Declamatio 26

εἶθ’ ὕστερον ἡμέραιν δυοῖν αὖθις εἰς [*](8 Soph. Ai. 293. cf. Men. monost. 83 M 12 [Plat.] 370 D) [*](2 πολλῶν πλείω] πολλὰ εἰπόντων πλείω Β | οὐδὲ LaViVa οὐδὲν Β 3 δὲ post μόνη Β 4 δ’ (2) Γέ | ἔφευγον Va 5 ἐνταῦθα — 7 εἴξαι praemissis verbis ἐνταῦθα ἀντὶ τοῦ λοιπόν. Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vindob. p. 90, 8 ed Nauck | ἐγὼ om Re 6 παλαιῶν Cl sed αλαι ex ολλ corr m4 | τάχα LaViVaCl Lopad 7 εἴξαι scripsi e LaVi εἶξαι Cl εἴξῃ Η VCVaB εἴξειε Lopad εἴξει edd sed „aut cum w(olfenb.) malim aut εἴξειε“ Re | δ’ Β | ἔφην BCl | γοῦν scripsi Her. III 140, 3 κἂν libri edd 10 καὶ — 11 ἤρξατο praemissis verbis ποιεῖν ἀντὶ τοῦ ποιητικῶς γράφειν. Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vind. p. 151, 11 ed. Nauck | καὶ(1) — 11 δήμου Lopad 12 ἐν τούτω Β 13 καὶ — 14 ἀνῆπτεν citat Planu- des fol. 105 r | πρὸς inserui e libris cum Gasda et Cobeto om edd 14 τὸ τοῦ ποιητοῦ Plan | σβέσαι — ἀνῆπτεν] γενέσθαι τόδε ἐγένετο τόδε Plan | σβέσαι scripsi auctore Cobeto Coll 281 στῆσαι libri edd 15 δ’ οὖν] δὲ Va 16 δυεῖν Va)

ἤδη τοίνυν ἐπῆγον αὐτῇ τὼ χεῖρε καὶ πληγὰς ἠπείλουν, καὶ ὡς οὐκ ἐπαύετο, ἀλλ’ ἐβόα, συστρέψας τὸ ἡμιτύβιον ἔβυσα τὸ στόμα. ὡς δὲ ἀνῆκά [*](2 Aristot. hist. an. V 30. Ael. nat. an. XI 26 7 Plat. Phaedr. p. 259 B sq. et 262 D 15 Arist. Plut. 729 c. schol.) [*](1 ὑμῖν Ο ὑμῖν HLaVi Mor Re sed „malim cum W(olfenb.) ἡμῖν“ Re 2 eo γύναι non ante πρέπει, sed post σιγᾶν Β Ι ὧς γε scripsi ὥστε libri edd ὥσπερ Gasda Ι τῶν τεττίγων — 5 ἀκούσαις praemis80 titulo τῆς μελέτης ἐν ᾖ δύσκολος λάλον γήμας γυναῖκα ἑαυτὸν προσαγγέλλει citat Macarius Chrysocephalus fol. 85 3 ὅτε scripsi ὅτι libri edd 5 ἥΗFeα Ι SsLaViVaCl \ ὐπεισ- ὑπεισελθοῦσά scripsi e VaB sed in hoc ὒ ex ἑ corr, et Par 3017 cum Boissonadio (apud Matthiae Not. in Eur. Hec. 550) ἐπεισελθοῦσα HVCLaViCl edd sed „non placet" Re ἐπεισπεσοῦσα vel ἐπιτέ- μνουσα Gasda 6 εἰσὶν om VιΟΙ Ι βέλτιστοι om Va 7 οἱ — τέττιγες om Οἶ’ 8 τὸ λαλεῖν — 10 προὔβαινε praemissis verbis τοῖς τέττιξι φησὶ citat Planudes fol. 105r 11 ἐάσαι libri edd 12 ψᾶρας scripsi e VaB ψᾶρας ΗVΟΟἰ edd ψῆρας La τἀς ψῆρας Vi Ι μικροὺς Gasda at cf. p. 473, 17; 517, 4; t. III 416, 7; V 136, 2 μῦθον Iacobs Add 331 | ἐπιφθάνουσαν coni Mor 13 αὐτὴ τὼ χεῖρε ἐπῆγον Va Ι καὶ πληγὰς ἠπείλουν in marg Va? 14 ἀπεπαύετο Οἶ’ 15 συστρέψας — στόμα praemissis verbis βύειν ἀντὶ τοῦ ἐμφράττειν οὐ μόνον ἐπὶ ἀκοῶν λέγεται, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ στόματος. Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vindob. p. 36, 11 ed. Nauck | συστρέψας Va sed σὺ inser m 2 | ἡμι- τύμβιον HViVaBCl Μορ 2 Re | ὡς — 538,2 ᾐσθόμην praemissis verbis ἀνῆκεν ἀντὶ τοῦ εἴασε καὶ ἠλευθέρωσε. Λιβάνιος citat Lopad. l. l. p. 1, 1 | δ’ Β)

