De Libero Arbitrio

Methodius

Methodius, De Libero Arbitrio, Bonwetsch, Hinrichs, 1917

καί μοι ὁμοίως ἐπινόησον, εἴ τινα ἕτερον ἀναπλάττεις ἐν τῷ νῷ τῶν κακῶν τοῖς ἀν- θρώποις αἴτιον, ὡς κἀκεῖνος, καθὸ ἐν τούτοις ἐνεργεῖ καὶ ὑποβάλ- λει ποιεῖν τὰ κακά, ἔστι καὶ αὐτὸς κακὸς ἐξ ὡν ποιεῖ. διὰ τοῦτο [*](12 vgl. De autex. 2, 2 S. 148 10) [*](S E C D Ph Ezn (C Ph D Eza von Ζ. 2 bis 4 an)) [*](1 μὲν <Ε10 2 δ’ las schwerl. S nicht Ι τὸ < E 10 Ι καὶ πέπλεκται] es be- ginnen C Bl. 234 v (Holl Nr. 432, 7). Ph 305b, 35 Ι καὶ < Ph: ἀλλὰ καὶ S: οὕτως + Ι προσπλέκεται E, πεπλ. ἄρα Ph, πέπλ. od. προσπλ. S: Jh vergleicht Plat. Soph. 240 C πεπλέχθαι συμπλοκὴν mit d. Dativ 2f τὰ ὀνόμ. ταῦτα Ph 3 ἐκ τῶν συμβ.] es beginnt D 160, 7 Ι αὐτῇ ἐστι ταῦτα πάντα D Ι ἅτινα — αὐτή αὐτή D Ph Ι αὔτη Ε 1, αὐτῆ C: οὐσία S 4 οὔτε γὰρ] es beginnt Ezn Z. 426 Ι ὁ vor φό- νος + Ph Ι φόνος ἐστὶν E Ι ἡ vor οὐσία < D Ι οὔτ’ αὖ — μοιχεία < οὔτ' αὖ] οὔτε D Ι πάλιν ὴ < Ε 10 Ι μοιχ.] »ist eine Substanz« 5 ὁμοίως (od. οὔτως: ἄλλων Ph) κακὸν w. e. seh. S Ι ἀλλ’ ὥσπερ — οὖ- σαν αὐτῶν Ζ. 11 umschreibt Ph Ι ὥσπερ] ὡς C Ι ὁ γραμματικὸς — ἰατρ. οὔσης Ζ. 7 < D (nicht D r) Ι ὁ ἰατρὸς ἀπὸ τῆς ἰατρικῆς S 7 οὔτε — »und diese nicht etwa Substanzen sind« Ezn | οὔτε ἰατρ. — οὐδέν τι τούτων οὔσης Ε 10 Ι μὴν < D Ε 2 S Ι ῥητορ. οὔσης D Ι ῥητορ. C ὔτε γραμματικῆς < D (nicht D r) 8 συμβεβ. S 12 | αὐτῇ < Ε 10 Ι Ι τὰς προσηγορίας S Ι ἀφ’ — οὖσα Ζ. 9 < Ezn 9 αὐτῶν οὖσαν Ε 10 αὐτῶν Ε 1 i Ι ὸμοίως — αἰτῶν Ζ. 11 ürzer Ezn 10 τῶν < C 11 νειν C Ι καί μοι — διὰ τοῦτο γὰρ Ζ. 14f < D Ι καὶ — ἐπινόησον Ζ. llf < Ι μοι < C E 2 Ι ὁμοίως etc.] wieder Ph 306a, 1 12 εἴτε Ε 1i | τινα] Ph Ι ἀναπλ.] »sie . . annehmen als« Ezn Ι τῶν κακῶν — κακά Ζ. 14 und Anreizer . ., welcher . . bringt« Ezn Ι τῶν < Ph — ὐποβάλλει Ζ. 13f] ὡς κακεῖνο κακὸν κἀκεῖνος κακὸς Pha 2. Hd.) ἐν τῷ τούτοις ἐνεργεῖν καὶ ὑποβάλλειν Ph Ι ὡς κἀκεῖνος < Ezn Ι ὡς] ὃς C Ι καθὸ — κἀ- κεῖνος S. 168,1 < Ε 2 14 ἔστι γὰρ Ph Ι ἔστι — ποιητής S. 168, 1 kürzer Ezn)

168
γὰρ κἀκεῖνος κακὸς εἶναι λέγεται, ὄτι τῶν κακῶν ἐστι ποιητής. ἅ δέ τις ποιεῖ, οὐκ ἔστιν αὐτός, ἀλλ' ἐνέργειαι αὐτοῦ, ἀφ' ὦν τὴν προσηγορίαν τοῦ κακὸς λέγεσθαι λαμβάνεὶ.

