Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

ταῦτα γὰρ ἔλεγον τὴν τῶν ἐκκλησιῶν πεποιηκέναι διαίρεσιν. ἐπειδὴ δὲ συνῆλθον, φενακίσαι μὲν ἐπειράθησαν οἱ τῆς Ἀρείου λώβης μετειληχότες τῶν συναθροισθέντων τὸ πλῆθος, καὶ διαφερόντως τοὺς Ἑσπερίους ἁπλοῖς ἤθεσι κεχρημένους. ἔφασκον δὲ μὴ χρῆναι δυοῖν ἕνεκα λέξεων, καὶ τούτων ἀγράφων, διασπασθῆναι τῆς ἐκκλησίας τὸ σῶμα, ἀλλ’ εἰπεῖν μὲν ὅμοιον τῷ γεγεννηκότι τὸν υἱὸν κατὰ πάντα, τὸ δὲ τῆς οὐσίας παραλιπεῖν ὡς ἄγραφον ὄνομα.

ἀλλὰ τῆς ἐξαπάτης αἰσθόμενοι τοὺς μὲν ταῦτα λέγοντας ἀπεκήρυξαν, αὐτοὶ δὲ τῷ βασιλεῖ τὴν οἰκείαν γνώμην διὰ γραμμάτων ἐδήλωσαν. Παῖδες γὰρ ἔφασαν εἶναι καὶ κληρονόμοι τῶν ἐν Νικαίᾳ συνεληλυθότων πατέρων· »εἰ δέ τι τῶν παρ’ ἐκίνων γραφέντων ἀφελεῖν ἢ προσθεῖναί τι τοῖς ἄριστα κειμένοις τολμήσαιμεν, νόθους ἑαυτοὺς ἀποφανοῦμεν, κατήγοροι τῶν γεγεννηκότων γιγνόμενοι. «

Σαφέστερον δὲ αὐτῶν τὸν ἀκριβῆ κανόνα τῆς πίστεως τὰ παρ’ αὐτῶν γραφέντα πρὸς Κωνστάντιον ἐπιδείξει. [*](12/13 vgl. Athanas. De synod. 8. Socrat. II 37, 23–24. Sozomen. IV 17, 5. unten S. 146, 2 f – 15/16 vgl. Röm. 8, 17 – 17 vgl. Apok. 22, 18–19) [*](* 7–16 u. 19/20 Cass. V 20 ) [*](A HN (n) + GS (s) = r B 3 l + FVR (v) = z T) [*](1 ἐβούλοντο —3 διδασκαλίαν] ἐβούλοντο τὴν μὲν πατέρων εὐπετῶσ μάλαάλα καταδύσαι διδασκαλίαν, τὴν δὲ τοῦ ἀρείου βεβαιῶσαι V | 2 καταλύσειν — πίστιν] καταδύσειν διδασκαλίαν LFR | αὐτοῖς nur in A | καὶ>Lv, ausradiert A | 4 ἀγαγεῖν L | 5 τὰ A s | τῆσ übergeschrieben B 3 | 6 κακοτεχνίας ArT am Rand B 3 μανίας z | 7 γὰρ] ἐκεῖνοι r | 10 κεχρημένοις ν | μὴ δὲ ∾ L | δυεῖν Β 3 | 12 μὲν A s übergeschrieben nach ὅμοιον Β 3 | 13/14 ἀλλὰ — αἰσθόμενοι = Cass.] καί Τ | 13 ἀλλὰ γὰρ z γὰρ übergeschrieben Α c | 15 ἔφασαν] ἔφασκον Α | 16 ἐν νικαία Α m | προπατέρων nS, partum Cass. | 17 γραφέντων — 21 αὐτῶν > s | 19 γιγνόμενοι ΑΗΤ γενόμενοι Νz | 20 αὐτὸν Lv | τὰ > v | 21 ἐπιδεῖξαι ν)

139
»Ἐπιστολὴ γραφεῖσα Κωνσταντίῳ βασιλεῖ παρὰ τῆς ἐν Ἀριμήνῳ >συναθροισθείσης συνόδου.

>Ἔχ >Ἔκ τε τῆς τοῦ θεοῦ κελεύσεως καὶ τοῦ τῆς σῆς εὐσεβείας >τάγματος τὰ πάλαι δογματισθέντα γεγενῆσθαι πιστεύομεν.

εἰς γὰρ ἐπὶ >Ἀρίμηνον ἐκ πασῶν τῶν πρὸς δύσιν πόλεων εἰς τὸ αὐτὸ πάντες >ἐπίσκοποι συνήλθομεν, ἵνα καὶ ἡ πίστις τῆς καθολικῆς >γνωρισθῇ καὶ οἱ τἀναντία φρονοῦντες ἔκδηλοι γένωνται. ὡς γὰρ ἐπὶ >πλεῖστον διασκοποῦντες εὑρήκαμεν, ἄριστον ἐφάνη τὴν πίστιν >ἔκπαλαι διαμένουσαν,

ἣν καὶ οἱ προφῆται καὶ τὰ εὐαγγέλια καὶ >ἀπόστολοι διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν ἐκήρυξαν, τοῦ τῆς σῆς βασιλείας φρουροῦ καὶ τῆς σῆς ῥώσεως προστάτου, ἵνα ταύτην κατέχοντες φυλάξωμεν καὶ φυλάττοντες μέχρι τέλους διατη- >ρήσωμεν.

