Panarion (Adversus Haereses)

Ἠλίας ὁ Θελσβίτης ἀδελφὸς γέγονεν Ἰωδαὲ τοῦ ἱερέως, ἐξ ἱερέων δῆθεν κλαὶ αὐτὸς ὑπάρχων, υἱὸς δὲ τοὺ Ἀχιναάμ· Ἀχιναὰμ δὲ υἱὸς τοῦ Σαδώκ, Σαδὼκ δὲ τοῦ Ἀχιτὼβ τοῦ Ἀμορία, Ἀμορίας υἱὸς [τοῦ Ἀμορία] τοῦ Ῥαζαζά, Ῥαζαζὰ τοῦ Ἀαζία, Ἀζία τοῦ Φινεές, Φινεὲς υἱὸς τοῦ Ἐλεάζαρ, Ἐλεάζρ υἱὸς τοῦ Ἀαρών, τοῦ ἱερέως δηλονότι· Ἀαρὼν υἱὸς τοῦ Ἀμράμ, Ἀμρὰμ τοῦ Καάθ, Καὰθ τοῦ Λευί, Λευὶ τρίτος υἱὸς τοῦ Ἰακώβ· Ἰακὼβ δὲ ἀδελφὸς μὲν Ἠσαῦ, παῖς δὲ τοῦ Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ υἱὸς τοῦ Ἀβραάμ.

ἐν δὲ ταῖς ῥηταῖς βίβλοις οὐ πάνυ σαφῶς αἱ τούτων γενεαλογίαι ἐμφέρονται ἢ μόνον ἐν ταῖς Παραλειπομέναις τῆς κατὰ τὸν Ἠλίαν ὑποθέσεως μέρη. φύσει δὲ τῶν τριῶν παίδων, Σεδρὰχ Μιχὰκ Ἀβδεναγώ, οὔτε ἐν παραδόσεσιν οὔτε ἐν ἀποκρύφοις τοὺς πατέρας ηὕραμεν.

τί οὖν ἐροῦμεν; ἆρα κἀκεῖνοι, οἹ περ Σεδρὰχ Μισὰκ Ἀβοδεναγώ, φαντάσουσιν ἡμᾶς λογίζεσθαι ἃ μὴ χρὴ καὶ ὑπερόγκως θαυμάζειν ὑπὲρ τὸ [*](3 sonst nicht bezeugt – 4ff vgl. vit. prophet. bei Schermann TU XXXI 3 S. 109 Ἠλίας ὁ προφήτης . . . ἐκ φυλῆς Ἀρὼν S. 111 e tribu Levi. Der von Epiph. angegebene Stammbaum sonst nicht bezeugt. Eine andere Form der jüdischen Legende bei Origenes in Joh. V1 83; S. 123, 19ff Preuschen οὐκ οἶδα πόθεν κινούμενοι οἱ Ἑβραῖοι παραδιδόασι Φινεές, τὸ Ἐλεαζάρου υἱόν, ὁμολογουμένως παρατείνατα τὴν ζωὴν ἕως πολλῶν κριτῶν, ὡς ἐν τοῖς Κριταῖς ἀνέγνωμεν, αὐτὸν εἶναι Ἠλίαν καὶ τὸ ἀθάνατον ἐν τοῖς Ἀριθμοῖ α᾿αὐτῷ διὰ τῆς ὀνομαζομένης εἰρήνης ἐπηλγέλθαι, vgl. die rabbinischen Stellen bei Ginzberg, Die Haggada bei den Kirchenvätern S. 76ff – 6 zu Ἰωδὲ vgl. II Κön. 11, 4 – 7ff vgl. I Chron. 6, 3ff – 14 gemeint ist I Chron. 6, 3ff) [*](M U) [*](1 ἢ αἱ] τε καὶ U | vor μὴ + καὶ Μ | διὰ] κατὰ U 3 γὰρ + <που>? * 4 εὕρομεν U 5 καὶ <U | οὑτος Μ 6 Ἰωδὰς Μ | δῆθεν *] δῆλον ΜU 7 Ἀχιμάαμ beide Male U | Σαδοὺκ, im ersten Fall U | δὲ3 <M 8 Ἀμωρία u. Ἀμωρίας U | [τοῦ Ἀμορία] * | ζαζᾶ im ersten Fall, zweites <U 9 Ἀζία beide Male U | υἱὸς2 <Μ 10 δῆλον δ᾿ ὅτι Μ | Ἀμράμ1] μαρμὰ Μ | zweites Ἀμρὰμ <Μ 11 Λευίν, im ersten Fall, zweites <M | Ἰακὼβν δὲ <Μ 12 μὲν + ἦν Μ | παῖδες Μ | τοῦ2 <Μ 13 ῥητοῖς U | οὐ πάνυ hinter τούτων Μ 16 οὔτε ἐν ἀποκρύφοις οὔτε ἐν παραδόσεσιν U | τοὺς πατέρας <U | εὕρομεν U 17 Σεδρὰχ + λέγω u. Mισὰκ Ἀβδεναγὼ <U 17f φαωτασιάσουσιν U)

ἀλλὰ μὴ γένοιτο. ὅροι γὰρ ἐτέθησαν ἡμῖν καὶ θεμέλιοι εἰς οἰκοδομὴν τῆς πίστεως καὶ ἀποστόλων παραδόσεις καὶ γραφαὶ ἅγιαι καὶ διαδοχαὶ διδασκάλων, καὶ ἐκ πανταχόθεν ἡ ἀλήθεια τοῦ θεοῦἠσφάλισται καὶ μηδεὶς ἀπατάσθω κενοῖς μύθοις.