43. Ὡς οὖν πάντα δι’ | ὧν πείσειν τε ᾤμην καὶ καταναγκάσειν πεποιηκὼς βέλτιον μὲν οὐκ ἀπέφηνα τὸ πρᾶγμα, χαλεπώτερον δὲ πολλῷ, τίς γένωμαι; ποῖ καταφύγω; τίνα λύσιν εὕρω τῆς συμφορᾶς;

44. Ἀλλ’ ἐρεῖ τις τῶν πολιτῶν· ἔκβαλε τὸ γύ- ναιον, οὐ γὰρ ἔτ’ οὐδὲν ἀκούσῃ φθεγγομένης. σοφός γε τῆς ἀπαλλαγῆς ὁ τρόπος καὶ φρενὸς ὀξυτέ- [*](1 Plat. leg. II p. 666 A. Cratin. Βουκόλ’. II 26, 15 M (1 18,18 K) cf. Salzmann, Sprichwörter bei Libanios p. 93 sq. 2 Phaedr.p.273B;Gorg. p.483A 7 ΙΙ. γ 222 14 cf. 1. 1482,21) [*](1 αὐτὴν om Va | πῦρ usque ad 2 ᾐσθόμην praemissis verbis πῦρ ἐπὶ πυρί, κακὸν ἐπὶ κακῷ ταύτης μέμνηται καὶ Πλάτων’ καὶ Λιβάνιος citat Michael Apostoles prov. XV 15, usque ad 7 ἀπο- κρύπτουσα Planudes fol. 105 r 2 ὥσπερ γὰρ] καὶ ὥσπερ BCl) [*](3 εἶτα βοί | κωλῦον Vi cf. ad t. I 166, 13; III 74, 17 4 οὕτω κἀγὼ Β 6 ὠς om Cl | οἰκείαν C | διέσεισε Va sed στη supra σει m 2 | ἔστη (ἔστι VaCl) γὰρ βοῶσα post βοῶσα LaVi VaCl et Wig (constitit clamitans) 7 ἀποκρύπτουσα scripsi e LaViVa sed in hoc συν supra ἀπο m 2, BCl Plan ἦν ἀπο- κρύπτουσα Par. 3017 (Boissonad. Eunap. I 357) συγκρύπτουσα HVC edd sed γρ ἀποκρύπτουσα in marg Mor 2 9 οὐκ] οὖν οὐτ’ Va 11 κώλυσιν Β 12 τίς HLa Ι ἔκβαλε τὸ γύναιον praemissis verbis ἐκβάλλει δὲ ὁ ἀνὴρ τὴν γυναῖκα. Λιβάνιος ἐν μελέτη τῇ περὶ τῆς λάλου citat Thomas Mag. p. 30,2 R | ἔκβαλλε LaVi 14 ὀξυτέρας C sed ὀξύτερος suprascr f ὀξύτερος Ferr Mor 1)

