Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

ὀκτωκαίδεκα δὲ καὶ τριακόσιοι συνῆλθον ἀρχιερεῖς. ὁ δὲ τῆς Ῥώμης διὰ γῆρας ἀπελείφθη βαθύ· δύο μέντοι πρεσβυτέρους ἀπέστειλε, συνθέσθαι τοῖς πραττομένοις παρεγγυήσας.

Ἦσαν δὲ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον πολλοὶ μὲν ἀποστολικοῖς χαρί- [*](10—14 Euseb. Vit. Const. II 63. vgl. Socrat. I 7, 1—2. Sozomen. I — 15/16 vgl, Euseb. Vit. Const. III 6 —22 —24 Euseb. ebds. III 7. vgl. Sozomen. I 17, 2) [*](* 14 — S. 31, 14 Niceph. H. E. VIII 14 — 14 — 17 Cass. I 20 [= Τ] — 15—20 Georg. Mon. 503, 12) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV (v) = z Τ [von 14 τὴν πολυθ. — 17 παρεγγυήσας]) [*](5 ὁμορρόθιον nL ὁμὅρόφιοι Α ὁμωρόφιοι Dv ὁμωρόφιοι S ὁμόροφοι G 9 Τὰ κατὰ τὴν μεγάλην σύνοδον ttjv ἐν Νικαίᾳ als Titel im Text nur in A 10 am Rand ζ AnSD ι 11 τινα: hier ὅσιον τὸν κουδρουβησ ἐπίσκοπον λέγει am Rand A ι 13 ἔριν AnD αἵρεσιν sLv τὴν αἱ . . . σιν am Rand Ac ι 14 nach ἐκείνηω+πιστὴν σύνοδονn συνήγαγε v ι σύνοδον > n ι 20/21 ἀφθόνως αὐτοῖς ~ A ι 22 δὲ > s)

31
σμασι διαπρέποντες, πολλοὶ δὲ τὰ στίγματα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ, κατὰ τὸν θεῖον ἀπόστολον, ἐν τῷ σώματι φέροντες.

Ἰάκωβος μὲν γὰρ ὁ Ἀντιοχείας τῆς Μυγδονίας Σύροι δὲ αὐτὴν καὶ Ἀσσύριοι Νίσιβιν ὁνομάζουσι) καὶ νεκροὺς ἀνέστησε καὶ τοῖς ζῶσι συνέταξε καὶ ἄλλα μυρία εἰργάσατο θαύματα· ἃ περιττὸν ἡγοῦμαι τῇδε πάλιν ἐνθεῖναι τῇ συγγραφῆ, ἐν τῇ Φιλοθέῳ ταῦτα διηγησάμενος Ἱστορίᾳ.

Παῦλος δὲ ὁ Νεοκαισαρείας φρούριον δὲ τοῦτο ταῖς τοῦ Εὐφράτου παρα- κείμενον ὄχθαις) τῆς Λικιννίου παραπήλαυσε λύττης. ἄμφω γὰρ ἢν τὼ χεῖρε πεπεδημένος σιδήρου πεπυρακτωμένου προσβαλόντος αὐταῖς καὶ τὰ κινητικὰ τῶν ἄρθρων νεῦρα συστείλαντος καὶ νεκρώσαντος.

ἕτεροι δὲ ὀρωρυγμένους εἶχον τοὺς δεξιοὺς ὀφθαλμούς, ἄλλοι δὲ τὰς ἀγκύλας ἐκκεκομμένοι τὰς δεξιάς· εἶς τούτων ἢν Παφνούτιος ὁ Αἰγύπτιος· καὶ ἁπαξαπλῶς ἦν ἰδεῖν δῆμον μαρτύρων κατὰ ταὐτὸν συνηθροισμένον.

οὐκ ἢν δ᾿ ὅμως ἄμοιρος τῶν ἐναντίων ὁ θεῖος οὕτος καὶ ἀοίδιμος ὅμιλος· ἀλλ’ ἦσάν τινες, εὐαρίθμητοι μέν ὕπουλοι δὲ καὶ τὰ βράχη μιμούμενοι, καὶ τὴν πονηρίαν καλύπτοντες καὶ ταῖς Ἀρείου βλασφημίαις οὐ προφανῶς συνηγοροῦντες.

