Vita Constantini

„Μανθάνω τοίνυν ἐκεῖθεν ὑπῆρχθαι τοῦ παρόντος ζητήματος τὴν καταβολήν. ὅτε γὰρ σύ, ὦ Ἀλέξανδρε, παρὰ τῶν πρεσβυτέρων ἐζήτεις, τί δήποτε αὐτῶν ἕκαστος ὑπέρ τινος τόπου τῶν ἐν τῷ νόμῳ γεγραμμένων μᾶλλον δ᾿ ὑπὲρ ματαίου τινὸς ζητήσεως μέρους ᾐσθάνετο, ὡς σύ, ὦ Ἄρειε, τεῦθ᾿, ὅπερ ἢ μήδ᾿ ἀρχὴν ἐνθυμηθῆναι ἢ ἐνθυμηθέντα σιωπῇ παραδοῦναι προσῆκον ἦν, ἀπροόπτως ἀντέθηκας, ὅθεν τῆς ἐν ὑμῖν διχονοίας ἐγερθείσης ἡ μὲν σύνοδος ἠρνήθη, ὁ δὲ ἁγιώτατος λαὸς εἰς ἀμφοτέρους σχισθεὶς ἐκ τῆς τοῦ κοινοῦ σώματος ἁρμονίας ἐχωρίσθη.

οὐκοῦν ἑκάτερος ὑμῶν, ἐξ ἴσου τὴν συγγνώμην παρασχών, ὅπερ ἂν ὑμῖν ὁ συνθεράπων ὑμῶν δικαίως παραινῇ δεξάσθω. τί δὲ τοῦτό ἐστιν; οὔτε ἐρωτᾶν ὑπὲρ τῶν τοιούτων δὲ ἀρχῆς προσῆκον ἦν, οὔτε ἐρωτώμενον ἀποκρίνε- [*](18 ff.: = Socr. H.E. I,7 (16); = Gelas. Cyzic. II, 4; vgl. Sozom. H.E. I, 16 (59).) [*](2 τῆ καρδία MBA | τραῦμα |πρᾶγμα Α |καίριον ἥψατο] καθήψατο J| 3 γιν. JMBA | 4 τὰ] τῶν V |ἡμᾶς ΜΒ |5 δεῖσθαι J | 8 ταύτην J | τὴν ὁμ.] τὸν ὁμ. ΜΒ | 11 Wortfolge εἰκότως προςάγω V, προςάγω εἰκότως JMBA | 20—22 τί δήποτε αὐτῶν ἕκαστος—ᾐσθάνετο, ὡς σύ Wil., τί δήποτε αὐτῶν ἕκαστος φρονεῖ nach Gelas., oder νοεῖ nach Niceph. — ἐπυνθάνου, σύ τε Val., τί δήποτε αὐτῶν ἕκαστος — ἠσθάνετο ὡς σύ VJ, πυνθάνετο σύ τε M, ποῦ θάνταος ὡς σύ B, πυνθάνοιο, σύ τε A, Socr. | 22 μήδ᾿ ἀρχὴν V, ἐντέθηκας Μ, ἐντέθεικας ΒΑ, Socr. | 25 σχισθεὶς — ἑκάτερος <Μ|26 κοινοῦ< J | 28 παραινῆ AJ, ῆ auf Ras. J, Socr. cod. M, παραινεῖ VMB, Socr. | 29 τῶν <| ἀποκρίνασθαι JMB, Socr.)

πόσος γάρ ἐστιν ἕκαστος, ὡς πραγμάτων οὕτω μεγάλων καὶ λίαν δυσχερῶν δύναμιν ἢ πρὸς τὸ ἀκριβὲς συνιδεῖν ἢ κατ᾿ ἀξίαν ἑρμηνεῦσαι; εἰ δὲ καὶ τοῦτό τις εὐχερῶς ποιεῖν νομισθείη, πόσον δήπου μέρος τοῦ δήμου πείσει; ἢ τίς ταῖς τῶν τοιούτων ζητημάτων ἀκριβείαις ἔξω τῆς ἐπικινδύνου παρολισθήσεως ἂν ἀντισταίη;

οὐκοῦν ἐφεκτέον ἐστὶν ἐν τοῖς τοιούτοις τὴν πολυλογίαν, ἵνα μήπως, ἢ ἡμῶν ἀσθενείᾳ φύσεως τὸ προταθὲν ἑρμηνεῦσαι μὴ δυνηθέντων, ἢ τῶν ἀκροατῶν βραδυτέρᾳ συνέσει πρὸς ἀκριβῆ τοῦ ῥηθέντος κατάληψιν ἐλθεῖν μὴ χωρηςάντων, ἐξ ὁποτέρου τούτων ἢ βλασφημίας ἢ σχίσματος εἰς ἀνάγκην ὁ δῆμος περισταίη.“