σκοπῶμεν δὲ ὡδί· νῦν ἐγὼ γνώμῃ τῆς βουλῆς ἀποθανεῖν ἀξιῶ, ἡ γυνὴ δὲ οἴκοι λαλεῖ πρὸς αὑτὴν ἢ τοὺς τοίχους ἢ τὸν ἀέρα ἢ πρὸς ὁντιναοῦν. τοῦτο δὲ οὐδὲν ἐμοὶ τῷ γε ἀπόντι δεινόν, ἡ γὰρ οὐ παρέστηκεν οὐδὲ ὁρᾶται οὐδὲ κέκραγεν οὐδὲ φθέγγεται, οὐ γὰρ νόμος τοῖς περὶ τοῦ θανάτου λόγοις ἐκείνην παρεῖναι. εἰ δὲ δικαστήριον ταῦτ’ ἦν καὶ τῆς γυναικὸς ἐκβολὴ καὶ διδάσκειν ἴδει τοὺς καθημένους ὧς ἀδικοῦμαι, κοινὸν ἂν ἦν ἐμοῦ κἀκείνης τὸ δικαστήριον, ἔχουσα δὲ πάροδον εἰς τὸ γρύζειν παρώσασα ἄν, εὖ ἴστε, τοὺς συνηγόρους καὶ τὴν ἐκείνων τάξιν ἁρπάσασα καὶ τοὐμὸν ὕδωρ αὑτῆς ποιησαμένη τοσαῦτα ἂν διῆλθεν ἀπνευστὶ συνείρουσα καὶ καταχέουσα πολὺν καὶ ἀθρόον τὸν λῆρον, ὥστε με ἀπόλ- λυσθαι καὶ μόλις ἂν ἔμπνουν ἐντεῦθεν ἀποκομίζεσθαι.

46. Ἓν μὲν τοῦτο τοσοῦτον καὶ τηλικοῦτον δια- φεύγω κακὸν οὕτως, ἀλλ’ οὐκ ἐκείνως ὑπὲρ ἐμαυτοῦ βεβουλευμένος· ἕτερον δὲ ἀκούσατε. εἰ γὰρ δὴ ψήφῳ καὶ δικαστηρίῳ διαστῆναί μοι τῆς γυναικὸς ὑπῆρξεν, οὐκ ἂν εὐτύχημα μᾶλλον ἦν ἢ ἀτύχημα τὸ πραχθέν. πῶς γὰρ ἂν ἤνεγκα τοὺς οἰκείους τῆς γυναικὸς ἐγκαλοῦν- τας, ἐπιτιμῶντας, ἄλλους ἐπ’ ἄλλοις αἰτιωμένους, τὸν μὲν ἔνθεν βοῶντα, τὸν δὲ ἔνθεν κεκραγότα, περιιστα- [*](R IV 148) μένους, κυκλουμένους, | διαβάλλοντάς μου τὴν ἡσυχίαν, ἀπρόσοδον καλοῦντας, ἀγέλαστον ὀνομά- ζοντας, ἰδιογνώμονά μου τὸν βίον προσαγορεύον- τας;

ἃ δὲ ἐποίησεν ἂν ἡ γυνή, τίς οὕτω τίς οὕτως ἀδαμάντινος ὅστις ἂν ὑπέμεινεν; ἠκολούθη- σεν ἂν ἐκ τοῦ δικαστηρίου λαβομένη θοἰματίου, ἕλ- κου σὰ, ἐπιστρέφουσα, λέγουσα θεοὺς ἐφεξῆς ὀνομαστί, μαρτυρομένη τοὺς ἥρωας καὶ τούτους ὀνομαστί, τὰ [*](12 sq. Phryn. Μονοτρ. 11587,3 sq. Μ (I 375, 18 K). lex. Segu. ed. Bekker Anecd. p. 345,1 14 cf. t. IV 335,18 16 cf. t. III 483,19; IV 80,19) [*](1 οὖν ante τοῦτο Va edd et e Pal. 356 Roether p. 615 delevi | τοῦτο om Vi | τοσοῦτο καὶ τηλικοῦτο La 2 οὐκ inser Cl2 om Vi | ἐκείνως La sed ως ex ος corr f 3 βεβουλημένος Vi | δὴ om Β 4 με ViCl 5 ἦν inserui e LaViVaCl, ut Pal. 356 inserendum censuit Roether om HVCB edd 7 ἄλλους] ἄλλα B | τῶν (sed τω in ras m 2) μὲν βοώντων (sed ώντων in ras m 2), τὼν (sed τω in ras m 2) κεκραγότ(??)ν Va 8 ἔνθα (1 et Vi | καὶ ἔνθεν post ἔνθεν(2) Ferr Mor del Re | περισταμένους Vi) [*](10 ἀπρόσιτον VaB et γρ in marg Mor 2 ἀπρόσδεκτον Roether cui obloquitur Iacobs Misc. crit. II 372 | ἀποκαλοῦντας Va 12 δ’ Β | οὕτως VC Ferr Mor 1 13 οὕτως om LaViVaB οὕτω Cl | ἢ ante ἠκολούθησεν Cl 14 τοῦ ἱματίου Cl | ἔλκουσα om Β 15 ἐπιστρέφουσα La sed α add s | λέγουσα om Β Cl delendum vel in λαλοῦσα mutandum censuit Roether cui ob- locutus est lacobs l. l. | ὀνομαστί] ἅπαντας Β 16 μαρτυρουμένη LaViVa | τοὺς ποταμοὺς καὶ τούτους ὀνομαστὶ ὀνομαστή La) post ὀνομαστί LaVi)

