod efficeret aliquid aut quod efficeretur posse esse non corpus.

Plurima autem[*](autem aut m 1?n etiam gf ) in illa tertia philosophiae parte mutavit. in qua primum de sensibus ipsis quaedam dixit nova, quos iunctos[*](uinctos pf inuictos s ) esse censuit e quadam quasi impulsione oblata extrinsecus, quam ille fantasi/an,[*](cf. p. 36, 10 Cael. Aur. acut. 3, 13 (Gell. 19, 1, 15)) nos visum appellemus[*](appellemus p 2 -amus *g*d ) licet, et teramus[*](terramus n -anus s teneamus *d ) hoc quidem verbum,[*](hoc quidem uerbum s h. u. q. *g*d ) erit enim utendum in reliquo sermone saepius— sed ad haec quae visa sunt et quasi accepta sensibus assensionem[*](ascensionem *g ) adiungit animorum, quam esse vult in nobis positam et voluntariam.