Συνεληλυθότων δὲ πάντων, οἶκον μέγιστον ἐν τοῖς βασιλείοις ηὐτρέπισεν βασιλεύς, βάθρα καὶ θρόνους ὅτι μάλιστα πλείστους ἐν τούτῳ τεθῆναι κελεύσας τῷ τῶν ἀρχιερέων ἀποχρώντως συλλόγῳ.

οὕτω τὸ πρέπον αὐτοῖς εὐτρεπίσας γέρας, εἰσελθεῖν τε ἐπέτρεψε καὶ περὶ τῶν προκειμένων βουλεύσαοθαι.

εἰσεiήλυθε δὲ καὶ αὐτὸς ἔσχατος σὺν ὀλίγοις, ἀξιέπαινον μὲν ἔχων τὸ μέγεθος, ἀξιάγαστον δὲ τὴν ὥραν, θαυμασιωτέραν δὲ τὴν τοῖς μετώποις ἐπικαθημένην αἰδῶ. [*](1/2 Gal. 6, 17 —2 —6 Theodoret. Relig. Historia 1 PG 82, 1300 Bf. 6—10 vgl. Synax. 337, 55—339, 35 —11 —13 vgl. Sozomen. 1, 10. X 4. Socrat. I 11, 1—2 —15 —17 Theodoret. Relig. Historia ebds. 1300 18— S. 32, 3 Euseb. Vit. Const. III 10. vgl. Sozomen. ι 19, 1—2) [*](* 2—14 Cass. ιι 1 [= Τ] —14 —S. 33, 17 Cass. II 5 [= T] —18 — Georg. Mon. 503, 16 —18 — S. 33, 5 Niceph. H. E. VIII 16—18) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV ( v) = z T [von 2 Ἰάκωβος an]) [*](1 nach κυρίου + ἡμῶν n ι 2 μὲν > Τ ι 4 καὶ1 > TCass. ι τοῖς] ἐν τοῖσ’ A ι nach ἄλλα + δὲ T ι5 ἅ] καὶ A ι 5 /6 ἃ πάλιν ἐνθεῖναι τῆ συγγραφῆ περιττὸν ἡγοῦμαι ~ n ι 6 ἐν > A ι Ἱστορίᾳ vor ταῦτα ~ L 8 λικινίου s ι παραπέλαυσε LvT ι 9 αὐταῖς AsT αὐταῖν nz ι 14 ἠθροισμένον sLvT ι δ’) γὰρ Τ, itaqtie Cass. ι ἄμοιρος ὅμως ~ A ι ὅμως > DT Cass. ι 18 μέγιστον + τὸν Τ ι 19 ὁ βασιλεῖς CjzXo ι μάλα T ι 20 ἀποχρώντωσ ANGD ἀποχρῶντας SLvTAc ἀποχρῶντα H quae suffieerent Cass. 21 τὴν > A)

32
θρόνου δὲ σμικροῦ τεθέντος ἐν μέσῳ κεκάθικεν, ἐπιτρέψαι τοῦτο τοὺς ἐπισκόπους αἰτήσας· σὺν αὐτῶ, δὲ καὶ ἅπας ὁ θεῖος ἐκεῖνος ἐκαθέσθη χορός.

παραυτίκα δὲ πρῶτος ὁ μέγας Εὐστάθιος, ὁ ἦς Ἀντιοχέων ἐκκλησίας τὴν προεδρίαν λαχών Φιλογόνιος γὰρ, οὑ πρόσθεν ἐμνήσθην, εἰς τὸν ἀμείνω μεταβεβήκει βίον, τοῦτον δὲ ἄκοντα ποιμαίνειν ἀντ’ ἐκείνου τὴν ἐκκλησίαν ἐκείνην ψήφῳ κοινῇ καταηνάγκασαν ἀρχιερεῖς τε καὶ ἱερεῖς καὶ πᾶς ὁ λαὸς ὁ φιλόχριστος), οὕτος τοῖ, ἄνθεσι τῶν ἐγκωμίων τὴν βασιλέως ἐστεφάνωσε κεφαλὴν καὶ τὴν περὶ τὰ θεῖα σπουδὴν εὐλογίαις ἠμείψατο.