ἐαρινήν γε ἡμέραν διήγαγον ἂν τὴν τῆς ἐκβολῆς συνεχῶς ἀκούων· ἡ θύρα ψοφεῖ. παίει δὲ τίς; οἰκεῖος τῆς γυναικός. πτερῶν, ὡς ἔοικεν, ἐδέησεν ἄν μοι σπαραττομένῳ καὶ λόγον ἀπαιτουμένῳ περὶ τῶν πεπραγμένων.

49. Ἵνα δὴ μὴ ταῦτα γένοιτο, ἀποθνήσκω. καλείτω δὲ ἡ γυνὴ καὶ τῶν ἄλλων ὅστις ἐθέλει δύσκολον. δότε δή, δότε τὴν χάριν, ὦ βουλή, πέμψατέ με ταχέως εἰς τὴν τελείαν ἡσυχίαν. ἀναμίξατέ με τοῖς ἀπελθοῦσι, τοῖς μακαρίοις, τοῖς ἀναισθήτοις. πῶς γὰρ οὐκ εὐδαί- μων, ὅταν ὁ μὲν ἐπὶ κλίνης φέρηται, κόπτωνται δὲ αἱ γυναῖκες, οἶ δὲ προσήκοντες ὀλοφύρωνται, ὁ δὲ τούτων ἀκούῃ μηδέν; εἰ γὰρ τὸ καθεύδειν ἀκριβῶς τῶν ἐν τῷ ζῆν ἀγαθῶν μέγιστον, πῶς οὐ πολλῷ τι- μιώτερον ὅ μείζω φέρει τὴν ἀναισθησίαν;

εὐτρεπι- ζέτω τις ἤδη τὸ φάρμακον, ἑτοιμαζέτω τὴν καλὴν φιλοτησίαν, ἀλλ’ ἐκεῖνό μοι προσυπαρξάτω· σιγηλὸς ὁ τὸ κώνειον ὀρέγων ἔστω, μηδέν τι ἐπ’ αὐτῷ λαλῶν, μὴ διαλεγόμενος περὶ τῆς φύσεως τοῦ φαρμάκου. ἔστω [*](R IV 149) | καθαρὸν θορύβου καὶ ὄχλου τὸ δῶρον.

51. Κἀκεῖνό μοι, πρὸς θεῶν, μετὰ τοῦ θανάτου ψηφίσασθε, μὴ παρεῖναι τὴν γυναῖκα πίνοντι μηδὲ δι’ ἢν εἱλόμην ἀποθνήσκειν, ταύτῃ θρηνεῖν ἐξεῖναι τὴν ἐμὴν τελευτήν. οὐδὲ γὰρ θρηνήσει νόμῳ γυναικῶν οὐδὲ πενθήσει δάκρυσιν, ἀλλὰ λαλήσει καὶ ῥητορεύσει [*](8 Plat. apol. p. 40 D) [*](1 δὲ Β | λαλείτω Cl 2 δ’ VC Re 3 δή om Cl 4 τὴν om Re | τελείαν Va sed τελευταίαν in marg m 2 τελέαν Cl 5 εὐδαίμων Va sed ες supra ων m 2 εὐδαίμονες Cl et e Pal 356 Roether 6 κόπτονται Η 8 ἄκουει V Ferr Mor 9 ἀγαθῶν scripsi ex HCLaViBCl ut e Pal 356 scribendum coni Roether bonorum Wig ἀγαθὸν VVa sed in hoc in lac et ῶν supra ὸν m 2, edd | τὸ post οὐ LaVi | πολλοῦ Cl | μετριώτερον Va sed γρ τιμιώτερον in Marg m2 10 ὃ om LaVi | μεῖζον LaVi | ἀναισθησίαν La sed ἀναισθησ eras et εὐδαιμον corr m 2) [*](11 τίς HLaVi | καλὴν om Cl 13 μηδὲν ἔτι LaViVa | τι om Cl | αὐτὸ Va 14 μηδὲ BCl et e Pal 356 Roether | τῆς om Vi 15 θορύβου καὶ om Cl 16 θεὸν Vi | φαρμάκου ψηφί- σασθαι Cl 17 μὴ δὲ HViCl Ferr Mor 1 18 ἀποθνήσκειν εἱλόμην ViVaCl | ταύτηLa sed e ταῦτα corr s ταύτην HVVaB)

