Historia Ecclesiastica
Theodoret, Bishop of Cyrus
Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.
ποῖς νόμος Ῥωμαίων, ποία δὲ γνώμη βαρβάρων τοὺς πατράσι συμ- παθοῦντας ἠμύνατο; ποῦ τις τῶν παλαιῶν ποτε ἔδρασέ τι τοιοῦτον παράνομον; ἐκέλευσέ ποτε Φαραὼ ἀναιρεῖσθαι τῶ, Ἑβραίων τὰ ἄρρενα· ἀλλὰ φθόνος· καὶ δέος ὑπέβαλε τοῦτο τὸ πρόσταγμα.
πόσῳ τὰ τότε τῶ; νῦν φιλανθρωπότερα; πόσῳ ποθεινὰ πρὸς αἵρεσιν ἀδικήματος; πόσω βελτίονα πρὸς σύγκρισιν ἀνομήματος, κἂν ἀλλήλων αἱ κακίαι μὴ χωρίξωνται; ἄπιστα τὰ λεγόμενα, ἀπάνθρωπα καὶ δεινά, ὠμὰ καὶ βάρβαρα, ἀνελεῆ καὶ πικρά.
ἀλλ’ ἐν τούτοις ἐγαυρίων οἱ τῆς Ἀρείου μανίας ὑπήκοοι χορεύοντες.
Τῆς δὲ πόλεως πάσης ὀλοφυρομένης, οὐκ ἦν γὰρ οἰκία ἐν ᾗ οὐκ ἠν τεθνηκώς«, ὠς ἐν τῇ Ἐξόδῳ γέραπται, ἠρέμησαν πάλιν οἱ τὴν ἓξιν ἀκόρεστον πρὸς παρανομίαν ἀσκήσαντες.
ἐπὶ γὰρ τὰ χείρω τὴν προ- αίρεσιν γυμνάζοντες, μέχρι τῶν τῆς ἐπαρχίας ἐπισκόπων τὸν ἴδιον τῆς κακίας ἰὸν ἐπεκτείνοντες, δορυφόρῳ πρὸς ἀδικίας τῷ τῶν λαργιτιόνων χρώμενοι κόμητι τῷ προειρημένῳ Μάγνῳ, τοὺς μὲν βουλευτηρίῳ παρέ- δοσαν, τοὺς δὲ ἄλλους ὃν ἐβούλοντο τρόπον ἐνήδρευον, πανταχόθεν πρὸς ἀσέβειαν τοὺς πάντας θηρεῦσαι βουλόμενοι, οὐδὲν ἀφέντες ἀτόλμητον· ἀλλὰ γὰρ καὶ πάντα περιερχόμενοι, κατὰ τὸν ἴδιον τῆς αἰρέσεως πα- τέρα διάβολον »ζητοῦντες τινα καταπιεῖν«.
καθόλου τοίνυν παρὰ πάντων ἀπορούμενοι, ἕνδεκα τῶν ἀπὸ τῆς Αἰγύπτου τὸν ἀριθμὸν [*](7/8 Exod. 1, 16 — 14/15 Exod. 12, 30 — 23 ι Petr. 5, 8) [*](B V2 F HN (n) + GSP (s) = r AL (y) W) [*](1 οἱ δι’ εὐσέβειαν — 2 ἀγωνιζόμενοι = Cass.] οἱ δὲ εὐσέβειαν ἀγωνιζόμενοι B οὐ > A ι 3 βορρᾶν NAW ι βεβουλημένοι BV2 voluerimt Cass. βεβουλευμένοι FryW ι 5 βαρβάρων = Cass.] βαρβάρου B ι τοὺς BV2HPW τοῖσ’ die übr. HSS I 6 ποτὲ παλαιῶν ~ B ι τι τοιοῦτον BP τι τοιοῦτον οὕτω V2 τοιῦτόν τι FnGSPinW τοιοῦτό τι γ ι 7 ἀναιρεθῆναι B ι 8 ἀλλὰ] ἀλλ’ ὁ F ι ὑπέβαλε nftPyW protulit Cass. ὑπέβαλλε BFS ὑπερέβαλε V2 ι 10 πόσῳ — ἀνομήματος > B Cass. ι βελτίονα] βέλτιον· ὅσα V2 ι 11 χωρίζονται BNs ι 12 ἀνελεῆ V2FNsy ἀνηλεῆ ἀνηλεῆ HW ἀνειλεὴ B ι 13 ὑπήκοοι > GS ι 14 πόσης FryW ἁπάσης B ὃλησ ι 14/15 οὐκ ἦν] μὴ Ν ι 16 ἵξιν] λέξιν P ι 18 λαργητιόνων nL ι 19 vor Μάγνῳ + θεοστυγῆ GP, fehlt bei Cass. ι 20 ἠβούλοντο sy I ἐνίδρευον ι 23 ζητοῦντες τίνα καταπιεῖν BV2FNsW qttaerentes — qttem devorarent Cass. ἐζήτουν τίνα καταπιεῖν H ζητοῦσι τίνα καταπίωσι y ι 24 ἀπορούμενοι] ἀποκρουόμενοι Val., besser?)
