Scholia in Iliadem

786. ἀλκῆς] ὅση μοι πάρεστι δύναμις, παραυξήσω τὴν ἀλκὴν, οὐκ ἐλαττώσω.

787. πὰρ δύναμιν] τῶν πάνυ χρησίμων ἡ γνώμη καὶ καθʼ ἑαυτὴν ὑπάρχονσα.

793. ἀμοιβοί] οἱ μὲν, πεζοί· οἱ δὲ, ἀμειβόμενοι Πρίαμον ὑπὲρ ὧν ἐπεκούρησε Τρωσὶ, μᾶλλον δὲ Φρυξίν οἱ δὲ, διάδοχοι τῶν προκα- μόντων, ἵνʼ ᾖ ἔπαινος τῶν Ἑλλήνων διαδοχῇ μὴ κεχρημένων.

*ἀμοιβοί] οἱ ἐξ ἀμοιβῆς καὶ ἐναλλάξεως παραγεγονότες συμμα- χῆσαι τοῖς Τρωσὶν ἀντὶ τῶν πρότερον συνεργούντων αὐτοῖς πολιτῶν· διὰ γὰρ τὸ ἐπὶ δέκα ἔτη τὸν πόλεμον ἀνύεσθαι οἱ πρῶτοι, κεκμη- κότες κατὰ τὴν μάχην, ἰσαρίθμων αὐτοῖς ἄλλων ἀποστελλομένων ἀποπέμπονται, ὡς εἰκός. ἐξ ἀμοιβῆς ἀμύνοντες. ἢ οἱ ἀμοιβὴν ἀποδιδόντες τῷ Πριάμῳ διὰ τὸ καὶ αὐτὸν συμμαχῆσαι Φρυξίν (Il. 3, 188). ἐπιφέρει γὰρ “ἠοῖ τῇ προτέρῃ·” λέγει γὰρ ἐν τῷ καταλόγῳ “Φόρκυς αὖ Φρύγας ἦγε καὶ Ἀσκάνιος θεοειδής” (Il. 2, 861). οἷον ἀμοιβοί πεζοί· διὰ γὰρ τῆς ἀμοιβῆς τῶν ποδῶν γίνεται ἡ τῶν πεζῶν ἔφοδος.

795. ἀτάλαντοι ἀέλλῃ] κατʼ ἀρχὰς μὲν ἀέλλῃ τὴν ἔφοδον αὐτῶν παρέβαλε διὰ τὸ σφοδρὸν τῆς ὁρμῆς, ὕστερον δὲ τὸ πλῆθος εἴκασε πελάγει· ὄχλον γὰρ κίνησις καὶ ὁρμὴ θαλάσσης παραπλήσια. διʼ ἔμφασιν δὲ καὶ τὸ ἀργαλέων ἀνέμων πρόσκειται, ἵνα τοὺς σφοδροὺς ἐμφήνῃ.

796. ὑπὸ βροντῆς] μετὰ βροντῆς ἐπιφέρεται μὲν ὡς ἐπὶ τὸ πέδον, ἀποσκήπτει δὲ εἰς θάλασσαν, ὃ καὶ καλεῖται σκηπτός.

797. θεσπεσίῳ] θείῳ. δηλοῦν οὖν θέλει τὴν ἀπὸ τοῦ θεοῦ κατα- βεβηκυῖαν ἄελλαν.

798. κύματα παφλάζοντα] δεῖξαι θέλει καὶ φύσιν κυμάτων. καί μοι δοκεῖ καὶ τὸν ἦχον μιμήσασθαι διὰ τῆς περὶ τὴν σύνθεσιν τῶν σημείων τραχύτητος. ὅρα δὲ καὶ τὸ ὁμοιοκατάληκτον, κύματα παφλάζοντα, κυρτὰ, φαληριόωντα. καὶ ἔχει ἕκαστον τῶν ὀνομάτων ἰδίαν χάριν· τὰ μὲν γὰρ παφλάζοντα πρὸς τὸν ἦχον, τὰ δὲ κυρτὰ πρὸς τὸν ὄγκον, τὰ δὲ φαληριόωντα πρὸς τὸ χρῶμα. προ- ειπὼν δὲ “ἐν δέ τε πολλὰ κύματα,” ἐπεξηγεῖται πῶς πολλά· “πρὸ μέν τʼ ἄλλʼ, αὐτὰρ ἐπʼ ἄλλα.” εἰς δὲ τὴν συνέχειαν τῆς ἐπιφορᾶς τῶν πολεμίων ἡ εἰκών.

παφλάζοντα] ἐν τῷ ἀναζεῖν ἠχοῦντα, πρὸς τὸν Τρωῖκὸν πόλεμον.

799. φαληριόωντα] λευκανθίζοντα τῷ ἀφρῷ ὡς καὶ οὗτοι τῇ παντενχίᾳ.

*ἐκ τοῦ φῶ τὸ φαίνω, ὁ μέλλων φάσω, ἀφʼ οὗ καὶ φαλόν τὸ λαμπρὸν, ἐξ οὗ καὶ φάλαρον (“καπφάλαρʼ εὐποίητα Il. 16, 106)· ἐξ αὐτοῦ καὶ φαλακρός ὁ τὸ κάρα φάλαρον ἔχων, τουτέστι λαμ- πρόν. καὶ ὥσπερ ἔρευθος ἐρευθιῶ, οὕτως καὶ φάλαρον φαλαριῶ, καὶ τροπῇ τοῦ α εἰς η φαληριῶ.

