Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

32. Μηδεὶς δὲ ἀβέλτερος ὢν παρακινδυνευέτω ὡς τούτων ἐτέρως λεχθέντων. ὁ γὰρ ὅλως ὁριζόμενος τὴν σάρκα μὴ εἶναι ταύτην ἀθανασίας δεκτικὴν ὄντως ἀνοίας ὑπεύθυνος ὢν νόσῳ βλασθημεῖ.

διὰ τί γὰρ μετὰ τῆν τῶν χιτώνων τῶν δερματίνων ὁ Ἀδὰμ κατασκευὴν ἐκβάλλεται, κωλυόμενος μενος φαγεῖν ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καἰ ζῆσαι, εἰ ὅλως ἀδύνατον ἦι μετὰ σώματος εἰς τὸ τὸν αἰῶνα ζῆσαι τὸν ἄνθρωπον;

ὡς δυναμένου γὰρ αὐτοῦ τοῦ μὴ ἀποθανεῖν, ἐὰν ἀπὸ τῆς ζωῆς γεύσηται λαβών, ἡ κώλυσις γίγνεται. φησὶ γάρ »καὶ ἀποίησε κύριος ὁ θεὸς τῷ ’Αδὰμ καὶ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ χιτῶνας δερματίνους καὶ ἐνέδυσεν αὐτούς· καὶ εἶπεν ὁ θεός· ἰδού, γέγονεν Ἀδὰμ ὡς εἶς ἐξ ἡμῶν, τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν· καὶ ταὶ μή ποτε ἐκτείνῃ τὴν χεῖρα καὶ λαβῃ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φάγῃ καὶ ζήδεται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτὸν κύριος ὁ δεὸς ἐκ τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς ἀργάξεσθι τῆν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη, καὶ ἐξέβαλε τὸν ’Αδάμ«.

οὐκοῦ ἐδύνατο ζῆν εἰς τὸν αἰῶνα τὸ σῶμα καὶ ἀθάνατον ἔσεσθαι, εἶ μὴ κεκώλυτο γεύσασθαι τῆς ζωῆς. ἐκωλύθη δέ, ὅπως ἡ μὲν ἀμαρτία συναποκτανθεῖσα τῷ σώματι θάνῃ, τὸ δὲ σῶμα ἀναστῇ τῆς ἁμαρτίας ἀπολουμένης.

ἴνα τοίνυν μὴ κακὸν ἀθάνατον ὁ ἀθάνατον ὡς ἄνθρωπος, ᾖ, ἀείξωον ἔχων ἐν ἑαυτῷ τὴν ἀμαρτίαν κρατιστεύουσαν, ἄτε ἐν ἀθανατῳ [*](15 Gen. 3, 24) [*](MUS 24–S. 453, 3 (bis ἀνεστέλλετο) Sacra Parall. Bruchst. 419 (= Pa)) [*](1 τοῦτο φαίη U 2 αὐτῶν U Ι εἰσάγων) sagend S Ι ἀσύνετος M 3 ὁ < U Ι καὶ 1 < σῴζεσθαι S 4 ὥστε < M 5 τῆς ζωῆς < S 6 < U Ι καθαρὸς < M Ι γεύσηται * nach S] φάγη MU 9 ὅλως < < M 10 ὄντως < S Ι ὑπεύθυνος] ὑπαίτιος U Ι νοσῶν M < + aus dem Paradies S 12 ὅλως < S 14 λαβών < S Ι 15 κύριος < S Ι ὁ θεὸς] Gott der Herr S 18 τὴν χεῖρα] seine ände S λάβῃ . . . καὶ < S 20 τῆς τρυφῆς < S 21 ἠδύνατο U 23 θάνῃ] Ι ἀνασταθῆ M 23 Ι ἀπολλωμένης M 24 ἵνα] u. damit S Ι μὴ τοίνυν M Ι μὴ + ᾐ U Ι vor κακὸν + τὸ M Ι ᾖ *] ἢ U < M εἴη Pa (u. vor ὠς 25 ἀεὶ ζῶν M Ι ἐν 2 < Pa )

452
βλαστήσασαν σώματι καὶ ἀθάνατον ἔχουσαν τροφήν, ὁ δεὸς αὐτὸν διὰ τοῦτο θνητὸν ἀπεφήνατο νεκρότητι πεφιβαλών.

τοῦτο γὰρ οἱ δερμάτινοι χιτῶνες ἐβούλντο, ἴνα δὴ διὰ τῆς λύσεως τοῦ σώματος καὶ τῆς διαιπέσεως ἡ ἀμαρτία κάτωθεν αὐτόπεμνος πᾶσα διαφθαρῇ, ὠς μηδὲ κἂν βραχύτατον ῥίζης ἐαθήναι μέρος, ἀφ’ οὖ νέαι βλάσται πάλιν ἁμαρτημάτων βήσονται.

