Isagoge artis musicae

Ἔκλυσις οὗν τι ἐστιν; — Ὅταν ἀπό τινος φθόγγου [*](2 JA 2Οa. αἷς ogo, οἷς libb ., ὦν Meib. 4 φθόγγων P, corr. in φθόγγος. ἑκατέρα κοινωνεῖν M. 7 π. τ. μέσον M V. 8 τῶν συνημ. M V. τὸ συνημμ P. ?? ?? ?? ?? V. 9 τὸν ὑπερβ. M, τὸ ὑπερβ. VP θ Y M. θ V P 10 δὲ τί ἐστι; ὅταν.. . . . P. δέ ἐστι δύο βαρυπύκνων φθόγ- γων, ὥν ἐστι (ὧν ἔσται V) M V. 11 ἀνὰ μέσων M. 13 τὴν om. libb. 14 n. 8 ?? M V. simnum 12 in V abiit in 1. 15 post ὑπερβολαίων. 15 καὶ ὑπβ Meib., τῶν ὑπβ. MV. τῶ ὑπβ. P. 16 n. 15 θ Vo M. 6 . 17 εἴδη κτλ. eg (cf. § 43 et A 20b), ταῦτα δὲ εἰς τὸ αὐτὸ πρὸς ἑαυτῷ πῶς σ. libb.) [*](§ 39 A 20 et prol. ad Nicom. p. 221.)

Ἐκβολὴ δὲ τί ἐστιν; — Ὅταν ἀπό τινος φθόγγου ἁρμονίας ἐπιταθῶσι πέντε διέσεις, οἷον ἀπὸ ?? ἐπὶ ??. καὶ ἡ μὲν ἔκλυσις κατὰ ἄνεσιν, ἡ δὲ ἐκβολὴ κατʼ ἐπίτασιν συνίσταται.

Κἴδη πόσα φθόγγων; — Τρία.

Τίνα ταῦτα; — Τπατοειδῆ, παρυπατοειδῆ, λιχανοειδῆ.

Τπατοειδῆ οὗν ποῖον λέγομεν εἶναι; — Τὸν βαρύτερον τοῦ πυκνοῦ. — Παρυπατοειδῆ δέ; — Τὸν μέσον τοῦ πυκνοῦ. — Αιχανοειδῆ δέ; — Τὸν ὀξύτατον τοῦ πυκνοῦ.

Τόπους δὲ τῆς φωνῆς πόσους λέγομεν εἶναι;— Υ. —Τίνας τούτους; — Ὀξὑν, μέσον, βαρύν.

Πάθη δὲ τῆς μελῳδίας πόσα λέγομεν εἶναι; — δ. — Τίνα ταῦτα; — Ἄνεσιν, ἐπίτασιν, μονὴν, στάσιν.

Ἄνεσις τί ἐστι; (p. 12) — Κίνησις μελῶν ἀπὸ τοῦ ὀξυτέρου φθόγγου ἐπὶ τὸ βαρύτερον.

Κπίτασις δὲ τί ἐστιν; — Ἐπίτασίς ἐστι κίνησις μελῶν ἀπὸ τοῦ βαρυτέρου φθόγγου ἐπὶ τὸ ὀξύτερον.

Μονὴ δὲ τί ἐστιν; — Ὅταν ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ φοθόγγου πλείονες λέξεις μελῳδῶνται.

Στάσις δὲ τί ἐστι; — Στάσις ἐστὶν ὕπαρξις ἐμμελοῦς φθόγγου.

Οί οὖν τοὺς τρεῖς τρόπους ἂδοντες τίνας ἂδουσι; — Λύδιον, φρύγιον, δώριον.

Οί δὲ τοὺς ἑπτὰ, τίνας; — ΔΠἔολύδιον, λύδιον, φρύγιον, δώριον, ὑπολύδιον, ὑποφρύγιον, ὑποδώριον.

Τούτων ποῖος ὀξύτερος; — Ὁ μιξολύδιος.

Τούτου δὲ ποῖος ἐχόμενος; — Ὁ λύδιος. — Πόσῳ βαρύτερος; — Ἡμιτονίῳ.

Τοῦ δὲ λυδίου ποῖος βαρύτερος; — Ὁ φρύγιος. Πόσῳ; — Τόνῳ, τοῦ δὲ μιξολυδίου τριημιτονίῳ.

Τούτου δὲ ποῖος βαρύτερος; — Δώριος. — Πόσῳ βαρύτερος; — Τοῦ μὲν φρυγίου τόνῳ, τοῦ δὲ λυδίου διτόνῳ, τοῦ δὲ μιξολυδίου διὰ τεσσάρων.