ἄτοπον γὰρ καὶ ἀθέμιτον ἐφάνη τῶν ὀρθῶς καὶ δικαίω >ὡρισμένων τι μεταλλάξαι καὶ τῶν ἐν Νικαίᾳ κοινῇ μετὰ τοῦ >Κωνσταντίνου τοῦ σοῦ πατρὸς καὶ βασιλέως ἐσκεμμένων· ὣν ἡ >σκαλία καὶ τὸ φρόνημα διῆλθέ τε καὶ ἐκηρύχθη εἰς πάσας >ἀκοάς τε καὶ διανοίας, ἥτις ἀντίπαλος μόνη καὶ ὀλετὴρ τῆς αἱρέσεως ὑπῆρξε, δι’ ἧς οὐ μόνον αὕτη, ἀλλὰ καὶ αἱ λοιπαὶ αἱρέσεις >καθῃρέθησαν, ἐν ᾖ ὄντως καὶ τὸ προσθεῖναί τι σφαλερὸν καὶ >ἀφελέσθαι ἐπικίνδυνον ὑπάρχει, ὡς εἴπερ θάτερον γένοιτο, ἔσται >ἐχθροῖς ἄδεια τοῦ ποιεῖν ἅπερ βούλονται.

[*](1— S. 143, 6 bei Athanas. De synod. 10. Socrat. II 37, 54. Sozomen. IV vgl. Hilar. Fragm. VIII)[*](* 1— S. 143, 6 Cass. V)[*](A HN (n) + GS (s) = r B3L + FVR(v) = z T)[*](1 ιθ am Rand HSS ι 1/2 Ἐπιστολὴ — συνόδου > AV ι 3 ἔκ τε 3 Athan. Socr. ἐκ //// A ἐκ rLv Cass. ι τοῦ2 As ι 4 πάλαι /// Α ι γεγενῆσθαι πιστεύομεν rT Athan. Socr. πιστεύομεν γεγενῆσθαι z πιστεύομεν ACass. γενέσθαι πιστεύομεν Sozom. ι 5 πρὸς δύσιν πόλεων] πόλεων τῶν πρὸς δύσιν T ι εἰσ’ ArT Athan. Socr. ἐπὶ zSozoui. ι 6 ἐπισκοποῦντες Β3 ι 8 ἄριστον II Cass. ἀρεστὸν Athan. Socr. Sozom. placuit Hil. ι 11 σῆς1 > LV ι σῆσ2 ALCass. Athan. Socr. Sozom. Hil. > rB3vT ι 12 κατέχοντες] κατασχόντες S Athan. Socr. Sozom. ι 13 Λαὶ ἀθέμιτον > Lv ι ἐφάνη καὶ ἀθέμιτον ~ A, Cass. Athan. Socr. Sozom. -wie im Text ι 15 ὧν > ALFR ι 16 διῆλθόν L ι ἀνθρώπων] ἀνθρωπίνασ Τ ι 17 τε AAthan. Socr. Sozom. rzT Socr. Cod. A ι διανοίας καὶ ἀκοὰς ~ L μόνησ Τ 118 δι’ As ι αὕτη AvT TAthan. Codd. Par. Bas. Sozom. illa Cass. αὐτὴ rB3L ι τὸ1 A s ι vor σφαλερὸν + χαλεπὸν καὶ n, fehlt in Cass. Athan. Socr. Sozom. ι τὸ2 > Nv ι 20 ἔσται] εἶναι v ι 21 τοῦ] τοῦτο L ι ὅπερ Lv)
140

>Ὅθεν Οὐρσάκιός τε καὶ Οὐάλης, ἐπειδὴ μέτοχοί τε καὶ σύμφωνοι >τοῦ Ἀρειανοῦ δόγματος ἦσαν καθεστηκότες, τῆς ἡμετέρας >χωρισθέντες ἀπεφάνθησαν. ἦς ἵνα μετάσχωσιν, ἐφ’ οἷς ἑαυτοῖς >γνώκεισαν πλημμελήσαντες, μετανοίας τε καὶ συγγνώμης >τυχεῖν, ὡς καὶ τὰ ἀντίγραφα τὰ ὑπ’ ἐκείνων γεγενημένα μαρτυρεῖ, δι’ >ὡν ἁπάντων φειδὼ γεγένηται καὶ τῶν ἐγκλημάτων συγγνώμη