33. Καθάπερ γὰρ ὀόταν ἐν οἰκοδομήμασι ναῶν καλοῖς συκῆ > γεν- νηθεῖσα καὶ εἰς ἔκτασιν καὶ μέγεθος εὐτροξήσασα καὶ περὶ πάσας τὰς ἁρμογὰς πολυκλημάτοις ρίζαις τῶν λίθων κεχυμένη, οὐ πρότερον τοῦ φύειν στέλλεται, ἴστ’ ἂν πᾶσα ἀποσπασθῇ, λυθέντων Μ’ καθ’ οὓς τόπους τῶν λίθων

(δυνατὸν γὰρ πάλιν εἰς τοὺς αὐτοὺς αὐτοὺς τόπους τοὺς λίθους, τῆς συκῆς ἀφῃρημένης, ὅπως ὁ μὲν ναὸς σῴζηται, μηδὲν τῶν ἀφανιζόντων αὐτὸν κακῶν ἐν ἑαυτῷ μηκέτι φέρων, ἡ δὲ συκῆ πᾶσα προθέλυμνος ἀποσπασθεῖσα ἀποθάνῃ),

κατὰ ταῦτα καὶ ὁ καὶ ὁ θεὸς τεχνίτης ἐαυτοῦ ναὸν τὸν ἄνθρωπον, δίκην ἀγρίας συκῆς τὴν ἀμαρτίαν βλαστήσαντα, σαντα, διέλυσε θανάτου προσκαίροις προσβολαίς »ἀποκτέννων« κατὰ τὸ γεγραμμένον »καὶ ζωοποιῶν«, ἵνα πάλιν ἀπὸ τῶν αὐτῶν ἡ σὰρξ μερῶν μετὰ τὸ ξηρανθῆναι καὶ ἀποθανεῖν τὸ ἁμάρτημα δίκην ἀνακαινοποιηθέντος ναοῦ ἀθάνατος καὶ ἀπήμων ἐγερθῇ, τελέως ἐκ βάθρων ἀπο λομένης τῆς ἀμαρτίας.

ζῶντος γὰρ ἔτι τοῦ σώματος πρὸ τοῦ τεθνήξε- [*](16 f Deut. 32, 39) [*](M U S Pa) [*](1 vor τροφήν + τὴν M 2 νεκρώτητι MU 3 ἐβούλοντο) ἐβούλοντο] S Ι δὴ #x003C; Pa Ι διέσεως M Bindung U 5f ἀφ’ οὖ — ἀναβήσονται] β sie wieder die ünde hervorkommen lasse S Ι ἀναβλύσονται U ἀναζήσονται Pa 7 ὁπόταν < U S Ι καλοῖς) καλῶς M καλῶν U Ι <ᾐ> * 8f καὶ εἰς welche Gröβe Schöne u. Schöne hat S Ι περὶ) ἐπὶ U 9 ἁρμονίας M Ι κεχωσμένη Pa Ι τοῦ φύειν < S 10 ἔστ’ ἂν] ἕως U Ι πρῶτον Pa die Wurzel S 10 f λυθέντων — λίθων] auf welclien sie ündet ist S 10 λυθέντων + τῶν MU 11 αὐτοὺς] ἑαυτῶν MU 12 τῆς συκῆς] die Wildfeige m. der Feigenbaum S Ι ἀφῃρημένης + in ihrer Wurzel S Ι σώ- ζεται U 12 f τῶν ἀφανιζόντων < S 13 κακῶν] Schaden (zu μηδὲν zogen) S Ι ἐν ἑαυτῷ] ἐν αὐτῶ M ἐαυτῶ U < S Ι μηκέτι < S Ι ἡ . die Wild feigen S 13 f πᾶσα προθέλυμνος < S 14 καὶ ὁ θεὸς ὁ der Allkunstvolle S 15 νεῶ M νεὼ U 16 διέλυσε] διεκώλυε Pa Ι θανάτου προσβολαῖς προσβολαῖς < S Ι ἀποκταίνων U 17 πάλιν < M Pa < U 18 f ἀνακαινοποιηθέντος] gemachten S 19 ἀπήνων U Ι τελείως 19 f ἀπολλωμένης M 20 ἔτι] ὅτι M)

453
σθαι συζῆν ἀνάγκη καὶ τὴν ἁμαρτίαν, ἔνδον τὰς ῥίζας αὐτῆς ἐν ἡμῖν ἀποκρύπτουσαν, κἂν ἔξωθεν τομαῖς ταῖς ἀπὸ τῶν σωφρονισμῶν καὶ τῶν νουθετήσεων ἀνεστέλλετο, ἐπεὶ οὐκ ἂν ἔτι μετὰ τὸ φωτισθῆναι συνέβαινεν ἀδικεῖν, [ἅτε] παντάπασιν εἰλικρινῶς ἀφῃρημένης ἀφ᾿ ἡμῶν τῆς ἁμαρτίας.