Historia Ecclesiastica

ὅτι μέντοι τῆσδε τῆς ἐκθέσεως ἅπαντες κατηγοροῦσιν οἱ τῆς ἀληθείας ἀγωνισταὶ καὶ διαφερόντως οἱ τὴν Ἑσπέραν οἰκοῦντες, μαρτυρεῖ τὰ πρὸς Ἰλλυρίους παρ’ ἐκείνων γραφέντα. ἐξῆρχε δὲ τῶν γεγραφότων Δάμασος, τῆς μὲν Ῥωμαίων ἐκκλησίας μετὰ Λιβέριον τὴν προεδρίαν λαχών, παμπόλλοις δὲ ἀρετῆς κοσμούμενος εἴδεσιν.

ἐνενήκοντα δὲ κοινωνοὺς ἔσχε τῶν γραμμάτων, ἐξ Ἰταλίας καὶ Γαλατίας, τῆς νῦν Γαλλίας ὀνομαζομένης, εἰς τὴν Ῥώμην συνεληλυθότας. ἐνέθηκα δ’ ἂν καὶ τὰ τούτων ὀνόματα, εἰ μὴ παρέλκον ὑπέλαβον. ἔγραψαν δὲ τάδε· [*](2—9 vgl. Sozomen. IV 6, 12) [*](* 16—24 Cass. V 28) [*](A HN (n) * GS (s) = r B3L + FVR [R von 14 δὲ συνθέσθαι an] (v) = z Τ) [*](1 καὶ > n ι ἐκ δεξιῶ; s, s. 145, 19 ι 4 ἐκφέρεσθαι B3 ι 5 vor οὐσίας + τῆσ Ns ι 5 τὸ] τοῦτο A ι 6 μηδαμῶς s ι περὶ > T ι 7 μήτε] μὴ v ι δεῖν r (H m) zT > A, vgl. οὐδὲ οὐκ Socr.) ὀφείλει Athan. Socr. ι 9 δάσκουσι B3 ι πάσας f. sie Accusativ Π ι 10 ἧ καὶ — 11 ἀνεφύησαν] καὶ οἵτινες νεωστὶ ἐφάνησαν T ι ἧ — νεωστὶ] ἡ καί τινες νεωστὶ A ι ἧ > Lv ι 11 τῆς ἐκτεθείσης γραφῆς Τ ι 13 οὑν] δὴ οὑν S δὴ G > A, οὖν über μὲν2 A c ι 13/14 συνυπέγραψαν Τ ὑπέγραψαν B3 συνέγραψαν ArLv ι 16 κβ am Rand nur in A ι 18 ἰλλυρίου B3 ι παρ’] ὑπ᾿ L ι 21 ἐνενήκοντα] XCIII Mansi 111459 ι 23 παρέλκον ὑπέλαβον, λκ auf Rasur und ὐπ’ übergeschrieben A c, vgl. S. 168, 5)

Πιστεύομεν τὴν ἁγίαν πίστιν ἡμῶν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῶν ἀπο- >στόλων θεμελιωθεῖσαν ταύτην ὑμᾶς κατέχειν καὶ ταύτην τῷ λαῷ >ὑφηγεῖσθαι, ἥτις ἀπὸ τῶν ὁρισθέντων παρὰ τῶν πατέρων. οὐδενὶ >λόγῳ διαφωνεῖ. θεοῦ ἱερεῖς, ὑφ᾿ ὧν δίκαιόν ἐστι τοὺς λοιποὺς παι- >δεύεσθαι.

ἀλλὰ δι᾿ ἀναφορᾶς τῶν ἐν Γαλλίᾳ καὶ Βενετίᾳ ἀδελφῶν >ἔγνωμέν τινας αἵρεσιν σπουδάζειν, ὅπερ κακὸν οὐ μόνον παραφυ- >λάττεσθαι ὀφείλουσιν οἱ ἐπίσκοποι, ἀλλὰ καὶ ὅσα ἀπειρίᾳ τινῶν ἢ >ἁπλότητι τῶν σκαιαῖς κεχρημένων ἑρμηνείαις † ἀνθίστασθαι ἀπὸ τοῦ >νῦν διαφόροις διδασκαλίαις διανοουμένους μὴ πάνυ ὀλισθαίνειν, ἀλλὰ >μᾶλλον τῶν πατέρων ἡμῶν κατέχειν τὴν γνώμην, ὁσάκις ἂν διά- >φοροι βουλαὶ ταῖς ἀκοαῖς αὐτῶν ἐπεισφέρωνται.