καὶ ὅμως, ὡς ὁ ᾅδης ἐπὶ θα- >νάτῳ τῶν ἀδελφῶν οὐκ ἐμπιπλάμενοι, ἁπανταχοῦ γῆς ἐτόλμησαν οἱ >παράφρονες καὶ ἀβέλτεροι τῆς οἰκείας ὠμότητος καταλεῖψαι μνημό- συνα, ἐκ κακῶν ἔχειν τὸ γνώριομα βουλόμενοι. ἰδοὺ γὰρ πάλιν κλη- ρικοὺς τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας ἐν Ἀντιοχείᾳ διατρίβοντας ἅμα σπου- δαίοις μονάζοσι τὰ τῆς δραματουργίας αὐτῶν διαμαρτύρασθαι προθεμένους, βασιλικὰς ἠχήσαντες κατ’ αὐτῶν ἀκοάς, τὴν Νεοκαι- >οάρειαν τοῦ Πόντου οἰκεῖν παρεσκεύασαν, οἳ τάχα καἰ τοῦ ξῆν ἐστε ρήθησαν διὰ τὴν τῶν τόπων ἀγριότητα.«
Τοιαύτας ὁ καιρὸς ἐκεῖνος ἐδέξατο τραγῳδίας, σιγῆς μὲν καὶ 37 κγ΄] λήθης ἀξίας ἐν συγγράμμασι δὲ τιθεμένας εἰς ἔλεγχον τῶν κατὰ τοῦ μονογενοῦς κινησάντων τὰς γλώττας· οἳ τὴν τῆς βλασφημίας εἰσδεξάμενοι λύτταν, οὐ μόνον τὸν τῶν ὅλων δεσπότην τοξεύειν ἐπιχειροῦσιν, ἀλλὰ καὶ κατὰ τῶν εὔνων αὐτοῦ θεραπόντων τὸν ἄσπονδον ἀνεδέξαντο πόλεμον.
[*](8/9 vgl. Prov. 27, 20)[*](B V2 F HN (n) + GSP (s) = r AL (y) W [bis 22])[*](2 οἰκήσαντας] ἀσκήσαντας V2 ι καὶ λόγῳ — ὑποτάξαντας > A ι 3/4 γαλουχηθέντεσ SA γαλουχήσαντεσ V2 ι 4 ἐπάροντασ B exercentes Cass. ι 8 δῖός καισαρεία B, Diocaesaream Cass. ι ὅμως ὡς ὁ ᾅδης] ὁμὸς ὡς ἅδης V2 vehit infemus crudelissimus Cass. ι 9 ἁπανταχοῦ γῆς > B Cass. ι 13 μονάζουσι] δαμάζουσι V2 ι 14 προσθεμένοις V2nP, volentes Cass. ι ἠχήσαmες] in- flammantes Cass. ι 17 am Rand κݲγݲ BV2Fn; die Ausgaben, und auch Cass. schreiben noch die Zeilen 17 —22 dem Briefe zu. Der Sinn aber wie das Capitelregister spricht dagegen. Mit ἀγριότητα Ende der Anführungszeichen in (in den anderen HSS fehlen solche); verwandter Gedanke oben S. 100, 35 19 γλώσσας V2L ι 21 κατὰ τῶν ἔυνων αὐτοῦ θεραπόντων V2 κατα εὐνῶν θεραπόντων αὐτοῦ B κατὰ τῶν εὐσεβῶν αὐτοῦ θεραπόντων FryW contra eius faniulos Cass., vgl. oben S. 90, 10; τῶν εὐνῶν (sie) αὐτοῦ θεραπόντων Theodoret. in PsaL 135 PG 80, 1921 B; εὔνοις θεράποντας Gr. äff. cur. S. 205, 3; 211, 22 (Raeder))