Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Οὕτως ἀσύστατος δειχθήσεται ἡ κατὰ Χαλδαίους τέχνη. εἰ δὲ ἐξ ἐπερωτήσεων φάσκοι τις σκοπεῖσθαι τοῦ πυνθανομένου τὴν γένεσιν ἢ περὶ † ἐπερωτάτω, μηδὲ κατά τοῦτον τὸν τρόπον δύνασθαι ἐφικνεῖσθαι ἐπὶ τὸ ἀκριβές. εἰ γὰρ τοσαύτη τις ἐπιμέλεια ἱστόρηται κατ’ αὐτοὺς περὶ τὴν τέχνην καὶ μηδ᾿ αὐτοὶ ἐφικνοῦνται ἐπὶ τὸ ἀκριβές, καθὼς ἐπεδείξαμεν, πῶς ὁ ἰδιώτης κατείληφε τῆς ἀποτέξεως τὸν χρόνον ἀκριβῶς, ἵνα παρὰ τούτου μαθὼν ὁ Χαλδαῖος στήσῃ τὸν ὡροσκόπον ἀληθῶς;

ἀλλ᾿ οὐδὲ κατὰ τὴν τοῦ ὁρίζοντος ὄφιν πάντη ὁ αὐτὸς φανήσεται ἀνίσχων ἀστήρ, ἀλλ’ ὅπου μὲν ὡροσκόπος νομισθήσεται τὸ ἀπόκλιμα, ὅπου δὲ ὠροσκόπος ἡ ἐπαναφορὰ παρὰ τὴν τῶν τόπων ἐπιφάνειαν ὄντων ἢ ταπεινοτέρων ἢ ὐψηλοτέρων, ὥστε καὶ κατὰ τοῦτο τὸ μέρος οὐκ ἀκριβὴν φανήσεται ἡ προαγόρευσις, πολλῶν κατὰ πάντα τὸν κόσμον τῇ αὐτῇ ὥρᾳ γεννωμένων, ἄλλου ἄλλως τὰ ἄστρα θεωροῦντος.

ματαία δὲ καὶ ἡ διὰ τῶν ὑ(δρι)ῶν νομιζομένη κατάληψις. οὐ γὰρ ὁμοίως ἀμφορεὺς τὸ (κάτω τρη)θεὶς ῥυήσεται πλήρης ὢν ὡς ἀπόκενος, αὐτοῦ τοῦ πόλου κατὰ ἐκείνων [*](12—19 vgl. Sexfc. § 86. 87—19—23 vgl. Sext. ἔ 73 E. 74. 84. 85 — 25. S. 38, 1 vgl. Sext, § 75 A. 77) [*](3 κατ᾿ ἀκρίβειαν Sext. 4 φανεῖται Ρ: φθάνει Sext. διελθεῖν Sext. 6 τῆς ἀκρωρείας (vgl. Sext. § 68 ob. S. 36, 15) Cruize: τὴν ἀκρώρειαν Ρ + ἀλλὰ Sext, 7 ἐστὶν ἡ σελήνη Sext. 8 ἐν τίνι > Sext. φαίνεται Ρ: φθάνει vgl. Ζ. 4 ἀναγκαῖον > Sext. ἀλλοῖον Sext. 9 πόλου Ρ: κόσμου ἀλέκτῳ Sext.: ἀλλ’ ἐν Ρ 10 φερόμενα Ρ (verb. Miller): περιφερομένης Sext. 10f παραπλάσασθαι τῇ τοῦ γεννηθέντος ὥρᾳ τά κατ’ οὐρανὸν βλεπόμενα Sext.) [*](14 ἡ περὶ Ρ ἐκ περιουσίας λεκτέον nach Sext. § 86 Mutscbmann ἐπερωτᾷ τις, <δείζωμεν> μηδὲ Diels 26 ὁ ἀμφορεὺς Sext. Miller Ρ ergänzt We. (κάτω war abgekürzt), τρυπηθεὶς Cruize 27 ῥθήσεται δύσει Ρ πλήρης ὢν Cruize: πληρώσων Ρ, πλήρης καθεστὼς Sext. πόλου Miller (vgl. Ζ. 9): πολλὰ Ρ κατὰ <τὸν> Diels)

εἰ δὲ ἀναστρέψαντες λέγοιεν μὴ τὸν ἀκριβῆ χρόνον λαμβάνειν ἀλλ᾿ ὡς ἔτυχεν ἐν πλάτει, σχεδὸν ὑπ᾿ αὐτῶν ἐλεγχθήσονται τῶν ἀποτελεσμάτων. οἱ γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνφ γεννηθέντες οὐ τὸν αὐτὸν ἴζησαν βίον, ἀλλ᾿ οἱ μὲν λόγου χάριν ἐβασίλευσαν , οἱ δὲ ἐν πέδαις κατεγήρασαν.