εἰ γὰρ αὐτὸν ὐπάρχειν εἴποιμεν ἂν ποιεῖ, ποιεῖ δὲ φόνους καὶ μοιχείας καὶ κλοπὰς κοὶ ὄσα τούτοις ὅμοια, αὑτὸς ἔσται ταῦτα. εἰ δὲ ταῦτ’ ἐστιν αὐτός, ταῦτα δ' ὅτε γίνεται τὴν σύστασιν ἔχει, οὐ γινόμενα δὲ καὶ τοῦ εἶναι παύεται, γίνεται δὲ ταῦτα πρὸς ἀνθρώπων, ἔσονται τούτων οἱ ἄνθρωποι ποιηταὶ καὶ τοῦ εἶναι καὶ τοῦ μηκέτι εἶναι αἴτιοι.

εἰ δὲ ταῦτα αὐτοῦ ἐνεργείας εἶναι φῄς, ἐξ ὡν ποιεῖ τὸ κακὸς εἶναι ἔχει, οὐκ ἐξ ὦν έστιν οὐσία. κακὸν δὲ εἴπομεν λέγεσθαι ἀπὸ τῶν συμβεβηκότων τῇ

οὐσίᾳ, ἅτινα οὐκ ἔστιν ἡ οὐσία, ὡς ἀπὸ τῆς ἰατρικῆς ὁ ἰατρός. εἰ δὲ ἐξ ὡν ἐνεργεῖ κακὸς ὑπάρχει κακός, ἃ δὲ ἐνεργεῖ ἀρχὴν τοῦ εἶναι λαμβάνει, ἤρξατο κἀκεῖνος εἶναι κακός, ἤρξατο δὲ καὶ ταυτὶ τὰ κακά. εἱ δὲ οὕτως ἔχει, οὐκ ἔσται ἀνάρχως κακός, οὐδ’ ἀγένητα τὰ κακά, τῷ γενητὰ πρὸς αὐτοῦ εἶναι φάναι.

[*](S E C D (bis Ζ. 15) Ph Ezn (bis Ζ. 5))[*]( κακὸς δὲ λέγεται ἐκεῖνος, ὁ τῶν κακῶν ποιητής D Ι κἀκεῖνος < C S Ph Ι κακὰ Pha Ι εἶναι < Ε 10 Ι τῶν < Phb 1 f ἃ δέ] ὃ δέ S 2 ἀλλ’ τοῦ anders Ezn | αἱ ἐνέργειαι ’; ἐνέργεια CDPhS Ι ἀφ' ἧς S 3 κακῶς C E10 E2; κακοῦ Ph a Ι εἰ γὰρ — αἴτιοι Ζ. < Dr εἰ γàρ — ταῦτα Ζ. 5] »ob es nun ein Ehebrecher sei oder ein Mörder« Ezn Ι ὑπάρχειν] εἶναι nach εἴπ. < Phb 4 καὶ κλοπὰς und 5 τούτοις < Ph 5 αὐτὸς ἔσται < < S Ι εἰ — καλῶς S. 169, 3 < Ezn Ι ταῦτ’ — ταῦτα δ’ Z. 5f] αὐτός ἐστι ταῦτα ταῦτ’] ταῦτα C E2 D 6 δὲ C D Ι ὅταν γίνηται D | ἔχει τὴν σύστασιν C 6f παύεται] τουτέστιν οὐκ ἔσται + S 7 γίνονται C Ι τούτου Ε 2 Ε 1i, αὶ ἑαυτῶν (nach ἄνθρωποι) D, ἄρα τούτων τούτ. < Pha) Ph 8 ποιηταί S ν Ι τοῦ εἶναι < D Ι μηκέτ’ Ε 1 Ι εἰ δὲ — ἰατρός Ζ. 11 < Ph 9 ES: αὐτοῦ ἐνεργείας CD Ι εἶναι < E Ι φᾐς εἶναι S Ι ἐξ ὦν — ἔξω ποτε του κακος (κακοῦ?) C 10 ἡ οὐσία Ε 10 : οὑσίᾳ 11 ἡ οὐσία] S Ι ὁ ἀπὸ τ. ἰατρ. Ε 1i nach GiflPord Ι ἰατρικῆς ὁ ἰατρός] τεκτονικῆς τέκτων D Ι εἰ δὲ] ἀλλ’ εἰ Ph 12 κακὸς — ἐνεργεῖ < Ε Ι κακὸς . . κακῶς S: ἕκαστοςξ . . κακός Ph Ι κακὸς ὑπάρχει < D Ι κακὸς < C ι ἡ ἐνέργεια C Ι ἃ δὲ zle(??) že κακῶς) S 13 λαμβάνειν S u. verb. ἤρξατο mit dem Vorhergehenden κἀκεῖνος] ἐκεῖνος S Ι ταῦτα τὰ C Ph, ταῦτα D, xavxa εἶναι Ε 2 S 14 ἔστιν Ε 2 D Ph Ι κακῶς Ε 2i τις κακός Ph Ι οὐδὲ E D Ph | ἀγέννητα Ε 1i | τὰ < C 15 τῷ — φάναι < Ph Ι xco] schwerl. las-S τὸ Ι γεννητὰ Ε 1i αὐτῶν D, αὐτοὺς C εἶναι < D S Ph Ι φάναι] δείκνυσθαι D. C und D (S. 162, 3) enden)
169