τοιγαροῦν Αὐξέν- >τιον τὸν Μεδιολάνου ἐξαιρέτως ἐν τούτῳ τῷ πράγματι κατακεκρί- >σθαι προσγέγραπται. δίκαιον οὖν ἐστι πάντας τοὺς ἐν τῷ ῾Ρωμαίων >κόσμῳ διδασκάλους τοῦ νόμου τὰ περὶ τοῦ νόμου φρονεῖν, καὶ μὴ [*](1—S. 150, 8 bei Sozomen. VI 23, 7. Lateinische Übersetzung Mansi III 459 (= Δ)) [*](* 1—S. 150, 10 Cass. V 20) [*](A HN (n) + GS (s) = r B3L + FVR (v) = z T) [*](1 κݲβݲ am Eand rz | θεοδ. συνοδικὸσ τόμοσ δαμάσου ῥώμησ am Rand Τ | οἱ2 ASozom. > die übr. HSS |ἐπὶ > s | ῾Ρωμαίων] ῥώμης ὧν B3 συνέδριον συνελθόντεσ rB3vSozom. συνέδριον ἐλθόντεσ L συνέδριον συνεληλυθότεσ T συνελθόντεσ συνέδριον A | 3 τῶ A s | ἐπισκόποις > T | θεῶ Π domino Cass. Λ κυρίῳ Sozom. | 4 πιστεύομεν = Cass. Sozom. Δ] πιστεύομεν εἰσ v | ἡμῶν ASozom. Cod. b ὑμῶν rzTSozom. Cod. V vestram Λ Cass. Codd. LP | 5 ὑμὰσ A > rzT Cass. Codd. LP Sozom. Λ | 7 διαφωνεῖ θεοῦ ἱερεῖσ Π dissentit Cass. διαφωνεῖ. οὐδὲ γὰρ ἄλλως ἁρμόζει διανοεῖσθαι τοὺς τοῦ θεοῦ ἱερεῖς Sozom. Λ | 8 nach ἀναφορὰς + καὶ s | γαλία HB3 |9 τινασ rzT Sozom. τινασ εἰσ A. | οὐ] μὴ B3 | 10 οἱ > B3 | τινῶν ArB3LT Sozom. Cass.] τινὶ | 11 σκαιαῖσ auf Rasur A σκιαῖσ B3 pravis Cass. seevis Λ συσκευαῖσ v | ἑρμηνείαισ (ἑρμηνείασ v) Π ἑρμηνείαις γέγονεν Ausgaben seit Christoph., was Cass. [reluctari contra ea quae gesta sunt) zu stützen scheint; aber Λ Sozom. sind auch hier verdorben und die Corruptel liegt jenseits unsers Archetypus | 11/12 ἀπὸ τοῦ νῦν und διανοουμένουσ auf Rasur A c | 12 πάνυ rvT in πάλιν corr. A c πάλιν B3L > Cass, | 13 ἡμῶν rB3T Cass. Sozom. Λ > ALv | ὁσάκις ἂν = Sozom. cum Λ] ὁσάκισ ἂν μὴ v | 14 ἐπεισφέρονται AGB3FRT | 15 μεδιολάνων L, ων auf Rasur B3 | 16 προσγέγραπται Az προγέγραπται rT Sozom. praescriptum. est Cass. perscribunt Λ)

καὶ γὰρ ἡνίκα πρῶτον ἡ >κακία τῶν αἱρετικῶν ἀκμάζειν ἤρξατο, ὡς καὶ νῦν μάλιστα ὑφέρπει τῶν >Ἀρειανῶν ἡ βλασφημία, οἱ πατέρες τριακόσιοι δέκα καἰ >σκοποι καὶ οἱ ἐκ τῆς Ῥωμαίων <τοῦ> ἁγιωτάτου >εἰς Νικαίαν γενομένου τοῦ σκέμματος, τοῦτο τὸ τεῖχος ὑπεναντίον >ὅπλων τοῦ διαβόλου ὥρισαν καὶ ταύτῃ τῇ ἀντιδότῳ τὰ θανάσιμα >μακα ἀπεώσαντο·

ὥστε τὸν πατέρα κα τὸν υἱὸν μιᾶς οὐσίας, μιᾶς θεότητος μιᾶς ἀρετῆς, μιᾶς δυνάμεως καὶ ἑνὸς χαρακτῆρος πιστεύ- εσθαι χρῆναι, καὶ τῆς αὐτῆς ὑποστάσεως καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, >τὸν δὲ ἄλλως φρονοῦντα ἀλλότριον εἶναι τῆς ἡμετέρας >κρίναντες· ὅνπερ σωτηριώδη ὅρον καὶ τὴν προσκυνητὴν σκέψιν >φθεῖραι μετὰ ταῦτα ἄλλαις σκέψεσί τινες καὶ μιᾶναι ἠθέλησαν.