παυσαμένου δὲ τούτου, βασιλεὺς ὁ πανεύφημος τοὺς περὶ τῆς ὁμονοίας τε καὶ συμφωνίας προσενήνοχε λόγους, τῆς τε τῶν τυράννων ἐκείνων ἀναμιμνήσκων ὠμότητος καὶ τῆς ἐπ᾿ αὐτοῦ θεόθεν παρασχεθείσης ἐντιμοτάτης εἰρήνης, καὶ ὡς δεινὸν εἴη καὶ ἄγαν δεινόν, τῶν πολεμίνων καταλυθέντων καὶ μηδενὸς ἀντιτείνειν τολμῶντος ἀλλήλους βάλλειν καὶ τοῖς δυσμενέσιν ἡδονὴν καὶ γέλωτα προξενεῖν, ἄλλως τε καὶ περὶ θείων διαλεγομένους πραγμάτων καὶ τοῦ παναγίου πνεύπατος τὴν διδασκαλίαν ἀνάγραπτον ἔχοντας.

»εὐαγγελικαὶ γάρ«, φησί, βίβλοι καὶ ἀποστολικαὶ καὶ τῶν παλαιῶν προφητῶν τί θεσπίσματα σαφῶς ἡμᾶς ἃ χρὴ περὶ τοῦ θείου φρονεῖν ἐκπαιδεύουσι. τὴν πολεμοποιὸν οὖν ἀπελάσαντες ἔριν, ἐκ τῶν θεοπνεύστων λόγων λάβωμεν τῶν ζητουμένων τὴν λύσιν«.

Ταῦτα καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια, οἶα δὴ παῖς φιλοπάτωρ, τοῖς ἱερεῦσιν ὡς πατράσι προσέφερε, τῶν ἀποστολικῶν δογμάτων τὴν συμφωνίαν πραγματευόμενος. τῆς δὲ συνόδου τὸ μὲν πλεῖστον τοῖς λεγομένοις ἐπείθετο καὶ τήν τε πρὸς ἀλλήλους ὁμόνοιαν τήν τε τῶν δογμάτων ὑγείαν ἠσπάζετο·

ὀλίγοι δέ τινες, ὧν καὶ πρόσθεν ἐμνήσθην, καὶ πρὸς ἐκείνοις Μηνόφαντος ὁ Ἐφέσιος καὶ ὁ Σκυθοπολίτης Πατρό- [*](5 oben S. 7, 18. 27, 12 —8 —21 vgl. Euseb. Vit. Const. III 11—12. ι 19, 2 —4 — 8 vgl. Th. loannes, Mnemeia Hagiologika S. 204, 24. Baronius Annal. a. 325, 55 — 26 oben S. 27, 8) [*](* 3—9 Nicetas Thesaur. V 7 PG 139, 1367 B —3 23 S. 204, 19 —8 —11 Georg. Mon. 504, 5 —12 — S. 33, 5 Gelas. Cyzic. Ende) —27 — S. 33, 13 Theophan. 22, 3. Polydeukes 280 Α HN(n) GS(s) DL + FV (v) = z T) [*](1 κεκάθικεν ALV κεκάθηκεν nsDFT ι nach ἐπιτρέψαι + οἱ DL sibi Cass. ι2 πᾶσ’ Τ ι ἐκεῖνο· ὀ θεῖος ~ sDLFT, sanctissimus ille Cass. ι 3 = Mnem. Cass. > DT ι 5 μεταβέβηκε Lv ι 6 ἀντ’ ἐκείνου ποιμαίνειν ~ nsz 6/7 κατηνέγκασαν Τ ι 7 ἅπασ’ ὁ λεὼς A ι 9 nach ἠμείψατο + μετὰ τοῦτον δὲ πάλιν εὐσεβίος ὦ ἐπίκλην παμφίλου T* = Cass. ι 9 /10 παυσαμένων δὲ τούτων Τ* = Cass. ι 26 ὑγίειά LF ι 27 nach ἐκείνοις + μὲν ANS)

33
φίλος Θεογόνιός τε Νικαίας αὐτῆς ἐπίσκοπος ὢν καὶ ὁ Νερωνιάδος Νάρκισσος (Κιλικίας δὲ τῆς δευτέρας ἡ Νερωνιάς ἐστι πόλις ἣν Εἰρηνούπολιν ἀνομάζομεν), καὶ μετὰ τούτων Θεωνᾶς ὁ Μαρμαρικῆς καὶ ὁ Πτολεμαίδος τῆς Αἰγυπτίας Σεκοῦνδος τοῖς ἀποστολικοῖς ἀντέλεγον δόγμασιν, Ἀρείῳ συνηγοροῦντες.