Σ. Ἀλλὰ τὸ μὲν πρὸς τὸν ἑταῖρον, ὡ φίλε, λόγον ἱκανῶς μοι πεποιηκέναι δοκεῖς. ἐξ ὧν γὰρ προλαβὼν ἔδωκε τῷ λόγῳ, ἐκ τούτων συνάγειν ἔδοξας καλῶς. ὡς ἀληθῶς γάρ, εἰ ἄποιος ἐτύγ- χανεν ἡ ὕλη, τῶν δὲ ποιοτήτων δημιουργὸς ὑπάρχει ὁ θεός, ποιότητες τες δὲ τὰ κακά, τῶν κακῶν ἔσται ποιητὴς ὁ θεός. θεός.

μὲν μὲν ὁ λόγος πρὸς ἐκεῖνον εἰρήσθω καλῶς, ἐμοὶ δὲ ψεῦδος δοκεῖ τὴν ὕλην ἄποιον εἶναι λέγειν. οὐδὲ γὰρ ἔνεστιν εἰπεῖν περὶ ἡστινοσοῦν οὐσίας ὡς ἔστιν ἄποιος. ἀλλὰ μὴν καὶ ἐν ᾠ ἄποιον εἶναι λέγει τὴν ποιότητα αὐτῆς μηνύει, ὁποία ἐστὶν ἡ ὕλη διαγραφόμενος, ὅπερ ἐστὶ ποιότητος τος εἶδος. ὅθεν, εἴ σοι φίλον ἐστίν, ἄνωθεν ἔχου πρὸς ἐμὲ τοῦ λόγου.

ἐμοὶ γὰρ ἡ ὕλη ποιότητας ἀνάρχως ἔχειν δοκεῖ. οὕτως γὰρ καὶ τὰ κακὰ ἐκ τῆς ἀπορροίας αὐτῆς εἶναι λέγω, ἵνα τῶν κακῶν ὁ μὲν θεὸς ἀναίτιος ij, τούτων δὲ ἀπάντων ἡ ὕλη αἰτία.

