Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

τῶν γὰρ περὶ Εὐσέβιον >ἀπειλησάντων, ὁ μὲν ἐπίσκοπος προσηύξατο, ὁ δὲ Ἄρειος ἐθάρρει >τοῖς περὶ Εὐσέβιον· Πόλλα τε φλυαρῶν εἰσῆλθεν εἰς καθέδρας, ὡς >διὰ χρεία, τῆς γαστρός, καὶ ἐξαίφνης, κατὰ τὸ γεγραμμένον πρηνὴς γενόμενος ἐλάκησε μέσος«, καὶ πεσὼν εὐθὺς ἀπέψυξεν >ἀμφοτέρων τε τῆς κοινωνίας καὶ τοῦ ζῆν ἀπιστερήθη.

[*](14 f Joel 2, 17. vgl. Judith 4, 12 — 23 Act. 1, 18)[*](* 21—S. 58, 4 Georg. Mon. 534, 15)[*](A HN(n) GS(s) DL + FV (v) = z)[*](1 ἀντέλεγε φάσκων AszAthan. ἀντέφασκε n ι 3 παρὰ] παρὰ τοῦ DL ι 4 τυγχάνει AL ι 6 ἔλεγεν AnsL ἐλέγετο VCod. Nicet. ἔλεγον DF Athan., wohl richtig ι 7 Ἀλέξανδρος ἐπίσκοπος ~ + κωνσταντινουπόλεωσ n, Athan. wie im Text ι 8 τὰς] καὶ τὰς n τάς τε Athan. ι πρὸς τὸν θεὸν ὅρας ~ n ἐκτείνας πρὸς τὸν θεὸν Athan. ι 9 ἀπωδύρετο nszAthan. ἀπωδύρατο A ι 10 ὁ μακάριοσ n ι 11 τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἀκούων n ἀκούσας τῆς φωνῆς αὐτοῦ Athan. ι 12 fifj, ἡ auf Rasur A [14 φείδῃ nDL Athan. φείδῃ τῆς ἐκκλησίας Asv, aber τῆς ἐκκλησίασ gestrichen in A ι περὶ nsDv Cod. Nicet. Athan. περὶ τὸν AL ι 15 δὸς s ι 17 καὶ λοιπὸν ADL Athan. λοιπὸν καὶ sv καὶ λοιπὸν καὶ n ι νομισδῆ Asz Athan. συνεισέλθῃ ἰτῶ n ι 18 ἀνεχώρησε — 20 ἐπίσκοπος #x003E; D ι 19 θαυμαστὸν καὶ Athan. θαῦμα καὶ Ns θαῦμα ALv θαῦμα φρικτὸν καὶ H ι 21 καθέδραν s θάκας Athan. ι 22 ἐξαίφνης nszAthan. Georg. εὐθέως A ι 23 γενάμενοσ A I ἐλάκισε ns)
58

>Τὸ μὲν οὖν τέλος τοῦ Ἀρείου τοιοῦτον γέγονε. καὶ οἱ περὶ >Εὐσέβιον μεγάλως αἰσχυνθέντες ἔθαψαν τὸν ὁμόφρονα ἑαυτῶν· ὁ >μακαρίτης Ἀλέξανδρος χαιρούσης τῆς ἐκκλησίας τὴν σύναξιν >λεσεν ἐν εὐσεβείᾳ καὶ ὀρθοδοξίᾳ, σὺν πᾶσι τοῖς ἀδελφοῖς >καὶ δοξάζων μεγάλως τὸν θεόν, οὐχ ὡς ἐπιχαίρων τῷ θανάτω. >γένοιτο· πᾶσι γὰρ »ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἅπαξ >νεῖν«, ἀλλ’ ὅτι τοῦτο ὑπὲρ τὰς ἀνθρώπων κρίσεις ἐδείχθη.

αὐτὸς >γὰρ ὁ κύριος, δικάσας ταῖς ἀπειλαῖς τῶν περὶ Εὐσέβιον καὶ τῇ Ἀλεξάνδρου, κατέκρινε τὴν Ἀρειανὴν αἵρεσιν δείξας αὐτὴν ἀναξίαν >οὐσαν τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας καὶ πᾶσι φανερώσας ὅτι, παρὰ βασιλέως καὶ πάντων ἀνθρώπων ἔχῃ τὴν μαρτυρίαν καὶ τὴν προστασίαν, ἀλλὰ παρ’ αὐτῆς τῆς ἀληθείας κατεκρίθη.«

Τοιαῦτα τῶν πονηρῶν σπερμάτων ὁ Ἄρειος δρεψάμενος δράγ- μάτα καὶ τῶν ἐσομένων κολαστηρίων ἰδὼν τὰ προαύλια, τῆς οἰκείας ἀσεβείας διὰ τῆς τιμωρίας κατηγόρει.

Ἐγὼ δὲ ἐπὶ τὴν τῆς βασιλικῆς εὐσεβείας διήγησιν τρέψομαι.