52. Ἡδὺ μέν, ὦ βουλή, τῆς ἀκτῖνος ἀπολαύειν τε καὶ τρυφᾶν, ἀποστερεῖ δέ με τούτων ἡ γυνή τοῦτο μὲν οἶς ποιεῖ, τοῦτο δὲ οἷς δράσει. λογίζομαι γὰρ τίς ἔσται τὴν γλῶτταν ἐπίτεξ γενομένη, τίς ὠδίνουσα, τίς τεκοῦσα. εἰ δὲ καὶ πολλά μοι τέκοι καὶ ταῦτα αὑτῇ παραπλήσια καὶ δεικνύντα ἧς ἐστι, πῶς βιώσομαι μέ- σὸς εἰλημμένος τοιούτου χοροῦ; διοίσει γὰρ οὐδέν μοι τὸ οἰκίδιον τῶν λειμώνων ἐν οἷς τὰ ἔθνη τῶν ὀρ- νίθων μετὰ κλαγγῆς περιίπταται.

53. Ἴδου, πόσην βέβλαμμαι βλάβην. πολλὰ λαλῶ. τῆς γυναικὸς ἀπολέλαυκα, μακρὸν ἀποτέτακα λόγον. ἀλλ’ οὗτος ἔσται τελευταῖος. οὐ γὰρ ἔτ’ οὔτ’ ἐγώ τινος ἀκούσομαι οὔτ’ ἄλλος ἐμοῦ. ὢ βελτίστης ἡμέρας, ὢ φερούσης ἐλευθερίαν. ἄπειμι παρὰ τοὺς κάτω, παρὰ τοὺς οὐ λαλοῦντας. καταλήψομαι χῶρον ἡσυχίας γέ- μοντα.

54. Ἀλλὰ γὰρ ἐξαίφνης ἐνενόησα λόγον τινὰ περι- φερόμενον, ᾧ ταράττομαι. λέγουσι κἀκεῖ θορύβους εἷναι καὶ πράγματα καὶ δικαστὰς καὶ δίκας τῶν οἰχο- μένων καὶ βοὴν νεκρῶν καὶ διαλόγους. δέδοικα δή, δέδοικα μὴ φυγὼν ἐντεῦθεν τὴν γυναῖκα μικρὸν ὔστε- ρον αὐτῇ περιτύχοιμι κάτω καὶ δέοι πάλιν ἀκούειν λαλούσης. ἀλλ’ ἐκεῖνα μὲν εἰκάζεται, τὰ παρόντα δὲ γινώσκεται.

πρὸ οὖν τῶν φανερῶν αἱροῦμαι τἄ- δηλον, ἀσφαλείας δ’ οὖν ἕνεκα βέλτιον εὔξασθαι· ὦ θεοῖ πάντες καὶ πᾶσαι, εἰ λόγου μέτεστι τοῖς ἀπελθοῦσι, δοίητε τῇ γυναικὶ πρὸς ἔσχατον γήρως ἐλθεῖν, ὥστε με τυχεῖν ἐν Ἅιδου πλεί- [*](R IV 150) όνος ἀπολαύσεως. | αἴτιος δὲ ἴσως ἐγὼ τῶν κακῶν ἐμαυτῷ. χρῆν γάρ με λαβόντα μάχαιραν τὸ 15 θρυλλούμενον ἐκεῖνο δρᾶσαι, τὴν γλῶτταν ἀποκόψαι. τάχα που κἀκεῖνος γυναῖκα λάλον οὐκ ἤνεγκεν.

Sequitur altera δυσκόλου declamatio.