4. Ἐπανελεύσομαι δὲ πάλιν εἰς τὰ προκείμενα, εἰς ἅπερ οὗτοι φαντάζονται περὶ τοῦ Μελχισεδέκ. ὅτι μὲν γὰρ ἅγιος ὁ δίκαιος ὑπῆρχε καὶ ἱερεὺς τοῦ θεοῦ καὶ βασιλεὺς τῆς Σαλὴν δῆλον, ἀλλ’ οὐ τῆς ἐν οὐρανῷ ὑπάρχων <τάξεως> καὶ ἀπ’ ούρανοῦ καταβεβηκώς·

»οὐδεὶς γὰρ ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανόν, εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου«, φηςὶν ὁ ἅγιος καὶ ἀψευδὴς θεὸς Λόγος.

τὴν δὲ τάξιν τοῦ Μελχισεδὲκ κηρύττουσα ἡ θεία γραφὴ καὶ τὸ πνεῦμα ῥητῶς διδάσκον τὴν μετάθεσιν ἔδειξε τῆς ἱερωσύνης ἀπὸ παλαιᾶς συναγωγῆς καὶ τοῦ * ἔθνους εἰς τῆς ἔθνος κάλλιστον καὶ ὑπέρτατον καὶ οὐ μετοχῇ σαρκὸς διαδοχῆς ἡνωμένον.

ὁ γὰρ Μελχισεδὲκ ὁ ἅγιος οὗτος οὐκέτι μετ’ αὐτ]ν διαδοχὴν ἔσχεν, ἀλλὰ ούδὲ ἀφαίρεσιν τῆς ἱερωσύνης. ἔμεινε γὰρ αὐτὸς ἱερεὺς τὸν πάντα χρόνον τῆς αὐτοῦ ζωῆς καὶ ἔτι ἐν τῇ γραφῇ ᾂδεται ἰερεύς, μηδενὸς αὐτ]ν διαδεξαμένου ἢ ἀνατρέψαντος τὴν κατὰ τὸν χρόνον τῆς αὐτοῦ ὑπηρεσίας ἱερωσύνην οὕτω καὶ ὁ κύριος ἡμῶν, οὐκ ὢν ἄνθρωπος,

ἀλλὰ θεοῦ ἅγιος θεὸς Λόγος, υἱὸς υἱὸς θεοῦ γεννηθεὶς ἀνάρχως καὶ ἀχρόνως, ἀεὶ σὺν π ατρὶ ὤν, γενόμενος δὲ δι’ ἡμῆς ἐκ Μαρίας ἄνθρωπος καὶ οὐκ ἀπὸ σπέρματος ἀνδρός, τὴν δὲ ἱερωσύνην * τῷ πατρὶ8 προσφέρει, ἐξ ἀνθρωπότητος τὸ φύραμα λαβών, ἵνα ὑπὲρ ἡμῶν ἱερεὺς καταστῇ

κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ, τὴν μκὴ ἔχουσαν διαδοχήν. μένει γὰρ τὰ ὑπὲρ ἡμῶν εἰς τὸ διηνεκὲς δῶρα προσφέρων, πρῶτον μὲν ἑαυτὸν διὰ τοῦ σταυροῦ προσενέγκας, ἵνα λύςῃ πᾶσαν θυσίαν παλαιᾶς δια- [*](9 Joh. 3, 13 – 12f vgl. I Tim. 4, 1) [*](M U) [*](1 τὰ ἑκάστης ὑποθέσεως U 1f ἀπάτορας— λογισάμενοι < U |λογισαμένους?* 2 vor ὅροι + καὶ U 2 f εἰς οἰκοδομὴν *] καὶ οἰκοδομὴ M Y 4 ἐκ < Μ 5 κενοῖς*] καινοῖς MU 6 εἰς ἅπερ] ὡς U 7 ἅγιος ὁ < U 9 <τάξεως> * | ἀπὸ U 12 κηρύττουσα*] κρατοῦσα Μ κρατύνουσα U 12 [καὶ]?; so daß Κηρύττουσα ἡ θ. γρ. nom, abs. ware u. mit τὸ πνεῦμα der Nachsatz begänne * | πνεῦμα +<τὸ>?* 13 διδάσκων Μ 14 * <σαρκικοῦ>* | ἔθους u. ἔθος U 15 μετοχῇ σαρκὸς διαδοχῆς *] μετοχῆ σαρκὸς διαδοχῆ Μ μετέχον σαρκικῆς διαδοχῆς U 16 ἀλλ’ U | οὔτε U 19 τῶν χρόνων U | τῆς < U 19f ὑπηρεσίαν τῆς ἱερωσύτε?* |* etwa <ἀναδεξάμενος>* 27 διὰ τοῦ σταυροῦ < U | πᾶ σαν < U)

αὐτὸς ἱερεῖον, αὐτὸς θῦμα, αὐτὸς ἱερεύς, α’΄υτὸς θυσαιστήριον, αὐτὸς θέος, αὐτὸς ἄνθρωπος, αὐτὸς βασιλεύς, αὐτὸς ἀρχιερεύς, αὐτὸς πρόβατον, αὐτὸς ἀρνίον, τὰ πάντα ἐν πᾶσιν ὑπὲρ ἡμῶν γενόμενος, ἵνα ἡμῖν ζωὴ κατὰ πάντα τρόπον γένηται, καὶ ἱερωσύνης αὐτοῦ τὸ ἀμετάστατον ἑδραίωμα εἰς τοὺς αἰῶνας ἀπεργάσηται, οὐκέτι κατὰ τὰ σπερματικὰ καὶ τὰς διαδοχάς μερίζων, ἀλλὰ κατὰ τὸ δικαίωμα φυλάτσθαι ἐν πνεύματι ἁγίῳ δωρούμενος.