800. πρὸ μὲν πρόσω μέν, ἐπί ὀπίσω.

806. προποδίζων] ἡρέμα ἕτερον ἐφʼ ἑτέρῳ πόδα τιθείς.

807. ὑπασπίδια προβιβῶντι] μετὰ πολλῆς ἀσφαλείας βαίνοντι. τῷ δὲ βαδίσματι καὶ τῇ προτροπῇ δείκνυσιν ἄνδρα βάρβαρον ἐνδει- κνύμενον τὴν εὐψυχίαν.

810, 811. δαιμονίως τῷ ἤθει χρῆται· τὸν μὲν γὰρ κίνδυνον ἴδιον αὐτῷ καθίστησι διὰ τοῦ σχεδὸν ἐλθέ, τὴν δὲ ἀρετὴν κοινὴν ἀπάν- των· “οὔ τοί τι μάχης ἀδαήμονές εἰμεν”

814. ἄφαρ ῥᾳδίως. τινὲς δὲ, ἐλπίζει ἄφαρ ἐξαλαπάξειν, εἰσὶ δὲ χεῖρες καὶ ἡμῖν ὥστε ἀμύνειν. ἢ εἰσὶ καὶ ἡμῖν χεῖρες ὥστε ἄφαρ ἀμύνειν.

817. σοὶ δʼ αὐτῷ φημὶ] οὐ προμαντεύεται, ἀλλὰ στοχάζεται· ἤκουσε γὰρ καὶ Ἀχιλλέως “ἀμφὶ δέ τοι τἠμῇ κλισίῃ Ἕκτορα καὶ μεμαῶτα μάχης σχήσεσθαι ὀίω” (Il. 9, 645)· ὅθεν καὶ τὸ περισσὸν ὑποφαίνει.

824. ἁμαρτοεπές] τῶν βελτίστων λόγων ἁμαρτάνων. ἐπιλέλησται δὲ τοῦ “ἐπεί τοι δῶκε θεὸς μέγεθός τε βίην τε καὶ πινυτήν” (Il.7,288).

βουγάῖε] τὴν γῆν ἐργαζόμενε βοῦ, διὰ τὸ δυσκίνητον καὶ μὴ δρομικὸν, ὡς Ἀχιλλεὺς, καὶ μέγα τοῦ σώματος. ἢ ἐπὶ τῇ ἀσπίδι γαίων. βουκαῖος δὲ ὁ ἀγροῖκος, ὡς Νίκανδρος “βουκαῖός τʼ ἀλέγοι καὶ ὀροιτύπος.”

*Πορφυρίου. τὸ βουγάῖον ἀκουστέον διὰ τὸ ὑπερμεγέθη ἔχειν βοείαν ἀσπίδα, ὡς εἰ ἔλεγεν ὁ γαίων ἐπὶ τῇ ἀσπίδι, ὡς κύδεῖ γαίων. ἐνὶ δὲ τοῦ Ἴρου “νῦν μὲν μήτʼ εἴης βουγάῖs μήτε γένοιο” (Od. 18, 78) χαριεντιζομένου ἀκουστέον διὰ τὸ μέγεθος, ὡς ὑπερμεγέθη ἂν ἔχοντος ἀσπίδα. λέγει δὲ μὴ εἴης μέγας μηδὲ γένοιο μέγας, ᾧ ὅμοιον τὸ “ἦ μάλα Ἶρος ἄῖροςʼ (ib. 72) “ἀπαγγέλλων ὅτε πού τις ἀνώγοι” (ib. 7). τούτῳ ὅμοιον τὸ “οὕτω γάρ κεν δή μοι ἐῦκλείη τʼ ἀρετή τε εἴη ἐπʼ ἀνθρώπους ἅμα τʼ αὐτίκα καὶ μετέπειτα” (Od. 14, 402)· ταὐτὸ τῷ εἴη καὶ γένοιτο.

825. αἱ γάρ] τέσσαρα εὔχεται, καὶ παῖς Διὸς εἶναι, καὶ ὡς θεὸς ἀεὶ, καὶ ἐξ Ἥρας, καὶ ἴσος Ἀθηνᾷ καὶ Ἀπόλλωνι.

830. μακρόν] τὸ μέγα, ἢ τὸ κατὰ βάθος ἐρχόμενον. λειριόεντα δὲ εὐτραφῆ καὶ ἀνθηρόν. χρόα δὲ λέγει τὴν ἕως ὀστῶν σάρκωσιν.

831. σημειωτέον τὸ ἔπος· ὁ γὰρ περὶ λύμης σώματος ἀπειλῶν περὶ σῶμα αἰκισθήσεται.

835. ἐπίαχον] δηλονότι ἀνθιστάμενοι, ὥστε ἐκ τῆς ἑκατέρων βοῆς μέγαν τινὰ ἦχον γενέσθαι.

837. ἵκετ’ αἰθέρα καὶ Διὸς αὐγάς] ἐν τάχει τὸ μέγεθος τῆς βοῆς ἐσήμανεν εἰς ὅσον ἤρθη· Διὸς γὰρ αὐγὰς λέγει τὸν οὐρανόν· τὸ δὲ μέγιστον ἔξαλμα οὐρανός ἐστι καὶ γῆ.