οὐδεὶς γοῦν Ἀλεξάνδρῳ τῷ Μακεδόνι γέγονεν ἴσος πολλῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην ὁμοίως ἀποτεχθέντων αὐτῷ, οὐθεὶς Πλάτωνι τῷ φιλοσόφῳ. ὥστε τὸν ἐν πλάτει τῆς γενέσεως χρόνον ὁ Χαλόαῖος ἀκριβῶς οὐ δυνήσεται λέγειν, εἰ <ὁ> κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον γεννηθεὶς εὐτυχήσει.

πολλοὶ γοῦν κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον γεννηθέντες ἐδυστύχησαν, ὥστε ματαία καὶ ἡ κατὰ τὰ διαθέματα ὁμοιότης. διαφόρως οὖν καὶ πολυτρόπως τὴν ματαιόπονον σκέψιν τῶν Χαλδαίων διελέγξαντες οὐδὲ τοῦτο παραλείψομεν, ὡς εἰς ἄπορον χωρήσουσιν αἱ προρρήσεις αὐτοῖς.

εἰ γὰρ τὸν ἐν τῇ ἀκίδι τοῦ Τοξότου γεννηθέντα, ὡς οἱ μαθηματικοὶ λέγουσιν, ἀνάγκη σφαγήσεσθαι, πῶς αἱ τοσαῦται τῶν βαρβάρων μυριά- δες ἀγωνιζόμεναι πρὸς τοὺς Ἕλληνας ἐν Μαραθῶνι ἢ Σαλαμῖνι ὑφ᾿ ἕν κατεσφάγησαν; οὐ γὰρ δή γε ἐπὶ πασῶν <ὁ> αὐτὸς ἦν ὡροσκόπος.

καὶ πάλιν <εἰ> τὸν ἐν τῇ κάλπῃ τοῦ ῾Υδροχόου γεννηθέντα ναυαγήσειν, πῶς οἱ ἀπὸ Τροίας ἀναγόμενοι τῶν Ἑλλήνων περὶ τὰ κοῖλα τῆς Εὐβοίας συγκατεποντίσθησαν; ἀπίθανον γὰρ πάντας μακρῷ χρόνω διαφέροντας ἀλλήλων έπὶ τῇ κάλπῃ τοῦ ῾Υδροχόου γεγεννῆσθαι.

οὐ γὰρ ἔστι λέγειν ὅτι δι᾿ ἕνα πολλάκις, ᾧ εἵμαρται κατὰ πέλαγος φθαρῆνοι, πάντες οἱ ἐν τῇ νηΐ συναπολοῦνται. διὰ τί γὰρ ἡ τούτου [*](1—11 Sext. ξ 88. 89 — 14-S. 39, 2 Sext. § 92. 93) [*](1 ἀναστρέψαντες Sext.: διαστρέψαντε: Ρ 2 λαμβάνεσθαι ἀλλὰ τὸν ὁλοσχερῆ καὶ ἐν πλάτει Sext. 3f τῷ αὐτῷ καθ᾿ ὁλοσχέρειαν χρόνῳ γενν. Sext. 6f οἰκ συναποτεχθέντων Sext. 7 οὐθεὶς Ρ: οὐδὲ Sext. 7f ὥστε <εἰ> und Χαλδαῖος <ἐπισκέπτεται> Cruize (ὥστε εἰ τὸν ἐν πλάτει τῆς γενέσεως χρόνον ὁ Χαλδαῖο: ἐπισκέπτεται, οὐ δυνηθήσεται παγίως λέγειν ὅτι ὁ κατὰ τὸν αὐτδν χρόνον γεννηθεὶς εὐτυχήσει Sext. § 89) 8 〈κατὰ〉 τὸν? Diels χρόνον <σκοπῶν> Miller 9 ὁ Sext. Ρ τὸν aὐτὸν Sext.: τοῦτον τὸν Ρ 10 κατὰ τὸν αὐτὸν Sext.: κατ᾿ αὐτὸν τὸν Ρ χρόνον] + τούτον Sext. 11 οὖν Miller: γοῦν Ρ 14 Τοξότου Sext.: τόζου Ρ 16 ἀνταγωνιζόμεναι Sext. ἢ Σαλαμῖνι > Sext. 17 πάντων Sext. ὁ αὐτὸς Sext.: αὐτῶν Ρ 18 + εἰ Hervet zu Sext.: > Sext. Ρ κάλπιδι Sext. 18f ναυαγήγειν Ρ 19 πῶς οἱ Sext.: πόσοι Ρ ἀνακομιζόμενοι Sext. 20 συγκατεποντώθησαν; ἀμήχανον Sext. 21 χρόνῳ > Sext. ἐπὶ Ρ: ἐν Sext. Gö. κάλπιδι Sext. Gö. γεγενῆοθαι Ρ 22 καὶ μὴν οὐδ᾿ ἔνεστι λέγειν ὅτι besser Sext. 23 συναπόλλυνται Sext.)