Τούτου δὲ ποῖος βαρύτερος; — Ὑπολύδιος.— (p. 13) Πόσῳ; — Ἡμιτονίῳ. — Τοῦ δὲ φρυγίου πόσῳ; — Τριημιτονίῳ, τοῦ δὲ λυδίου διὰ τεσσάρων, τοῦ δὲ μιξολυδίου τριτόνῳ.

Τοῦ δὲ ὑπολυδίου ποῖος βαρύτερος; — Ὑποφρύγιος. — Πόσῳ βαρύτερος; — Τόνῳ, τοῦ δὲ δωρίου τριημιτονίῳ, τοῦ δὲ φρυγίου τῷ διὰ τεσσάρων, τοῦ δὲ λυδίου τῷ διὰ πέντε, τοῦ δὲ μιξολυδίου τετρατόνῳ.

Τοῦ δὲ ὑποφρυγίου ποῖος βαρύτερος; — Ὑποδώριος. — Πόσῳ; — Τόνῳ, τοῦ δὲ ὑπολυδίου διτόνῳ, τοῦ δὲ δωρίου διὰ τεσσάρων, τοῦ δὲ φρυγίου διὰ πέντε, τοῦ δὲ λυδίου τετρατόνῳ καὶ ἡμιτονίῳ, τοῦ δὲ μιξολυδίου πεντατόνῳ.

Τρόπος δὲ τί ἐστιν;

Πλοκῆς ἐμμελοῦς σχῆμα.

Πλοκῆς δὲ μέλος τί ἐστι;— Ὁ διὰ τῶν ἔγγιστα μελῳδεῖται, ὁτὲ μὲν ἀνιεμένης τῆς μελῳδίας, ὁτὲ δὲ ἐπιτεινομένης.

Μεταβολὰς οὗν πόσας λέγομεν εἶναι;—ζ.— Τίνας ταύτας; — Συστηματικὴν, γενικὴν, κατὰ τρόπον, κατὰ ἦθος, κατὰ ῥυθμὸν, κατὰ ῥυθμοῦ ἀγωγὴν, κατὰ ῥυθμοποιΐας θέσιν.

Συστηματικὴ ποία ἐστίν; — (p. 14) Ὅταν ἐκ τοῦ ὑποκειμένου συστήματος εἰς ἕτερον σύστημα ἀναχωρῇ ἡ μελῳδία ἑτέραν μέσην κατασκευάζουσα.

Ιενικὴ δὲ ποία ἐστίν; — Ὅταν ἐκ γένους εἰς γένος, οἷον ἐξ ἁρμονίας εἰς χρῶμα ἢ εἰς τοιοῦτόν τι μετέλθῃ.

Ἡ δὲ κατὰ τρόπον ποία; ταν ἐκ λυδίου εἰς φρύγιον ἢ εἰς τινα τῶν λοιπῶν μεταχωρήσῃ.

Ἡ δὲ κατὰ ἡθος; — Ὅταν ἐκ ταπεινοῦ εἰς μεγαλοπρεπὲς, ἢ ἐξ ἡσύχου καὶ σύννου εἰς παρακεκινηκὸς γένηται.

Ἡ δὲ κατὰ ῥυθμὸν ποία; — Ὅταν ἐκ χορείου εἰς δάκτυλον ἢ εἰς τινα τῶν λοιπῶν μεταβῇ.

Ἡ δὲ κατὰ ῥυθμοῦ ἀγωγὴν ποία; — --- Ὅταν ῥυθμὸς ἀπʼ ἄρσεως ἢ θέσεως γένηται.

Ἥ δὲ κατὰ ῥυθμοποιΐας θέσιν ποία; — ---.Ὅταν ὅλος ῥυθμὸς κατὰ βάσιν ἢ κατὰ διποδίαν βαίνηται.

Μεταβολὴ ὲ τί ἐστιν; Ἑτεροίωσις τῶν ὑποκειμένων, ἢ καὶ ὁμοίου τινὸς εἰς ἀνόμοιον τόπον μετάθεσις.

Διαφωνία δὲ τί ἐστιν; — Ὅταν δύο φθόγγων ἀνομοίων τυπτομένων τοῦ βαρυτέρου φθόγγου τὸ μέλος ὑπάρχῃ ἤ τοῦ ὀξυτέρου. (p. 15)

Ὁμοφωνία δὲ τί ἐστιν; — Ὅταν ἄμα δύο φθόγγοι τυπτόμενοι μήτε ὀξύτεροι μήτε βαρύτεροι ἀλλήλων ὑπάρχωσι.