πᾶσι γὰρ τοῖς ὑπὸ τὴν Ῥωμαίων τελοῦσιν ἡγεμονίαν ἐπέστειλε δήμοις, τῆς μὲν προτέρας αὐτοὺς ἐξαπάτης ἀπαλλαγῆναι παρεγγυῶν τὴν δὲ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν μεταμαθεῖν διδασκαλίαν προτρέπων καὶ ἐπὶ ταύτην ἅπαντας τὴν ἀλήθειαν ξεναγῶν·. τοὺς δέ γε κατὰ πόλιν ἐπισκόπους ἐπὶ τὰς τῶν ἐκκλησιῶν οἰκοδομίας διήγειρεν, οὐ γράμμασι μόνοις ἐπὶ τοῦτο προτρέπων, ἀλλὰ καὶ χρήματα φιλοτίμως δωρούμενος καὶ τὰ τῆς οἰκοδομίας δαπανήματα χορηγῶν. δηλοῖ δὲ καὶ τὰ γραφέντα. τοῦτον ἔχοντα τὸν τρόπον·

[*](6/7 Hebr. 9, 27 — 17—24 vgl. Euseb. Vit. Const. II 45)[*](* 17—23 Nicepb. H. Ε. VIII 26 — 17—S. S. 65, 21 Gelas. Cyzic. III 2—7)[*](A HN(n) GS(s) DL + FV(v) = z T [von 17 πᾶσι an])[*](2 ὁμόφρονα Π aber auf Rasur A συνομότην Atban. ι 3 σύνταξιν L ι 4 σύμπασι DL ι 5 μεγάλως τὸν θεόν A Atban. τὸν θεὸν μεγάλως nsz ι 8 ταῖς ἀπειλαῖς δικάσας n, Atban. wie im Text ι 11 καὶ1 auf Rasur A ι ἔχη η auf Rasur A ι μαρτυρίαν καὶ τὴν #x003E; D Atban. ι 12 παρ’ αὐτῆς nsz Atban. παρὰ A ι ἀληθείας] ἐκκλησίας Atban. ι 13 Γε am Rand F ι 14 nacb τῶν + μὲν A ι ἰδὼν übergescbrieben Ac ι 15 διὰ διὰ τῆσ τιμωρίασ am Rand Ac ι 16 Ἐγὼ: Γε am Rand sDL ι 17 τὴν nsz Gel. τῶν AT ι 18 ἐξαπάτης nacb παρεγγυῶν ~ Τ ι 19 μεταμαθεῖν = Gel.] μαθεῖν n ι 20 ἐπὶ — 21 οἰκοδομίας teils auf Rasur und teils am Rand Ac ι ξεναγωγῶν DF ι 22 μόνοις Az μόνον nsT)
59

»Νικητὴς κωνσταντῖνος Μέγιστος Σεβαστὸς Εὐσεβίῳ.

>Ἕως τοῦ παρόντος χρόνου τῆς ἀνοσίου βουλήσεως καὶ >δος τοὺς ὑπηρέτας τοῦ σωτῆρος θεοῦ διωκούσης, πεπίστευκα >ἀκριβῶς ἐμαυτὸν πέπεικα πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν τὰ ἔργα ἢ >ἀμελείας διεφθάρθαι ἢ φόβῳ τῆς ἐπικειμένης ἀδικίας ἐλάττονα >ἀξίας γεγενῆσθαι, ἀδελφὲ προσφιλέστατε. νυνὶ δὲ τῆς >ἀποδοθείσης καὶ τοῦ δράκοντος ἐκείνου ἀπὸ τῆς τῶν κοινῶν >κήσεως θεοῦ τοῦ μεγίστου προνοίᾳ ἡμετέρᾳ δὲ ὑπηρεοίᾳ >ἡγοῦμαι καὶ πᾶσι φανερὰν γεγενῆσθαι τὴν θείαν δύναμιν, καὶ >ἢ φόβῳ ἢ ἀπιστίᾳ ἢ ἁμαρτήμασί τισι περιπεσόντας ἐπιγνόντας >τὸν ὄντως ὄντα ἥξειν ἐπὶ τὴν ἀληθῆ καὶ ὀρθὴν τοῦ βίου >στασιν.

ὅσων τοίνυν ἢ αὐτὸς προΐστασαι ἐκκλησιῶν ἢ ἄλλους τοὺς >κατὰ τόπον προϊστᾳμένους ἐπισκόπους πρεσβυτέρους τε ἢ >οἶσθα, ὑπόμνησον σπουδάζειν περὶ τὰ ἔργα τῶν ἐκκλησιῶν, ἢ ἐπαν- >ορθοῦσθαι τὰ ὄντα ἢ εἰς μείζονα αὔξειν ἢ ἔνθα ἂν ἡ χρεία >καινὰ ποιεῖν. αἰτήσεις δὲ καὶ αὐτὸς καὶ διὰ σοῦ ὅ οἱ λοιποὶ >καῖα παρά τε τῶν ἡγεμονευόντων καὶ τῆς ἐπαρχικῆς τάξεως. >τοις γὰρ ἐπεστάλη πάσῃ σπουδῇ ἐξυπηρετήσασθαι τοῖς ὑπὸ τῆς >ὁσιότητος λεγομένοις. ὁ θεὸς διαφυλάξε.«