Panarion (Adversus Haereses)

Σαμψαίων τινῶν ἐν τῇ Περαίᾳ, περὶ ὧν ἤδη ἐν ταῖς ἄλλαις αἱρέσεσιν ἐπεμνήσθημεν, τῶν δὴ καὶ Ἐλεσαίων καλουμένων, αἵρεσίς [*](3f vgl. Gen. 3,7 u. 21 — 5f vgl. Ephes. 3, 10 — 24 Erklärung des Namens = Ἡλιακοί S. 316,17 — 24f vgl. haer. 19, 1, 10; I 219,5ff haer. 20, 3, 2 u. 4; I 226, 22f u. 227, 7f haer. 30, 3, 2; I 336, 2) [*](Μ U) [*](1 μετὰ δὲ τὴν ὥραν ἐκείνην sc. des Gottesdienstes 2 ἔξω + <γενόμενοι>? * 3 καὶ ἡ αὐτοῦ γυνὴ < U 4 ἑαυτοῖς ἔρραψαν < U 4f χιτῶνας δερματίνους, u. < αὐτοῖς ἐδόθησαν U 5 οὕτως *] ὡς MU 7 οὖτοι] αὐτοὶ U 10 νοητοῦ] πνευματικοῦ M 11 διὰ τῆς παραπεποιημένης] παρὰ τῆς πεποιημένης U 15 τὸ τοιοῦτον] τοῦτο U 16 πολλάκις] πολλὰ M | ἐκ < Μ 17 γελόμενον Μ 18 εὑρίσκων Μ εὑρισκόμενον U 18f τὴν καταφυγὴν—αἰσχύνονται < U | οὗτοι *] αὐτοὶ MU 20 διασκοπήσοντες *] διασκοπήσαντες MU 21 κύριον ἀρήγειν] θεὸν συνεργεῖν U 23 Überschrift: κατὰ Σαμψαίων τριακοστῆ τρίτη ἢ καὶ νݲγݲ Μ κατὰ σαμψαίων λݲγݲ ἡ καὶ νݲγݲ U | Σαμψαίων τινῶν *] Σαμψαῖοί τινες M U)

οὗτοι γὰρ αὐχοῦσι τὸν Ἠλξαῖον αὐτῶν εἶναι διδάσκαλον, ἔτι δὲ καὶ εἰς δεῦρο τοῦ γένους αὐτοῦ ὑπαρχούσας δύο γυναῖκας, προσκυνουμένας ὡς θεὰς δῆθεν διὰ τὸ εἶναι αὐτὰς ἐκ σπέρματος εὐλογημένου.

κέχρηνται δὲ τῇ βίβλῳ ταύτῃ καὶ Ὀσσαῖοι καὶ Ἐβιωναῖοι καὶ Ναζωραῖοι, ὡς καὶ ἤδη πολλάκις εἶπον. φύσει δὲ οὗτοι οἱ Σαμψαῖοι ἐξ αὐτῆς ὁρμῶνται, οὔτε Χριστιανοὶ ὑπάρχοντες οὔτε Ἰουδαῖοι οὔτε Ἕλληνες, ἀλλὰ μέσον ὁπλῶς ὑπάρχοντες οὐδέν εἰσι. φασὶ δὲ καὶ ἄλλο βιβίον ἔχειν Ἰεξαὶ λεγόμενον ἀδελφοῦ τοῦ Ἠλξαΐ.

θεὸν δὲ ἕνα λέγουσι καὶ δὴθεν αὐτὸν σέβουσι βαπτισμοῖς τισι χρώμενοι· πρόσκεινται δὲ Ἰουδαίοις οὐκ ἐν ἅπασιν. ἀπέχονται δὲ καὶ ἐμψύχων τινὲς ἐξ αὐτῶν.

ὑπεραποθνῄσκουσι δὲ τῶν ἐκ γένους τοῦ Ἠλξαΐ. καὶ ἐν μὲν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἠκηκόειν ὅτι τέθνηκεν ἡ μία γυνὴ ἡ Μαρθοῦς καλουμένη, ἔμεινε δὲ καὶ ἔτι νῦν Μαρθάνα, εἰ μὴ καὶ αὐτὴ τέθνηκεν.

εἴποτε δὲ ἔξοδον εἶχον αἱ τοιαῦταί ποι βαδίζουσαι, σανεπόμενοι οἱ ὄχλοι αὐτῶν τὸν χοῦν τῶν ποδῶν λαμβάνοντες ἰάσεως ἕνεκεν δῆθεν καὶ τὸν σίελον τῶν πτυσμάτων ὡσαύτως μεγάλως ἐμπαιζόμενοι ἐχρῶντο ἐν φυλακτηρίοις τε καὶ περιάπτοις. πᾶσα γὰρ πλάνη ἔσχε πρῶτον τὴν τύφλωσιν, ἔπειτα τὴν κενοφωνίαν.

καὶ οὔτε προφήτας δέχονται οἱ τοιοῦτοι οὔτε ἀποστόλους, τὰ πάντα δὲ παρ᾿ αὐτοῖς ἠπάτηται. τετίμηται δὲ αὐτοῖς τὸ ὕδωρ καὶ τοῦτο ὡς θεὸν ἡγοῦνται, σχεδὸν φάσκοντες εἶναι τὴν ζωὴν ἐκ τούτου.

Χριστὸν δὲ ὀνόματι ὁμολο- [*](4ff vgl. haer. 19, 1, 4ff; I 218, 2ff — 8f vgl. haer. 19, 1, 10; I 219, 5ff haer. 19, 5, 4; I 222,25ff haer. 30, 3, 2; I 336, 1ff — 9f vgl. haer. 20, 3, 4; I 227, 6ff — 11ff vgl. haer. 19, 1, 4; I 218, 5f (dort war jedoch nicht behauptet, daß Jexai auch ein Buch geschrieben hätte) — 12ff vgl. haer. 19,3,6f; I 220,23ff — 15ff vgl. haer. 19, 1, 11ff; I 219, 12ff — 24vgl. haer. 19,3,7; I 220,24ff — 25f vgl. haer. 19,3,4; I 220, 8ff haer. 30, 3, 3ff; I 336, 4ff) [*](M U) [*](2 καλουμένης < Μ | <τε> * | τὸν] τῶν Μ 3 ναβαττίδι U 4 τούτου U 6 προσεκύνουν U 7 διὰ τὸ] καὶ τό Μ 8 καὶ Ἐβιωναῖοι < Μ | Νασαραῖοι Μ | καὶ4 < U 11 Ἰεξαὶ] ἰσξαὶ Μ τὸ U 16 ἀκηκόειν U | ὅτι] ὅτε U | ἀμαρθοῦς Μ 17 ἔτι *] ἡ Μ < U | μαρθάνη Μ 18 βαδίζειν Μ | συνεχόμενοι Μ 19 δῆθεν ἕνεκεν U 24 αὐτοῖς *] < Μ καὶ U)

καλεῖσθαι δὲ αὐτὸν Χριστὸν καὶ εἶναι τὸ ἅγιον πνεῦμα τὸ ὕψος ἕκαστον αὐτῶν ἔχον, ὑπάρχουσαν, ἐνενήκοντα ἓξ μιλίων τὸ ὕψος ἕκαστον αὐτῶν ἔχονν, τόν τε Χριστὸν καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, καὶ τὸ πλάτος εἰκοσιτεσσάρων, καὶ πολλὰ ληρώδη ἕτερα *.