Vita Constantini

Eusebius of Caesarea

Eusebius. Eusebius Werke, Volume 1. Heikel, Ivar, editor. Leizpig: Hinrichs, 1902.

Τὸ μὲν δὴ πρῶτον ὡς ἡμᾶς καταπεμφθὲν βασιλέως γάμμα ταῦτα διετάττετο.λ αὐτίκα δὲ δι' ἔργων ἐχώρει τὰ πρὸς τοῦ νόμου διηγορευμένα, καὶ πάντα ἐπράττετο τἀναντία τοῖς μικρὸν ἔμπροσθεν ὑπὸ τῆς τυραννικῆς ὠμότητος τετολμημένοις ἀπήλαυόν τε βασιλικῶν δωρεῶν οἱς ταῦτα νενομοθέτητο.

Μεταβὰς δ’ ἐκ τούτων βασιλεὺς πραγμάτων ἐνεργῶν ἤπτετο. καὶ πρῶτα μὲν τοῖς κατ' ἐπαρχίας διῃρημένοις ἔθνεσιν ἡγεμόνας κατέπεμπεν, τῇ σωτηρίῳ πίστει καθωσιωμένους τοὺς πλείους. [*](1 ἀπλήστους] πλείστους V Ι ἐκτείναντες MBA Ι ὡς οἱ τοιοῦτοι HL, ὅσοι τοιοῦτοι VJMBA, οὗτοι οὖτοι (so!) F Ι 4 τόπον F Ι μὲν zwei Mal J Ι οὖν < VA Ι 6 FHL, δ' J, οὖν VMBA Ι 7 ἀρετῆ τε FHL, ἡ ἀρετὴ VJMBA Ι καὶ παραινέσεσιν FHL, παραινέσεσι θ' δ' Α) | 8 ὑπὲρ] vtco Val. (falsch) δι' ὦν + vor τὴν πρότερον VJMBA | 9 ἀνθρώπεια HL, ἀνθρώπια F, ἀνθρώπινα VJMBA Ι ἢδη < συμβαίνει + vor τῆς VJMB | 10 ἡλίου V οἱ + vor συμπάντες VMBA συμπ. + ὁμοῦ καθορᾶται FHL | 11 ἡ ἐξουσία VJMBA | τίς χάρις < VJMBA | 12 πονηροτάτων καὶ < VJMBA | 14 ἐκτείνειν HL | 15 τοῦ + vor VJMBA Ι 17 δίδοσιν L, διδόασιν FH | βαθυτάτου FHL, βάθεος VJMBA Ι 18 θεείαν τε steht nach περὶ αὐτὸν in VJMBA | 19 εὐσεβῆ καὶ + vor σύμφωνον VJMBA Ι ἐπιδείξωνται VMB; nach ἐπιδείξονται folgt mit Halbunciallettern: προτεθήτω προτεθείτω L) ἐν τοῖς ἀνατολικοῖς ἀνατολικοῖ ἡμετέροις in HL, < F, VJMBA 22 πρὸς] πρὸ V.)

v.1.p.60.
ὅσοι δ᾿ ἑλληνίζειν ἐδόκουν, τούτοις θύειν ἀπείρητο. ὁ δ᾿ αὐτὸς ἠν νόμος καὶ ἐπὶ τῶν ὑπερκειμένων τὰς ἡγεμονικὰς ἀρχὰς ἀξιωμάτων, ἐπί τε τῶν ἀνωτάτω καὶ τὴν ἔπαρχον διειληφότων ἐξουσίαν. ἢ γὰρ Χριστιανοῖς οὖσιν ἐμπρέπειν ἐδίδου τῇ προσηγορίᾳ, ἢ διακειμένοις ἑτέρως τὸ μὴ εἰδωλολατρεῖν παρήγγειλεν.

Εἶτα ἑξῆς δύο κατὰ τὸ αὐτὸ ἐπέμποντο νόμοι, ὁ μὲν εἴργων τὰ μυσαρὰ τῆς κατὰ πόλεις καὶ χώρας τὸ παλαιὸν συντελουμένης εἰδωλολατρείας, ὡς μήτε ἐγέρσεις ξοάνων ποιεῖσθαι τολμᾶν, μήτε μαντείαις καὶ ταῖς ἄλλαις περιεργίαις ἐπιχειρεῖν, μήτε μὴν θύειν καθόλου μηδένα, ὁ δὲ τῶν εὐκτηρίων οἴκων τὰς οἰκοδομὰς ὑψοῦν αὔξειν τε καὶ εἰς πλάτος καὶ μῆκος τὰς ἐκκλησίας τοῦ θεοῦ διαγορεύων, ὡσανεὶ μελλόντων τῷ θεῷ σχεδὸν εἰπεῖν ἁπάντων ανθρώπων τοῦ λοιποῦ προσοικειοῦσθαι τῆς πολυθέου μανίας ἐκποδὼν ἠρμένης.

τοιαῦτα γὰρ φρονεῖν τε καὶ γράφειν τοῖς κατὰ τόπον ἄρχουσι βασιλέα ἡ αὐτοῦ περὶ τὸν θεὸν ἐνῆγεν ὁσία, χρημάτων δὲ μὴ φείδεσθαι δόσεως ἀλλ᾿ ἐξ αὐτῶν τῶν βασιλικῶν θησαυρῶν τὰς ἐπισκευὰς ποιεῖσθαι περιεῖχεν ὁ νόμος. ἐγράφετο δὲ καὶ τοῖς κατὰ πάντα τόπον τῶν ἐκκλησιῶν προέδροις τοιαῦτα, ὁποῖα καὶ ἡμῖν ἐπιστέλλειν ἠξίου, πρώτην ταύτην εἰς ἡμέτερον πρόσωπον γραφὴν διαπεμψάμενος.