[*](S E C D (Z. 11–13) Ph Ezn (von Z. 1 Cc (HoU 188 Nr. 433) 143 v ἐκ τοῦ αὐτοῦ nach S. 164, 13 Ι ΕΤΛΙΡΟΣ lassen die Zeugen stets weg Ι Ἀλλὰ < E C Ι τὸ Ph S : τὸν E C Ι μὲν < S ἕτερον E C S Ph Ι ὡ φίλε nach ἱκανῶς Ζ. 2 bei Ph 2 πεπ. μοι Ph Ι πεποιῆσθαι Ε 10 Ι προλαβὼν ἔδωκε] προὔλαβες E προὔλαβεν Ε 2ρ, πρού)λαβον Ε 2 i) 3 τούτων] αὐτῶν? S Ι ὡς < C S und verb. ἀληθῶς mit d. gehenden Ι γάρ < S, nach ἄποιος in C Ι εἰ < Ε 10 Ι ἄποιος: ätslos« Ezn 4 τ. πολιοτ.: »Form, Gestalt u. äl« Ezn | δημιουργὸς C 144 Ι ἡπῆρχεν C: < Ph 4f ποιοτ. δ. τ. κακά < Ezn 5 κακῶν Ph Ι ἔσται < C Ph Ι οὑτος — καλῶς Ζ. 6 < Ph Ι οὑτος Ζ. Εzn Ι ὐτοσὶ C 6 εἰρῆσθαι ’’, ἐρρήθη »ist . . « S Ι vor ἐμοὶ »Wider die, welche sagen, die Materie (Bl. 13) sei nicht ätslos, sondern habe Qualitäten, aber einen Anfang« + S 7 τὸ λέγειν übers, (vor τὴν etc. Z. I εἶναι < Ε 2 Ph Ι οὐδὲ — ἄποιος Ζ. 8 < C, frei bei Ezn Ι ὐδὲ] οὐ w. S Ι ἔνεστιν = est' ljzja: zlě est' zlĕ S Ι ἡστινοσοῦν] ἧστινος Ε 1 i τῆς τινὸς οὐσίας] αἰτίας E 1 o 8 ἀλλὰ μὴν καὶ CSPh: καὶ γὰρ E Ι ἐν ᾠ . . λέγει] »sagend« S Ι λέγειν Pha 9 αὐτῆς] ταύτης C Ι ἡ < C Ι διαγραφόμενον 10 ὅθεν — λόγου < Ezn Ι ἔχου wie 4, 5 ECS: ἄρχου ἀνάρχου Pha) 8, 2 Ph, von Jh verteidigt Ι πρός με C: < Ph 11 ἐμοὶ (ohne γὰρ) γὰρ) ἡ D 152,19 Ι ἐμοὶ — αἰτία Ζ. 13 Κürzer Ezn Ι ἐμοὶ] εἰ S Ι ἀνάρχως ποιότητας Ε ἀνάρχους D | μὴ ἔχειν S Ι ἔχει Ε 1i ἐδόκει Ε 2i Ι ὔτω D E 2 i Pha Ι γὰρ < C 12 αὐτῆς] ταύτης C Ι ἵνα τῶν — οὕτως ἔχ·ει S. 170, 12] ὦ φίλει ἔμποιος ἦν ἀνάρχως ἡ ὕλη Ph 13 τούτων — τἀληθῆ λέγοντα S. 170, 10 < hier δ' δ’ Ε 1ο Ε 2 Ι πάντων D Ι αἰτία] D endet 152,21)
170

ΟΡΘΟΛ. Τὴν μὶν προθυμίαν τὴν σὴν ἀποδέχομαι, ὧ φίλε, καί σου τὴν ἐν τοῖς λόγοις σπουδὴν ἐπαινῶ. προσῆκε γὰρ ὡς ἀληθῶς ἔκαστον τῶν φιλομαθῶν μὴ ἀπλῶς καἳ ὡς ἔτυχε συγκατατίθεσθαι τοῖς λεγομένοις ἀλλ' άκριβῆ ποιεῖσθαι τὴν ἐξέτασιν τῶν λόγων. οὐδὲ γὰρ εἰ ὁ προσξητῶν παρὰ λόγον ὁρισάμενος ἀφορμὴν παρέσχε τῷ προσδιαλεγομένῳ συνάγειν ὡς θέλει, τοῦτο καὶ τὸν ἀκροατὴν πείσει τὸ λοιπόν, ἀλλ' εἰ ὅ τι δοκεῖ δυνατὸν εἶναι λέγεσθαι καλῶς, οὗτος λέξει παρών. παρών· γὰρ θάτερον ἔσται. ἢ γàρ καὶ πρὸς ὅ κινεῖσθαι δοκεῖ ἀκούσας τέλεον ὠφεληθήσεται, ἣ τὸν προσδιαλεγομενον ἐλέγξει οὐ τἀλθῆ λέγοντα.